آمریکا تاریخ جنگ را تکرارمی‌کند

چهاردهم اسفند ماه سالروز فوت یکی ازموثرترین مردان تاریخ ایران است؛ دکترمحمد مصدق، نخست‌وزیر و دولتمند ایران که این سمت را از سال ۱۳۳۰ تا سال ۱۳۳۲ به عهده داشت.
بخش‌هایی اززندگی و تلاش‌های دکتر مصدق برای ملی شدن صنعت نفت ازدوران دبستان در کتاب‌های درسی ما بود.

مایکل مین (چپ) همراه با نوه مصدق (راست)

دکتر مصدق زمانی که به نخست وزیری ایران رسید، برنامه اصلی‌اش را اصلاح قانون انتخابات و اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت اعلام کرد و برای این هدف از هیچ کاری دریغ نکرد.

همه این موارد را درکتاب‌هاو تاریخی مربوط به ایران خوانده‌ایم، به همین دلیل در این برنامه با هیچ تاریخ‌نگار یا سیاستمداری در این زمینه صحبتی نشده!
در این برنامه به چهره بین‌المللی مصدق می پردازیم.

اپرای راک مصدق

توجه یک آمریکایی به مصدق در حدی بوده که سه سال پیش در مورد او یک اپرای راک ساخت و روی صحنه برد.
نام مایکل مین شاید برای خیلی از ما آشنا باشد؛ حداقل برای کسانی که همین چند سال پیش از اینکه نام مصدق در سالن تئاتری در نیویورک و همینطور زمان مسابقه بین المللی فرینج دراین شهر، فریاد زده می‌شد، هیجان زده شده بودند.

مایکل مین برنامه نویس کامپیوتر، طراح وب سایت، عکاس، نویسنده، ترانه‌سرا و بازیگری است که سال ۲۰۰۳ اپرای راک مصدق رابا چهار نوازنده در ۱۲ قطعه ساخت.
اینکه یک آمریکایی با پیش زمینه هنری وفنی به تحقیق درمورد نخست وزیر ایران می‌پردازد، برای خیلی از ما ایرانی‌ها عجیب بود. هر چند خودش می‌گوید ذهنش مدام در تاریخ خاورمیانه می‌گردد تا بر اساس اتفاق‌های تاریخی و خاص این منطقه داستان بنویسد و ترانه بسراید.

با مایکل در نیویورک تماس گرفتم. او می‌گوید: یک مقاله در نیویورک تایمز خوانده بودم در مورد کودتای ۱۹۵۳ در ایران و همان زمان اسنادی در این زمینه چاپ شد که برای اولین بار از حالت محرمانه خارج شده بود. همه اینها باعث شد ماجرای کودتا را در ذهنم نگه دارم و چیزی نگذشت که حمله آمریکا به افغانستان و عراق پیش آمد. در این فضا بود که به ساخت این اپرا نزدیک شدم چون می‌خواستم کاری برای صلح انجام دهم.

او معتقد است کودتای ۲۸ مرداد هم برای آمریکایی‌ها و هم برای ایرانی‌ها اهمیت داشت و با آن دخالت مخفیانه آمریکا در کار دولت‌های دیگر ملموس‌تر شد.

مایکل، این اپرا را با کمترین بودجه اجرا کرده و از آنجایی که با ایرانیان مقیم آمریکا در تماس مستقیم نبوده، نتوانسته درشب‌های اجرا با ایرانی‌ها همراه شود. هر چند که نوه دکتر مصدق این اجرا را از نزدیک دیده است. با وجود ایمیل‌هایی که از طریق وب‌سایت مایکل به او می‌رسد می‌گوید ایرانیان سراسر دنیا او را دلگرم کرده‌اند که توانسته خاطرات مصدق را برای آنها زنده کند. هر چند که به دلیل مشکلات مالی نمی تواند اجراهای مختلفی در لس آنجلس، واشنگتن دی.سی و حتی تورنتو داشته باشد تا به خواست ایرانیان برای اجرای مجدد، جواب مثبتی بدهد.

تئاتر مصدق در اروپا و آمریکا

رضا علامه‌زاده نویسنده و کارگردان تئاتر و سینما که در هلند زندگی می‌کند، سال گذشته تئاتر مصدق را روی صحنه برد. این تئاتر درعرض دو ماه ۲۰ اجرا در اروپا، آمریکا و کانادا داشت. این تئاتر که به زودی دی.وی.دی آن عرضه می‌شود، نشان دهنده سه بخش از زندگی مصدق است؛ پرده اول آن در لابی هتلی در هلند می گذرد، پرده دوم در دادگاه نظامی، بعد از کودتا اتفاق می‌افتد و پرده سوم ماجرای بعد از تبعید مصدق به روستای احمدآباد را نشان می‌دهد.

گفت‌وگوی مفصل رادیو زمانه را با مایکل مین در مورد اپرای کنسرت و رضا علامه‌زاده درباره تاتر مصدق از اینجا بشنوید.