May 2008


گزارش اخیر آژانس بین‌المللی اتمی در گفت و گو با مهران براتی:
«ایران بیش از هر زمانی در خطر است»

محمد البرادعی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گزارش تازه‌ای را در مورد فعالیت اتمی ایران به شورای حکام خواهد داد. گزارشی که محتوای آن محرمانه نگه داشته شده؛ اما انتظار می‌رود در این گزارش، باز هم ایران به سرپیچی از عمل به قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد متهم شده باشد. در این‌باره با مهران براتی تحلیل‌گر سیاسی در آلمان گفت و گو کردم.



گفتگو با دکتر حسن هاشمیان پیرامون پیامدهای انتخاب رییس‌جمهور جدید لبنان
«لبنان، یک روزگار جدید را آغاز می‌کند»

لبنان، باز کانون توجه رسانه‌های بین‌المللی است. انتخاب میشل سلیمان، رییس‌جمهور مسیحی لبنان در حالی صورت می‌گیرد که او هیچ وابستگی به کشور سوریه ندارد. دکتر حسین هاشمیان در گفتگو با زمانه در این باره می‌گوید: «من معتقدم که لبنان یک عهد جدید و یک روزگار جدید را آغاز می‌کند. این روزگار، روزگاری است که از آن رییس‌جمهورهای وابسته به سوریه خبری نیست. از آن دولتی که نزاع بر سر آن است، خبری نیست و لبنان آینده، یک لبنان خیلی بهتر و سازنده‌ای خواهد بود.»



گفت و گو با دیان علایی، نماینده جامعه بین‌المللی بهایی و فرزند یکی از بهاییان بازداشت‌شده:
«اتهامات بهاییان، عقیدتی است؛ نه امنیتی»

دیان علایی، نماینده جامعه بین‌المللی بهایی در سازمان ملل و نعیم توکلی، فرزند یکی از بهاییان بازداشت‌شده، در گفت‌وگو با رادیو زمانه می‌گویند که جامعه بهایی، اتهامات امنیتی را کاملاً رد می‌کند و البته این تازگی ندارد. به اعتقاد آن‌ها هر وقتی که مسؤولان دولت ایران بهاییان را گرفته‌اند، همیشه گفته‌اند که کارهای ضد‌امنیت ملی می‌کرده‌اند.



گفت و گو با دکتر محسن مسرت، استاد دانشگاه و تحلیلگر مسایل هسته‌ای:
«خطر حمله‌ی آمریکا هنوز وجود دارد»

بنا به اعلام وزیر امور خارجه ایران، به زودی خاویار سولانا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای تحویل بسته‌ی پیشنهادی کشورهای موسوم به ۱+۵ به ایران خواهد رفت. ایران نیز بسته‌ی پیشنهادی خود را به اطلاع اعضای دایم شورای امنیت به علاوه‌ی آلمان رسانده است. در حالی که بسته‌ی پیشنهادی غرب هم‌چنان خواستار توقف غنی‌سازی اورانیوم در ایران است، اما ایران در بسته‌ی پیشنهادی خود ظاهراً پاسخ مستقیمی به این درخواست نداده است. در مورد تحولات اخیر در پرونده‌ی هسته‌ای ایران با دکتر دکتر محسن مسرت، استاد دانشگاه و تحلیل‌گر مسایل هسته‌ای گفت و گو کردم.



گفتگو با مهرداد خوانساری پیرامون توافق طرف‌های لبنانی در اجلاس قطر
پایانی موقت برای بحران لبنان

روز چهارشنبه، کنفرانس پنج‌روزه در دوحه پایتخت قطر با شرکت نمایندگان دولت و دیگر جریان‌های درگیر در بحران لبنان برای بررسی راه حل‌های ممکن برای این بحران پایان یافت. مهرداد خوانساری، کارشناس مرکز مطالعات خاورمیانه در لندن در گفتگو با زمانه در این باره می‌گوید: «این قرارداد می‌تواند یک ماه دیگر دوباره به هم بخورد و ما به همان بحران و به همان شرایطی که قبلاً در آن قرار داشتیم، برگردیم.»



گفتگو با عبدالفتاح سلطانی نایب رییس کانون مدافعان حقوق بشر در ایران
«موازین حقوق بشر جهان‌شمول است»

روز یکشنبه، گزارش سالانه‌ی کانون مدافعان حقوق بشر درباره‌ی ابعاد و چگونگی نقض حقوق بشر در ایران طی یک سال گذشته منتشر شد. عبدالفتاح سلطانی نایب‌رییس این کانون در گفتگو با زمانه پیرامون تلاش برای تضعیف این حقوق با تعبیر «حق تفسیر بومی» می‌گوید: «واقعیت این است حقوقی که در اعلامیه‌ جهانی بشر و میثاقین ذکر شده، ناشی از ذات انسان است. یعنی سوای از اعتقادات شخص، سوای از باورهای ذهنی‌ و دینی‌اش، رنگ پوست و زبانش، قوم و قبیله‌ و ملیت‌اش، انسان به لحاظ انسان بودن حقوقی دارد که این حقوق را عقلای بشریت جمع شدند و در اعلامیه‌ی جهانی حقوق بشر ذکر کردند.»



گفتگو با دکتر نعمت احمدی پیرامون سنگسار در لایحه جدید قانون مجازات اسلامی
«سنگسار در قرآن وجود ندارد»

بحث مجازات سنگسار و مغایرت آن با موازین حقوق بشر، بار دیگر در دستگاه قضایی ایران بالا گرفته است. دکتر نعمت احمدی، حقوق‌دان و وکیل دادگستری، در گفتگو با زمانه پیرامون این موضوع می‌گوید: «رجم در قرآن وجود ندارد و به همین خاطر الان ۱۷-۱۶ سال است که ما رجم نداشته‌ایم و فقط یک مورد استثنا در تاکستان داشتیم. هم‌اکنون هم آیت‌الله شاهرودی در صدد جایگزینی مجازات سنگسار با مجازات دیگر است.»



گفت و گو با اسماعیل گرامی‌مقدم، نماینده‌ی فراکسیون اقلیت در مجلس:
«دولت، خطِ مجلس را نمی‌خواند»

دفتر اطلاع‌رسانی رییس‌جمهور به ادعای احمد توکلی و الیاس نادران مبنی بر برداشت غیرقانونی دولت از درآمد نفتی و وارد کردن بنزین مازاد بر میزان مصوبه‌ی مجلس در سال ۸۶، پاسخ داده و این اقدام را قانونی خوانده است. اسماعیل گرامی مقدم، رییس فراکسیون اقلیت در مجلس به زمانه می‌گوید: «دولت نصف مصوبه‌ی مجلس را در خصوص بنزین اجرا کرد و نصف دیگر را اجرا نکرد. همه‌ی این‌ها نتیجه‌اش این می‌شود که امروز بدون توجه به قانون بودجه‌ی سال ۸۷، خود دولت، به صورت خودمختار آن‌چه را که خودش می‌پسندد، اجرا می‌کند و مصوبه‌ی مجلس را اجرا نمی‌کند.»



گفتگو با علی حق، روزنامه‌نگار اقتصادی پیرامون کاهش نرخ بهره بانکی
«دولت هم مدعی کارشناسی بودن کاهش نرخ بهره نیست»

رییس جمهور ایران در گفت‌وگو با خبرنگاران، از کاهش بیشتر نرخ بهره‌ی بانکی در بخش‌های مختلف اقتصادی خبر داده است. علی حق، روزنامه‌نگار اقتصادی در تهران در گفتگو با رادیو زمانه پیرامون این تصمیم می‌گوید: «دولت هم به هیچ عنوان مدعی کارشناسی بودن این عمل نیست. چون با حذف شورای پول و اعتبار که نهاد کارشناسی تشخیص این کاهش نرخ سود بانکی بوده، این کاهش نرخ سود از سوی شخص رییس‌جمهور انجام شده است. همین هم نشان می‌دهد که کار کارشناسی در این خصوص برای کاهش نرخ سود وجود نداشته است.»



گفتگو با محمد سیف‌زاده پیرامون پیش‌نویس لایحه جدید قانون مجازات اسلامی
«حتی از قانون سال ۵۲ هم عقب‌افتاده‌تر است»

لایحه جدید قانون مجازات اسلامی در دستگاه قضایی مراحل نهایی تنظیم خود را می‌گذراند. محمد سیف‌زاده، حقوق‌دان و از پایه‌گذاران کانون مدافعان حقوق بشر در گفتگو با رادیو زمانه پیرامون این پیش‌نویس می‌گوید: «تا آن‌جایی که من مطالعه کرده‌ام، در قسمت جزای عمومی تقریباً پیشرفتی به جز مسأله سن مسئولیت کیفری که ۱۸ سال تمام گفته شده و تعویق مجازات، دیده نمی‌شود. سایر موارد، آزادی مشروط و حدود مسئولیت و تعلیق مجازات و مبحث تعدد، تقریباً همان چیزی است که در قانون مجازات عمومی سابق و قانون مجازات اسلامی پیش‌بینی شده که حالا در مبحث تعدد می‌توانیم بگوییم حتی از قانون سال ۵۲ هم عقب‌افتاده‌تر است.»



گفتگو با دکتر احمد زیدآبادی به مناسبت شصتمین سالگرد تأسیس اسرائیل
زیدآبادی: مخالفان صلح، نمی‌توانند راه حلی ارائه کنند

ماه مه امسال، شصتمین سالگرد موجودیت کشور اسراییل است. ۱۴ مه ۱۹۴۸، بن گوریون رسماً موجودیت اسراییل را در بخشی از سرزمین‌های فلسطینی اعلام کرد.در طول این ۶۰ سال خاورمیانه شاهد تنش‌ها و جنگ‌های متعددی بین فلسطینیان و اعراب با اسراییل بوده و مسأله‌ی صلح خاورمیانه، همواره یکی از حساس‌ترین مسایل مورد مناقشه در عرصه‌ی بین‌الملل را تشکیل می‌داده است. به همین مناسبت با دکتر احمد زیدآبادی، کارشناس مسایل خاورمیانه گفت‌وگو کردم.



گفت و گو با دکتر مهرداد خوانساری، پژوهش‌گر مرکز مطالعات خاورمیانه در لندن:
«شاید اسراییل به لبنان حمله کند»

درگیری‌های چند روز اخیر در غرب بیروت بین نیروهای طرفدار دولت و شبه‌نظامیان حزب‌الله لبنان که تاکنون هجده کشته برجای نهاده؛ بحران سیاسی این کشور را وارد مرحله جدیدی کرده است. فواد سینیوره، نخست وزیر لبنان از ارتش این کشور خواسته تا برای برقراری نظم و آرامش تلاش کند. دکتر مهرداد خوانساری، پژوهش‌گر مرکز مطالعات خاورمیانه در لندن در گفت و گو با رادیو زمانه، زمینه‌های گسترش درگیری تا مرحله کنونی را مسایل سیاسی متراکم و حل نشده قبلی لبنان می‌داند.



گفت‌وگو با دکتر رسول نفیسی، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه در واشنگتن
«کلینتون نسبت به ایران تندتر از اوباما است»

انتخابات مقدماتی ریاست جمهوری آمریکا در ایالت‌های ایندیانا و کارولینای شمالی با نتیجه‌ی پیروزی قاطع باراک اوباما در کارولینای شمالی و پیروزی نسبی هیلاری کلینتون در ایندیانا پایان یافت. در این باره با دکتر رسول نفیسی، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه در واشنگتن گفت‌وگو کردم. او معتقد است که سیاست‌های فعلی آمریکا در قبال ایران همچنان ادامه می‌یابد و با ریاست جمهوری جدید فرق چندانی در آن نخواهیم دید. هرچند به نظر می‌رسد باراک اوباما از واقع‌بینی بیشتری در رابطه با ایران برخوردار است.



گفت وگو با مسعود بهنود، روزنامه‌نگار مقیم لندن:
مسعود بهنود: «اصولگرایان به وحشت افتاده‌اند»

محمد خاتمی، رییس جمهور پیشین جمهوری اسلامی در سخنرانی جمعه قبل در جمع دانشجویان انجمن اسلامی دانشگاه گیلان به مساله صدور انقلاب از نظر آیت‌الله خمینی اشاره کرد. در واکنش به این سخنان، ۷۷ تن از نمایندگان مجلس طی نامه‌ای از وزارت اطلاعات خواستار برخورد با محمد خاتمی و پاسخگویی وی شدند. مسعود بهنود روزنامه‌نگار در این مورد می‌گوید: «این جزو طبیعت جهان سوم و شرق است. می‌خواهیم همدیگر را حذف بکنیم‌. این درد، عمومی است. این دردی نیست که اتفاقاً فقط جناح راست به آن مبتلا باشد. همه مبتلاییم. پوزیسیون، اپوزیسیون، همه به آن مبتلا هستیم. یعنی همه می‌خواهند رقیب را حذف کنند و نمی‌خواهند با رقیب زندگی کنند.»



گفتگو با حسن هاشمیان پیرامون سفر هیأت پارلمانی عراق به تهران
«تشکیل کمیته ویژه برای رفع مسئولیت از دولت عراق»

سخنگوی دولت عراق در یک نشست خبری ضمن اعلام این‌که مدارکی در دست نیست که نشان دهد سلاح‌های شبه‌نظامیان عراق، ساخت ایران است، گفت که نخست‌وزیر عراق دستور داده است تا کمیته ویژه‌ای برای بررسی ادعاها در این باره تشکیل گردد. حسن هاشمیان کارشناس مسائل عراق در گفتگو با رادیو زمانه درباره‌ی دلایل تشکیل این کمیته می‌گوید.



گفت و گو با مهران براتی، تحلیل‌گر مسایل سیاسی:
محتوای «مشوق‌های جدید» چیست؟

محتوای آن‌چه از سوی کشورهای موسوم به ۱+۵ «مشوق‌های جدید برای ایران» نام گرفته، مورد بحث و گمانه‌زنی است. دکتر مهران براتی، تحلیل‌گر سیاسی به رادیو زمانه می‌گوید: «اگر چه متن این پیشنهادات جدید هنوز منتشر نشده است، ولی دو نکته مهم در آن است. یکی این‌که هیچ گونه قید زمانی در این طرح وجود ندارد که مثلاً اگر ایران تا فلان زمان جواب ندهد، آن وقت ما فلان و بهمان خواهیم کرد. دوم این است که از ایران خواسته شده که برای مدتی که مذاکره انجام می‌گیرد، غنی‌سازی را قطع بکند. ولی خواست این‌که به کلی قطع بکند، این‌جا دیگر مطرح نیست.»



گفتگو با آرش حسن‌نیا، دبیر اقتصادی روزنامه کارگزاران پیرامون استیضاح وزیر بازرگانی
«روزگار سخت‌تری در پیش است»

۱۶ تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای توضیح دلایل افزایش تورم و گرانی در ایران، درخواست استیضاح مسعود میرکاظمی، وزیر بازرگانی دولت آقای احمدی‌نژاد را کرده‌اند. از جمله دلایلی که این نمایندگان برای استیضاح وزیر بازرگانی ذکر کرده‌اند، واردات بی‌رویه کالا از خارج از جمله شکر، سیاست‌های غلط بازرگانی و عدم حمایت از تولید داخلی است. آرش حسن‌نیا، دبیر اقتصادی روزنامه‌ کارگزاران در گفتگو با رادیو زمانه می‌گوید که سیاست‌های اقتصادی دولت از یک آشفتگی عمومی رنج می‌برد و حتی برکناری وزیر بازرگانی، مانند سایر برکناری‌ها تأثیری نخواهد داشت.



گفتگو با دکتر ناهید توسلی، سردبیر ماهنامه «نافه»
«این فرهنگ و ادبیات ماست که دارد لطمه می‌خورد»

به مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات، به سراغ دکتر ناهید توسلی، نویسنده و صاحب امتیاز و سردبیر ماهنامه «نافه» در تهران رفتم. او در گفتگو با رادیو زمانه، انتشار این نشریه را چنین توصیف کرد: «نشریه من نزدیک هشت سال است که با جان و دل دارد در می‌آید. یعنی هر باری که این نشریه در می‌آید، به من می‌گویند که نافه در آمد و من هم می‌گویم نافه در آمد و جان من هم با نافه در آمد»



روز جهانی آزادی مطبوعات در گفت و گو با ماشاالله شمس‌الواعظین:
«دولت ایران، به آزادی مطبوعات پایبند باشد»

ماشاالله شمس‌الواعظین در گفت وگو با رادیو زمانه، به مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات می‌گوید: «‌من ضمن تبریک سالگرد روز آزادی جهانی مطبوعات به همه‌ی همکارانم، از آن‌ها می‌خواهم که پایداری خودشان را در ارتباط با میثاق حرفه‌ای خودشان ادامه بدهند و از حکومت و دولت خودمان می‌خواهم که به تعهدات ملی خودش مصرح در قانون اساسی و تعهدات بین‌المللی مصرح در کنوانسیون‌های بین‌المللی مربوط به حقوق بشر و آزادی مطبوعات پایبند باشد و بیش از این خود را در معرض قضاوت‌های منفی افکار عمومی ملی و افکار عمومی بین‌المللی قرار ندهد.»



گفت وگو با عبدالفتاح سلطانی، وکیل رضوان مقدم، فعال جنبش زنان:
«فعالان جنبش زنان، جرمی مرتکب نشده‌اند»

شعبه سیزده دادگاه انقلاب تهران، رضوان مقدم، فعال جنبش زنان و از اعضای کمپین یک میلیون امضا را به شش ماه حبس تعلیقی و ده ضربه شلاق محکوم کرده است. عبدالفتاح سلطانی، وکیل پرونده رضوان در گفت و گو با زمانه می‌گوید: «تأسف‌انگیز است که با برخی از دوستانی که برای کمپین یک میلیون امضا فعالیت می‌کنند، برخوردهایی شده که نباید بشود. به خاطر این‌که اینها هیچ جرمی مرتکب نشده‌اند؛ بلکه برای اصلاح و تغییر قوانین موجود و قوانین غیر‌عادلانه در رابطه با زنان و تغییر این قوانین به سمت رعایت هر چه بیشتر عدالت درمورد زنان دارند، فعالیت می‌کنند و این تغییر هم هرگز خواست خلاف شرعی نیست.»