«حرف‌‌های كروبی گواه مسایل مجلس ششم است»‬

حسین علوی

در حالی که گروه زیادی از اصلاح‌طلبان خود را نامزد شرکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی در اسفندماه کرده‌اند، نشریه‌ی «صبح صادق» ارگان داخلی سپاه پاسداران نوشته است که همه یا بیشتر آنها تایید صلاحیت نخواهند شد.

مهدی کروبی دبیرکل حزب «اعتماد ملی» کارنامه‌ی مجلس ششم را که اکثریت آنها را اصلاح‌طلبان تشکیل می‌داد، زیر پرسش برده است، بویژه عملکرد «حزب مشارکت» را نفی کرده است. حسین علوی همکار ما در برلین در این مورد با اسماعیل گرامی‌مقدم، سخنگوی حزب «اعتماد ملی»، گفتگو کرده است.

آقای گرامی‌مقدم، در سه بخش گفت‌وگویی که آقای کروبی دبیرکل حزب اعتماد ملی با روزنامه‌ی اعتماد ملی داشتند، برخورد انتقادی نسبت به دوره‌های مجلس، بویژه مجلس ششم و همچنین سرنوشت جریان اصلاح‌طلبی داشتند. به قول خود ایشان این مورد را «آسیب‌شناسی» مفصل کرده‌اند. اولین سوال این است که چرا این نقد و آسیب‌شناسی چهار سال پس از مجلس ششم و درست در آستانه‌ی انتخابات مجلس هشتم صورت می‌گیرد؟

بحث‌هایی را روزنامه‌ی اعتماد ملی در آستانه‌ی انتخابات مجلس هشتم شروع کرده، سوابق و عملکردهای مجالس قبل و بعد از انقلاب را به نقد کشیده است و نکات مثبت و نکات چالش‌دار دوره‌های مختلف را با کدها و واقعیت‌هایی که آورده، مطرح کرده است. آقای کروبی به دلیل اینکه رییس مجلس ششم و سوم بوده، بحث‌ها و خاطرات خودشان و وقایعی که اتفاق افتاده را به نقل از رییس مجلس آن روز مطرح کرده‌اند. به نظر می‌رسد که شاید طرح این مسایل از زبان آقای کروبی سندیت قابل قبول‌تری برای تحلیل مجلس ششم داشته و گواه مسایل آن روز باشد.

ولی در طول این سال‌های پس از مجلس ششم جامعه‌ی سیاسی ایران بسیار در انتظار این بود که از سوی مسئولان و نمایندگان مجلس ششم در مورد عملکرد دوران اصلاحات نقد و آسیب‌شناسی صورت بگیرد. منظور این است که چرا در این سال‌ها در این زمینه تقریبا سکوت شد از طرف اصلاح‌طلبان؟

به هرحال آقای کروبی، دبیرکل حزب اعتماد ملی همواره تاکید می‌کردند که آقایان بنشینند و به آسیب‌شناسی جریان اصلاحات بپردازند. حتا در مصاحبه‌ای ایشان گفتند که بایستی آقایان موسوی خویینی‌ها و آقای خاتمی رییس جمهور سابق برای کل جریان اقدام کنند. اما خود ایشان در دوره‌ی اصلاحات مسئولیت دولت را نداشت، بلکه مسئولیت دوره‌ی ششم را داشت. بنابراین الان که در آستانه‌ی انتخابات مجلس هشتم هستیم، شاید بهترین زمان باشد برای بازگو کردن وقایعی که اتفاق افتاد و مسیری که به هرحال آن روز، اصلاح‌طلبان در حقیقت بخشی‌شان به سمتی رفتند و بخش دیگر به سمت دیگر. همانطور که آقای کروبی می‌گویند، رفتارهای تند را نمی‌پذپرفتند.

در شرایط کنونی این نوعی آسیب‌شناسی و نوعی گفتمان درون طیفی‌ است. در هرحال در درون طیف اصلاحات که گرایش‌های مختلف و سلیقه‌های مختلفی وجود دارد، ایشان به نتایج عملکرد سلیقه‌های مختلف در مجلس ششم پرداخته‌اند. بنابراین چیز غریب و ناآشنایی نیست. منتها ممکن است در شرایط فعلی بخواهیم بگوییم ممکن است ایجاد اختلاف بشود که در این بحث‌ها، من بعید می‌دانم.

در عالم سیاست اگر بنا باشد مسایل گذشته دوباره‌گویی نشود و به عبارت دیگر آسیب‌شناسی و بررسی نشود و نداند عملکرد آن چه نتایجی داشته، حال چه مثبت یا منفی برای ترمیم آسیب‌های گذشته نمی‌تواند کاری کند.

در ارزیابی‌های آقای کروبی گاه انتقادات تندی نسبت به عملکرد «جبهه‌ی مشارکت» در مجلس ششم و در دوران اصلاحات صورت گرفته است. آیا قبل از این و طی سال‌های گذشته بین حزب اعتماد ملی و حزب مشارکت در این زمینه تبادل نظر مستقیمی برای نقد گذشته‌ی اصلاحات صورت گرفته است؟

متاسفانه این کار نشده است، و همان‌طور که بارها آقای کروبی گفته‌اند و من خودم بارها در مصاحبه‌هایم گفته‌ام، دوستان بنشینند و به آسیب‌شناسی آن دوران بپردازند و اتفاقا مسئولیت‌اش در هرحال با حزب مشارکت است. به دلیل اینکه اکثر دولت در اختیار این حزب بود و به عنوان حزب موثر در آن‌ روزها شناخته می‌شد. شایسته بود که دوستان ما این کار را انجام می‌دادند. ولی خب این کار انجام نشد و آسیب‌شناسی دقیقی صورت نگرفت.

یعنی از طرف حزب اعتماد ملی این درخواست و این پیشنهاد مطرح شده، ولی جبهه‌ی مشارکت نپذیرفته؟

لااقل اقدام به این کار نکردند.

از مجموعه‌ی سخنان آقای کروبی چنین برمی‌آید که ایشان و حزب اعتماد ملی از یک برداشت و رویه‌ی سیاسی متفاوت و مرزبندی ‌شده‌ای در درون جبهه‌ی اصلاح‌گرایان برخوردار هستند، حالا چه در زمینه‌ی ساختار حکومت، قانون اساسی، جایگاه مجلس و کلا ارزیابی از جریان اصلاحات. آیا مجموعه‌ی این برداشت‌ها برای شناخت بیشتر از برنامه‌ و سیاست حزب اعتماد ملی تدوین شده است؟

ما به عنوان یک حزب نوپا در دو سال گذشته حداقل یکسال‌ و نیم زمان اختصاص دادیم که دفاتر و کمیته‌هایمان برنامه‌های حزب اعتماد ملی را در راستای اندیشه‌های امام و با محتوای اصلاح‌طلبی در حوزه‌ی اقتصاد، سیاست، فرهنگ، اجتماعی و سایر حوزه‌ها تدوین و تهیه کنند. اسناد مذاکرات آن هم در بایگانی حزب اعتماد ملی وجود دارد.