تاریخ انتشار: ۱۷ شهریور ۱۳۸۷ • چاپ کنید    
گفت و گو با مصطفی دانش پیرامون انتخاب رییس‌جمهور جدید پاکستان

«ارتش پاکستان دیگر نمی‌تواند کودتا کند»

حسین علوی
alavi@radiozamaneh.com

آصف‌علی زرداری، رهبر حزب مردم پاکستان و همسر بی‌نظیر بوتو رهبر پیشین این حزب، برنده انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور شد.

درباره انتخاب رییس‌جمهور جدید پاکستان و اثر آن بر مسایل سیاست داخلی و به ویژه روابط این کشور با آمریکا بر سر نیروهای القاعده با مصطفی دانش، کارشناس مسائل منطقه گفت و گو کردم.

Download it Here!

آقای آصف‌علی زرداری از حزب مردم پاکستان با تقریباً ۱۰۰ رأی بیش از حد نصاب مورد نیاز، به ریاست جمهوری این کشور برگزیده شد. با توجه به مسائل حاد سیاسی مثل بحران اقتصادی و هم‌چنین مسأله‌ی تندروهای اسلامی که الان در پاکستان مطرح است، فکر می‌کنید حزب مردم تا چه حد شانس موفقیت می‌تواند داشته باشد؟

آن‌چه که مسلم است، حزب مردم و آقای زرداری در موافقت با بعضی از نیروهای اسلامی و حتی تندروها و مجالس محلی توانسته چنین رأی عظیمی را به دست بیاورد و به عنوان رییس‌جمهور انتخاب شود.

طبیعتاً زمانی که آقای زرداری با رأی بعضی از مسلمانان رادیکال و مجالس محلی انتخاب می‌شود، مجبور است در کنار مجالس محلی، نیروهای مذهبی و به خصوص در رابطه با شمال غرب پاکستان و وزیرستان شمالی و جنوبی تا اندازه‌ای کنار بیاید.

طبیعتاً مشکلات عظیمی در آینده بین زرداری و دولت کنونی پاکستان و آمریکا پیش خواهد آمد. همان طور که می‌دانید، چند روز پیش آمریکا برای اولین بار با نیروهای زمینی خود از افغانستان وارد پاکستان شد و به رادیکال‌ها، طالبان و مناطقی که مابقی القاعده وجود دارند، حمله کرده و این در آینده مشکلات عظیمی را با دولت کنونی پاکستان ایجاد می‌کند.

این دولت از حزب مردم است و نخست‌وزیر و رییس‌جمهور آن از حزب مردم است؛ به همین جهت این مسأله، مشکلات آمریکا و نیروهای ناتو را با پاکستان تشدید خواهد کرد.

آصف‌علی زرداری یک سیاست‌مدار نزدیک به آمریکا قلمداد می‌شود. در عین حال ارتش پاکستان در طول حکومت پرویز مشرف، سیاست‌هایی را که در انطباق با سیاست آمریکا در برخورد با تروریسم و تندروهای اسلامی در پیش گرفته بود، نقش ایفا می‌کرد. فکر می‌کنید این رابطه با آقای زرداری به عنوان ریاست جمهوری با ارتش چگونه خواهد شد؟

همان طور که می‌دانید، پیش از این ارتش پاکستان در مخالفت یا مبارزه با طالبان و القاعده در کنار آمریکا قرار گرفته بود؛ اما بخشی از نیروهای داخل ارتش ضمن این‌که در کنار آمریکا قرار گرفته بودند، در واقع از طالبان پشتیبانی می‌کردند و کمک‌های نظامی و مالی می‌فرستادند.

من فکر می‌کنم که هنوز هم یک چنین سیاستی در ارتش پاکستان وجود دارد و این خود می‌تواند مشکلات جدیدی را به وجود بیاورد.

باید به این مطلب اشاره کرد که ارتش در این شرایط بسیار بحرانی دیگر قادر نیست کودتای جدیدی را انجام دهد و در مقابله با حزب مردم و دولت کنونی اقدامی کند.


آصف‌علی زرداری، رهبر حزب «مردم» پاکستان بیشترین آرا را در انتخابات کسب کرد.

از آن طرف باید به یک مطلب اشاره کنیم که زرداری با موافقت نیروهای رادیکال اسلامی و با موافقت قبایل پشتون در شمال غرب پاکستان انتخاب شده و این مشکلات جدیدی است که با ارتش به وجود می‌آید. با این شرایط ارتش فقط می‌تواند بی‌طرف بماند.

به نظر من دخالت نیروهای آمریکایی در داخل پاکستان در آینده تشدید خواهد شد و همان طور که آقای اوباما هم چند بار گفته، اگر بدانند که القاعده و نیروهای القاعده و اسامه بن‌لادن کجاست، خودشان مستقیماً و مستقلاً بدون نیاز به ارتش پاکستان حمله خواهند کرد.

این اتفاق چند روز پیش افتاده و به نظر من بحرانی که در پاکستان وجود دارد، تشدید خواهد شد.

به غیر از سیاست خارجی، مسائل مربوط به احزاب پاکستان هم در ماه‌های گذشته یکی از مسائل بحران‌زا بوده است. با توجه به خروج حزب مسلم لیگ شاخه نواز از اعتراض با حزب مردم، می‌توان گفت که در حقیقت حکومت کنونی پاکستان تا حدود زیادی تک‌حزبی است. فکر می‌کنید بحران بین احزاب سیاسی پاکستان در آینده نزدیک چگونه خواهد بود؟

این بحران جدید نیست. همیشه بین حزب مسلم لیگ نواز شریف و حزب مردم بحران شدیدی وجود داشت. دو چهره‌ی معروف این دو حزب یعنی نواز شریف و بی‌نظیر بوتو در سابق هم از دشمنان یکدیگر بودند و هیچ‌گونه توافقی نداشتند.

در واقع بعد از کشته شدن خانم بوتو این‌ها فقط توافق‌شان در مخالفت با پرویز مشرف بود و به خاطر همین هم ائتلاف کردند و با کنار رفتن مشرف از ریاست جمهوری، این ائتلاف هم در چند روز پیش شکست.

این زمانی اتفاق افتاد که زرداری حاضر نشد قضات دادگاه عالی به شغل‌های خودشان برگردند؛ برای این‌که زرداری همیشه از این وحشت داشت که قضات دادگاه عالی او را هم به دادگاه بکشانند و محکوم به فساد کنند. به خاطر همین حزب نواز شریف از داخل دولت خارج شد.

به نظر من این‌ها اختلافات جدیدی نیستند و اگر این دو حزب در زمان مشخصی با هم کنار آمدند، در مقابله و مخالفت با مشرف و دولت ائتلافی به وجود آوردند. هر کسی می‌توانست حدس بزند که با کنار رفتن آقای مشرف، دوباره شکست عظیمی بین این دو حزب به وجود خواهد آمد و مبارزه بین این دو حزب در آینده تشدید خواهد شد.

Share/Save/Bookmark

در همین رابطه:
آصف علی زرداری رییس‌جمهور پاکستان شد
خروج حزب نواز شریف از دولت ائتلافی پاکستان
رییس‌جمهور پاکستان استعفا کرد
نظرات بیان شده در این نوشته الزاماً نظرات سایت زمانه نیست.

نظرهای خوانندگان

آقاي دانش حتّا در مورد افغانستان که سال ها است با آن سرو کار دارند، صاحبنظر صايبنظر ثابت نشدند- مثال هاي زيادي در اين مورد مي توان مطرح کرد.
در مورد پاکستان جناب دانش هيچ صاحبنظر صايبنظر نستند.
در صوبه سرحد ناسيوناليست هاي پشتون اکثريت دارند نه افراطيون مسلمان و امثالهم .
به صورت مشخص : حزب عوامی ملی (حزب ناسيوناليست هاي سکولار پشتون)31 کرسی ، حزب مردم 17 کرسی ، کاندیدان مستقل 18 کرسی ، مجلس متحدهء عمل( اييتلاف احزاب اسلامي) تنها 10کرسی، و حزب نواز شریف 5 کرسی از 96 کرسی مجلس ایالت سرحد شمالغربی ( صوبه سرحد) را به دست آورده اند.
در بلوچستان مجلس متحده عمل 7 کرسي ، در سند 0 کرسي در پنجاب 2 کرسي و در اسامبله ملي 6 کرسي دارند.
اکثريت بزرگ آراي مجالس ايالتي صوبه سرحد، بلوچستان و سند به زرداري به دلايل غير مذهبي و روشنتر اين که به دليل اتنيکي به زرداري داده شده است- وي بلوچ سندي است و شوهر بينظير بوتو است و از وي انتظار برده مي شود که تعادل سياسي را به پاکستان که اليگارشي اقتصادي - سياسي و نظامي پنجاب بر آن حاکم است برگرداند. وي به دليل پنجابي نبودن مي تواند با مشکلاتي مواجه گردد...

-- ناظر ، Sep 7, 2008

باز هم از اقاي دانش پرسيد که چرا ارتش پاکستان نمي تواند کودتا بکند؟
نظاميان پاکستان هيچگاه در هنگامي که دولت هاي ملکي منتخب محبوب بوده اند کودتا نکرده است- نظاميان معمولاً زماني که دولت هاي منتخب محبوبيت خود را از دست داده و با موج نارضايتي هاي مردم مواجه بوده اند کودتا کرده است. و از ياد نبريم که پاکستان کشوري نيست که داراي ارتش است بل هنوز هم ارتشي است که قلمروي به نام پاکستان را در تصاحب دارد...

-- ناظر ، Sep 7, 2008

اين نظر آقاي دانش که گويا «که زرداری با موافقت نیروهای رادیکال اسلامی و با موافقت قبایل پشتون در شمال غرب پاکستان انتخاب شده» درست نيست. در شمال غرب نيروهاي راديکال اسلامي در انتخابات اخير پارلماني شکست سختي را متحمل شده اند و در آن جا حزب عوامي ملي در اييتلاف با حزب مردم حکومت را در دست دارد. اگر اکثريت قريب به اتفاق مجالس ايلتي در ايالت شمال غربي و يا به گفته ناسيوناليست هاي پشتون پشتونخوا ، بلوچشتان و سند به زرداري راي داده اند به دليل آن است که زرداري بلوچ سندي است و نه پنجابي . همين عنصر نارضايتي از اليگارشي حاکم سرمايه داران پنجابي و نظاميان پاکستاني که اقليت هاي قومي پشتون ، بلوچ و سندي را از حقوق شان محروم نگهداشته است عنصر مهم سبب شد تا مجالس ايالات کوچک پاکستان تقريباً با اکثريت قريب به اتفاق زرداري را انتخاب کنند. به همين سان نيروهاي سيکولار و دموکراسي خواه پنجابي به کانديد حزب مردم يعني زرداري رأي دادند. به اين ترتيب آن چي را که آقاي دانش علت پيروزي زرداري دانسته اند با واقعيت سر نمي خورد.

-- ناظر ، Sep 8, 2008

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)