ايران، «دشمن خیالی» بعدی آمریکا

گفتگو با رسول نفیسی را از اینجا بشنوید.

تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران که روز پنج‌شنبه از سوی وزارت خارجه این کشور اعلام شد، با واکنش‌های متفاوتی در آمریکا و اروپا روبه‌رو گشته است. در حالی که نیکولاس برنز، معاون سیاسی وزارت خارجه آمریکا این تحریم‌ها را گامی در جهت راه حل دپیلماتیک مناقشه هسته‌ای ایران و فشار سیاسی و اقتصادی در این راه می‌داند، چین و روسیه برآنند که چنین تحریم‌ها اوضاع را پیچیده‌تر خواهد کرد.

برداشت‌های مختلف در این زمینه، به ویژه در محافل سیاسی واشنگتن را با دکتر رسول نفیسی پژوهشگر و استاد دانشگاه در آمریکا در میان گذاشتم:

دکتر رسول نفیسی

این تحریم‌ها یا این نوع برخوردی که آمریکا با سپاه و نیروی قدس شروع کرده است، از لحاظ اقتصادی که تأثیر چندانی قطعاً ندارد. ولی یک معنای نمادین دارد و یک معنای عملی.

معنای نمادین این است که دولت آمریکا دارد اقسام فشارها را بر ایران می‌آورد؛ از هر گوشه‌‌ای که بتواند و همیشه قبل از این که شورای امنیت تصمیمی بگیرد، آمریکا یک چنین حرکاتی را شروع می‌کند تا کشورهای دیگر را متوجه کند که اگر راجع به ایران جدی نباشند، آمریکا ممکن است به طرف جریانات جدی‌تری مثل جریانات نظامی برود. این یک معنایش است.

معنای دیگرش این است که اصولاً آمریکا، یعنی دولت جرج بوش، بایستی اول تصویری از آن دشمن خیالی یا عملی که در نظر دارد، در آمریکا ایجاد بکند که در آن تصویر آن، طرف را به شکل شیطانی و به شکل یک موجود غیر قابل معامله و غیرمنطقی جلوه بدهد و بعد این دشمن را بزند.

این را ما دقیقاً در جریان صدام حسین و عراق دیدیم که لحظه به لحظه، قدم به قدم جلو رفت تا آنجا رسید که آمریکایی‌ها ثابت کردند به جز زدن این کشور، به جز حمله نظامی به این کشور، راه دیگری وجود ندارد.

تصور من این است، این جریان تحریم سپاه، قدم اول است. قدم بعدی، آوردن سپاه است در لیست خراب‌کاران و تروریست‌ها و آن وقت یک سری تبعات حقوقی بر این هست.

آقای دکتر نفیسی انتظار محافل سیاسی در واشنگتن در ارتباط با مذاکرات ایران و نمایندگان اتحادیه اروپا مثل آقای سولانا چیست؟ آیا امیدی به پیشرفت مذاکره بر سر مناقشه هسته‌ای ایران از این طریق می‌رود؟

آشکارا انتخاب آقای جلیلی نشان داده که اصلاً گروه تندرو، این مذاکرات و رهبری این مذاکرات را در دست گرفته‌اند و امروز اصلاً اعتقادی به مذاکرات ندارند و اصولاً مسأله‌ی پرونده هسته‌ای ایران را بسته می‌دانند.

بنابراین به طور کلی به نظر نمی‌رسد هیچ نوع آثار مثبتی بشود انتظار داشت؛ و در واشنگتن هم نظرها همین است. یعنی آقای جلیلی را نماینده‌ی آن گروهی می‌دانند که اعتقادی به مذاکره ندارد و اصولاً به این جور کارها به عنوان اتلاف وقت از طرف دولت آقای احمدی‌نژاد نگاه می‌کند.

آیا تحریم‌های اعلام‌شده‌ی وزارت خارجه، گامی فراتر از تحریم‌های مصوب شورای امنیت هست؟ یعنی تحریم‌هایی‌ است که آمریکا به طور جداگانه علیه ایران اعمال می‌کند؟

بله؛ این تحریم‌ها جداگانه است و ارتباطی به آن چیزی که در شورا می‌گذرد، ندارد و آن چیزی را که الان در شورا مطرح است، ما نمی‌دانیم چیست و چه قدمی خواهد بود.

ولی اصولاً آمریکا نظرش این است که ایران قابل مذاکره و معامله نیست و من تمام این‌ها را در جهت این می‌دانم که آمریکا دارد ایران را به عنوان یک هدف نظامی مشخص می‌کند و هدفی که بایستی در انظار مردم غیر قابل علاج تشخیص داده بشود، مگر از راه برخورد نظامی.

همان طور که قبلاً گفتم، در این جریان بایستی اول طرف را به عنوان یک شر محض نشان داد تا بعداً بشود با او برخورد نظامی کرد. متأسفانه دولت ایران هم تمام این جریانات را به عنوان یک بازی روانی و جنگ روانی برآورد می‌کند و آقای احمدی‌نژاد هم که مرتب با حرف‌ها و اعمال تحریک‌آمیز این جریان را در آمریکا تشدید می‌کند.