آزاده اسدی


آنفولانزای خوکی و سفر حج

شیوع آنفولانزای خوکی، در جهان نگرانی‏های زیادی را به وجود آورده است. این نگرانی در روزهای اخیر به جهان عرب هم سرایت کرده است. در ماه رمضان، مسجدالحرام و مسجدالنبی بسیار شلوغ‏تر از روزهای معمول هستند و مدت سفر حجاج هم بیش از روزهای معمول است. از زمانی که در ایران اعلام شد سفرهای حج عمره از شروع ماه رمضان برای پیشگیری از ابتلا به این ویروس، لغو می‏شوند، نگرانی بعضی از خانواده‏ها کاهش پیدا کرد. اما مشکلات دیگری در این تصمیم وجود دارد که زائران را نگران کرده است.



مستندسازی که می‌خواست درباره کودتا فیلم بسازد

تقریباً یک سال ‌و نیم پیش بود؛ از قبل تلاش کرده بودم، مازیار بهاری را که میهمان ویژه‏ جشنواره‏ «ایدفا» در سال ۲۰۰۷ بود، پیدا کنم که وقتی در آمستردام است، با هم گپی بزنیم. آن روز، مازیار بهاری فیلمساز و روزنامه‌نگار گفت که می‏خواهد درباره روزهای نخست‏وزیری مصدق، مستندی بسازد: «‌روی فیلمی در‌باره‏ کودتای بیست و هشت مرداد کار می‏کنم که بخش‌هایی از آن در ایران انجام می‏شود و با کسانی هم که خارج از ایران هستند، مصاحبه می‏کنم.» با او درباره فیلمسازی و عشقش‌اش به سینمای مستند صحبت کردم که تا امروز پخش نشده بود.



گفت و گو با علی صمدی احدی و نوید اخوان، کارگردان و بازیگر فیلم «سالامی علیکم»
فیلمی درباره کلیشه‌های ایرانی و آلمانی

این روزها یک فیلم ایرانی ـ آلمانی در هفتاد سینمای آلمان در حال اکران است که به زندگی ایرانیان در خارج‏ از کشور مربوط است. مهاجرت، مسایل زبانی و عاطفی و تفاوت‏های فرهنگی محورهای مختلف فیلم «سالامی علیکم» هستند که علی صمدی احدی، فیلم‏‏نامه‏ آن را نوشته و کارگردانی کرده است. این کارگردان ایرانی در این فیلم، مشکلات زندگی یک خانواده‏ی ایرانی را در آلمان نشان می‏دهد. نوید اخوان بازیگر نقش اول این فیلم کمدی معتقد است با اینکه این روزها به خاطر شرایط اخیر ایران، زمان خندیدن نیست، اما عوامل فیلم در مصاحبه‏‌های مختلف با رسانه‏های آلمانی در‌باره اوضاع ایران هم صحبت می‏کنند.



«سقوط هواپیما، در مرحله ایمن پرواز بود»

سقوط هواپیمایی از شرکت کاسپین به مقصد ایروان و کشته شدن دست کم ۱۶۸ سرنشین آن، اولین سقوط در سال ۸۸ را رقم زد. کاپیتان امیر کسروی، از خلبان‏های قدیمی ایرانی در این باره می‌گوید: « هشتاد درصد حوادث پرواز هنگام بلند شدن و نشستن اتفاق می‏افتد و دقیقه‏ شانزده در پرواز، معمولاً زمانی است که هواپیما مراحل اولیه‏ خطرات را پشت سر گذاشته است. این هواپیما از آن مرحله گذشته بود. یعنی در مرحله‏ای بوده که معمولاً هواپیما ایمن‏تر است. بنابراین، سانحه در مرحله‏ای اتفاق افتاده که هواپیما از خطر آماری رد شده است.»



عکاسان خبری برگزیده ۲۰۰۸ در آمستردام

بهترین عکس‏های خبری سال ۲۰۰۸ چند روزی است که در نمایشگاه سالانه‏ «بنیاد جهانی عکس خبری» در آمستردام به نمایش گذاشته شده است. بنیاد مشهور «ورلد پرس فوتو» هر سال عکس‏های منتخب خبری دنیا را در چندین کشور به‏نمایش می‏گذارد که آغاز آن، از محل بنیاد، یعنی آمستردام و هلند است. عکاس‏های خبری، برای رقابت در این مسابقه سالانه و شرکت در نمایشگاه، بهترین عکس‏های خود را در طول یک سال انتخاب می‏کنند و به این مسابقه می‏فرستند. در حاشیه‏ نمایشگاه با چند نفر از عکاسان از جمله یک ایرانی که به آمستردام آمده بودند و جایزه خود را از دست "پرنس کنستانتین" پسر ملکه هلند دریافت کردند، گفت‏ و گو کردم.



«ماه، خورشید، گل، بازی»

فیلم مستند «‌خانه سیاه است» که فروغ فرخزاد حدود ۴۸ سال پیش درباره‌ی‌ بیماران مبتلا به جذام ساخت، زندگی یک پسربچه را هم تغییر داد که در کنار نقدها و بررسی‌های مختلف فیلم و جشنواره‌های جهانی تقریبا به چشم نیامد. چهار کلمه‌ «ماه، خورشید، گل، بازی» که بین بقیه‌ شعرها و دیالوگ‌های فیلم گم شد؛ زندگی گوینده آن در فیلم را، آن‌قدر متغییر کرد که فروغ فرخزاد شاعر را واداشت کودک را از محل «آسایشگاه جذامیان بابا باغی» در تبریز دور کند.



سعدی، راوی تجارب گوناگون زندگی

روز سی ‌و یکم فروردین امسال را به نام سعدی و به طور خاص «بوستان» وی نامگذاری کرده‌اند. مرکز سعدی‌شناسی در شیراز، سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۵ را به عنوان دهه‌ سعدی‌شناسی نام‌گذاری کرده است.
رییس مرکز سعدی‌شناسی دلیل این نامگذاری را تلاش برای تخصصی کردن مطالعات سعدی‌شناسی می‌داند ولی آیا به موضوعی مثل "مردم و جایگاه سعدی بین عامه" هم توجهی شده است؟
رییس مرکز سعدی‌شناسی جواب می‌دهد: «‌ "تخصصی کردن" یک برنامه ۱۰ ساله است. قبل از این‌که بخواهیم ارتباط سعدی را با دیگران پیدا کنیم باید روی آثار خودش کار می‌کردیم که فقط در همین زمینه مشکلات زیادی پیش روی ماست.»



گفت و گو با دلفین مینویی، خبرنگار ایرانی ـ فرانسوی فیگارو
«طنز یا شعر، سلاح زنان ایرانی»

دلفین مینویی، خبرنگار ایرانی ـ فرانسوی فیگارو و رادیو فرانسه که دست‌کم یک دهه در تهران زندگی و کار رسانه‌ای کرده با انتشار کتاب «کبوتران در تهران» نام آشناتری بین مردم فرانسه ‌زبان پیدا کرده است. دلفین مینویی می‌گوید: «زنان در ایران از دید من خیلی شجاع هستند. اگر در را روی آن‌ها ببندند از پنجره وارد می‌شوند. من متوجه شدم سلاح‌‌‌شان یا طنز است یا شعر.» در کتاب فرانسوی‌ زبان «کبوتران در تهران» تجربیات دلفین مینویی را در مورد حجاب زنان می‌خوانیم که به نظر محدودیت می‌آید ولی وسیله‌ای است برای نمایش زنانگی و زیبایی که در مقابل سخت‌گیری‌ها با همین میزان حجاب ایستادگی می‌کنند.



«اسرائیل است که باید جنگ را تمام کند»

نه روز از درگیری در نوار غزه و حملات اسرائیل می‌گذرد. در حالی که در بسیاری از کشورها تظاهرات اعتراض‌آمیزی علیه این وضعیت و حملات اسرائیل برپا می‌شود و مردم از مجامع بین‌المللی درخواست می‌کنند که این جنگ را به پایان برسانند، شنبه‌شب نیروی زمینی ارتش اسرائیل با ورود به نوار غزه به شدت با حماس درگیر شد. برای بررسی وضعیت موجود، با یوسف احمد، روزنامه‌نگار و فعال حقوق ‌بشر که دو نفر از دوستانش را در درگیری‌ها در غزه از دست داده، و همچنین با یکی از ساکنان غزه، گفت و گو کرده‌ام.



«سانسور ایدئولوژیک زنان در کتاب‌های درسی ایران»

گروهی پنج نفره از دانشجویان ایرانی در آمریکا زیر نظر اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های کانادا،نیو‌یورک، مریلند و پاریس طرح بررسی کتاب‌های درسی ایران را انجام دادند. در این تحقیق، ۱۰۰ کتاب درسی از سال اول دبستان تا آخرین سال دبیرستان بررسی شده است. یازده‌ هزار صفحه کتاب درسی و سه هزار و صد تصویر در این کتاب‌ها تحلیل شده است. دکتر سعید پیوندی، استاد دانشگاه پاریس‌ هشت می‌گوید: «بر اساس این تحقیق مشخص شده است که تئوری جنسیتی و نگاه به زنان از ابتدای سال تحصیلی به نوعی به گوشه‌نشینی زنان می‌انجامد. آیا ترسی از استقلال زنان از سوی حکومت ایران وجود دارد؟»



گپی با برنامه‌سازان ویدئویی سایت ببین تی وی
ببین تی ‌وی؛ نه تلویزیون و نه ویدئوبلاگ

«ببین تی‏وی» اسم یک سایت اینترنتی‌ست که تولیدش ویدیو و فیلم‏های کوتاهی است که معمولاً ‌به ایران مربوط می‏شود. کیوان عباسی، مدیر و پایه‏گذار «ببین تی‏وی»، اسم‏هایی را که برای قالب این سایت به کار می‌رود، چندان نمی‏پسندد: ‌«‌پخش‌ ویدیو روی اینترنت، هنوز درست تعریف نشده. اما ما مسلماً تلویزیون اینترنتی یا ویدیوبلاگ نیستیم.»
یکی از ویژگی‌های ببین تی‌وی در این است که بدون استفاده از برنامه‌ساز و مجریان مشهور، توانسته در این مدت کوتاه با نیروهای جوان و پرانرژی ایرانی که بیشترشان مهاجر هستند و در آمریکا زندگی می‌کنند، برنامه‌های متنوع و جذابی تولید کند.



گفت‌وگو با نویسنده کتاب" آیت‏الله موافق نیست، تناقض ایران مدرن"
صدای خاتمی و احمدی‌نژاد در آمریکا

هومان مجد سال‏هاست که در مطبوعات آمریکایی مثل نیویورک تایمز، نیویورک آبزرور و نیویورکر، در مورد ایران و تجربیاتش از زندگی شخصی و اجتماعی یک ایرانی در تهران و شهرهای دیگر می‏نویسد. هومان مجد که مترجم و مشاور محمد خاتمی، رییس جمهور پیشین ایران، در آمریکا بوده، حالا همین کار را برای محمود احمدی‏نژاد انجام می‌دهد. مترجم سخنرانی احمدی‏نژاد در سازمان ملل، به تازگی کتاب پرفروشی را به نام «آیت‏الله موافق نیست، تناقض ایران مدرن» منتشر کرده است.



گفت و گو با نوال سعداوی، نویسنده و فعال حقوق زنان:
«‌جراحی پلاستیک، حجاب پسامدرن است»

نوال سعداوی پزشک، روان‌پزشک، فعال حقوق زنان، فعال اجتماعی و نویسنده‌ای است که فقط در جهان عرب شهرت ندارد. خانم سعداوی در غرب و شرق، به دلیل مبارزات سیاسی‌ـ اجتماعی‌ در مقابل حکومت مصر و همین‌طور کتاب‌ها و رمان‌هایش در مورد مشکلات اجتماعی و سنتی زنان، چهره‌ شناخته شده‌ای است. او در گفت و گو با زمانه می‌گوید: «من اسم آرایش و جراحی پلاستیک را حجاب پسامدرن می‌گذارم؛ چون زنان گاهی اوقات از این حجاب ناآگاهند.»



روز «پیشگیری از خودکشی» و بی‌تفاوتی در ایران

دهمین روز از ماه سپتامبر، روز جهانی «پیشگیری از خودکشی» است. سازمان بهداشت جهانی در این روز تلاش می‌کند توجه جهانی به آمار سالی یک میلیون خودکشی را جلب کند. اما موضوع خودکشی در دانشگاه‌ها، مترو، خانه‌ها و حتی در مدارس ایران تبدیل به خبر معمولی شده است که فقط هر ‌از چند گاهی خبر یا گزارشی در این زمینه در رسانه‌ها منتشر می‌شود. در این زمینه دکتر شهلا اعزازی، استاد رشته‌ جامعه‌شناسی در دانشگاه علامه طباطبایی صحبت می‌کند.



گفت و گو با سلمان جریری، نویسنده اولین وبلاگ فارسی
«وبلاگ‌نویسی دوی استقامت است، نه دوی سرعت»

۱۶ شهریور ماه هفت سال پیش، وبلاگ‌نویسی فارسی شروع شد. سلمان جریری نخستین پست وبلاگ ایرانی را نوشت. در این پست او درباره‌ی وبلاگ توضیح داد. با جریری؛ متخصص IT و مدیر پروژه در یک شرکت کامپیوتری و اینترنتی در دوبی، به مناسبت هفتمین سالگرد شروع وبلاگ‌نویسی فارسی گفت و گو کردم. جریری به زمانه می‌گوید: «راستش من برای یکی از بچه‌هایی که برای سالگرد وبلاگ‌نویسی نوشته‌ها را جمع می‌کرد، نوشتم که نویسنده اولین وبلاگ فارسی بودن آنقدر مهم نیست. من دوست دارم نویسنده‌ی آخرین وبلاگ فارسی باشم.»



کاهش ساعات کار ادارات دولتی در ماه رمضان در گفت و گو با کارشناسان
«کاهش ساعت کار‌، نه توجیه فرهنگی دارد نه اقتصادی»

چند سالی است که قبل از شروع ماه رمضان در مورد تغییر ساعت کاری و همین‌طور کاهش زمان کار در ادارات و مدارس بحث می‌شود. این موضوع از دید اقتصاد‌دانان و کارشناسان اقتصادی، با واکنش و برداشت‌های مختلفی روبرو شده است. دکتر فرشاد مومنی، اقتصاددان و استاد دانشگاه علامه طباطبایی در این‌باره می‌گوید: «چرا باید الغا کنیم که برای رعایت واجبات دینی باید حتماً کمتر کار کنیم؟ ما هم یک کشور در حال توسعه هستیم و هم بزرگ‌ترین فضیلت اولیای دین ما پرکاری فوق‌العاده بوده است. من فکر می‌کنم که (کاهش زمان کار) یک برداشت نادرستی از دین را در جامعه القا می‌کند که نه از نظر فرهنگی برای ما مناسب است و نه منطق اقتصادی دارد.»



گزارش روز هشتم جشنواره فیلم ونیز:
لباس ناتالی پورتمن و بخت‌های تصاحب شیر طلایی ونیز

تا هشتمین روز از شصت و پنجمین جشنواره‌ فیلم ونیز، ۱۸ فیلم در بخش مسابقه نمایش داده شده است. از فیلم‌های «Teza» ساخته هایله جریما فیلم‌ساز اتیوپیایی‌الاصل آمریکایی، «شیر» ساخته‌ سمیح کاپلان‌اغلو فیلم‌ساز موج نوی ترکیه و دو فیلم انیمیشن «The sky crawlers» و «پونیو، روی صخره کنار دریا» ساخته مامورو اوشی و هایائو میازاکی ژاپنی به عنوان بخت‌های تصاحب شیر طلایی ونیز نام برده می‌شود. اما موضوع مورد علاقه عکاسان پاپاراتزی، لباس ساده‌ ناتالی پورتمن است.



گفت و گو با امیر نادری، فیلم‌ساز مقیم آمریکا:
تنها دویدن از «وگاس» تا «ماه»

در روزهای برگزاری فستیوال فیلم ونیز، هر روز می‌شد امیر نادری را دید که یا در حال کار با کامپیوترش است، یا تنهایی قدم می‌زند و یا در حال جستجو در اطراف فستیوال است. ‌اولین بار که او را دیدم خوشحال شد که یک ایرانی در جشنواره است. ولی وقتی متوجه شد با خبرنگار حرف می‌زند، خداحافظی کرد و رفت. در این روزها بارها تاکید کرد: حرف هایم را ضبط نکن! بگذار یک وقت دیگر... آخرین بار هم همین را گفت ولی آه از نهادم برآمد و گفتم ما در ایران به این روش می‌گوییم "پیچاندن"! آن‌قدر از این اصطلاح خوشش آمد، که آن‌را یادداشت کرد. بعد هم قبول کرد که حرف بزنیم و من ضبط کنم.



گزارش روز چهارم جشنواره فیلم ونیز
جشنواره ونیز، تقدیم به یوسف شاهین‬

شصت و پنجمین جشنواره‌ی فیلم ونیز، به یوسف شاهین تقدیم شده است. فیلم‌ساز فقید مصری که ماه گذشته درگذشت. از ۲۱ فیلم در بخش مسابقه‌ی شصت و پنجمین فستیوال فیلم ونیز تا روز چهارم‌، هشت فیلم نمایش داده شده است. فیلم «خستگی»؛ ساخته‌ی بهمن معتمدیان، در روز سوم جشنواره، در بخش افق‌های جشنواره فیلم ونیز به نمایش درآمد. فیلمی با مایه داستانی مستند درباره‌ی هفت ترانسکشوال در تهران.



گزارش دومین روز جشنواره ونیز
کیارستمی، آشیل و والنتینو در جشنواره فیلم ونیز

دومین روز از فستیوال جهانی فیلم ونیز در حالی شروع شد که هنوز بحث بر سر فیلم «بعد از خواندن بسوزان» ساخته‌ی برادران کوئن ادامه دارد. در این روز، دو فیلم «آشیل و لاک‌پشت» ساخته‌ تاکیشی کیتانو و «جریشو» کریستین پتسولد نیز در بخش مسابقه به نمایش در آمدند که این دومی، بازسازی فیلم کلاسیک نوآر «پستچی همیشه دو بار زنگ می‌زند» است. در بخش خارج از مسابقه، فیلم «شیرین» ساخته‌ی کیارستمی نمایش داده شد که 113 بازیگر ایران همراه با ژولیت بینوش در آن گریه می‌کنند.