«نقش زنان در جنبش اخیر نقش رهبری‌کننده است»

محمد تاج‌دولتی

همراه و همگام با ده‌ها هزار ایرانی در بیش از ۸۰ شهر جهان، ایرانیان ساکن کانادا نیز در شهرهای تورنتو، مونترال و ونکوور روز شنبه ۲۵ ژوئیه در حرکت جهانی حمایت از حقوق بشر در ایران شرکت کردند.

در شهر تورنتو حدود پنج هزار تن از ایرانیان و ده‌ها غیر ایرانی با تعلقات گوناگون سیاسی در یک راهپیمایی بی‌سابقه در خیابان‌های اطراف پارلمان انتاریو در مرکز شهر تورنتو شرکت کردند و با شعارهایی که حول محور دفاع از احترام به حقوق بشر و محکوم کردن سرکوب‌های اخیر جنبش آزادیخواهانه‌ی مردم ایران داده می‌شد، حمایت و همبستگی خود با مردم ایران را به نمایش گذاشتند.

پیش از آغاز راهپیمایی که با کوشش کمیته‌ی همبستگی با ملت ایران و حمایت بیش از ۴۰ سازمان و نهاد بین‌المللی کانادایی و ایرانی انجام شد، برنامه‌ی بدرقه‌ی تیم دوچرخه‌سواران جوان ایرانی به مقصد شهر اوتاوا پایتخت کانادا صورت گرفت.

بیش از ۲۰ دوچرخه‌سوار دختر و پسر ایرانی تصمیم گرفته بودند ۴۵۰ کیلومتر رکاب بزنند تا تومار اینترنتی پیشنهادی سازمان عفو بین‌الملل را که توسط بیش از پنج هزار تن امضاء شده و در آن از دولت جمهوری اسلامی خواسته شده است که حقوق بشر در ایران رعایت شود، به مقامات سفارت ایران در اوتاوا تحویل دهند.

از ساعت ۱۰ صبح گروه‌های مختلف سنی از همه‌‌ی نقاط بزرگ شهر تورنتو به پارک مقابل پارلمان انتاریو می‌‌آمدند. پیش از حرکت دوچرخه‌سواران تعدادی از شخصیت‌های سیاسی و فرهنگی ایرانی و کانادایی ضمن تأکید بر اهمیت رعایت حقوق بشر در ایران، اقدام بی‌سابقه‌ی جوانان دوچرخه‌سوار را هم مورد تشویق قرار دادند.

راهپیمایی بزرگ ایرانیان تورنتو در حمایت از حقوق بشر در ایران (عکس‌ها: محمد تاج‌دولتی، زمانه)

از ساعت ۱۱ صبح به مدت دو ساعت یک هواپیمای دوموتوره‌ی کوچک بر بالای محوطه‌ی گردهمایی ایرانیان و مسیر راهپیمایی در حرکت بود که در دنباله‌ی آن پارچه‌نوشته‌ی بزرگی کشیده می‌شد که بر روی آن نوشته شده بود: «حقوق بشر برای ایران»

از ساعت ۱۲ و پس از حرکت دوچرخه‌سواران راهپیمایی بزرگ ایرانیان در خیابان‌های اطراف پارلمان انتاریو در مرکز شهر تورنتو آغاز شد که با آرامش و نظم بسیار قابل توجهی تا ساعت یک بعدازظهر ادامه داشت.

پیش از آغاز راهپیمایی چند تن از سیاستمداران دولت فدرال و استانی و چهره‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی ایرانی چون دکتر رضا مریدی نماینده‌ی پارلمان انتاریو، دکتر رامین جهانبگلو استاد دانشگاه تورنتو و ژیان قمشی برنامه‌ساز معروف شبکه‌ی رادیو تلویزیونی سی‌بی‌سی درباره‌ی جنبش اخیر مردم ایران و محکوم‌ کردن فشارها و سرکوب‌ها سخنرانی‌ کردند.

در پایان مراسم راهپیمایی برنامه‌ی اعتصاب‌ غذای ۲۴ ساعته‌ی گروهی از ایرانیان در حمایت از زندانیان سیاسی در ایران آغاز شد. قرار بود اعتصاب غذا در محل پارک مقابل پارلمان انتاریو به مدت ۲۴ ساعت ادامه داشته باشد، اما به دلیل رگبار شدید باران اعتصاب غذا چند ساعت بیشتر ادامه نیافت و برگزارکنندگان اعلام کردند که اعتصاب‌ غذا در محل‌های سرپوشیده و به صورت گروه‌های کوچک‌تر ادامه خواهد داشت.

دوچرخه‌سواران حامل تومار از تورنتو به اتاوا می‌روند

دختران دوچرخه سوار

پیش از حرکت دوچرخه‌سواران با مینا رفیعی دانشجوی دور‌ه‌ی دکترا در دانشگاه تورنتو و عضو تیم دوچرخه‌سواران درباره‌ی انگیزه‌اش برای ۴۵۰ کیلومتر دوچرخه‌سواری پرسیدم:

به خاطر اتفاقاتی که اخیراً در ایران افتاده و عکس‌العملی که رژیم ایران به یک خواسته‌ مدنی خیلی ساده‌ی مردم نشان داده و آن‌ها را از خواسته‌شان بازداشته و یا زندانی‌شان کرده، به خاطر اعتراض به این عملکردشان ما تصمیم گرفتیم (با) گروهی از تورنتو به اوتاوا دوچرخه‌سواری کنیم و توماری که توسط عفوبین‌الملل تهیه شده است را به سفارت ایران در اوتاوا برسانیم.

چند تا دختر دیگر در این تیم برای رفتن به اوتاوا هستند؟

ما حدود ۲۵ نفر هستیم و کمترازنصف دوچرخه‌سوارها دختر هستند.

همیشه دوچرخه‌سواری می‌کنید یا به خاطر این حرکت خواستید که دوچرخه‌سواری کنید؟

راستش به خاطر این حرکت انگیزه‌ام خیلی قوی‌تر شد و شروع کردم به تمرین کردن که آماده بشوم برای امروز.

ملینا طبیب‌زاده دانشجوی جوان دیگری که او هم با دوچرخه عازم اوتاوا است، می‌گوید:

من در این برنامه شرکت می کنم چون به هر حال می‌توانم یک پشتیبان کوچک برای حقوق بشر در ایران باشم. نمی‌دانیم تا چه حد می‌تواند مؤثر باشد؛ ولی ما این امید را داریم که واقعاً اثری داشته باشد. من خیلی خوشحالم که قسمتی از این حرکت بزرگ هستم.

برای اولین بار است که در جاده دوچرخه سواری می‌کنید؟

نه، من قبلاً دوچرخه‌سواری کرده‌ام.

دوچرخه‌سوار حرفه‌ای هستید؟

حالا حرفه‌ای نه، ولی تجربه دارم

علی کریم‌زاده پیشنهاددهنده و سرپرست تیم درباره‌ی آمادگی تیم دوچرخه‌سواران در دقایقی پیش از حرکت اظهار داشت:

همه چیز آماده است. ما خیلی خوشحالیم از این حمایت مردم، ایرانی‌های تورنتو، کانادایی‌ها. همه چیز آماده است. (تدارکات) آماده است. تراکت‌ بزرگمان آماده است. دوچرخه‌ها همه آماده شده. دیوید، مکانیک (کانادایی) که داریم، آمد همه را بدون هیچ هزینه ای (از نظر فنی) بررسی و آماده کرد و آماده هستیم که حرکت کنیم.

چند تا دختر در تیمتان هست؟

نشمردم تعداد دخترها و پسرها را. کلاً ۲۱ دوچرخه‌سواریم.

ژیان قمشی، برنامه‌ساز معروف شبکه‌ی سی‌بی‌سی

و پویا علاقه‌بند که ساعت پنج صبح از نیویورک و پس از سه روز شرکت در اعتصاب غذای مقابل ساختمان سازمان ملل به تورنتو بازگشته بود، چنین گفت:

همه چیز آماده است و قرار است دوچرخه‌سواری کنیم؛ با یک عالم امید، مخصوصا برای بچه‌های توی ایران. یک چیز جالب برایتان بگویم. من پنج صبح از نیویورک برگشتم. برنامه (اعتصاب غذا) خیلی برنامه‌ی جالبی بود و کلی دوچرخه‌سوارها را آن‌جا تحویل گرفتند و توانستیم یک تی‌شرت را با امضای آقای گنجی، نوام چامسکی و دکتر براهنی، خانم حقیقت‌جو، آقای آرش نراقی و دکتر دباشی و البته چند نفر دیگر هم بودند، (بفروشیم.) آن‌ها این تی‌شرت را امضاء کردند و ما آخر برنامه آن را برای فروش گذاشتیم و من خیلی خوشحالم بگویم که از ۲۰۰ دلار شروع شد و ما ۲۰۰۰ دلار توانستیم آن را بفروشیم.

کسانی که امروز برای راهپیمایی در دفاع از حقوق بشر در ایران به این‌جا آمدند، چه قدر از این حرکت شما استقبال کردند؟

خیلی، خیلی عالی بود. یعنی این‌جا هر کسی دیده، کلی تشویقمان کرده است. کلی به ما بارک‌الله گفته است. و من خیلی حس خوبی می‌کنم که این قدر جامعه‌ ایرانی پشت مردم ایران و پشت ما به‌عنوان دانشجویان خارج از کشور ایستادند.

«زنان جامعه‌ی مدنی را به حرکت درآوردند»

در آغاز برنامه‌ی اعتصاب‌ غذا نیز چند تن از شخصیت‌های ایرانی و کانادایی سیاست‌مدار و دانشگاهی سخنان کوتاهی در حمایت از اعتصابیون و اثرات مثبت اقدام آنان ایراد کردند. دکتر هایده مغیثی استاد دانشگاه «یورک» در این رابطه اظهار داشت:

بقیه راجع به مبارزه و مقاومتی که در ایران در جریان هست، صحبت کردند. من می‌خواهم از فرصت استفاده کنم و تأکید کنم بر نقشی که زنان ایران چه پیش از انتخابات و بخصوص پس از آن در جنبش دموکراتیک ایران بازی کردند و نقش زنان فقط مشارکت در مبارزه در درون ایران در جریان انتخابات نبود.

من فکر می‌کنم و واقعاً اعتقاد دارم که نقش زنان نقش رهبری‌کننده بود. زنان جامعه‌ی مدنی را به حرکت درآوردند و به دنبال اعتراضاتی که پس از تقلب انتخاباتی انجام شد، حضور آنان مشوق، اطمینان‌دهنده و امیدوارکننده برای کسانی بوده که در این تظاهرات خیابانی شرکت کردند. از طریق جنبش همگرایی، زنان ایران، تمام جامعه‌ی مدنی ایران را به حرکت درآوردند.

نقش زنان نباید فراموش شود و الان من فکر می‌کنم کاری که شما دارید می‌کنید و در فراخوان جهانی که از طریق اعتصاب غذا و از طریق اعتراض به هر شکل ممکن دارد انجام می‌شود، نهایت اهمیت را برای کسانی که در ایران در صف مقدم مبارزه قرار دارند، دارد و امیدوارم به هیچ وجه این فشار کم نشود.

ما، در هر کجای دنیا زندگی می‌کنیم، به تمام پشتیبانی‌ها احتیاج داریم و این فشار باید ادامه پیدا کند و رژیم اسلامی بداند کسانی که در ایران در صف مقدم مبارزه، برای ایجاد شرایطی هستند که بتوانند به یک حکومت دموکراتیک (دست‌ یابند،) تنها نیستند و ما با آن‌ها هستیم.

دکتر رامین جهانبگلو، استاد دانشگاه تورنتو

و رامین جهانبگلو استاد دانشگاه تورنتو در حمایت از اقدام دوچرخه‌سواران گفت:

کسانی که در کانادا زندگی می‌کنند، وقتی که من زندان بودم و ۱۲۵ روز در انتظار آزادی بودم، بسیاری از شما همان موقع هم اعتصاب غذا کردید؛ همان موقع هم همبستگی و همدلی‌تان را نشان دادید.

من امروز دوباره به میان شما آمده‌ام و این بار من همبستگی‌ام را نشان می‌دهم به کسانی که امروزه در ایران در زندان هستند. بسیاری‌شان متأسفانه از دوستان نزدیک خود من هستند.

ولی همان طور که گفتم، ما چون داریم برای آزادی، برای حقیقت، برای زیبایی‌ها می‌جنگیم، بنابراین حتماً پیروز خواهیم شد.

و چنان‌چه می‌بینم نسل آینده‌ی ایران هم این‌جا حضور دارد و امیدوارم که آینده‌ی ایران آینده‌ای باشد که مثل این باران: تمیز، ناب و پاکیزه.