سينما و حقوق بشر

پرويز جاهد

فستیوال فیلم های حقوق بشر در لندن

با پايان يافتن فستيوال فيلم زنان (بردز آی ويو)، فستيوال فيلم ديگری در لندن گشايش يافت با عنوان فستيوال بين المللی فيلم های حقوق بشر که از سوی سازمان ديده بان حقوق بشر (Human Rights Watch) برگزار می شود و امسال دوازدهمين دوره اش را مفصل تر از سال های قبل برگزار می کند.

فستيوال فيلم های حقوق بشر، روز سيزدهم مارچ با نمايش فيلم پرسپوليس در سينما ريتزی لندن گشايش يافت. قرار بود که مرجان ساتراپی به همراه ونسان پرو سازندگان فيلم در اين مراسم شرکت داشته باشند اما در آخرين لحظه، حضور آنها لغو شد.

فستيوال فيلم های حقوق بشر همانطور که از اسم آن برمی آيد بر روی تم حقوق بشر متمرکز شده و فيلم هايی را نمايش می دهد که در آن فيلمسازان بر موضوع نقض حقوق بشر در جوامع خود تکيه کرده و مردمی را که برای کسب آزادی و حقوق انسانی خود مبارزه کرده و سرکوب می شوند، تصوير می کنند.

«دارفور اکنون» فیلمی در باره نسل کشی در دارفور سودان

اين فستيوال امسال در برنامه های خود کشور شيلی را مورد توجه قرار داده است و تعدادی فيلم داستانی و مستند از فيلمسازان اين کشور را به نمايش می گذارد از جمله فيلم داستانی کلی سانتا فی (Calle Santa Fe) ساخته کارمن کاستيلو که داستان زنی است که شوهرش به وسيله کودتاچيان شيلی در سال 1974 در خيابان های سانتياگو به قتل رسيد و حال او در تبعيد، خاطرات گذشته و آنچه را که در اين سال ها بر کشورش گذشته است، مرور می کند.

همين‌طور بزرگداشت آريل دورفمن نمايشنامه نويس و رمان نويس برجسته شيليايی و خالق نمايشنامه معروف دوشيزه و مرگ که روزگاری مشاور فرهنگی آلنده بود، يکی از بخش های اصلی اين فستيوال است که در آن فيلم هايی که بر اساس رمان ها و نمايشنامه های دورفمن در سال های اخير ساخته شده به نمايش درمی آيد از جمله فيلم زندانی های زمان ساخته استيون واکر (محصول 1995) و فيلم خانه ام در آتش است که خود دورفمن بر اساس شعرها و يکی از داستان هايش ساخته است.

آریل دورفمان

به علاوه فيلم مستند جديدی با نام قولی به مرده (A Promise to the Dead) که پيتر ريمونت در باره زندگی دورفمن و بازگشت او به شيلی پس از سال ها زندگی در تبعيد ساخته، به نمايش درمی آيد.

فيلم درست رفتار کن (Behave) ساخته ماريا راموس از برزيل که مربوط به محاکمه نوجوانان بزهکار در دادگاه های ريودوژانيروست، قلب باز ساخته کلر فولر محصول مشترک فلسطين و بريتانيا (در باره سيستم درمانی فلسطين در شرايط اشغال)، زير بمب ها ساخته فيليپ آراکتينجی از فرانسه و لبنان (در باره جنگ اخير حزب الله لبنان و اسرائيل)، جنگ/رقص ساخته شون و آندره نيکس فاين از آمريکا (درباره مبارزه شورشيان اوگاندا عليه رژيم ديکتاتوری اين کشور)، نورسفيد، باران سياه ساخته استيون اوکازاکی (مستندی در باره بازماندگان بمباران اتمی هيروشيما و ناگازاکی)، ميلوسوويچ در دادگاه ساخته مايکل کريستوفرسون از دانمارک (درباره آخرين روزهای رهبر جنايتکار صربستان معروف به قصاب بالکان)، دارفور اکنون ساخته تد براون محصول مشترک سودان و آمريکا (در باره نسل کشی در دارفور سودان)، شکارچی ديکتاتورها محصول هلند (درباره مردی که دو سال از زندگی اش را در زندان های چاد تحت رژيم ديکتاتوری حسن هابره گذرانده است و با خدايش عهد کرده که پس از آزادی از زندان، شکنجه گرانش را به دادگاه بين المللی بکشاند) از ديگر فيلم هايی است که در اين فستيوال به نمايش درمی آيد.

علاوه بر پرسپوليس، بودا از شرم فرو ريخت فيلم تحسين شده حنا مخملباف در فستيوال برلين، فيلم ديگری از ساخته های فيلمسازان ايرانی است که در آخرين روز اين فستيوال نشان داده می شود.
فستيوال فيلم های حقوق بشر تا 21 مارچ در لندن ادامه دارد.