Feb 2010


«سایه»، شاعری آرمان‏خواه

محمود خوشنام: هوشنگ ابتهاج «ه.ا.سایه» یک شاعر آرمان‏خواه است که با زبان نمادین خود به شعر و ترانه زیبایی و اعتبار دیگری بخشیده است. او در سال ۱۳۰۶ در رشت زاده شده و از نوجوانی به دنیای شعر و موسیقی روی آورده است. در سال‏های پیش از انقلاب، مدتی رئیس شورای موسیقی رادیو بوده و سرپرستی برنامه‏ی «گل‏های تازه» را بر عهده داشته و تا کنون چندین مجموعه‏ی شعر انتشار داده است.



گفتگو با علی ندیمی، درباره‌ی ترانه‌ی «برپاخیز»
شاعر گمشده‌ی ترانه‌ای انقلابی

پژمان اکبرزاده: ترانه‌ها در جنبش‌های اعتراضی جهان نقشی یگانه دارند؛ از یک‌سو اهداف و مانیفست جنبش را بازتاب می‌دهند و از سوی دیگر جزو تاریخ شنیداری آن جنبش قرار می‌گیرند. مردم، پس از به‌نتیجه‌رسیدن جنبش‌ها هم، ترانه‌ها را زیر لب تکرار می‌کنند تا خاطره‌ی آن روزها را در حافظه‌ی خود زنده نگه دارند. ترانه‌ی «برپاخیز» کاری از علی ندیمی از جمله‌ی چنین ترانه‌هایی است. داستان شکل‌گیری آن را در گفتگویی با آقای علی ندیمی می‌شنویم.



نگاهی به زندگی و آثار شیند اوکانر
نبردی از سر شوق

شاهین نجفی: در اکتبر ۱۹۹۲ برنامه‌ی کمدی زنده و مشهور «ساتاردی نایت لایو»، میزبان یک خواننده‌ی زن بود و عده‌ای نیز در استودیو، برنامه را از نزدیک می‌دیدند. زن که موهایش را از ته تراشیده بود، مصمم و جدی، خیره به دوربین، شروع به خواندن ترانه‌ای به نام جنگ، از باب مارلی کرد و در پایان در برابر چشمان متحیر بینندگان، معترضانه تصویری از پاپ ژان پل دوم را پاره کرد و گفت: جنگ با دشمن حقیقی. این خواننده معترض شیند اوکانر بود.



«در شهرم، حتی سازم را هم نمی‌توانستم حمل کنم»

کیارش پارسا عالی‌پور: سعید شنبه‏زاده، موزیسین نام‏دار ایرانی که سال‏ها است در فرانسه کار و زندگی می‏کند، موزیک بندری را با موزیک جاز تلفیق کرده و با استفاده از نی‏انبان بوشهر در کنار ساکسی‌فون و ترومپت به نقطه‏ی تازه‏ای در موزیک بوشهری رسیده که چاووشی‏ خوانی‏ها، یزله ‏خوانی‏ها و شروه‏خوانی‏ها را ارتقا بخشیده است. با او به گفت‌وگو نشسته‌ام.



گفتگو با مونیکا جلیلی، خواننده‌ی غیرایرانی‌ای که ترانه‌های فارسی می‌خواند
«ترانه‌هایم در این تاریکی شاید التیام‌ دهنده باشند»

پانته‌آ بهرامی: ترانه‌هایی که مونیکا جلیلی می‌خواند عمدتاً آهنگ‌های این دوران است؛ انتخاب او ترانه‌های عاشقانه‌ای است که آمیخته به روشنایی و امید به زندگی است. شاید از همین روست که این ترانه‌ها برای ایرانیان به‌شدت نوستالژیک و خاطره‌انگیز است. در کنسرتی که به تازگی در نیویورک برگزار شد عمده‌ی تماشاگران غیر ایرانی بودند. از مونیکا جلیلی در مورد چگونگی آشنایی‌اش با ترانه‌های ایرانی پرسیدم.



ترانه‌های پرویز وکیلی
«تو از قبیله‌ی لبخند، من از قبیله اندوه»

محمود خوش‌نام: در میان کسانی که در آغاز دوره‌ی شکوفایی فرهنگی وارد میدان ترانه‌سرایی شده‌اند، پرویز وکیلی نیز گردنی افراشته دارد البته بی‌آن‌که قدرش آن‌گونه که باید شناخته شده باشد. او از اندک کسانی است که به نوشتن متن‌های عاشقانه شانسونی گرایش داشتند و با شانسون‌گونه‌های خود، بعد تازه‌ای به موسیقی مصرفی ایران بخشیدند.



جشنواره هیپ هاپ ایرانی در سوئد

پژمان اکبرزاده: در سوئد، با همکاری یک بنیاد هنری، جشنواره‌ای برای ارائه موسیقی هیپ هاپ ایرانی در حال برگزاری است. این جشنواره فردا شب در شهر مالمو به کار خود پایان می‌دهد. نصیر مشکوری، مشاور هنری جشنواره به رادیو زمانه گفت: «تلاش بر این بود که با توجه به امکانات رپ‌خوان‌های مقیم خارج، کار جشنواره بیشتر روی بچه‌های داخل ایران متمرکز شود، ولی در پی مسائل به‌وجود آمده پس از انتخابات، شرایط بسته‌تر شد.»



«ناصر رستگارنژاد»؛ ترانه‌سرای نوآور

محمود خوشنام: «ناصر رستگارنژاد» در سال ١٣١٨ در رشت زاده شده و در ١٨ سالگی، نخستین متن‌های خود را بر روی آهنگ‌های «کوچه و بازاری» نهاده است که از میان آن‌ها شب‌های میگون، با صدای خواننده معروف آن سال‌ها، «غزال» فراگیرتر شده است. رستگارنژاد بر روی ترانه‌ای از «فیروز»، خواننده معروف لبنانی شعری نهاد به نام شانه و طی آن از دلدار می‌خواست که آن قدر بر گیسوی خود شانه نزند، چرا که در هر پیچ و شکنش دل او خانه کرده است.