Jul 2008

دروغ‌هایی که احمد شاملو به من گفت

زندگی شاملو، سرشار از تناقض‌‌هایی است که برعکس جهان پیچیده‌ی شعر؛ یکدیگر را نفی می‌کنند. شاملو در مهم‌ترین سال‌های شاعری‌اش هم خواسته شاعری بزرگ و ادیبی ارزشمند باشد و هم علاقمند بوده نقش مصلح اجتماعی را ایفا کند. در حالی‌که شاعر برعکس قهرمان، مامور به نتیجه نیست. ساحت شعر پیچیده‌تر از آن است که به استخر شنایی برای قهرمان‌پروری تبدیل شود.

مهرداد فلاح: پایان شاملو، حرف ژورنالیست‌هاست

وقتی خواستم به مناسبت هشتمین سالمرگ شاملو برنامه‌ای بسازم در تماسی که با تعداد زیادی از چهره‌های ادبی و نزدیکان او داشتم، همه‌ی آن‌ها گفتند که درباره شاملو همه‌ی گفتنی‌ها گفته شده است. برای من عجیب بود که چطور در اروپا برای شاعری که مثلاً ۴۰۰ سال پیش زندگی می‌کرده، هنوز کنفرانس می‌گذارند و آثار او را بررسی می‌کنند، اما در ایران فقط هشت سال بعد از مرگ یکی از مهم‌ترین شاعران عصر ما؛ همه به این نتیجه رسیدند که نمی‌شود حرف تازه‌ای درباره او زد. درباره این مساله با پگاه احمدی، شاعر، مترجم و محقق ادبی و مهرداد فلاح، شاعر گفت و گو کردم.

قصاب سربرنیتسا، شاعر بود

می‌گویند هیتلر، عاشق موسیقی واگنر بود. اما آدولف هیتلر آن‌قدر «خاص» بود که نمی‌شد علایقش را به کمک استقرا، به قاعده تبدیل کرد. اما دیروز روزنامه گاردین، و روزنامه‌های معتبر دیگر زوایایی از زندگی ‌رادوان کارادزیچ را فاش کردند که جالب به نظر می‌رسد. آقای رادوان کارادزیچ که به خاطر نسل‌کشی در بوسنی و هرزگوین لقب «قصاب» را گرفته، در سال ۱۹۶۰ به سارایوو رفت که در رشته‌ی روانپزشکی درس بخواند. در همان سال‌ها او خود را در جرگه‌ی روشنفکران یافت و به همین دلیل شروع به سرودن شعر کرد.

مرتضاییان آبکنار: لغو مجوز کتاب، با پول جبران نمی‌شود

حسین مرتضاییان آبکنار، نویسنده‌ی رمان لغو مجوز شده‌ی «عقرب روی پله‌های راه‌ آهن اندیمشک» که با این کتاب برنده‌ی جایزه‌ی گلشیری هم شده‌، درباره‌ی اظهارات رییس دیوان عدالت اداری درباره‌ی جبراخسارت لغو مجوز کتاب‌ها می‌گوید: «انگار یک سری چیزها را در این مملکت با پول می‌شود خرید. ولی به نظر من، همه‌چیز را نه. در بخش فرهنگی این خسران را نمی‌شود با پول جبران کرد. نویسنده‌ای که دوست دارد اثرش خوانده شود، نمی‌‌دانم چه مبلغی قرار است به او تعلق بگیرد یا در واقع چه می‌خواهند بکنند یا از لحاظ قانونی چه مدارجی را می‌خواهد طی شود که او به حق و حقوق معنوی خودش برسد.»