تاریخ انتشار: ۱۶ بهمن ۱۳۸۸ • چاپ کنید    
۳۱ سال پیش در چنین روزی

آیت‌الله خمینی: مخا‌لفت با دولت بازرگان کفر است

سعید بشیرتاش، ابراهیم نبوی

به مناسبت سالگرد انقلاب اسلامی ایران، رادیو زمانه اقدام به باز انتشار مطالب «روزشمار انقلاب ایران» می‌کند. یادآوری می‌شود این مجموعه سال گذشته طی بیش از یک‌صد قسمت منتشر شده است.

دوشنبه شانزدهم بهمن ۱۳۵۷ برابر پنجم فوریه ۱۹۷۹ میلادی

آیت‌الله خمینی برای بازرگان فرمان نخست وزیری صادر کرد

آیت‌الله خمینی، مهندس بازرگان را به عنوان نخست وزیر دولت موقت اعلام کرد. وی در یک کنفرانس مطبوعاتی که در ساعت پنج و نیم بعد از ظهر در سالن دبیرستان علوی و با حضور حدود ۴۰۰ خبرنگار و فیلمبردار برگزار شد و در حالی که مهندس بازرگان و هاشمی رفسنجانی در دو طرف وی بودند، تشکیل دولت جدید را اعلام کرد.

این کنفرانس مطبوعاتی از رادیو و تلویزیون ملی ایران نیز پخش شد. فرمان نخست وزیری که به انشای اولیه آیت‌الله مطهری و تصویب شورای انقلاب بود و تاریخ ۱۵ بهمن را داشت، توسط هاشمی رفسنجانی که ایرانیان برای اولین بار با چهره و صدای وی آشنا می‌گردیدند خوانده شد. در این فرمان آمده است:

«بسم الله الرحمن الرحیم،

جناب آقای مهندس بازرگان، بنا به پیشنهاد شورای انقلاب بر حسب حق شرعی قانونی ناشی از آراء اکثریت قریب به اتفاق ملت ایران که طی اجتماعات عظیم و تظاهرات وسیع و متعدد در سراسر ایران نسبت به رهبری جنبش ایراز شده است، و به موجب اعتمادی که به ایمان راسخ شما به مکتب مقدس اسلام و اطلاعی که از سوابقتان در مبارزات اسلامی و ملی دارم، جنابعالی را بدون در نظر گرفتن روابط حزبی و بستگی به گروهی خاص مأمور تشکیل دولت موقت می‌نمایم، تا ترتیب اداره امور مملکت و خصوصاً انجام رفراندوم و رجوع به آرای عمومی ملت در‌باره تغییر نظام سیاسی کشور به جمهوری اسلامی و تشکیل مجلس موسسان از منتخبین مردم جهت تصویب قانون اساسی نظام جدید و انتخاب مجلس نمایندگان ملت بر طبق قانون اساسی جدید را بدهید...»

پیوند به ویدیوی کنفرانس مطبوعاتی


به ترتیب از سمت راست: مهندس مهدی بازرگان، آیت‌الله خمینی و هاشمی رفسنجانی در کنفرانس مطبوعاتی

آیت‌الله خمینی: به واسطه ولایتی که از شارع مقدس دارم دولت بازرگان واجب‌الاتباع است

پیش از خواندن فرمان نخست وزیری، آیت‌الله خمینی در سخنانی که توسط دکتر یزدی و دکتر توسلی به انگلیسی و فرانسه ترجمه می‌شد، به نوشته «صحیفه نور» گفت:

«... همه مردم یک دل و یک جهت جمهوری اسلامی را می‌خواهند. ملت ما مسلم است، علاقه‌مند به اسلام است، عدل اسلامی را دیده است. تاریخ ما از حکومت‌هایی که در صدر اسلام بوده خبر به ما داده که وضع حکومت‌ها چه بوده است.»

در ادامه‌ی سخنان آیت‌الله آمده است: «حضرت امیرالمومنین علی بن ابیطالب که حاکم ممالک بزرگ از عربستان تا مصر و عراق و ایران و سوریه و سایر جاها بوده است و قاضی که خودش برای قضا قرار داده بود، وقتی یک نفر یهودی از امام به او شکایت کرد قاضی حضرت علی علیه السلام را خواست و با یهودی در عرض هم نشستند و دادخواهی شد و قاضی حکم بر خلاف حضرت علی داد.»

وی در ادامه گفت: «ما آرزوی یک همچنین حکومتی را داریم‌. یک حکومت عادل می‌خواهیم. حکومتی که نسبت به افراد علاقه‌مند باشد و عقیده‌اش این باشد که باید من نان خشک بخورم، مبادا یک نفر در مملکت من زندگی‌اش پست باشد، گرسنگی بخورد. ما چنین حکومت عدلی می‌خواهیم ایجاد کنیم‌...»

وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: «از اول که رضا خان کودتا کرد تا وقتی که مجلس موسسان را تأسیس کرد و آن‌ها رأی دادند آن رأی باطل بوده و آن مجلس مجلس ملی نبوده است‌. رژیم سلطنتی پهلوی رژیم متکی به سرنیزه بوده و رژیم قانونی نبوده است‌... الآن نه دولت قانونی است، نه این مجلس و نه آن مجلس و لهذا چون مجلس را غیر قانونی می‌دانیم و دولت را غیر قانونی می‌دانیم و اوضاع کشور را آشفته می‌بینیم.»

آیت‌الله خمینی در ادامه گفت: «برای این‌که خاتمه بدهیم به این وضع هر چه زودتر، به اتکای آرای عمومی که با ماست و ما به احتساب آرای عمومی و شما می‌بینید که آرای عمومی با ماست که ما را به عنوان وکالت یا به عنوان رهبری قبول دارند، یک دولتی را معرفی می‌کنیم، رییس دولتی را معرفی می‌کنیم موقتاً دولتی تشکیل بدهد که هم به این آشفتگی‌ها خاتمه بدهد و هم این مسأله کنونی که مجلس موسسان است را بدهد و مقدمات آن را درست بکند و مجلس موسسان تشکیل بشود و انتخابات مجلس هم انجام بشود و آن‌ها دولت قانونی را انتخاب کنند و مجلس موسسان که تشکیل شد، جمهوری اسلامی را به رفراندوم بگذارد.»

ایشان در ادامه‌ی سخنانش افزود: «...لهذا دولت موقت را تعیین کردیم و چون جناب آقای مهندس بازرگان را سال‌های طولانی است از نزدیک می‌شناسم و مردی است فاضل، متدین، از لحاظ دیانت و امین به ملت و ملی و بدون گرایش به چیزی که خلاف مقررات شرعی است، من ایشان را معرفی می‌کنم که ایشان رییس دولت باشند، و ایشان وزرای خود را تعیین کنند و به ما معرفی کنند تا شورای انقلاب ما که پیشنهادش و نظرش این بوده که ایشان رییس دولت باشد وزرایشان را بررسی می‌کنند و انشاءالله مسایل به طور سهل و به نحو خوبی انجام بگیرد.»


مهندس بازرگان و آیت‌الله خمینی در کنفرانس مطبوعاتی

مخالفت با دولت بازرگان کفر است

آیت‌الله خمینی در ادامه گفت: «و من باید یک توضیح دیگری هم بدهم و آن این‌که من که ایشان را حاکم کرده‌ام یک نفر آدمی هستم که به واسطه ولایتی که از طرف شارع مقدس دارم این را قرار داده‌ام. ایشان واجب‌الاتباع است. ملت باید از او اتباع کند. یک حکومت عادی نیست، یک حکومت شرعی است. باید از او اتباع کند. مخالفت با این حکومت مخالفت با شرع است. قیام علیه حکومت شرع جزایش در قانون ما هست.»

در ادامه‌ی سخنان آیت‌الله آمده است: «در اجماع هست و در شرع ما هست و جزایش بسیار زیاد است. من تنبه می‌دهم که کسانی که تخیل این امر را بکنند که کارشکنی بکنند یا خدای نخواسته قیام بر ضد این حکومت بکنند من اعلام می‌کنم که جزای آن‌ها بسیار سخت است. در فقه اسلام قیام بر ضد حکومت الهی قیام بر ضد خدا، کفر است و من تنبه می‌دهم به آن‌ها که سر عقل بیایند... و از خدای تبارک و تعالی می‌خواهم که توفیق بدهد به آقای مهندس بازرگان که این مأموریت را به وجه احسن انجام دهد...»

آیت‌الله خمینی در حالی گفت مخالفت با دولت بازرگان کفر است که چند سال بعد انتخاب وی به عنوان نخست وزیری را اشتباه خواند.

آیت‌الله خمینی: مردم درباره دولت بازرگان اظهار نظر کنند

پس ازسخنرانی آیت‌الله خمینی و قرائت حکم نخست وزیری توسط هاشمی رفسنجانی، مهندس بازرگان سخنان کوتاهی در تشکر از اعتماد آیت‌الله بیان داشت. پس از سخنان مهندس بازرگان، آیت‌الله خمینی بار دیگر سخنانی به این شرح بیان داشت:

«... بعد از تشکر از ملت ایران که در این مدت طولانی رنج و زحمت بردند و با دادن خون خودشان برای اسلام خدمت نمودند، مطالبی هست که باید به عرض ملت برسانم، و آن این است که نظر خودشان را در‌باره دولت مهندس بازرگان که دولت شرع و اسلامی است اعلام کنند. هم به وسیله مطبوعات و هم توسط تظاهرات آرام در شهر‌ها و در دهات و هر جا که مسلمان هست نظر خودشان را راجع به دولت اسلامی آقای بازرگان اظهار کنند...»


هاشمی رفسنجانی

اگر ارتش اطاعت نکند مجازات می‌کنیم

پس از پایان سخنان مجدد آیت‌الله خمینی، دکتر ابراهیم یزدی خطاب به خبرنگاران گفت که می‌توانند سه سوال از آیت‌الله خمینی بکنند. آیت‌الله به هر سه سوال پاسخ‌هایی کوتاه ولی کامل داد.

آیت‌الله خمینی در پاسخ سوالی در مورد احتمال عدم پذیرش این فرمان توسط ارتش گفت: «ارتش تمرد نخواهد کرد و اگر چنانچه بکند اولاً از طرف خدا مجازات خواهد شد و ثانیاً در مواقع مقتضی جزایی را که قانون اسلام تعیین کرده است اجرا می‌کنیم و از حالا هم اگر خدای نخواسته اطاعت نکردند اعلام می‌کنیم.»

یک خبرنگار خارجی پرسید، با توجه به تماس نزدیک مهندس بازرگان با شما و همچنین با آقای بختیار، آیا آقای بختیار چه موضعی در برابر این اعلام شما خواهد داشت و یا دارند و همچنین ارتش چه عکس‌العملی در برابر این امر خواهد داشت یا دارد؟

آیت‌الله پاسخ داد: «اگر هر دو عاقل باشند (ارتش و بختیار) و علاقه‌ای به مملکت داشته باشند، عکس‌العمل آن‌ها باید مثبت باشد و اگر خائن باشند و بخواهند به مملکت خیانت کنند، این امرش با خداست.»

آیت‌الله خمینی در پاسخ یکی دیگر از خبرنگاران که پرسیده بود آیا به نظر شما قانون اساسی ۱۹۰۶ قانونی است و می‌تواند چارچوبی برای دوره انتقالی باشد گفت: «قانون اساسی جز در مواردی که در‌باره سلطنت است فعلاً بر قرار و به قوت خود باقی است تا زمانی که جمهوری اسلامی قوانین تازه‌ای وضع کند.»


بازرگان: جمهوری اسلامی حکومت بسیار عالی و خوبی است

پس از پایان مصاحبه آیت‌الله خمینی با خبرنگاران، مهندس بازرگان به سوالات خبرنگاران پاسخ داد. وی در پاسخ به یک خبرنگار خارجی که پرسید جمهوری اسلامی چه جور حکومتی است؟

گفت: «حکومت بسیار عالی و خوبی است. توضیح آن طولانی است و در مصاحبه ده روز پیش خود به این سوال پاسخ داده‌ام و مقاله‌ها و کتاب‌هایی در این مورد نوشته شده و باز هم نوشته خواهد شد.»

خبرنگاری پرسید: «در مورد بختیار و ارتش و مذاکراتی که از آن نام برده می‌شود، وضع در چه مرحله‌ای است؟» بازرگان گفت: «اجازه بدهید این موضوع را فعلاً برای خودم نگه دارم و جوابی ندهم.»

در پاسخ به این سوال که کابینه شما یک کابینه سایه خواهد بود یا عملاً کابینه‌ای است که کار خواهد کرد، بازرگان گفت: «البته یک سایه نخواهد بود و همچنین خیالی هم نخواهد بود، بلکه کابینه‌ای است جدی و از فردا کارهای جاری مملکت را در دست خواهد گرفت.»

آخرین سوالی که مطرح شد این بود که «با توجه به سخنان آیت‌الله خمینی که گفتند اگر کسی از این دولت اطاعت نکند عقوبت داده می‌شود، آیا نوعی دیکتاتوری جایگزین نشده؟ مردم آزادند هر گونه بخواهند فکر کنند. شاید کسی متمایل به این دولت نباشد؟»

به جای بازرگان، رفسنجانی به این پرسش پاسخ داد. وی با اشاره به آزادمنشی در اسلام گفت که «نظر امام در مورد پذیرفتن یا نپذیرفتن توسط افراد نیست، بلکه خرابکاری کردن توسط هیأت غیر قانونی حاکمه و ارتش است. اعلامیه‌های امام را دیده‌اید که مکرر فرموده‌اند که همه مردم در اظهار عقیده و انتقاد نسبت به دولت و رژیم جمهوری اسلامی آزادند و هیچ‌گونه دیکتاتوری و فشاری در مورد مخالفین نخواهد بود.»


عکس: قربان خلیلی

فرمانداری نظامی حکم دستگیری حاج سید جوادی را صادر کرد

در پی حملات بی‌سابقه و بسیار شدید روزنامه‌های کشور علیه ارتش، ستاد بزرگ ارتشتاران با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد، کسانی را که روحیه ارتش را تضعیف کنند تعقیب می‌کنیم. متن این اطلاعیه که در روزنامه اطلاعات آمده، به شرح زیر است:

«اخیراً مشاهده می‌گردد که اشخاصی غیر صالح و غیر مسئول و بعضاً مغرض در جهت تحریک و تضعیف روحیه پرسنل نیروهای مسلح شاهنشاهی، اخبار و مقالاتی در روزنامه‌ها درج می‌نمایند. ستاد بزرگ ارتشتاران صریحاً به اطلاع عموم می‌رساند که هر کس در مقام تهدید یا تضعیف روحیه پرسنل نیروهای مسلح شاهنشاهی اهانت نماید برابر مقررات قانون دادرسی و کیفری ارتش تحت تعقیب قانونی قرار خواهد گرفت. ستاد بزرگ ارتشتاران»

در پی این اطلاعیه، فرمانداری نظامی تهران با صدور اعلامیه شماره ۳۷ خود اعلام کرد که علی‌اصغر حاج سید جوادی بازداشت شد. متن این اطلاعیه به شرح زیر است:

«نظر به این‌که آقای علی‌اصغر حاج سید جوادی مقاله تحریک‌آمیز و بر خلاف واقع و موهن علیه ارتش شاهنشاهی در روزنامه اطلاعات مورخ ۵۷/۱۱/۱۵ درج نموده بودند، لذا مطابق ماده پنج قانون فرمانداری نظامی بازداشت و دستور داده شد که پرونده مقدماتی وی را برابر مقررات تنظیم و برای رسیدگی قانونی به مراجع ذی‌صلاح ارجاع نمایند. فرماندار نظامی تهران و حومه. سپهبد مهدی رحیمی»

این اطلاعیه پیش از آن‌که حاج سید جوادی دستگیر شود از رادیو خوانده شد. حاج سید جوادی که خبر بازداشت خود را از رادیو ایران شنید از خانه خارج شد و پنهان گشت.

علی‌اصغر حاج سید جوادی که از ابتدای انقلاب با نوشتن نامه‌های سرگشاده‌اش تندترین برخوردها را با نخست وزیر و حکومت شاه کرده بود، در فاصله شش روز مانده به پیروزی انقلاب، فرصت داشت تا چند روزی زندان برود.

وی که سال‌ها سردبیر روزنامه کیهان بود، در دوران شاه به زندان نیافتاد. علی‌اصغر حاج سید جوادی تنها کمتر از سه سال پس از پیروزی انقلاب، به دلیل شرایط بحرانی کشور و احتمال خطر برای ایشان، کشور را مخفیانه ترک کرد.


روحانیون متحصن

جیمز بیل: آمریکا نباید اشتباه شاه را تکرار کند

روزنامه اطلاعات نوشت: «جیمز بیل، استاد دانشگاه تگزاس و کارشناس مسایل ایران در مقاله‌ای در نیوزویک به دولت آمریکا اندرز داده است که با آیت‌الله خمینی کنار آید. جیمز بیل می‌نویسد که دولت آمریکا باید با آیت‌الله خمینی همکاری نزدیکی داشته باشد. به عقیده وی آمریکا نباید اشتباه فاحش شاه را که قدرت و نفوذ روحانیون شیعه را دست کم گرفت تکرار کند. تشیع از ۱۵۰۱ میلادی مذهب رسمی ایران شد و ایرانیان به خاطر این مذهب قرن‌ها با عثمانیان در غرب و ازبک‌ها در شمال شرقی جنگیدند.»

پروفسور بیل، آیت‌الله خمینی را مجاهدی دانشمند که عالی‌ترین مدارج تحصیلی سنتی را طی کرده و از محبوبیتی شگفت‌انگیز در جامعه ایران و شیعیان دیگر نقاط جهان برخوردار است توصیف کرد. وی افزود:

«دولت آمریکا نباید کمترین تردیدی در وطن‌پرستی، دیانت، ایمان و تقوا و فضیلت امام خمینی به خود راه دهد. آیت‌الله خمینی در جست‌وجوی هیچ مقام رسمی (دنیوی) برای خود نیست. او تنها تلاش و مجاهدت می‌کند تا وطن خویش را نجات دهد و از انحطاط رهایی بخشد و مردمی با تقوا به وجود آورد.» به نظر بیل، آیت‌الله خمینی بالاخره با آمریکا روابط سیاسی و اقتصادی حسنه خواهد داشت.

Share/Save/Bookmark
نظرات بیان شده در این نوشته الزاماً نظرات سایت زمانه نیست.

نظرهای خوانندگان

ientor nest

-- بدون نام ، Feb 11, 2010

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)



آرشیو ماهانه