تاریخ انتشار: ۳۰ شهریور ۱۳۸۶ • چاپ کنید    
بخش چهارم همايش دين و مدرنيته ۲:

تنها هنر روشنفکری، «بومی کردن آرای متفکران غربی»

سعید شکیبا

بخش چهارم همایش دین و مدرنیته را که شامل سخنرانی عبدالحسین خسروپناه و پرسش و پاسخ از سخنرانان پنل دوم است، از اینجا بشنوید. (مدت: 1 ساعت)

آخرین سخنران پنل دوم، عبدالحسین خسروپناه، از مدرسان حوزه‌ بود. وی با طرح سلسله نکاتی عنوان کرد كه از نظر او اصولاً چیزی با عنوان روشنفكری دینی در دو دهه‌ی اخیر وجود نداشته‌است. آقای خسروپناه تنها هنر جریان موسوم به روشنفكری دینی را ترجمه‌ی آرای متفكران غربی و نهایتاً بومی‌كردن آنها دانست. وی با فاقد انسجام خواندن مبانی معرفتی این اندیشمندان و انتقاد شدید از آنان تاكید کرد: «متأسفانه در این دو دهه روشنفكران دینی هم فقیه شده‌اند، هم فیلسوف، هم روانشناس و هم جامعه‌شناس. مگر روشنفكران می‌توانند به جای همه بنشینند؟»


عبدالحسین خسروپناه

وی با انتقاد از روشنفكران دینی كه بدون تخصص به نقد فقه می‌پردازند تصریح كرد: فقه یك مسئله‌ی تخصصی است، چگونه یك روشنفكر می‌تواند به جای فقها سخن بگوید؟
خسروپناه در پایان گفت: من منكر بركات و خدمات جریان روشنفكری دینی نیستم، اما معتقدم كه این جریان خودشكن است و تا وقتی كه چنین مسائل و شبهاتی را برطرف نكند، راه به جایی نمی‌برد.

پس از سخنان خسروپناه، پرسش و پاسخ بخش دوم سمینار از سخنرانان پنل دوم آغاز شد. در ابتدا سارا شریعتی به خطر استعماری شدن «همایش دین و مدرنیته» اشاره کرد و گفت: ما نباید در این جلسات مباحث ایمانی و شخصی دین را مورد توجه قرار دهیم.
شریعتی افزود: تمام بحث ما درباره‌ی دین زمانی آغاز می‌شود که دین از حوزه‌ی شخصی به جامعه و خیابان کشیده می‌شود. لذا در اینجا فقط باید به دین اجتماعی بپردازیم، نه دین شخصی و باورهایی که در خلوت خود داریم.

حمیدرضا جلایی‌پور نیز در پاسخ به یکی از پرسش‌ها گفت: از این جهت در سخنانم بر دکتر سروش متمرکز شده‌ام چون ایشان در دو دهه‌ی اخیر بیشتریت تأثیر را در جامعه‌ی روشنفکری ایران داشته‌اند.

در پایان این بخش نیز عبدالحسین خسروپناه در پاسخ به یکی از پرسش‌ها گفت: من توصیه نکرده‌ام که همه باید یک‌جور فکر کنند تا بتوانند به یک جریان فکری تبدیل شوند. اشکال من به جریان روشنفکری دینی این است که در حوزه‌ی معرفت‌شناختی، روشنفکری دینی قائل به تفکرات شخصی و عدم قطعیت عقلانیت است و عنوان می‌کند که روشی عمومی برای فهم دین وجود ندارد و در عین حال می‌خواهد جریان‌سازی کند.
وی افزود: من با نظر آقای سروش موافقم که مشکل مدرنیته فقط با اصلاح در فقه حل نمی‌شود. بر خلاف مرحوم مطهری که چاره‌ی حل تعارض مدرنیته و دین را صرفاً در فقه می‌جست، ما در مسائل معرفتی نیز با مدرنیته دچار مشکل می‌شویم و این نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

مرتبط:
بخش اول همایش دین و مدرنیته

بخش دوم همایش دین و مدرنیته

بخش سوم همایش دین و مدرنیته

Share/Save/Bookmark

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)