Nov 2009


نگاهی به زندگی و آثار جواد بدیع‌زاده
بدیع‌زاده؛ پیش‌روتر از زمان خویش

محمود خوشنام: در چنته‌ی آثار جواد بدیع‌زاده همه جور چیزی پیدا می‌شود. از سروده‌های میهنی تا قرائت‌های مذهبی، از آوازهای سنتی تا تصنیف‌های کوچه و بازاری. او را باید یکی از پویاترین موسیقی‌دانان سنتی در سال‌های حول و حوش ۱۳۰۰ دانست. چگونه ذهن آدمی می‌تواند چنین فعال در زمینه‌های مختلف و گاه متنافر کار کند و محصول کارش هم مورد پسند و استقبال جامعه قرار گیرد.



بزرگداشت حسین دهلوی و ئولین باغچه‌بان در لندن

پژمان اکبرزاده: ۲۹ نوامبر، لوگان هال در لندن میزبان برنامه‌ی بزرگداشتی برای حسین دهلوی آهنگساز و ئولین باغچه‌بان، خواننده‌ی اپرا است. علاوه بر بزرگداشت این دو هنرمند، آثاری از آهنگ‌سازان ایرانی هم در این برنامه اجرا می‌شود. حسین دهلوی به زمانه گفت: «دیگر از ذوق موسیقی افتاده‌ام، چون این رشته زیر ضربه است.» ئولین باغچه‌بان هم می‌گوید، ایران وطن دوم اوست و این جایزه برای خدمت‌هایش، جایزه‌ی محبت مردم ایران است.



ترانه‌سرایان
«به مجمع جهانیان چو عضو رنجوریم»

محمود خوشنام: محمد علی امیرجاهد، شاید نخستین ترانه‌سرای ایرانی است که نگاهی فلسفی - اخلاقی به انسان و زندگی ناهنجار او دارد، و به ایران که می‌رسد نگاه انتقادیش تند و تیز می‌شود. او در تصنیف معروف به «ای نوع بشر»، جامعه‌ی جهانی را زیر تیغ تیز انتقاد خود می‌برد. جهانی که به دو قطب مالک و مملوک تبدیل شده، یکی به دنبال قرص جویی می‌گردد و دیگری حاصل دسترنج او را می‌برد.



ترانه‌سرایان
«زارع از جور ارباب بی‌تاب شده»

محمود خوشنام: محمد تقی بهار، در «مرغ سحر»، زبان ادبی فاخری را که به آن انس و الفت داشت به کار گرفته است. با این همه حاصل کار در دل پیر و جوان و خاص و عام می‌نشیند. مرغ سحر در قفس ناله می‌کند و داغ شاعر تازه می‌شود. داغ اسارت و اختناق. ولی این ناله‌ها باید چون شراره‌‌ای سرانجام قفس را زیر و زبر کند و درهم بشکند.



با ترانه‌سرایان
ترانه‌هایی که تکیه‌گاه انقلاب مشروطیت شد

محمود خوشنام: واقعیت این است که جویبار زمزمه‌گر تصنیف‌های شیدا با گذر از انقلاب مشروطیت به دریای خروشان ترانه‌های عارف رسید. عاشقانه‌های خصوصی شیدا جای به عاشقانه‌های همگانی و میهنی عارف سپرد. مردی که به گفته‌ی خودش جز به وطن و مردم وطنش نیاندیشیده و اگرهم زمانی دل در گرو کسی داشته، باز دلش به این خوش بوده که او زاده‌ی وطن است.



موسیقی‌دانان مهاجر
صدایی که شهرتش درخور نبود

محمود خوش‌نام: ممنوعیت‌های گسترده‌ای که در سال‌های نخست پس از انقلاب در ایران برای پرداختن به موسیقی پیش آمد، بخش زیادی از نوجویان این هنر را با بن‌بست مواجه ساخت که گشایشش شاید خروج از مرزهای محدودیت کشور و ادامه در بستری دیگر بود. از میان چهره‌هایی که از این میان خوش درخشیدند می‌توان به خواننده‌ی سوپرانو، افسانه‌ صادقی اشاره کرد که سال‌هاست در آلمان اقامت دارد.