موافقان و مخالفان فعالان ضدجنگ در جامعه‌ي ایرانی

پژمان اکبرزاده

فایل شنیداری

در یکی دو سال اخیر با بحرانی‌تر شدن روابط ایران و آمریکا، فعالیت‌های تعدادی از انجمن‌های ایرانی-آمریکایی و حتی اروپایی، وارد مرحله تازه‌ای شده است.

کمپین‌های ضد جنگ از سوی این سازمان‌ها مدتی است که به شکل جدی‌تری دنبال می‌شود. متن بیانیه تازه‌ای در تارنمای CASMII و NIAC منتشر شده که تعدادی از انجمن‌های ایرانی در اروپا و آمریکا با آن اعلام همبستگی کرده‌اند.

کودکان ایرانی تبار در راهپیمایی ضدجنگ، واشینگتن دی.سی، ژانویه 2007

از عباس عدالت، استاد امپریال کالج لندن و بنیانگذار CASMII پرسیدم فضا و موقعیت کنونی در رابطه ایران و آمریکا را چگونه می‌بیند که این موج تازه فعالیت‌ها را آغاز کرده است؟

عباس عدالت: به نظر من، ما در یک موقعیت تاریخی برای ایران هستیم. حدود 12 تا 14 ماه بیشتر به ریاست جمهوری آقای بوش باقی نمانده و ایشان به اتفاق آقای چنی، معاون خود، در این چند ماه باقی مانده می‌خواهند یک حمله نظامی به ایران را توجیه کنند. به این خاطر است که آمریکا به ایران اتهام می‌زند و می‌گوید: «ایران در عراق به مبارزان ضد اشغالگر کمک می کند. از طریق این کمک‌ها، سربازان آمریکایی کشته می‌شوند. ایران کلاً به تروریسم کمک می‌کند و یک برنامه تسلیحاتی دارد که بمب اتم درست کند.»

البته این‌ها هیچکدام اثبات نشده و در واقع شبیه به اتهاماتی است که به رژیم صدام زده می‌شد. این اتهامات، اساس یک برنامه‌ي حساب شده به نظر می‌آیند که جناح جنگ طلب آمریکا در نظر دارد اجرا کند. برای اینکه تا فرصت باقی‌است افکار عمومی آمریکا و جهان را بسیج کند تا ضربه‌ی اساسی نظامی، سیاسی و اقتصادی به ایران در این 14 ماه آینده را وارد کند. این موضوع تا 8 ماه آینده، یعنی زمانی که پروسه انتخاباتی آمریکا شروع شود واقعاً حیاتی است. از این نظر که اگر بوش در این مدت، حمله نظامی را شروع نکند، بعداً بعید است که بتواند پس از پروسه‌ي انتخاباتی شروع کند.

ما می‌خواهیم همه‌ي ایرانیان متفق‌القول باشند. علیرغم هر نظری که نسبت به جمهوری اسلامی دارند باید با حمله‌ي نظامی مخالفت کنند. چنین اقدامی همانطور که برجسته‌ترین مفسران سیاسی در سطح بین‌المللی ارزیابی کرده‌اند، می‌تواند فاجعه‌ای نه تنها برای مردم ایران و خاورمیانه‌، بلکه برای مردم جهان باشد. الان زمانی است که ایرانیان باید از این خواب رخوت و انکار موضوع بلند شوند و تا زمان هست تا آنجا که می توانند به طور متحد جلوی چنین خطری را بگیرند.

این کمپین تازه چه ویژگی‌هایی دارد؟ باز هم صرفاً نامه به مقام‌های دولتی در ایران یا آمریکاست یا اینکه با موارد گذشته متفاوت است؟

ما موفق شدیم برای نخستین‌بار، چندین سازمان که در این رابطه فعالیت داشتند را دور هم جمع کرده و یک بیانیه مشترک صادر کنیم. ده‌ها سازمان جدید این بیانیه را امضا کرده‌اند؛ سازمان‌هایی در فرانسه و آلمان. امیدواریم که در چند هفته‌ی آینده صدها سازمان ایرانی در جوامع غربی این بیانیه را امضا کنند و این آغازگرهمکاری این گروه‌ها شود که بتوانند اکثریت ایرانیان خارج از کشور را جلب کنند. زمانی که حمله به عراق سازماندهی شد، متاسفانه عراقی‌هایی که خارج از عراق بودند، مبارزه‌ای جدی علیه چنین حمله‌ای نکردند و حتی بسیاری از آنها این حمله را برای کمک به مردم عراق توجیه کردند. ما می خواهیم این فاجعه برای ایران تکرار نشود. فعالیت‌های ما تا به‌حال پراکنده و در زمینه‌ي افشاگری علیه جنگ‌طلبان بوده است. با رسانه‌ها کار کرده‌ایم و وب‌سایت campaigniran.org را تشکیل دادیم.

در این مدتی که بیانیه‌ي تازه را منتشر کرده‌اید هیچ واکنشی از سوی مقام‌های دولتی در آمریکا دیده‌اید؟

برای ما امکانی فراهم شده که بتوانیم با دولتمردان آمریکایی جلسات یک به یک داشته باشیم. هنوز این جلسات تشکیل نشده ولی امیدوارم که از هفته‌ي آینده جلسات تشکیل شود. هر چقدر ایرانیان خارج از کشور بیشتر اعلامیه را امضا کنند وزنه‌ي ما بیشتر می‌شود و اینکه بگوییم ما صدای واقعی ایرانیان خارج از کشور هستیم نه آن عده‌ی بسیار انگشت شماری که سکوت اختیار کرده‌اند که شاید قلباً حتی می‌خواهند که به ایران حمله‌ای شود.

آنطور که در تارنمای شورای ملی ایرانی-آمریکایی (NIAC) آمده، انجمن‌هایی که به شما پیوسته‌اند، بیشتر انجمن‌هایی بودند که در گذشته هم با شما همکاری می‌کردند و اعضای مشترکی داشتید. مانند Persian Gulf Online ، NIAC یا Iranian.com. آیا تلاشی برای ملحق کردن انجمن‌های دیگر با طرز‌فکرهای گوناگون، به خودتان انجام داده‌اید؟

اگر به سایت ما مراجعه کنید، این بیانیه در صدر وب‌سایت ما قرار دارد و سازمان‌های جدیدی که آن را امضا کرده‌اند سازمان‌هایی هستند که ما تابه‌حال نامی از آنها نشنیده بودیم. به ما ایمیل زدند و گفتند که می‌خواهند این بیانیه را امضا کنند. نه تنها در آمریکا بلکه سازمان‌هایی در فرانسه و آلمان. قرار است به وب‌سایت‌مان بخش آلمانی و فرانسه هم اضافه کنیم. با سازمان‌های ایرانی مقیم آلمان و فرانسه به خاطر این بیانیه تماس گرفتیم تا بتوانیم این جنبش را در آن کشورها هم گسترش دهیم. آمریکا برای اقدام نظامی به حمایت سیاسی متحدان اروپایی‌اش نیاز دارد. اگر بتوانیم در اروپا هم مخالفت جدی خود را با جنگ اعلام کنیم و به دولت‌های آلمان، فرانسه و انگلستان فشار بیاوریم آن‌وقت می‌توانیم از هرگونه پشتیبانی این دولت‌ها از آمریکا ممانعت کنیم.

ما مانند بعضی از نامزدهای ریاست جمهوری در آمریکا که موافق مذاکره‌ي بی‌قید و شرط با ایران هستند، معتقد به این هستیم که مذاکرات بین دو کشور باید بر اساس حق ایران، مشروعیت دولت جمهوری اسلامی و حق ایران برای غنی سازی اورانیوم شروع شود. بر اساس این موارد، مسائل گوناگون مانند شفاف بودن غنی سازی و مسائل مربوط به مداخله در عراق باید در چارچوبی که حقوق ایران به رسمیت شناخته شود حل شود.

اما در زمینه‌ي فعالیت‌های ضد جنگ، همه‌ی ایرانیان مقیم اروپا و آمریکا نگاه مشترکی ندارند. تعدادی از آنها به فعالیت‌های CASMII و NIAC با دیده‌ء تردید نگاه می‌کنند و برخی هم رسماً مخالفت‌شان را اعلام می‌کنند. عباس عدالت، بنیانگذار CASMII در اینباره چنین می‌گوید:

عباس عدالت: تنها کسانی می‌توانند با فعالیت‌های ضد جنگ اینگونه برخورد کنند که در واقع خودشان با سیاست جنگ‌طلبانه‌ی آقای بوش موافق باشند. اینها می‌بینند راهی ندارند مگر اینکه آمریکا به ایران حمله کند و یک‌جوری رژیم را عوض کند تا اینها بر سر کار بیایند.

نشست CASMII در لندن

حسن داعی، یکی از ایرانیان مقیم آریزونا در ایالات متحده است که فعالانه مقاله‌هایی را درباره‌ي فعالیت‌های NIAC و CASMII نوشته و منتشر کرده است. به باور حسن داعی و همفکرانش، این سازمان‌ها، لابی جمهوری اسلامی هستند.

حسن داعی: سازمان‌های NIAC و CASMII، همکاری مشترکی دارند و حتی در سال 2006 که CASMII راه‌اندازی شد 6 نفر از اعضای هیئت مدیره‌ي CASMII، جزو گروهی بودند که قبلاً با تریتا پارسی (مدیر NIAC) کار می‌کردند. از سال 2006 به بعد هم مرتباً با هم همکاری بسیار نزدیکی کردند. اینها را من جدا از هم نمی‌دانم.

شما معتقدید که NIAC، لابی جمهوری اسلامی در آمریکاست...

بله. من این اعتقاد را دارم و دو نوع لابی را در آمریکا از هم متمایز می‌کنم. یک لابی مورد پشتیبانی کمپانی‌های مهم و نفتی است که می خواهند تحریم‌ها از روی ایران برداشته شود و روابط خوبی داشته باشند. یک لابی را هم که با حمایت اینها تشکیل شده، زاییده‌ی فعالیت‌ها و تلاش‌های خود جمهوری اسلامی می‌دانم. به نظر من انجمن NIAC از نوع دوم است و با پشتیبانی مستقیم جمهوری اسلامی تاسیس شده است.

عملکرد این سازمان به چه نحوی بوده که شما این فکر را می‌کنید؟

برداشتن فشار از روی حکومت و دادن امتیاز هر چه بیشتر به جمهوری اسلامی و بطور کلی همان چیزی است که نشریه آفتاب در مورد اینها به خوبی گفته است؛ عکس تریتا پارسی را در مقاله‌ای چاپ کرده و نوشته «لابی ایران فعال می‌شود...» و در توضیح آن گفته که در حقیقت کار این لابی دیپلماسی غیر رسمی است.

در CASMII تقریباً تمام مطالب مربوط به فعالیتهای ضدجنگ است و در NIAC فعالیت‌ها درباره‌ي حقوق آمریکایی‌های ایرانی‌تبار یا ایرانی-آمریکایی‌ها. به‌طور خاص اشاره‌ای به دولت ایران نشده است. شما معتقدید فعالیتهایی که این دو گروه در این دو زمینه انجام می‌دهند، فعالیتهایی است که موجب برداشتن فشار از روی حکومت ایران می‌شود؟

نزدیک به 99 درصد فعالیت‌های آقای تریتا پارسی (رییس انجمن NIAC)، مقالاتی که نوشته می‌شود و بیشتر کارهایی که می‌کنند در رابطه با خود ایران و برداشتن فشار دیپلماتیک و سیاسی از روی جمهوری اسلامی است وهیچ ربطی به دفاع از ایرانیان مقیم آمریکا ندارد. در مورد جنگ، به‌ویِژه از دو سال گذشته تاکنون، NIAC با CASMII بارها با هم فعالیت کرده‌اند و یک موضع مشترک دادند. مواضع مشترک اینها به‌طور آشکار، حمایت از یک به یک مواضع جمهوری اسلامی است.

شما موافق حمله آمریکا به ایران هستید؟

به هیچ‌وجه. اتفاقاً یکی از راه‌های جلوگیری از حمله‌ای که فاجعه‌بار خواهد بود، اعمال تحریم‌ به این حکومت است. خیلی‌ها معتقدند برای اینکه به ایران حمله نشود باید تحریم اعمال شود. اتفاقاً هدف NIAC و CASMII این است که با خرید زمان، جمهوری اسلامی بتواند به بمب اتمی دست‌پیدا کند. همین خرید وقت و کمک به جمهوری اسلامی است که باعث جنگ خواهد شد. صلح‌طلبی در حال حاضر، مخالفت با برنامه‌های ایران است. با خریدن وقت برای حکومت، ما به جنگ کمک می کنیم نه به صلح.

در ایالات متحده، آیا گروه‌های دیگری از ایرانیان هستند که برای جلوگیری از حمله آمریکا به ایران تلاش کنند؟

گروه‌های کوچکی هستند. من تاکنون واقعاً نشنیدم که هیچ گروهی خواهان حمله به ایران باشد. ولی این که طرفدار تحریم باشند، من بسیاری را دیده‌ام که طرفدار فشار و تحریم به این حکومت هستند.

در مورد ارتباط NIAC و CASMII با دولت ایران، شما هیچگونه سند یا مدرکی هم دارید؟

اگر منظورتان اسناد دریافت پول مستقیم باشد، پیش از اینکه من گزارش‌هایم را بنویسم آنها را در اختیار FBI می‌گذاشتم. متاسفانه من چنین امکانات اطلاعاتی ندارم ولی صدها صفحه گزارش مربوط به همین است که از ایرانیان مقیم آمریکا می خواهند به جای پرداختن به مسئله نقض حقوق‌بشردر ایران، راجع به زندان‌های عراق، مصر، اردن و جنایات اسرائیل و گوانتانامو بنویسیم. اگر اینها کمک به جمهوری اسلامی نیست پس چیست؟

تریتا پارسی از شورای ملی ایرانی‌-‌آمریکایی (NIAC) اما این اتهامات را رد می‌کند و از فعالیت‌های این شورا و همکاری‌ها با CASMII می‌گوید:

تریتا پارسی: همکاری این دو سازمان در این زمینه است که نامه‌ای با هم نوشتیم و به سازمان‌های گوناگون فرستادیم. آنها این نامه را امضا کردند، ولی کار NIAC و کار CASMII بسیار با هم متفاوت است چون ما در واشینگتن فعال هستیم ولی CASMII در جاهای دیگر.

به لحاظ اداری چطور؟ ارتباط خاصی بین شما وجود دارد؟

مانند همکاری ما با گروه‌های دیگر.

تعدادی از ایرانیان مقیم آمریکا، معتقدند که NIAC به لابی جمهوری اسلامی در آمریکا تبدیل شده و بیشتر فعالیتهایی CASMII هم برداشتن فشار از روی حکومت ایران است، به نظر شما این فکر چگونه به‌وجود می‌آید یا عملکرد شما به چه شکلی بوده که چنین تصوری را برای یک سری از ایرانیان مقیم آمریکا پدید آورده است؟

متاسفانه عده‌ي خیلی کمی که از جنگ طرفداری می‌کنند، سعی دارند که مخالفان جنگ را بگویند طرفدار جمهوری اسلامی هستند. ولی اصلاً اینطور نیست. دلیلی که NIAC ضد جنگ است این است که ما فکر می‌کنیم که حرکت بسیار بدی است و ما کوشش می‌کنیم از آن جلوگیری کنیم. ولی آنهایی که طرفدار جنگ هستند سعی می‌کنند که هر کسی که با آنها موافق نیست را با جمهوری اسلامی بنامند. این یک منطق اشتباه است.

یکی از انتقاداتی که به شما می‌کنند این است که هیچوقت واکنشی جدی به مسائل نقض حقوق بشر در ایران نشان نداده‌اید...

کاملاً اشتباه است. ما در زمینه مسایل نقض حقوق بشر اخیراً بسیار فعال بوده‌ایم. حتی در ماه جولای در واشینگتن کنفرانس بزرگی داشتیم که درباره‌ي نقض حقوق بشر صحبت کردیم. خیلی از گروه‌هایی که معتقدند ما کاری در این زمینه نکرده‌ایم ، خودشان کار خاصی نکردند غیر از اینکه سر و صدا کنند. هیچوقت نتوانستند با سازمان‌های جدی همکاری کنند. ما هر روز با اینها صحبت و همکاری می‌کنیم. دلیلی هم که آنها با ما همکاری می‌کنند این است که می‌بینند کار ما جدی است و تلاش می‌کنیم موضوع حقوق بشر را در آمریکا یک موضوع مهم نشان دهیم.

NIAC چگونه و با چه بودجه‌ای در آمریکا به فعالیت‌هایش ادامه می‌دهد؟

بودجه‌ي ما امسال به ششصد هزار دلار می رسد که 75 درصد آن از ایرانیان مقیم آمریکا تامین می‌شود و 25 درصد آن از سازمان‌های گوناگون آمریکا ولی NIAC نه از دولت آمریکا و نه از دولت ایران و هیچ کشور دیگری پول قبول نمی‌کند.

پیوندها

تارنمای شورای ملی ایرانی-آمریکایی (NIAC)

تارنمای جنبش علیه تحریم و مداخله نظامی در ایران (CASMII)

واکنش تریتا پارسی به مقاله‌ي فولکس‌کرانت

نوشته‌ای از حسن داعی درباره‌ي NIAC