ماربیا، فستیوالی برای هنرمندان مستقل سینما

پرویز جاهد

فستیوال بین‌المللی فیلم ماربیا (Marbella International Film Festival) سه سال پیش با هدف نمایش فیلم‌های کوتاه و بلند از فیلمسازان مستقل تاسیس شد. این فستیوال همه ساله در شهر ساحلی و زیبای ماربیا در جنوب اسپانیا برگزار می‌شود و مدیر آن یک ایرانی است به نام سیامک چکاوه.

در روزهای برگزاری فستیوال بین‌المللی فیلم ماربیا در لندن، با سیامک چکاوه، مدیر این فستیوال گفت‌وگویی کردم که در اینجا می‌خوانید:

آقای چکاوه، برای ما فستیوال ماربیا را بیشتر معرفی کنید؟

سومین سال است که فستیوال بین‌المللی فیلم ماربیا در شهر ماربیا، در جنوب اسپانیا برگزار می‌شود. ما این فستیوال را سالانه انجام می‌دهیم. دلیل این که ما در ماربیا هستیم، واقعا ارتباطی به اسپانیا ندارد.

ماربیا برای ما مثل یک محلی می‌ماند که بتوانیم این فستیوال را برگزار کنیم. محل کوچکی است، هوای خوبی دارد و یکی از محاسن آن این است که از همه جای دنیا آدم‌های مختلف آنجا زندگی می‌کنند و برای برگزاری یک فستیوال بین‌المللی خیلی مناسب است؛ این که ماربیا از همه جای دنیا نماینده‌هایی دارد.

سیامک چکاوه، مدیر ایرانی فستیوال فیلم ماربیا، عکس‌ها از پرویز جاهد

چه شد که به فکر تاسیس این فستیوال افتادید؟

من سال‌های سال در کارهای مختلف بودم و با هنرمندان مختلف در تماس بودم و برای تلویزیون هم کار می‌کردم. متوجه شدم که هنرمندان بسیار ارزنده‌ای در دنیا هستند، چه فیلمساز، چه روی صحنه کار بکنند، چه در کار موسیقی باشند. متاسفانه یک مثلی هست که می‌گوید، فکر هنرمند یک طرفه است و با هنر کار می‌کند.

وقتی که هنرمند به پول درآوردن می‌رسد، یک مقداری کمبود پیدا می‌کند. در مدتی هم که با تلویزیون کار می‌کردم، همیشه احساس کردم که هنرمندان این همه هنر دارند، ولی هیچ‌وقت نمی‌توانند از هنرشان پول دربیاورند و این همیشه اشکال هنرمند بوده است.

بر اساس این ایده این فستیوال را ما درست کردیم که غیرانتفاعی است. ایده این گروه این بود که می‌توانیم به این هنرمندانی که به جایی وابستگی ندارند و با جایی قرارداد ندارند، کمک کنیم که بتوانند کارهای خودشان را به بازار ارائه بدهند و برای خودشان بازاریابی کنند.

منظورتان فیلمسازها هستند؟

فیلمسازها هم هستند، ولی فقط ما به فیلمسازها نگاه نمی‌کنیم. ما می‌توانیم به آهنگسازها هم کمک کنیم. در کنار فستیوال فیلم ما فرینج هم داریم که شامل برنامه‌های مختلف است که کنار فستیوال برگزار می‌شود؛ مثل موسیقی کلاسیک، موسیقی‌های منطقه‌ای و هنرمندهای روی صحنه.

لوگوی فستیوال ماربیا

یعنی تئاتر؟

بله، تئاتر هم هست. بر این اساس ماربیا یک جایی است که این موقعیت را به ما می‌دهد، از نقطه نظر این که از همه جای دنیا آدم هست و محلی است که لوکس، قشنگ و گرم است و مردم می‌توانند بیایند و لذت ببرند.

یعنی فضا فستیوالی است.

بله. ولی مثل بقیه فستیوال‌های دنیا نیست که فیلم‌ها را در چندین سینما در شهر نشان بدهند. ما بوتیک می‌گوییم به آن. بیشتر در مراجعی انجام می‌شود که هنرمند‌ها بیایند و یک موقعیت خوبی داشته باشند و سه چهار روز در یک جای خوب باشند، فیلم خوب ببینند و لذت ببرند. همینطور فیلم فروش‌ها و پخش کنندگان فیلم را هم بیاورد به آن محله.

یعنی شما در واقع از آن فضایی که در آن شهر وجود دارد می‌خواهید استفاده کنید به نفع فیلمسازان مستقل؟

بله صددرصد. بر همین اساس ما فستیوال را سه سال پیش شروع کردیم و چوننزدیک به هزارتا فیلم سالی برای ما می‌آید، اول یک گروهی از بچه‌ها هستند که اینجا داوطلبانه کار می‌کنند و آنها فیلم‌ها را می‌بینند. بعد گروه انتخابی داریم که چند نفر در اسپانیا هستند و چند نفر در انگلیس. ولی باز ما علاقه‌مند هستیم که این گروه را بزرگ‌تر کنیم و علاقه‌مندیم که با دنیا همکاری داشته باشیم و کسانی که در این کار هستند بیایند و به ما کمک کنند.

سال گذشته نزدیک به هزارتا فیلم برای ما فرستادند از ۵۲ مملکت مختلف در جهان. بعدا ۵۰ تا فیلم را ما انتخاب کرده و برای سه روز نمایش دادیم. این فستیوال چهار بخش دارد که شامل فیلم کوتاه، فیلم بلند، انیمیشن و فیلم مستند است که جایزه هم می‌برند.

خواننده آفریقای جنوبی در فستیوال ماربیا برنامه جرا می‌کند

یعنی جایزه هم می‌دهید؟

جایزه می‌دهیم. البته جایزه نقدی نیست، بلکه فقط تقدیر است و به آنها لوح تقدیر می‌دهیم.

پول این فستیوال چگونه تامین می‌شود؟

پول این فستیوال همه‌اش خصوصی است. هیچ رابطه‌ای نه ما با دولت داریم نه با شرکت‌های بزرگ. از طریق حامیان (اسپانسرها) همیشه دنبال آن هستیم که بتوانیم این بودجه را تقویت کنیم، ولی هیچ‌گونه رابطه‌ای نه با شرکتی داریم و نه با گروه دولتی.

چطور شد که امسال این فستیوال را در لندن دارید برگزار می‌کنید؟

کاری که ما می‌کنیم این است که این فستیوال را بعد از ماربیا می‌بریم دور دنیا می‌گردانیم. سال گذشته بعد از ماربیا رفتیم میامی و فستیوال بسیار خوبی داشتیم و امسال هم برای دو روز آمدیم لندن و بعد قرار است که برگردیم ماربیا. دوباره در اکتبر امیدواریم که بتوانیم یک سفر هم به دبی برویم.

ظرف این چند سال چقدر در راستای اهداف‌تان موفق بودید؟

برای کاری که کردیم با شرایطی که داشتیم؛ شرایط مالی و شرایطی که در دنیا هست، موفق بودیم. بر این اساس که یک کاری را شروع کردیم و اسم آن درآمده و مردم حالا علاقه‌مند هستند و می‌آیند و می‌روند. البته خیلی هنوز کار داریم که انجام بدهیم.

سینمای ایران چقدر برای فستیوال شما اهمیت دارد؟ می‌بینم که تنها یک فیلم ایرانی از آقای ایرج امامی در فستیوال امسال حضور دارد.

برای ما همه سینماهای دنیا مهم است. سینما هنری است که مردم را به هم می‌رساند. سینمای ایران هم برای ما خیلی مهم است، برای این که سینمای ایران را الان همه جای دنیا می‌شناسند.

علاقه‌مند هستیم که سینماگران ایرانی برای ما فیلم بفرستند و علاقه‌مند هستیم که فیلم‌های ایرانی را نمایش بدهیم. فیلم آقای امامی، «رو به غروب» جایزه سال پیش را در ماربیا برد. واقعا فیلم بسیار موفقی است و تماشاچی‌ها همه از آن لذت بردند. چندین فیلم از ایران داشتیم در سال‌های گذشته که به مرحله نهایی نرسیده، ولی امیدواریم در هر حال بیشتر برای ما آثارشان را بفرستند.