بخت بزرگ قهرمانی امسال فوتبال ایران؟

ایرج ادیب‌زاده

دهمین لیگ برتر فوتبال ایران با حضور هجده باشگاه، از روز گذشته با سه دیدار، از جمله دیدار شهرداری تبریز با استقلال تهران آغاز شد. بازی پرطرف‌دارترین تیم‏های فوتبال ایران، پرسپولیس و تراکتورسازی تبریز در ورزشگاه آزادی جزو برنامه‏ی امروز است.

صنعت نفت آبادان، نفت تهران و شهرداری تبریز، سه تیم تازه‏وارد یا برگشته به لیگ برتر امسال‏ هستند. در نگاه نخست، سپاهان قهرمان دوره‏ی پیش، ذوب آهن نایب قهرمان و تنها تیم ایرانی حاضر در لیگ قهرمانان فوتبال آسیا، پرسپولیس، استقلال و استیل‏آذین از مدعیان اصلی قهرمانی این‏ دوره‏اند.

تراکتورسازی، فولاد، مس، سایپا، شاهین بوشهر و صنعت نفت آبادان هم شاید حرف‏هایی برای گفتن داشته باشند. فوتبال‌دوستان پرشمار در ایران، پس از تماشای دیدارهای پرهیجان جام جهانی که درس بزرگی برای مربیان ایرانی تیم‏ها بود، حالا در انتظار یک دوره‏ی پرهیجان و نمایش خوب فوتبال از لیگ برتر هستند.

به‏جز یک یا دو باشگاه حاضر در لیگ برتر، بقیه‏ی باشگاه‏ها همه دولتی هستند و از بودجه‏ی دولتی استفاده می‏کنند. نبود یک تقویم کامل برای برنامه‏ی مسابقات و تعطیلی در مناسبت‏های مذهبی و غیره، نقطه‌ی ضعف دیگر این لیگ است که در نیمه‏ی راه به جام ملت‏های فوتبال آسیا در قطر خواهد رسید و از این نظر اهمیت بیش‌تری می‌یابد.

مشکل اقتصادی دستگاه‏های دولتی که شانزده باشگاه لیگ برتر به آنها وابسته‏اند، باعث شده که امسال از ریخت‌‏وپاش‏ها و خرید بازیکنان و مربیان خارجی خبری نباشد.

شانزده تیم از هیجده تیم، مربی‌های داخلی دارند. تنها دو باشگاه استیل آذین که یک مربی صرب دارد و صنعت نفت آبادان با مربی برزیلی به میدان آمده‏اند.

بی‏برنامگی باعث رویدادهای گاه بی‏سابقه هم می‏شود. از جمله یک مهاجم بورکینافاسویی به نام هروه ارسال که در خدمت باشگاه پرسپولیس است و برای چندروز مرخصی به کشورش رفته بود، دیروز در بازگشت به ایران، اجازه‏ی ورود به خاک ایران به او داده نشد. به این ترتیب او را به کشورش بازگرداندند. این در حالی است که او مجوز کار خود از اداره‏ی اتباع خارجی وزارت کار را نیز در جیب داشته است.

با وجود این‏که قراردادها، میزان حقوق مربی‌ها و بازیکنان خارجی در لیگ برتر ایران مشخص نیست، به نوشته‏ی سایت «گل» تومبکاوویچ، مربی یوگسلاو باشگاه استیل‏آذین، با قرارداد بالای یک میلیون دلار، بیش‌ترین درآمد را در میان مربیان لیگ برتری دارد.

قلعه‏نویی، مربی باشگاه سپاهان، قهرمان دوره‏ی پیش، در صورت قهرمانی دوباره‏ی تیمش، حدود یک میلیارد تومان درآمد خواهد داشت.

علی دایی، مربی پرسپولیس که امسال مدعی تصاحب سه جام شده، به باور سایت گل، با ۸۰۰ میلیون تومان، نخستین مربی ایرانی گران‏قیمت به شمار می‌آید.

اما این‏که کدام تیم قهرمان امسال لیگ برتر ایران خواهد شد، پرسشی است که به دلیل نبود برنامه‏ریزی و دولتی بودن باشگاه‏ها، نمی‏توان پاسخ روشنی به آن داد. حتی اختاپوس مشهور جام جهانی هم پاسخی برای آن نخواهد داشت.

احمد طوسی، استاد دانشگاه و سرمربی پیشین تیم صنعت نفت آبادان، نقش مربی‌ها را در به‏دست آوردن نتایج بسیار مهم می‏داند:

اگر قبول کنیم که ورزش یک باور علمی است، باید ببینیم چه آدم‏ها و چه تیم‏هایی در فوتبال ما حاضرند که زیر فشار امتحان پس بدهند. ما می‏دانیم که هیچ‏کدام از مربی‌های کنونی ما قادر نیستند، فلج حرکتی تیم‏های‏شان را جبران کنند و حتی کمکی به تیم ملی برسانند.

احمد طوسی، استاد دانشگاه و سرمربی پیشین تیم صنعت نفت آبادان

همان‏طور که گفتید، جام جهانی کلاسی بسیار خوب برای تمام مربی‌ها در سراسر جهان بود، اما متأسفانه هنوز آن‏طور که باید و شاید، ما در کشورمان قادر نیستیم از این زمینه‏های علمی بهره‏ای بگیریم.

شما مربی پیشین صنعت نفت آبادان بودید. بازگشت تیم صنعت نفت به لیگ برتر را چگونه ارزیابی می‏کنید؟

من اجازه می‏خواهم که به آبادانی‏های بسیار خون‏گرم و فوتبال‏دوست تبریک بگویم. امیدوارم که تیم‏شان بتواند شایستگی‌های فراوانی را که دارد، در این دوره از بازی‏ها نشان بدهد. من مطمئنم که در آبادان استعدادها بسیارند. آنها مانند الماس‏های صیقل نخورده‏ای هستند که باید پیدای‌شان کرد و تراش‏شان داد. امیدوارم آبادان موفق شود این کار را انجام بدهد.

با توجه به بی‏پولی موجود در فوتبال ایران، باشگاه‏های ایران که به جز یک باشگاه، بیش‌تر دولتی هستند، به سوی مربیان داخلی روی آورده‏اند. از هجده تیم موجود، شانزده تیم مربی داخلی دارند و فقط دو باشگاه، مربی خارجی استخدام کرده‌اند: استیل‏آذین با تومباکوویچ صرب به میدان آمده و صنعت نفت آبادان با یک مربی برزیلی. آیا این امتیازی برای لیگ امسال محسوب می‏شود که بیش‌تر تیم‏ها با مربی‏های داخلی به میدان آمده‏اند؟

مربی‏گری یک بحث علمی و هم‏چنین روش رفتار ما با بازیکنان است. متاسفانه در فوتبال ما، آرزوی بزرگ‏نمایی فراوان است، اما این فوتبال این روزها صاحب هیچ نام و نشانی، حتی در معیارهای آسیایی نیست. فوتبال ایران شایسته‏ی رهبرانی بهتر از افرادی است که طی سال‏های اخیر آن را اداره کرده‏اند. اغلب این رهبران طی این سال‏ها، بی‏کفایتی خود را نشان داده‏اند.

شرایط کنونی اما، زمان حقیقت، زمان عدالت و صراحت است. باید واقع‏بین بود و عملکرد آنها را ارزیابی کرد. همان‏طور که می‏دانید بسیاری از مربیان دل خوشی از فدراسیون امروزی و افرادی که آن را اداره می‏کنند، ندارند. سرآمد همه‏ی آنان شاید آقای مایلیکا هم باشد. حال با فشار زیادی که روی تیم‏ها وجود دارد، مثلاً تیمی مانند آبادان که با تیم‏هایی مانند پرسپولیس، استقلال و استیل‏آذین تفاوت دارد، باید طوری خود را وفق بدهد و نسخه‏ای برای آن پیچیده شود که بتواند شرایط زندگی خود را در لیگ برتر ادامه بدهد.

شما چه تیم یا تیم‏هایی را بخت قهرمانی امسال می‏دانید؟

همان چند تیم همیشگی: سپاهان، استقلال، پرسپولیس و این روزها باید استیل‏آذین را هم به دلیل حضور بازیکنان شایسته‏ای که دارد، به آنها اضافه کرد. اما باید دید در کوران این مسابقات، چگونه می‏تواند کارهای خود را شکل بدهد و بهترین امتیازها را بگیرد؛ آن‌هم در روزهایی که بالا نیست، یعنی از نظر آمادگی در شرایط خوبی قرار ندارد.

فوتبال کنونی، فوتبالی هندسی است که در آن، بازیکنان باید قادر به ساختن مثلث‏ها، مربع‏ها و حرکت‏های بدون توپ باشند. امروز همه‌چیز دقت در پاس‏ها است. همان‏طور که بازی با پا باید خوب باشد، بازی با سر هم به همین ترتیب باید خوب باشد. ارزش پاس‏های خوب و حرکت‏های بدون توپ نیز بدون تردید اصل اول هستند.

تیم‏هایی که شناخت بیش‌تری از بازیکنان‏شان داشته باشند، در این مهم می‏توانند موفق باشند. فراموش نکنیم که آسیب‏دیدگی همیشه مسئله‏ی بزرگی است. چنان‏که بازیکنان بسیار شایسته‏ای مانند جباری و نوید کیا در سال‏های اخیر، به دلیل آسیب‏دیدگی- که کسی نمی‏تواند بگوید چه نوع آسیب‏دیدگی‏ای است- تمام لیگ را از دست داده‏اند.

امیدوارم باشگاه‏های ما قادر باشند با به‏خدمت گرفتن پزشکان شایسته، از آسیب‏دیدگی‏ها جلوگیری کنند و هم‏چنین قادر باشند به مداوای آنها بپردازند.

تیم فوتبال اوکراین دیدار دوستانه‏اش را با تیم ایران در آخرین ساعات، لغو کرد. فکر می‏کنید این از نتایج تحریم‏ها باشد؟

من مطمئن نیستم، اما آن‏چه برای من اهمیت دارد، این است که نسخه‏ای که آقای قطبی برای تیم ملی ایران می‏پیچد، حاوی هیچ داروی تازه‏ای نیست و بازی کردن یا بازی نکردن با تیمی مانند تیم ملی اوکراین هیچ چیزی را به تیم ما اضافه نمی‏کند. این ما هستیم که باید صاحب یک برنامه‏ریزی خوب باشیم و قادر باشیم رؤیاهای میلیون‏ها ایرانی برای به‏دست آوردن یک تیم خوب و یک فوتبال خوب را با اندیشه‏های خوب شکل بدهیم.

دو خبر دیگر

ضعیف‏ترین نتیجه‏ی ایران در تاریخ کشتی آزاد جوانان جهان، در بوداپست مجارستان به‏دست آمد. ایران تنها دو مدال برنز از این بازی‏ها به‏دست آورد. روسیه با هفتاد امتیاز قهرمان شد و آذربایجان با پنجاه امتیاز، مقام دوم را به‏دست آورد.

آلبرتو کونتادور، دوچرخه‏‏سوار اسپانیایی، دیروز در خیابان شانزه‌لیزه‏ی پاریس، برای سومین‌بار قهرمان توردوفرانس، معتبرترین و باسابقه‏ترین مسابقه‏ی حرفه‏ای دوچرخه‏سواری جهان شد. توردوفرانس امسال که سه هفته‏ی پیش از شهر روتردام هلند آغاز شد، بعدازظهر دیروز، پس از بیست مرحله‏، به‏پایان رسید.

آلبرتو کونتادور، دوچرخه‏‏سوار اسپانیایی

آلبرتو کونتادور ۲۷ ساله، دهمین رکاب‏زن تاریخ توردوفرانس شد. او سه‏بار برنده‏ی این رقابت‏ها شده است. اندی شلیک از لوگزامبورگ، با ۳۹ ثانیه اختلاف، مانند سال پیش نفر دوم شد. نکته‏ی جالب این که کونتادور که پیش‏تر توردوفرانس ۲۰۰۷ و ۲۰۰۹ را برده بود، این‏بار در هیچ‏یک از بیست مرحله نفر نخست نشد. پیشتازی او و پوشیدن پیراهن زرد مسابقه هم از آغاز هفته‏ی سوم و در مسیر کوهستانی آلپ شروع شد.

لانس آرمسترانگ امریکایی، برنده‏ی هفت‌دوره‌ی توردوفرانس نیز در ۳۸ سالگی برای آخرین بار در این رقابت‏ها رکاب زد و همراه تیمش، قهرمان تیمی این دوره شد. او و هم‏تیم‏هایش با پیراهن‏های سیاه، نماد مبارزه با سرطان، روی سکوی قهرمانی ایستادند.

آرمسترانگ که بنیاد ضد سرطان را در امریکا اداره می‏کند، با توردوفرانس خداحافظی کرد. او ستاره‏ای بزرگ در دنیای دوچرخه‏سواری حرفه‏ای و ورزش حرفه‏ای جهان است که پس از پیروزی بر سرطان، به بیماران مبتلا به این بیماری، امید زندگی می‏بخشد.