وبلاگ زمانه: راديويی که از وبلاگ می آموزد

آیا از این نوشته آقای سیبستان معلوم نیست که به نظرش وبلاگ ها چقد مهم اند؟ او هر صفحه خالی که می بیند در این مورد می نویسد. در وبلاگ زمانه هم از وبلاگ می نویسد:

راديويی که از وبلاگ می آموزد کار عجيب می کند. مثل آموختن پير است از جوان. اما همين است. راديو اگر راديوی زمانه ماست هر چند از السابقون السابقون رسانه های مدرن باشد بهتر آن است که در درس اين نوجوان تازه رسيده شرکت جويد و علم ارتباط قديم خود را نو گرداند.

وبلاگ کارهای شگفت کرده است. هم در جهان و هم در ميان فارسی زبانان و خاصه جوانان ايران. وبلاگ مظهر دموکراسی و کلاس بزرگ و فراگير آن است. صدسال پيش وقتی مشروطه به پا شد مردم ما در آستانه ورود به تاريخ جديدی قرار گرفتند که بعدها خود را در آموزش همگانی و سواد اجباری بازنمود. صدسال پس از مشروطه وبلاگ جوهر آن عمومی شدن سواد را علنی کرده است: همه می خواهند حرف بزنند همه رای و نظر دارند همه می خواهند حضور داشته باشند. همين اصل اصيل دموکراسی است. نيست؟

وبلاگ در ميان همه هنرهايش دو سه کار چشمگير دارد. نخست آنکه "فرد" را شاخص کرده و وارد بازار گفتگو کرده است و بسياری از اين "فرد"ها را به شهرت و اعتبار رسانده است به نحوی که جز از راه وبلاگ ممکن نبود. دو ديگر انحصار طبقه نويسنده و روزنامه نگار را شکسته است و نوشتن را به امری روزمره و عادی بدل ساخته است و اسطوره زدايی کرده است. در واقع وبلاگ مظهر تام و تمام انديشه عمومی کردن سواد است که در آغاز قرن مساله روشنگران اجتماعی بود.

وبلاگ سرانجام يک کار ديگر را نيز به انجام رسانده است و آنهم ساده کردن زبان و مردمی کردن آن است. اين دموکراتيزه کردن زبان نيز آرمان بزرگ عهد مشروطيت است. آن زمان شعر غيردرباری نقشی را بازی کرد که اين زمان وبلاگ که محل ظهور زبان غيررسمی است می کند.

وضعيت جديد وضعيتی است که هيچ رسانه مدرنی نمی تواند از آن غافل باشد. برای زمانه که در آغاز راه است اين فرصت بيش از ديگر رسانه ها فراهم است زيرا اگر رسانه های سن-و-سال دار برايشان سخت باشد که از زير بار تعلقات و عادتهای ذهنی شان به در آيند زمانه چنين مشکلی را ندارد. چابکی جوانی و تازگی به زمانه امکان می دهد با همه سنت دراز راديو با اشتياق با وبلاگ همزبانی کند و اصلا زبان وبلاگ باشد.

زمانه مدعی است که رسانه ای مدرن است . مدرن بودن را در پايان يافتن عصر پدرسالاری و عقلِ کل بازی می بيند. زمانه رسانه "فرد"ها ست. و تنها از اين راه است که رسانه "جمعی" است. رسانه ای است که در تئوری هر فردی می تواند در آن بنويسد و توليد کند. در زمانه، مثل وبلاگ، شنونده/خواننده همزمان توليد کننده هم هست: هم راه نظر دادن برايش باز است و هم سوژه دادن و نهايتا برنامه ساختن. زمانه هدفش تقويت روزنامه نگاری فرد/شهروند است. کاری که وبلاگ از پيش آغاز کرده است. کاری که هنوز در عرصه راديو آزموده نشده است. زمانه آزمودن اين انديشه است. وبلاگی کردن راديو. همگانی کردن آن. دموکراتيک کردن رسانه تا چشم انداز ممکن. راديويی خودمانی. نزديک به ما. و زمانه ما.

مهدی جامی
m.jami@radiozamaneh.nl