«قطبی بدنبال حفظ موقعیت خود»

فرنگیس محبی

شکست تیم ملی فوتبال ایران از اردن، در چهارچوب مسابقات مقدماتی جام ملت‏های آسیا، واکنش‏های شدیدی را نسبت به عمل‏کرد افشین قطبی، سرمربی تیم ملی فوتبال ایران برانگیخته است.

ابتدا از آقای رحمانی پرسیدم که افشین قطبی قبلا قول صعود به جام جهانی را داده بود و پس از ناکامی در این زمینه، قول قهرمانی در جام ملت‏های آسیا را داد. آیا قطبی بیش از میزان توانایی و تجارب‏اش در مربی‏گری قول می‏دهد؟

با توجه به سابقه‏ی آقای قطبی دست کم در فوتبال ایران، وعده‏های ایشان را بیش از حد خوش‏بینانه می‏بینم. چون در شرایطی که کارمان خیلی سخت بود، مطرح می‌شد که به جام جهانی صعود می‌‏کنیم و این نشان می‏داد آقای قطبی دل به اتفاقات بسته است و فقط ادعایی را مطرح می‏کرد تا بتواند کارش را بکند.

در مورد قهرمانی جام ملت‏های آسیا نیز همین‏طور؛ فکر می‏کنم خیلی دور از ذهن است که تیم ملی ایران با کیفیتی که الان دارد و حریف‏هایی که پیش رو دارد، بتواند قهرمان جام ملت‏های آسیا بشود.

این که چرا تیم ملی الان در این وضعیت هست و این کیفیت را دارد، قابل بررسی است و تکلیف آقای قطبی نیز به نظر من، روشن است.

مربیان و کارشناسان فوتبال در ایران، مسابقه با اردن را ضعیف‏‏ترین حضور تیم ملی، حتی در تاریخ این کشور، خوانده‏اند. گویا یکی از مربیان فوتبال گفته است: «تیم جوانان علی دوستی، بهتر می‏توانست از آقای قطبی نتیجه بگیرد». فکر می‏کنید افشین قطبی با این وصف، بتواند تیم ملی را راهی جام آسیا بکند؟

رسیدن به جام آسیایی ممکن است آن‏قدر دور از دست‏رس نباشد.

ولی این که بگوییم اگر تیم جوانان‏مان می‏رفت، نتیجه‏ی بهتری می‏گرفت، آن هم نوعی فانتزی است. یک شوخی و نقد بسیار تندی است به این که تیم آقای قطبی خیلی ضعیف ظاهر شد و اصلا انتظارات را برآورده نکرد.

«دور از ذهن نبود که تیم بهتری داشته باشیم، بازی‏های بهتری ارائه دهیم و در حیات خلوتی که به وجود آمده، کمی روی تیم ملی‏مان کار کنیم ولی همین هم از ما دریغ شده است.»

با توجه به این بازی که بسیار بی‏برنامه به نظر می‏رسید، از نقش بازی‏های تدارکاتی بگویید. آن‏طور که به نظر می‏آمد، آقای قطبی بیشتر به دنبال پیروزی بود تا این که بخواهد بازی‏کنان را در بازی‏های تدارکاتی ارزیابی کند و یا یک هماهنگی‏ای به وجود بیاورد.

آقای قطبی شاید بیشتر به فکر حفظ وضعیت موجود، حفظ موقعیت خود و این که از نظر رسانه‏ای بتواند اوضاع را کنترل کند، هست. با محافظه‏کاری‏ای که در ایشان سراغ داریم، هیچ‏وقت جسارت و تهور لازم را نداشته است.

نه برای نتیجه گرفتن از مسابقات، نه برای نوآوری در تیم ملی، نه حتی برای این که بتواند دست‏یار‏های خوبی انتخاب کند و بتواند این امید را بدهد که تیم ملی ایران نمایش بهتری داشته باشد.

بازی‏های تدارکاتی‏ای که ایران انجام داد نیز تقریبا همان چیزی بود که از قبل تصور می‏شد. بازی‏های یک‏دست و ملال‏آوری که حتی اگر ایران توانست نتیجه‏ی قابل قبولی بگیرد، در حدی نبود که تماشاگر پسند باشد و بتواند مردم را راضی کند تا از تیم ملی حمایت کنند.

یکی از دلایل عمده‏ی این که جمعیت به استادیوم نمی‏رود و از تیم حمایت نمی‏کند، این است که از تیم ملی راضی نیست و هیجان‏زده نمی‏شود.

تیمی که تعصب و غرور ملی‏اش باید بتواند همه‏ی هوادارانش را به جوش و خروش دربیاورد، آن‏قدر بی‏هیجان و بی‏انرژی در زمین ظاهر می‏شود که حتی با وجود لژیونرهایش نتوانست بازی‏ای را که تماشاگران دوست داشتند، نشان بدهد. به همین دلیل می‏بینیم که تماشاگران از حضور در بازی‏های تیم ملی فرار می‏کنند.

پس چرا بنظر شما بخصوص در ابتدا مردم به آقای قطبی خیلی علاقه داشتند و بعد هم فدراسیون فوتبال ایشان را برگزید؟

به هرحال آقای قطبی سوابقی دارد که می‏تواند با مربی‏های ایرانی قابل مقایسه باشد و برای ایشان برتری محسوب شود. ولی این که آقای قطبی چه نمایشی از سوابق خود می‏دهد و آن را چگونه عرضه می‏کند یک داستان است و این که فدراسیون فوتبال ایران به دنبال چه مربی‏ای می‏گردد و به چه رضایت می‏دهد و کفایت می‏کند، بحث دیگری است.

به نظر من، افشین قطبی محافظه‏کار است و به دنبال آن است که همه چیز را در حداقل وضعیت ممکن حفظ کند تا بتواند فقط خودش را نجات دهد.

هرچند ممکن است این برخورد به یک قهرمانی در لیگ باشگاهی ایران نیز منجر شود. همان‏طور که افشین قطبی با پرسپولیس قهرمان ایران شد.

اما ما می‏توانیم این را به خاطر سطح کیفی کارش و سطح کیفی پرسپولیس با بقیه‏ی باشگاه‏های داخلی مقایسه کنیم. نه این که بخواهیم سطح کارش را در حد یک مربی‏ بین‏المللی ببینیم.

به نظر من، فدراسیون فوتبال ایران آقای قطبی را از سر ناچاری انتخاب کرد. فقط به خاطر این که ممکن بود تماشاگران نسبت به حضور او اعتراضی نکنند. چون مربی‏ای است که از نظر محبوبیت میان تماشاگران کاریسما دارد.

هرچند این کاریسما الآن تغییر پیدا کرده است، ولی به هرحال مربی محبوبی بود، چهره و شخصیت محبوبی داشت و به خاطر رفتار متفاوت‏اش، همیشه جایگاه خاصی میان مربی‏های ایرانی داشت.

به همین دلایل و از سر ناچاری سراغ او رفتند. به‌خاطر این که فدراسیون فوتبال ایران نه توانایی اداره و کار کردن با یک مربی بزرگ و نه جسارت این کار را دارد.

الان هم باید به این نتایج راضی باشد. همه می‏دانند تیم ملی الان در چه وضعیتی است. ما به یک تیم درجه دو در آسیا تبدیل شده‏ایم. غم‏انگیز است!

آقای رحمانی، کلاً عمل‏کرد آقای قطبی در این چهار بازی را چگونه ارزیابی می‏کنید؟ تیم ملی تا کنون، تحت مربی‏گری آقای قطبی، دو بازی با اردن و دو بازی تدارکاتی با مقدونیه و ایسلند داشته است.

حسرت‏انگیز! به نظر من این فرصت خوبی بود در حالی که ایران از جام جهانی نیز بیرون افتاده و همه تلاشی را که تیم‏های دیگر برای رفتن به جام جهانی دارند و داشتند تماشا می‏کنیم، می‏توانستیم از این فرصت استفاده کرده و تیم‏مان را در کمال آرامش متحول کنیم.

دور از ذهن نبود که تیم بهتری داشته باشیم، بازی‏های بهتری ارائه دهیم و در حیات خلوتی که به وجود آمده، مقداری با تیم ملی‏مان حال بکنیم ولی همین هم از ما دریغ شده است.

آقای قطبی در بازی‏های انجام شده، چهره‏ی امیدوار کننده‏ای از تیم ملی به نمایش نگذاشته است. ایشان ممکن است روی کاغذ ادعایی داشته باشد، ولی من فکر می‏کنم فوتبال بازی‏ای است که تماشا کردن آن اصل است و لذت بردن از آن نفس فوتبال است. این چیزی نیست که من دیگر از آقای قطبی انتظارش را داشته باشم.