رفتارشناسی وب

وبلاگستان فارسی و یک گلشیفته

مهدی امیری: آن‌چه فیلم «مجموعه دروغ‌ها» را برای مخاطب ایرانی مورد توجه قرار داده، بازی گلشیفته فراهانی در این فیلم است. حضور اولین هنرپیشه زن ایرانی که پیش از این در کشور خودش موفق و محبوب بوده در فیلمی از هالیوود، ‏آن قدر برای علاقه‌مندان ایرانی جذاب بود که با انتشار اولین اخبار و تصاویر از گلشیفته فراهانی، هنرپیشه ۲۵ ساله ایرانی در صحنه‌هایی از فیلم، او را به سرعت در کانون توجه، خصوصاً در فضای مجازی و بین سایت‌ها و وبلاگ‌ها قرار داد.

دموکراسی بالاترین و لینکهای ضد زن

بسياری مواقع لينكهايي در بالاترين ديده مي‌شود كه به ظاهر جذاب است اما در لايه‌های پنهان خود، ضد زن است. مخالفت با اين دسته از نوشته‌ها و گفته‌ها از نظر بسياری صرفا افراط گرايي فمينيستي ارزيابي مي‌شود. به همين دليل مثلا اعتراض به لينكهايي چون “رانندگی زنان را ببینید” برای بسياری، افراطی بنظر خواهد آمد.

بیماری خبر سایبر ما

عجول بودن دست‌اندرکاران سایت‌های خبری در «بالا آمدن» یک پایگاه خبری، یکی از آفت‌های جدی این حوزه است. این بالا آمدن معمولاْ ناظر به جذب تعداد بیشتر بازدیدکنندگان (یا بالا رفتن آمار صفحات بازدید شده) و نیز «اثرگذاری» اخبار است. این «اثرگذاری» اما، نه از جنس آن اثرگذاری به معنای انتشار اخبار مهم و تحلیل‌های دقیق است؛ بلکه به معنای انتشار «اخبارِ بترکون» است!

وبلاگ‌ها، روی صحنه‌ی نمایش

از حدود شش سال پیش، زمانی که وبلاگ‌های فارسی باب شدند و به سرعت رواج یافتند، بسیاری از کاربران جوان اینترنت، ذوق‌زده از این آخرین معجزه‌ی دنیای مجازی، بخش عمده‌ای از وقت‌گذرانی اینترنتی‌شان را به خواندن و نوشتن وبلاگ اختصاص دادند. «ظاهراً» وبلاگ‌ها ابزاری ساده، سریع و کم‌هزینه بودند که آزادی مطلق بر فضایشان حاکم بود و مزیت گمنامی در این فضا، به هر کسی اجازه می‌داد هر چه دل تنگش می‌خواهد، با هر سبک و سیاقی بگوید.

سنگسار اجتماعی به سبک ايرانی

این روزها «زهرا» به علت موفقیت نمایشگاهش فغان و فریاد برخی از دوستان را در آورده که چطور ممکن است دختری که ما خود شاهد "اسیدپاشی اجتماعی" بر او بودیم و دیدیم چگونه نابودش کردند و با کنجکاوی نشستیم تا زوال و غرق شدن او را با لذت ببینیم امروز دوباره ایستاده است تا برای خود حیثیت جدیدی تدارک ببیند.

شما با يک موبايل «شهروند خبرنگار» هستید

یك موبایل دوربین‌دار با تصاویر كج و كوله از صحنه درگیری پلیس و دختری كه فریاد می‌زند"نمی‌آیم" در اینترنت لینک به لینک می‌گردد و خیلی‌ها آن‌را دیده‌اند. این یعنی روزنامه‌نگاری شهروندی؛ اما در ایران رسانه‌های داخلی در خواب خرگوشی هستند. كافی است نگاهی به تیراژ مطبوعات بیندازیم تا بفهمیم كه مردم با روزنامه‌ها قهر كرده‌اند.

وبلاگ، رسانه اپوزیسیون عربی

علا سیف، برنده جایزه "گزارش‌گران بدون مزر" و رادیو دویچه وله به عنوان بهترین وبلاگ‌نویس در زمینه آزادی عقیده: «همه وبلاگ‌ها از جهاتی به هم شبیه هستند اما همه آن‌ها به حوزه ژورنالیسم شهروندی تعلق ندارند. تفاوت وبلاگ‌ها ناشی از تفاوت جوامع است. به عنوان مثال در مصر جنبش جدید اپوزیسیون با تحرک و پویایی فراوان در حال شکل گرفتن است. این جنبش به خوبی در وبلاگ‌ها انعکاس پیدا می‌کند».

وبلاگ‌نویسی از عهد دایناسورهای وبلاگستان

در این مسئله تردیدی نیست که وبلاگ‌نویسی امروز به یک ورزش جهانی تبدیل شده است. شیرفروشان دوره گرد‌، بنیادگرایان دینی و چهره‌های پاپ همه بلاگر هستند. نویسندگان مشهوری مثل «دوگلاس کاوپلند» و برخی ستاره‌های هالیوود هم وبلاگ می‌نویسند. در عالم سیاست هم وبلاگ‌ها با رسانه‌های کلاسیک رقابت می‌کنند.

چگونه به هم نپریم؟

کسی که پا به میدان ِ اینترنت می‌گذارد، خواه‌ناخواه، دموکراسی را پذیرفته‌است: یعنی پذیرفته که نقدشود، پذیرفته که "دیگری" با او برابر است، پذیرفته که "انتخاب" نشود، پذیرفته که مورد سوال واقع‌شود، و پذیرفته که در مقابل ِ نام و شکل و محتوای‌ موقت یا دائم‌اش، پاسخ‌گو باشد؛ برای فهم ِ قواعد بازی جهانی ِ اینترنت، باید از تنازع قبیله‌ای به تنازع مدنی ارتقاء یابیم