اعتصاب غذای کرد‌ها در زندان‌های کشور

اردوان روزبه

از روز دوشنبه با اعلانی که از قبل شده بود، شاهد اعتصاب دسته‌جمعی کردها در زندان‌های کشور بودیم. کردها دلیل این اعتصاب را عدم توجه به خواسته‌های سیاسی و همچنین صدور احکام سنگین برای برخی از فعالان کرد اعلام کرده اند.

آسو صالح، سخنگوی خارج از کشور سازمان حقوق بشر کردستان در همین مورد در پاسخ به سوال من دال بر شرح وضعیت و علت این اعتصاب اشاره می‌کند:

وضعیت حقوق بشر در کردستان، به نسبت حقوق بشر در بقیه‌ی ایران در وضعیت حساس‌تری قرار دارد. در کردستان، نقض‌های متعددی صورت می‌گیرد. اینک حدود هشت نفر از فعالین مدنی و روزنامه‌نگاران که با صدور حکم اعدام روبرو هستند و بیش از یازده فعال مدنی و روزنامه نگار دیگر، سرنوشت‌شان نامشخص است.

به همین جهت تعدادی از فعالین حقوق بشر در داخل شروع کردند به سازماندهی یک اعتراض سراسری در داخل زندان‌ها. یک حرکت بی‌سابقه که من نمی‌دانم آیا در زندان‌های ایران سابقه داشته است یا نه.

از روز دوشنبه در تمامی زندان‌های ایران، فعالین سیاسی، فرهنگی و مدنی کرد که در زندان هستند اعتصاب غذا را آغاز کردند. طبق آخرین خبری که من دریافت کردم (روز سه شنبه) تا حال شمار آن‌ها در چهار زندان اوین، سنندج، کرمانشاه و ارومیه به چهل نفر رسیده است.

هدف این اعتصاب هم چیزی نیست جز تقاضای رسیدگی به لغو حکم فعالین مدنی، فرهنگی و روزنامه‌نگاران و همین‌طور بهتر شدن وضعیت حقوق بشر در کردستان.

آیا این اعتصاب به مناسبت و در سال‌گرد «قارنا» مطرح می‌شود؟

روستاهای قارنا و قلاتان دو روستا در نزدیکی شهرهای مهاباد و نقده هستند. بعد از این‌که در ۲۵ مرداد ماه سال ۱۳۵۸، آیت‌الله خمینی در جلسه مجلس خبرگان که در شهر قم برگزار شد صحبت کردند، حادثه‌ی کردستان پیش آمد.

ایشان علیه کرد‌ها اعلام جهاد کردند و تمام نیروهایی که آن موقع جدا از نیروهای مسلحی که در کردستان درحال جنگ بودند با مردم عادی هم حنگیدند.

قارنا و چندتا از روستاهای دیگر قربانی این فرمان جهاد آیت‌الله خمینی شدند. تنها در روستای قارنا بیش از ۵۰ نفر از مردم عادی قربانی شدند. عکس و مدارک و اعتراف کسانی که در آن ماجرا بودند وجود دارد؛ حتا بچه‌ها و نوزادان شیرخواره هم در آن ماجرا کشته شدند‌.

بعد آیت‌الله خلخالی هم به کردستان آمدند و در روز ۲۹ مرداد ماه تنها در کرمانشاه، یازده نفر و در روز سی‌ام مرداد ماه در پاوه ۹ نفر را اعدام کردند.

نسبت به این اعتصاب غذا عکس‌العملی هم وجود داشته؟

اول این‌که اسامی کسانی که اعتصاب غذا را شروع کرده‌اند فعلن دقیق نیست. یعنی ما پیش‌بینی کرده بودیم اگر اسامی آنها منتشر بشود، آنان به انفرادی منتقل می‌شوند و فشارها بیشتر می‌شود.

برای همین ما قصد داریم در چند روز آینده وقتی شمار اعتصاب کننده‌ها در داخل زندان‌ها بیشتر شد آن اسامی را منتشر کنیم و بگوییم که چه کسانی در اعتصاب غذا هستند. تا حالا عکس‌العملی صورت نگرفته و در رسانه‌های داخلی ایران هم هیچ موردی دیده نشده.

در رسانه‌های خارج از ایران هم علی‌رغم این‌که امروز دومین روز اعتصاب است، متاسفانه باز هم رسانه‌های خارج از کشور به آن صورتی که باید و شاید این موضوع را منعکس نکردند.

زینب بایزیدی هم جزو کرد‌هایی بوده که اخیراً حکم برای او صادر شده. به نظر شما دلیل صدور حکم به این سنگینی برای او چیست؟

خانم زینب بایزیدی الان شاید حدود بیش از ۱۶ روز است که در اعتصاب غذا به سر می‌برند. ایشان عضو کمپین یک میلیون امضاء برای برابری و عضو سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان بودند.

گویا اتهاماتی که به ایشان وارد کردند بیش از ۱۲ مورد است که همه‌ی آن‌ها برپایه‌ی ارتباط ایشان با احزاب کرد و اسمی که برای مغازه‌شان‌ به نام «زیلان» گذاشته‌اند، بوده.

زیلان یک اسم کردی است و به گفته‌ی خود ایشان و وکیل‌شان آقای حجتی این اسم در سازمان ثبت اسناد کشور نیز به عنوان یک اسم رسمی ثبت شده بود. ولی گویا این اسم شباهتی دارد با اسم یکی از زن‌هایی که در یک عملیات انتحاری در کردستان ترکیه به شهادت رسیده؛ این شباهت باعث شده که این اتهامات به خانم بایزیدی وارد شود.

اتهام ارتباط با احزاب و همین‌طور عضویت در سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان و عضویت در کمپین یک میلیون امضاء.

در مجموع برای این اتهامات، چهار سال حبس تعزیری همراه با تبعید به شهر زنجان برای ایشان صادر شد. نکته‌ی جالب این‌جا بود که روزی که این حکم صادر شد‌، خانم بایزیدی یک نامه در اعتراض به این حکم و همین‌طور اعتراض به وضعیت خودش در داخل زندان نوشتند و در یک عمل خلاف عرف بعد از یک روز این حکم تایید شد و این درحالی بود که حتا حکم به وکیل و خانواده‌ی ایشان ابلاغ نشده بود.