«احمدی‌نژاد فکر می‌کند استیضاح کردان شکست می‌خورد»

حسین علوی

بالاخره بعد از مدت‌ها مشاجره در فضای سیاسی ایران، نمایندگان طرح استیضاح عوضعلی‌ کردان، وزیر کشور دولت محمود احمدی‌نژاد را به هیأت رییسه‌ی مجلس ارائه کردند.

در مورد این استیضاح با محمد ‌عطریانفر، از اعضای ارشد حزب کارگزاران سازندگی گفت و گو کردم.

آقای عطریانفر، طرح استیضاح آقای کردان در مجلس اعلام وصول شده است. با توجه به این‌که سه ردیف اتهامی که علیه ایشان مطرح است و به هر حال اتهام عدم اعتماد مطرح است که شاید در تاریخ مجلس شورای اسلامی چنین موضوعی تا به حال از سوی نمایندگان به یک وزیر ابراز نشده، فکر می‌کنید که آیا استیضاح برگزار خواهد شد؟ و در این صورت پیامد‌های آن چه خواهد شد؟

چالشی که امروز فیمابین نهاد دولت و نهاد پارلمان در ایران جریان دارد، باید در سه سر‌فصل از هم تفکیک شود.

اولین و عمده‌ترین چالش این است که در ایران همیشه پارلمان نهاد ناظر بوده و علاقه‌مند است که به صورت جدی بر عملکرد دولت نظارت کند.

بدین جهت ماهیتاً نهاد پارلمان همیشه در مقام سؤال‌کننده و استیضاح‌کننده و پیگیری‌کننده‌ی مناسباتی است که در دولت جریان دارد.

محور دوم برمی‌گردد به این که بین پارلمان گذشته و این پارلمان یک تفاوت جدی رخ داده است.

در پارلمان هفتم که آقای حداد ‌عادل رییس مجلس بود، روش هیأت رییسه به گونه‌ای بود که عملکرد پارلمان را پیرو و تابع دولت قرار داده بود که این رفتار فضای بسیار سنگینی را علیه پارلمان به وجود آورد.

به همین دلیل پارلمانی‌ها بسیار علاقه‌مندند‌ که رویکردی مستقلانه را از خودشان نشان دهند؛ به خصوص در هیأت رییسه و با محوریت آقای لاریجانی.

از این حیث هم مجلس علاقه‌مند است که در برابر تخلفات و احتمالاً کوتاهی‌های دولت یا مسائلی که به صورتی که حس می‌کنند که بر سرشان کلاهی رفته است، نوعی مقاومت را بروز بدهند.

نکته‌ی سوم هم برمی‌گردد به شخص آقای کردان. آقای کردان به هر دلیل علاقه‌مند بود که از خودش یک تصویر آکادمیک و واجد صلاحیت و واجد شایستگی‌های لازم به مجلس ارائه بدهد که دچار بحران شد و اثبات شد که وی هم مانند بعضی مدیران رده‌ پایین که مثلاً یک دیپلم دارند و کاری دارند، ایشان از وضعیتی مشابه برخوردار است.

محمد عطریانفر، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی

از این حیث در حال حاضر در مجلس با محوریت آقای مطهری که فرزند شهید مطهری است، پیگیر هستند که آقای کردان استیضاح شوند و نهایتاً این کار را انجام دادند.

در گذشته تلاش‌های زیادی هم صورت گرفته که دولت به صورتی بپذیرد که ایشان استعفا بدهد که این اتفاق رخ نداده است.

همان طور که گفتید آقای مطهری پیگیر این پرونده گفته‌اند که در این راستا دیداری هم با آقای احمدی‌نژاد داشته‌اند؛ ولی نتوانسته‌اند که ایشان را متقاعد کنند و ظاهراً آقای احمدی‌نژاد به شدت مخالف این استیضاح هستند. دلیل این مخالفت چیست؟

در این رابطه می‌توان به دو نکته اشاره کرد.

یکی این‌که اساساً آقای احمدی‌نژاد آدم سرسختی است و هنگام تصمیم‌گیری، خیلی علاقه‌مند به مشورت کردن نیست و یا اگر حس کند که در برابر بعضی از تصمیماتش دیگران منتقدند، سرسختی بیشتری نشان می‌دهد.

از این جهت تصور آقای احمدی‌نژاد این است که حتماً در مقابل مجلس و خواسته‌ی آقای مطهری‌ که با ایشان ملاقات کرده است، باید مقاومت کند.

نکته‌ی بعدی که می‌توان اشاره کرد، این است که احتمال داده می‌شود ‌‌از طریقی به محوریت آقای کردان و شخص آقای احمدی‌نژاد‌ نسبت ‌به برخی از نمایندگان قول و قرارهایی گذاشته باشند و در مسائل منطقه‌ای خودشان به خصوص در بحث عزل و نصب‌های منطقه‌ای‌ به نوعی به آن‌ها در باغ سبز نشان داده باشند و آن‌‌ها نسبت به وزارت کشور موضعی نرم‌‌تر نشان داه باشند و از این جهت احتمال می‌دهند که اگر استیضاحی هم صورت بگیرد، باز هم ممکن است مجدداً در مجلس ایشان رأی بیاورد.

از این حیث به نظر مي‌آید که آقای احمدی‌نژاد علاقه‌مند است که سرسختی نشان بدهد و چنان‌چه این مجموعه اقدامات آقای احمدی‌نژاد و مواضع سرسختانه‌ای که از خودش نشان داده، باعث شود که استیضاح رأی نیاورد و کردان هم‌چنان وزیر کشور باقی بماند، طبعاً دولت موفقیتی را به دست آورده است و عملاً پارلمان را به عقب‌نشینی وادار کرده است.

برخی تحلیل‌ها به این موضوع اشاره دارد که انتخابات آینده‌ی ریاست‌جمهوری در باقی ماندن‌ آقای کردان در سمت وزارت کشور دخیل است. فکر می‌کنید در صورت موفقیت این استیضاح و یا برعکس، عدم موفقیت در آن، چه تأثیری در انتخابات آینده و بر آرایش درونی وزارت کشور برای نظارت بر این انتخابات داشته باشد؟

من تصور نمی‌کنم که تغییر یا عدم تغییر آقای کردان تأثیری در روند انتخاباتی ریاست‌جمهوری داشته باشد.

چون اگر آقای کردان برکنار شود یا نشود، چون اختیار اداره‌ی وزارت‌ کشور تحت سرپرستی آقای احمدی‌نژاد یا کسی از طرف ایشان خواهد بود، باز همان سیاست‌ها و منویات سیاسی خودشان را می‌توانند اجرایی کنند.

حالا چه با محوریت آقای کردان یا غیر از آقای کردان‌، تفاوتی حاصل نخواهد شد.

آن‌چه امروز بین آقای کردان و آقای رییس جمهور از یک‌ طرف و مجلس از طرف دیگر برقرار است، بیشتر نوعی رویارویی و رقابت‌های صنفی دو تفکر پارلمانی و اجرایی است که در حال حاضر در جریان است.

تا‌کنون گزارش‌ها حاکی از آن بود که آقای کردان از هم‌فکران آقای لاریجانی است. آیا در حال حاضر هم وضعیت به همین گونه است و موضع آقای لاریجانی در مورد استیضاح چه خواهد بود؟

آقای کردان هیچ گاه از نیروهای آقای لاریجانی نبوده است. حتی زمانی که ایشان معاون صدا و‌ سیما بود، از سوی گروهی به ایشان معرفی شده است و در مقطعی هم که مسئولیتی در صدا و سیما داشته، برخی از اختلاف ‌نظرها بین آن‌ها برقرار بوده است و حتی در مورد موضوع عدم واقعی بودن مدرک ایشان، در زمانی هم که در صدا و سیما حضور داشتند، این علامت سؤال روی ایشان بود و آقای لاریجانی هم علامت ‌سؤال را به رسمیت شناخته و قبول کرده بود که ایشان فاقد مدرک واقعی دکترا‌ست.

به همین دلیل نمی‌توانیم چندان این را به آقای لاریجانی نسبت بدهیم.

علاوه بر این مخالفت سرسختانه‌ی آقای مطهری که برادر خانم آقای لاریجانی است و در کمپین آقای لاریجانی قرار دارد، خود بهترین دلیل بر این است که نباید آقای کردان را به حساب آقای لاریجانی قلمداد کرد.