«هیچ کس حرف‌های آقای احمدی‌نژاد را باور نمی‌کند»

حسین علوی

سخنان بارک اوباما، نامزد حزب دموکرات آمریکا در انتخابات ریاست جمهوری این کشور در سفر به کشورهای اروپایی، به ویژه در رابطه با مناقشه هسته‌ای ایران، مورد بحث رسانه‌ها و محافل سیاسی است.

دکتر صادق زیباکلام، تحلیل‌گر سیاسی در تهران در گفت و گو با رادیو زمانه پیرامون ارزیابی محافل سیاسی ایران درباره این سخنان بارک اوباما می‌گوید:

دکتر صادق زیباکلام، تحلیل‌گر مسائل سیاسی

ممکن است برخی از رهبران ایران بر این تصور بوده باشند که اگر بتوانند این چند ماه باقی مانده تا انتخابات آمریکا را (تا آبان‌ماه) به شکلی دفع‌الوقت کنند، ممکن است اوباما انتخاب شود و شاید شرایط برای ایران قدری بهتر شود. موضع سختی که آقای اوباما نشان می‌دهد، شاید تعمداً به این منظور باشد که ایرانی‌ها از این تصور بیرون بیایند.

درست است که آقای اوباما گفته است که می‌خواهد سیاست جرج بوش را در مورد ایران کنار بگذارد و می‌خواهد که با ایران صحبت کند؛ اما او در عین حال می‌خواهد این پیام را به ایرانی‌ها بدهد که این‌ها هیچ کدام به این معنی نیست که او غنی‌سازی را هم تحمل خواهد کرد.

شاید این موضع سرسختانه‌ای که اوباما در قبال ایران گرفته است، حاوی این پیام باشد که اگر او هم بیاید چندان تفاوتی با جرج بوش و مک‌کین نمی‌کند.

ایرانی‌ها ممکن است نظرشان این باشد که اوباما بلوف می‌زند؛ او سرسختی جمهوری‌خواهان را نمی‌تواند داشته باشد و باید نشان دهد که تغییر و تحولاتی به وجود آمده است و حرف‌هایش را نباید خیلی جدی گرفت.

ممکن هم هست که این موضع اوباما، این تاثیر را هم بگذارد که ایرانی‌ها فکر کنند با توجه به موضع سفت و سختی که اوباما دارد و چندان تفاوتی با جمهوری‌خواهان ندارد، بهتر است بر روی بسته پیشنهادی جدید به یک توافقی برسند.

آقای رفسنجانی اعلام کردند که سیاست تعیین ضرب‌الاجل برای پاسخ شفاف ایران به بسته پیشنهادی نادرست است و ایشان مخالف این ضرب الاجل و خواست کشورهای ۱+۵ هستند. آیا این بدان معنی است که ایران با پاسخ منفی در نوبت بعدی مذاکرات شرکت خواهد کرد؟

نه. ممکن است پاسخ ایران مثبت باشد؛ ممکن است پاسخ ایران منفی باشد. ممکن است ایران آماده باشد بر سر این مسأله «تعلیق در برابر تعلیق» به یک شکلی به توافق برسند.

منتهی ایران می‌خواهد بگوید صرف نظر از این که پاسخ من چه است، هل ندهید؛ مرا دوره نکنید که «همین الان باید جواب بدهی.» چون در این صورت جواب من منفی است. به دنبال این حالت نروید که ایران باید هر چه سریع‌تر جواب دهد؛ وگرنه چنین و چنان می‌کنیم.

ایرانی‌ها می‌خواهند بگویند که این لحن کلام را کنار بگذارید و لحن تهدید را بر علیه ما به کار نبرید. بگذارید ما سر فرصت به شما پاسخ بدهیم.

از طرفی هم، کشورهای ۱+۵ می‌گویند شاید شما بخواهید تا آخر دنیا همین طور تعلل کنید و نهایتاً به ما جواب بدهید. این گونه نمی‌شود. ما یک بسته پیشنهادی به شما داده‌ایم و موارد مشخصی هم در آن گنجانده شده است. شما به ما پاسخ بدهید که این را می‌پذیرید یا نه نمی‌پذیرید. نزدیک به دو ماه است که این بسته به شما ارسال شده است.

آقای احمدی‌نژاد گفته‌اند که شرکت آمریکا در مذاکرات ژنو، نشانه پیروزی سیاست ایران است و ایران سه هزار سانتریفیوژ دیگر را هم با توافق غرب نصب می‌کند. آیا این تلقی در جناح‌های سیاسی ایران عمومیت دارد؟

من فکر می‌کنم هیچ کس مطالبی را که آقای احمدی‌نژاد می‌گویند، نه قبول دارد؛ نه اعتقاد دارد و نه باور می‌کند. اصلاً و ابداً این گونه که آقای احمدی‌نژاد می‌گویند، نیست؛ که غربی‌ها تسلیم شده‌اند؛ آمریکایی‌ها به ایران تعظیم کرده‌اند، زانو زده‌اند و به ژنو آمده‌اند و به ایران گفته‌اند سه هزار سانتریفیوژ دیگر را هم می‌توانید ایجاد کنید.

این‌ها تصوراتی است که آقای احمدی‌نژاد دارند و در خارج از ایران هیچ کس چنین تصوراتی را مطلقا ندارد.