Oct 2009

فلانری اکانر و داستان‌های مرموزش

ونداد زمانی: بررسی داستان کوتاه «زیارت‌گاه روح مقدس»، نه فقط نیات مذهبی (کاتولیکی) نویسنده معتبر آمریکا را بروز می‌دهد، بلکه به تکراری اشاره می‌کند که در بافت مفهومی قصه وجود دارد. گناه، خوار شدن و آمرزش، سه نکته کلیدی هستد که هم در داستان فوق تکرار می‌گردد و هم در زندگی شخصی نویسنده. قابلیت خودنمایی نوشته‌های فوق، ترفندی است که تازگی‌ها، بعد از نزدیک به نیم قرن پس از مرگ زودرس نویسنده ،به سلیقه‌ی مهم ادبی معاصر بدل گشته است.

در انتظار دن کیشوت ایرانی

ونداد زمانی: به دن کیشوت برگشتم چون به شدت جای خالی رمانی که بتواند ۳۰‌ سال گذشته ایران را نه تنها ترسیم کند؛ بلکه بتواند آیینه‌ای باشد که همه آن‌چه که در برابر وجدان عمومی کشور اتفاق افتاده را با هنرمندی رندانه در برابر ملت منعکس نماید، حس می‌کنم. کاری که سروانتس با اسپانیا کرد. من سراسیمه‌ترا از همیشه به انتظار داستانی‌ ایرانی می‌مانم؛ در انتظار دن کیشوت ایرانی.‌

بازدیدکنندگان کم و ناشرانی راضی

ناصر غیاثی: به تازگی بیست و سومین نمایشگاه کتاب فرانکفورت، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین نمایشگاه کتاب جهان به پایان رسید. ظاهرآ نه تنها آسیب‌های بحران اقتصادی تأثیری در روال کار نداشت، بلکه طبق گفته‌ی مدیریت نمایشگاه، «خرید و فروش حق ترجمه و چاپ ِ آثار هیچ وقت به این اندازه خوب نبوده است.» از سوی دیگر جذابیت‌های حاشیه‌ای این نمایشگاه نیز از نظر پنهان نماند؛ از جنجال بر سر جلوگیری از سخنرانی دو نویسنده‌ی چینی گرفته تا حضور برق‌آسای سبزها و درگیری لفظی با هیأت ایرانی.

ریچارد واگنر؛ از کافکا تا هرتا مولر

اشپیگل، ترجمه‌ی مجید روشن زاده: اقلیت‌ها از روحیه‌ای سیال و کوچ‌نشین برخوردارند و همواره در ترس از بی‌هویت شدن و معنا باختگی زندگی می‌کنند. اما این ترس در عین‌حال روزنه‌ای به جهانی دیگر است؛ روزنه‌ای که بر تنوع جهان تأکید دارد. در این تنگنا و نوسان میان دو جهان خویش و جهان دیگر، زبان گاهی در حکم وزنه‌ای کاذب و اضافی که مانع تعادل است ظاهر می‌شود. هرتا مولر اما به خوبی قادر است تعادلی میان این دو جهان برقرار کند.

نوبل ادبیات برای تصویرگر بی‌وطنی

عباس معروفی: «هرتا مولر»، نویسنده آلمانی- رومانیایی، متولد ۱۹۵۳، جایزه‌ی نوبل ادبی سال ۲۰۰۹ را از آن خود کرد. اولین کتاب‌اش را او در سال ۱۹۸۲ با عنوان «سرزمینهای پست» نوشت. او کتاب‌های بسیاری در زمینه‌ی ادبیات داستانی خلق کرده است؛ ازجمله «تانگو با فشار»، «فوریه‌ی پا برهنه»، «مسافر یک پا»، «شیطان در آیینه نشسته است»، «کاش امروز خودم را نمی‌دیدم»، «پاسپورت»، «قرار ملاقات» و «هرچه با من است، با خودم دارم».

زوال جامعه در «زوال کلنل»

مهدی نفیسی: در نیمه اول سال میلادی ۲۰۰۹ سه کتاب داستان از ارزنده‌ترین نویسندگان ایرانی، ولی نه به زبان فارسی، بلکه به زبان‌های آلمانی و انگلیسی منتشر شده است. یکی از این سه، رمان «زوال کلنل» نوشته محمود دولت‌آبادی است که به آلمانی تحت عنوان «کلنل» در آمده و آن را بهمن نیرومند از فارسی به آلمانی ترجمه کرده است.