امروز چشم همه به عکس العمل مراجع است

اردوان روزبه

دویست‌و‌نود‌و‌سه‌ نفر از روزنامه‌نگاران و فعالان کشور نامه‌ای به مراجع تقلید و شخصیت‌های سیاسی نوشتند که در آن نامه تقاضا کردند که در برابر آن چه که به عنوان کودتا از آن یاد کرده اند عکس‌العملی روشن داشته باشند. این نامه توسط تعداد زیادی از روزنامه نگاران داخل و خارج کشور امضا شده بود. یکی از این امضا کنندگان اردوان طاهری روزنامه نگار در اتریش بود که در خصوص انگیزه انتشار آن گفت و گویی با وی انجام داده ام. از او پرسیدم:

هدف شما از امضای این نامه چه بود؟

اصلی‌ترین هدفی که برای امضای این نامه دنبال شد که با این استقبال گسترده در داخل و خارج از ایران توسط روزنامه‌نگاران و فعالان سیاسی و اجتماعی هم روبرو بود، شاید بتوان گفت اهیمت حضور این قشر در این دوران بود که باید ابراز می شد.حداقل خیلی از روزنامه‌نگارانی که پای این بیانیه را امضا کردند از نسل‌های جدید این قشر هستند. ما به هیچ عنوان در هیچ دوره‌ای به این شدت هجمه به آزادی و آسیب زدن به بدنه و حتا اصل عدالت به طور عمومی و علنی را در ایران بعد از انقلاب نداشتیم. بنابراین اصل خود این نامه که درخواست‌های حداقلی ما را در دوران هشت ساله‌ی دولت اصلاحات و دولت آقای خاتمی بود به یک درخواست حداکثری رسانده است.

این نامه خطاب به مراجع تقلید نوشته شده است. انتخاب گروه هدف یعنی مراجع تقلید به چه علت بوده است؟


البته تعداد زیادی از دوستان نامه را امضا کردند شاید نظرات مختلفی داشتند اما به نظر من چون جایگاه مرجعیت شیعه و روحانیت عالی شیعه از زمان مشروطه تا به امروز که در متن بیانیه هم به آن اشاره شده، مشخص بود، امروز شاید بیش از هر روزی ما به آن نیاز داریم. بعد از واقعه یا بهتر بگویم کودتای خرداد، نیاز جامعه‌ی ایران به مراجع برای اتحاد و پیوستگی دوباره مبرم شده است. چرا که این بار تنها باری است که مراجع قرار است در مقابل مراجع قرار بگیرند. یعنی اولین باری است که عده‌ای به نام اسلام و تعابیری که از حکومت اسلامی دارند، جمهوریت نظام را نشانه رفتند و اصول قانون اساسی همین نظام را که قانون اساسی باشد به خطر می‌اندازند.

بنابراین فکر می‌کنم یکی از بهترین مرجع‌هایی که مردم می‌توانند داشته باشند و به تبع آن روزنامه‌نگاران و فعالان سیاسی، خود مراجع دینی باشند. به این علت فکر می‌کنم مخاطب نامه علاوه بر آقایان موسوی و کروبی و خاتمی و آقای رفسنجانی، مراجع عظام ساکن قم بودند.

اشاره کردید که ممکن است نظر برخی افراد در این نامه متفاوت باشد، می‌توانید بگویید در موارد ذکر شده در این نامه کدام مورد ممکن است مورد نظر شما نباشد؟

اگر من نامه را تنظیم می‌کردم با شدت و حدت بیشتری تنظیم می‌کردم یا این‌که به موارد و مصداق‌های بیشتری اشاره می‌کردم اما در مجموع فکر می‌کنم که بیانیه مناسبی هست و نقاطی را هم که در نظر گرفته و در نوک پیکان قرار داده فکر می‌کنم مناسب برای این زمان در تاریخ ایران است.

با توجه به این‌که در طول دو ماه و نیم گذشته بیانیه‌های مختلفی از سوی گروه‌های مختلفی داشتیم آیا فکرمی‌کنید این بیانیه شرایط موجود را متاثر خواهد کرد؟

در شرایطی کنونی ما هر گونه فعالیت اجتماعی و حقوقی و مدنی می‌تواند اثرگذار باشد. ممکن است که این اثرات زیاد پر رنگ و متمرکز به تظر نیاید اما چیزی که برای ما اصل است، هرگونه فعالیتی که امکان داریم را باید انجام دهیم. خود من در سیزدهم تیرماه سال جاری شکواییه‌ای را به کمیسیون اصل نود قانون اساسی نوشتم وقتی سعی کردم این شکواییه را به کمیسیون اصل نود ارسال کنم اما به دلیل مشکلاتی که در خارج از کشور بابت تلفن و فاکس داشتم موفق نشدم و فقط آن را در وب‌لاگ شخصی خودم چاپ کردم.
یک اقتدارگرا اگر در نهایت هم این را ببیند به دیده تمسخر نگاه کند من راضی هستم. اما اگر این فعالیت‌ها توسط افراد و فعالین مختلف جمع شوند مانند بیانیه مشابه مستندسازان وسینماگران و هنرمندان و... در مجموع به نتیجه مناسبی می‌رسد. ما باید هرگونه فعالیتی که امکان اجرای آن است انجام دهیم و چشم‌پوشی نکنیم. از این منظر می‌تواند متاثر باشد البته تاثیری که حاکمیت و قدرت و پول دارد بیشتر از این‌هاست اما به هر حال فعالان نباید با این دید که چون ضعیف‌ترند کوتاه بیایند و فعالیتی نداشته باشند ضمن این‌که به هر حال از نظر ما همه‌ی این‌ها در چارچوب قانون اساسی همان نظام جمهوری اسلامی است.