بهترین منبع برای درک این موضوع، کتاب 23 سال رسالت آقای علی دشتی است. علاقمندان در صورت دستیابی بع این کتاب میتوانند اطلاعات خوبی را دریافت کنند

- اصولاً وقتي كسي نظريه اي مي دهد بايد بتواند آن را ثابت كند و نمي تواند بگويدمن براي نظر خود دليلي ندارم ولي اگر كسي نتوانست ثابت كند كه نظر من غلط است، پس نظر من درست خواهد بود. مسلماً اين يك مغلطه است.

آقای مباشری در اول مقاله ادعا می کند که "نظر" گنجی و سروش درباره قرآن درست است و بعد مقاله نراقی را نقد می کند. ولی انگار توجه ندارد که حرف نراقی در نقد گنجی، همانطوری که در نقل قول آقای مباشری از نراقی هم آمده است، این است که "استدلال گنجی" از اثبات نظرش ناتوان است. انگار آقای مباشری تفاوت بین این دو موضوع را خوب درک نکرده است. آقای مباشری در جواب نقد نراقی باید نشان بدهد که برخلاف نظر نراقی استدلال گنجی بخوبی نظرش را ثابت یا موجه می کند. اما آقای مباشری بدون اینکه جواب نراقی را بدهد تلاش کرده است که نظر خودش یا گنجی یا سروش را از راه دیگری ثابت کند. این چه ربطی به نقد نراقی بر گنجی دارد. همین که شما لازم دیدید از نظر گنجی دفاع تازه ای ارائه بکنید نشان می دهد که حق با نراقی بوده است که گنجی نتوانسته نظرش را در قرآن محمدی ثابت کند.

برای اضاله مطلب اگر ما بجای کلمات کردن از لفظ وکلمه کردن ازنظریه ای یا متنی استفاده کنیم ذهن شنونده و طرف مقابل را برای درک و فهم وقبول یا رد ان موضوع و مطلب بسیار اسانتر و بی اصطکاک تر می کنیم. اطاله قلم نیست. نور

فرض آقای مباشری درباره رابطه سادگی و صدق خیلی ساده انگارانه است. در فلسفه علم می توان دهها مثال از نظریه هایی پیدا کرد که ساده تر از نظریه های رقیب است و به مفروضات کمتری احتیاج دارد و از قضا کاذب هم هستند. از طرف دیگر، هر دانشجوی سال اول فلسفه علم می داند که تعریف "سادگی" چقدر کار "پیچیده ای" است. حالا فرض کنیم که به قول آقای مباشری "سادگی" عبارتست از "استفاده از فرضیات کمتر" و بر این مبنا کار علمی خودمان را بنا کنیم. در این صورت وقتی که قدما می دیدند که آهنربایی براده های آهن را جلب می کند با استفاده از یک فرضیه ساده که "روحی آن براده ها را به آهن جذب می کند." پدیده را توضیح می دانند بدون آنکه لازم باشد هزار و یک پدیده پیچیده مربوط به ساختار اتمی، الکترون، پروتون، نیروهای الکترومغناطیس و امثال آن را در کار بیاورند. مطابق معیار آقای مباشری باید قبول کنیم که جذب براده ها توسط روح تبیین بهتری است و بنابراین، "نظر" دانشمندان امروز در مقایسه با نظر قدما مردود است. انگار آقای مباشری در ردّ الهی بودن قرآن آن قدر شوق و عجله دارند که فراموش می کنند درباره این مشکلات ساده و ابتدایی مربوط به سادگی و صدق و بهترین تبیین ممکن توضیح بدهند.

با تشکر از آقای مباشری.
مقاله جالبی بود. من خیلی خوشحالم که کم کم دین پژوهان ما جرأت دفاع از مقالات آقای گنجی در باب دین را پیدا کرده اند. مقالاتی که به حق روشنگر و مدلل هستند.

گنجی و سروش به دلیل اعتقاد خود به اسلام و محمد پایه استدلالات خود را بر این استوار کرده اند که عقلا نمیتوان اثبات کرد که قران کلام خدا است و البته اضافه می کنند که اثبات خلاف ان نیز ممکن نیست. من گمان میکنم اگر فرض بر این باشد که خدا موجودی عالم بر همه جهان و افریدگار دانای هستی است، این کتاب به هزار و یک دلیل نمیتواند کلام او باشد. این استدلالات کلامی و فلسفی بجز پیچیده تر کردن بحث و مبهم کردن نتیجه حاصل دیگری ندارد. واقعیت این است که افراد مومن را نمیتوان با استدلال فلسفی واردار به رد باورهایش نمود زیرا به این ایمان نیاز دارد و سلب آن موجب هراس و اظطراب فراوان خواهد بود.

بطلان قياس مع الفارق
آقاي مبشري قرآن را با كتاب‌هاي بشري از نظر پديدآورنده مقايسه مي‌كند و مي‌گويد: همان طور كه ساير كتاب‌هاي بشري را مؤلفانش پديد آورده‌اند؛ پس قرآن را هم محمد پديد آورده است؛ حال آن كه ميان آن دو سنخيتي و مشابهتي نيست.
اولاً، نوشته‌هاي كتاب‌هاي بشري به لحاظ سبك و محتوا نشان مي‌دهند كه به نويسنده‌اشان تعلق دارد؛ حال آن كه در قرآن چنين نيست. سبك قرآن حاكي از اين است كه كسي خطاب به پيامبر اسلام(ص) سخن مي‌گويد. به لحاظ محتوا نيز قرآن حاكي است كه حقايق‌آموخته شده به پيامبر(ص) چيزهايي نبوده است كه او از آنها آگاهي قبلي داشته باشد. حال آن كه محتواي كتاب‌هاي بشري با سوابق علمي نويسندگانشان سنخيت و مناسبت دارد.
ثانياً، نحوه دريافت قرآن با نحوه فهم‌ بشري تفاوت دارد. پيامبر اسلام(ص) براي دريافت هر سوره به حالت وحي يعني نوعي خلسه فرو مي‌رفته است و آن را دريافت مي‌كرده است؛ حال كه در نگارش كتاب‌هاي بشري چنين خصلتي وجود ندارد.
همه مشكل آقايان اين است كه در قرآن پاره‌اي از آيات را يافته‌اند كه نمي‌توانند به درستي تفسير كنند و آن آيات را داراي مضموني غير قابل انتساب به خدا تلقي كرده‌اند؛ لذا براي پاك كردن ساحت كبريايي خدا از هر نقص مي‌خواهند آنها را به پيامبر اسلام(ص) منتسب كنند. اما آقايان سوراخ دعا را گم گرده‌اند.
راه حل مشكل آيات قرآن فهم قرآن در بستر تاريخي خودش است. مطالعه قرآن در بستر تاريخي‌اش نشان مي‌دهد كه هيچ باطلي در قرآن راه نيافته و همه آيات قرآن بي هيچ اشكالي قابل انتساب به ساحت كبريايي خداست.

به نظر می رسد این مقاله را می توان در ادامه نظر گنجی و اثبات نظر وی خواند. یعنی در واقع، مقاله آقای مباشری می کوشد کار ناتمام آقای گنجی را تمام کند و انصافا خوب از عهده بر آمده است. با تشکر از آقای مباشری. حمید.

در جواب آقای مجتبی تهرانی می توان گفت که وقتی بقیه شواهد برای دو نظریه رقیب برابر است می توان از مفهوم سادگی و کمتر بودن فرضیات در دفاع از یک نظریه و رد نظریه دیگراستفاده کرد و نه همه جا. و از این جهت استفاده آقای مباشری از اصل بهترین تبیین و فرضیات کمتر درست می نماید زیرا آقای نراقی گفته بود که نظر گنجی منتج نیست.

من شجاعت و تابوشکنی اقای مباشری در ارایه چنین بحثی را بسیار می ستایم.

آقای نکونام فرمودند : " .... هيچ باطلي در قرآن راه نيافته و همه آيات قرآن بي هيچ اشكالي قابل انتساب به ساحت كبريايي خداست."
آنچه فرمودند منطقا یک "قانون مطلق "است ( زیرا کلمات "همه "و " هیچ " این اطلاق را بدان داده ) و باز منطقا برای اینکه یک قانون مطلق را بی اعتبار سازیم تنها و تنها کافیست " یک مثال نقض" بیاوریم .
مثلا اگر کسی ادعا کند : " همه مردم ایران سفید پوست هستند" کافیست یک نفر سیاه پوست یا سرخ پوست یا زرد پوست ایرانی را پیدا کنیم تا گفته فوق بی اعتبار شود.
آقای نکونام آیا آنچه در بالا را گفتم قبول دارید یا خیر ؟ خواهشمندم صریحا پاسخ دهید نه در لفافه
بعد از پاسخ شما ادامه مطلبم را می آورم

مقاله خوبی بود به ویژه که شیوه استدلالی منظمی داشت.در جواب آقای نکونام می توان گفت که در صورت صحت چنین روایاتی، باز هم استدلال آقای مباشری ابطال نمی شود چون علاوه بر محمد، بسیاری از شاعران و هنرمندان و... نیز برای خلق آثار هنری به حالتهای خلسه و...فرو می رفتند. نوید از تهران

توضیح و پاسخ منطقی و بی غرضانه نویسنده به مقاله اقای نراقی و ایجاد زمینه ی دیگری در بررسی این موضوع قابل تامل و تحسین می باشد .

به نظر میرسه این مقاله نه فقط وحی را انکار کرده بلکه اصل وجود خدا را هم انکار کرده است. البته به نظر می رسه.

علم غیب داری که بی غرض بوده؟درست نقد کنید لطفا

در جواب مجتبي تهراني عزيز كه اهل علم و فهميده بنظر ميرسد اين نكته ساده كافي است: از كجا ثابت كردي فرض پذيرش يك "روح" از الكترون و مغناطيس و ساختار اتم و ديگر پيچيدگي‌هاي عالم فيزيك "ساده" تر است بنابرين كاملا مرتكب مغالطه شديد بله ذهن عامي و بدوي فرض و مسلم ميگيرد كه حقيقت و ماهيت روح را فهميده و برايش روشن است آقاي مجتبي خان اهل علم لحظه‌اي پوشش عوام را به تن كرده و حكم به خطا كرده است. در كل زبان و كلمات آقاي تهراني غير از حكم نهايي منطقي و علمي است.

آقای میری عزیز تمام نکته همین است که نویسنده مقاله مطلوب خودش را فرض گرفته است، یعنی نظری را که خودش به آن باور دارد "ساده" فرض کرده است و نظر رقیبش را "پیچیده" و بعد بر آن مبنا حکم مورد نظرش را نتیچه گرفته است. بحث بر سر این است که "سادگی" و "پیچیدگی" تا حدّ زیادی به پیش فرضهای ذهنی افراد بستگی دارد و چیزی که از نظر یک فرد "ساده" است از نظر یک نفر دیگر "پیچیده" است. از طرف دیگر، من نمی فهمم چه ربطی بین سادگی و صدق یا احتمال صدق است؟ ساختار اتم در فیزیک کوانتوم در قیاس با ساختار اتم در مدل بور بسیار پیچیده است، اما آیا این به این معناست که نظریه بور بر فیزیک کوانتیک برتری دارد؟ چه کسی گفته که نظریه های "ساده" (ساده به چه معنا؟) با صدق یا احتمال صدق نسبت نزدیکتری دارند؟ نویسنده مقاله از پیش خود فرض کرده است که نظر شخصی است از مزیت سادگی برخوردار است، و بدون هیچ دلیل و استدلالی فرض کرده است که هر آنچه ساده تر به صدق یا احتمال صدق نزدیکتر است. اگر بنا باشد افراد نظرات شخصی خودشان را بدون هیچ دلیلی درست فرض کنند که اثبات مدعا کار آسانی خواهد بود.

من زیاد اهل فلسفه نیستم، اما چون به این بحث علاقه داشتم آن را تعقیب می کردم. نقد آقای مباشر خیلی خوب است اما من نفهمیدم چرا آن را نقد آقای نراقی خوانده اند. حرف آقای نراقی این بوده است که استدلال آقای گنجی درست نیست. آقای مباشری هم که همین را می گویند. یعنی از نظر آقای مباشری هم استدلال آقای گنجی درست نیست، وگرنه چرا ایشان باید اینقدر زحمت بکشد تا استدلال تاره ای برای نظر گنجی دست و پا کند. خلاصه من نمی فهمم اگر آقای مباشری هم مثل نراقی معتقد است استدلال گنجی درست نیست و باید از ادعای او به نحو دیگری دفاع بشود، چرا مقاله اش را "نقد نراقی" خوانده است؟ به نظرمن آقای مباشری می بایست این مقاله را "نقد استدلال بد گنجی" نام گذاری می کرد. به هر حال این نظر من است، شاید هم اشتباه می کنم.