تاریخ انتشار: ۲۷ شهریور ۱۳۸۹ • چاپ کنید    

گل‌گشتی در گل‌ها

محمود خوشنام

برنامه‌ی «گل‌ها» در آغاز کار از صدای چند خواننده‌ی مرد باتجربه برای اجرای آوازهای سنتی بهره می‌گرفت. نخستین آنها عبدالعلی وزیری بود که همکاری آن چندان به درازا نکشید و پس از او نوبت به غلامحسین بنان رسید که تا سال‌های پیش از انقلاب در کار آوازخوانی فعال بود و همه‌ی همتایانش او را برجسته‌ترین خواننده‌ی سنتی موسیقی ایران می‌دانند.

Download it Here!

درباره‌ی این هر دو، یعنی عبدالعلی وزیری و غلامحسین بنان، در برنامه‌ای مستقل صحبت کرده‌ایم.

پس از این دو به‌مرور خوانندگان دیگری نیز به «گل‌ها» پیوستند؛ مثل ادیب خوانساری، تاج اصفهانی، حسین قوامی، محمودی خوانساری، ایرج، گلپایگانی، نادر گلچین، عبدالوهاب شهیدی و محمدرضا شجریان. در این میان این دو تن آخری توفیق چشمگیری پیدا کردند و تا زمان ما نیز در صدر فهرست آوازه‌خوانان برجسته‌ی شهرت‌یافته نشسته‌اند. به‌ویژه شجریان با فراست و کیاست بسیار از همه‌ی بحران‌ها و راه‌بندان‌های ناشی از انقلاب به سلامت درگذشته و در یکی دو سال اخیر، با همگامی با جنبش سبز مردم ایران، وزن و اعتبار بیش‌تری نیز یافته است.

البته تنها صدا نیست که او را برجسته می‌سازد؛ ذوق و دانایی در گزینش شعر و درآمیختن دقیق آن با نغمه‌های آوازی نیز هست.

محمدرضا شجریان که در سال ۱۳۱۹ در مشهد زاده شده، کار آوازخوانی را از سال ۱۳۳۷ با رادیو خراسان آغاز کرده و بعد به تهران آمده و کار خود را در رادیو سراسری ایران ادامه داده است.

شجریان تا به زمان بارآوری برسد، نزد استادان گونه‌گونی چون اسماعیل مهرتاش، عبداله دوامی، فرامرز پایور و نورعلی‌خان برومند به تربیت و پرورش صدای خود و آموختن ردیف موسیقی سنتی پرداخته و روز و شب گوش به صداهای پرورده‌ای چون اقبال سلطان، طاهرزاده، ظلی، ادیب خوانساری، قوامی و بنان سپرده است.


شجریان در بیش از صد برنامه‌ی «گل‌ها» شرکت جسته است

شجریان در بیش از صد برنامه‌ی «گل‌ها»یی شرکت جسته است. البته غیر از «گل‌ها» دویست و پنجاه برنامه‌ی دیگر موسیقی ایرانی رادیو نیز به نام او ثبت شده است. علاوه بر اینها باید از بی‌شمار کنسرت‌های او در درون و برون‌مرز یاد کرد که کارنامه‌ی او را درخشان‌تر از آن‌چه بود ساخته است. شجریان هر چقدر ببیند حق اوست.

عبدالوهاب شهیدی نیز از خوانندگان برجسته‌ی برنامه‌ی «گل‌ها»ست؛ ولی با تفاوتی عمده با دیگران. تفاوتی که از شیوه‌ی ابتکاری آوازخوانی او ناشی می‌شود و شیوه‌ای که سخت با روحیه عارفانه‌ی «گل‌ها» سازگاری دارد. شیوه‌ی او محصول ذهن و اندیشه‌ی نوگرایانه‌ی اوست. می‌گوید موسیقی باید مثل پرنده آزاد باشد. هیچ قفسی را تاب نمی‌آورد. درجازدن شایسته‌ی هنر امروز نیست. خواننده وقتی می‌خواند، باید خلاقیت داشته باشد.

عبدالوهاب شهیدی، فراگیری موسیقی را نزد خود و به یاری گرامافون آغاز کرده است. ادیب و تاج را می‌شنیده و سعی می‌کرده آ‌نها را موبه‌مو تکرار کند. ۲۲ ساله بوده که به کلاس اسماعیل مهرتاش در جامعه‌ی باربد می‌رفته و دوره‌ی آوازخوانی و نیز بازیگری تئاتر را در آنجا گذرانده است.

ورود او به برنامه‌ی «گل‌ها» اما برای خودش نیز غافلگیرکننده بوده است. شبی در محفلی از بزرگان، آوازی خوانده و چند روز بعد یکی از دوستان او را به خانه‌ی خود دعوت کرده تا برنامه‌ی جدیدی از «گل‌ها» را گوش کنند. او ناباورانه می‌بیند که صدای خود اوست که در همان شب میهمانی ضبط شده و به دست داود پیرنیا رسیده است.

شهیدی دو روز بعد به دیدار پیرنیا می‌شتابد و از آن پس به گروه‌ آوازخوانان «گل‌ها» می‌پیوندد و با صد ا و عود خود رنگ و بوی تازه‌ای به آن می‌بخشد.

Share/Save/Bookmark

نظرهای خوانندگان

با درود به شما و سپاس از پرداختن به این دردانه های موسیقی سنتی ما اما اشاره ای به عود نوازی منحصر بفرد استاد شهیدی نفرمودید وهمینگونه کمتر برنامه ای از گلها وجود دارد که ایشان همراهی نکرده باشند

-- دارا ، Sep 18, 2010

اطلاعاتتان از برنامه گلها ناقص است.ا بیشترین اواز گلها رو کسانی مثل گلپایگانی خوانده اند نه امثال شجریان که بیشتر برنامه هایشان در برنامه سیاسی گلهای تازه اجرا شده است.اگر گلپا خانه نشین نمی شد شما باز این حرفها را می زدید.؟!فکر نمی کنم انقدر جرات هم داشته باشید که نظر منو نمایش بدهید.چون فقط به دنبال نظرات موافق هستید..

-- فرهاد رحیمی ، Oct 9, 2010

اخه گلپا و ایرج را ول کردی چسبیدی به شجریان که چی.

-- نادر ، Oct 12, 2010

با درود فراوان
ضمن تشکر از شما برای بیانی مختصر از هنرمندان بی بدیل آواز استاد شهیدی و استاد شجریان. باید بگویم همه آواز خوانان گلها بی نظیر بودند اما زحمات بی مثال استاد شجریان در راه اعتلای آواز بر کسی پوشیده نیست. استاد شهیدی به جهت سبک منحصر بفردش و تسلط بسیار بر بیان درست اشعار و همچنین نوازندگی استادانه اش قابل توجه میباشد. البته که اساتید دیگر مانند گلپا -استاد ایرج - استاد بنان-محمودی -مرضیه-الهه-استاد دلکش و .. بی نظیر بودند. بیاییم از جنبه هنری و تکنیکی نگاه کنیم و یادمان نرود استاد بنان و دکتر عمومی صدای استاد شجریان را به عنوان بهترین و مناسبترین صدا برای ارایه آواز ایرانی دانسته اند.
با سپاس شهرام

-- شهرام ، Oct 22, 2010

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)