۱۰ سال زندان برای کاک صدیق

اردوان روزبه

محمد‌صدیق ‌کبودوند، فعال مدنی کردی است که در تابستان گذشته علی‌رغم ناراحتی‌های جسمی‌اش در اوین، بدون صدور حکم نهایی زندانی بود.

سامان رسول‌پور، روزنامه‌نگار و یکی ازفعالان مدنی کرد است. او نیز در تابستان امسال به دلیل به‌ راه اندازی اجتماع اعتراض‌آمیز برای محکومیت فعالان کرد دستگیر شده بود. در این رابطه با او گفت و گو کرده‌ام.

دلیل تایید این حکم با چنین محکومیت به نسبت سنگین چه بوده است؟

آقای محمد‌صادق کبودوند کسی بود که مستقلانه به عنوان بانی حقوق‌ بشری، فعالیت‌های مسالمت‌جویانه‌ی مدنی را در کردستان ایران پایه‌گذاری کرد.

وی همچنین سازمان حقوق بشر کردستان را که در اولین نهاد حقوق‌بشری در کردستان بود راه‌‌اندازی کرد. این سازمان به اذعان بسیاری، در چند سال گذشته نقش بسیار چشمگیری در بیان موارد نقض حقوق بشر و فرهنگ‌سازی در این حوزه را در ایران داشته است.

در مجموع از بدو تاسیس، همواره فشارهایی بر سازمان و شخص آقای کبودوند به عنوان مووسس وجود داشته است.

فشارهای مختلفی مثل فیلتر و هک شدن سایت برای هفت بار و یا تهدید که در نهایت ۱۶ ماه پیش، آقای کبودوند در تهران بازداشت شد و به دنبال آن ماه‌ها در سلول انفرادی به سر برد و تحت شدید‌ترین فشارها برای انحلال سازمان حقوق‌بشر کردستان بود.

آقای کبودوند در زندان به بیماری‌های مختلف ریوی و پوستی و کلیوی دچار شدند و در مجموع فشارهای غیر انسانی بر ایشان اعمال شد.

اوج این فشارها زمانی بود که دادگاه انقلاب در تهران او را به ۱۱ سال حبس تعزیری به اتهام اقدام علیه امنیت ملی محکوم کرد. این حکم بسیار غیر عادی بود، چرا که فعالیت‌های آقای کبودوند صرفاً حقوق‌ بشری بوده است.

ایشان هیچ‌گونه فعالیت سیاسی و یا حزبی و یا ارتباط با گروه‌های اپوزیسیون نداشته‌اند و کاملاً مستقلانه در راه فعالیت‌های حقوق‌ بشری تلاش کرده‌اند.

اما با وجود اعتراضات وکلای آقای کبودوند، شعبه‌ی ۵۴ دادگاه تجدید‌نظر استان تهران، حکم را تایید کرد و اینک تنها مرجعی که می‌تواند این حکم را نقض کند آیت‌الله‌ شاهرودی است.

سامان رسول‌پور، روزنامه‌نگار و فعال کُرد (عکس: وبلاگ سامان رسول‌پور)

آیا از وضعیت جسمی آقای کبودوند اطلاع دارید ؟

متاسفانه آقای کبودوند ممنوع‌الملاقات هستند و فقط می‌توانند از زندان با بیرون، تماس تلفنی برقرار کنند.
آخرین خبری که ما از ایشان داریم این است که بیماری ریوی ایشان بسیار حادتر شده است.

ایشان بیماری کلیوی هم داشتند. هر چند که قبل از زندان رفتن‌شان هم این بیماری‌‌ها را داشته‌اند، اما بعد از زندان‌شان این بیماری تشدید شده است و از نظر روحی هم به شدت تحت فشار هستند، اما کماکان معتقدند هیچ گناهی مرتکب نشده‌اند.

آقای رسول‌پور، خود شما هم یکی از کسانی هستید که در تابستان گذشته دستگیر شدید. فکر می‌کنید موضوع مناقشه بین دولت و کُردها بر سر چیست؟

بحث حقوق آنان در ایران مطرح است و این‌که حقوق شهروندی کُردها به رسمیت شناخته نمی‌شود. نمی‌توانند به زبان مادری خودشان درس بخوانند.

از حقوق سیاسی و سایر حقوق محرومند و انواع تبعیض‌ها بر آنان اعمال می‌شود. آپارتایدهای ملی و فرهنگی بر کُردها اعمال می‌شود و به عنوان شهروند درجه‌ی دوم شناخته می‌شوند.

در مجموع از اوایل انقلاب تا امروز، یک نگاه امنیتی هم به کُردها وجود داشته است و همین باعث شده که فضا بسیار رادیکالیزه شود و حاکمیت نتواند کوچک‌ترین فعالیت‌های مدنی را حتا اگر مسالمت‌آمیز باشد، تحمل کند.

بازداشت می‌شوند، احکام سنگین صادر می‌‌شود، مثل واکنشی که در مورد آقای کبودوند و دیگر فعالان مدنی کرد صادر شده است. یعنی مطالبات را نمی‌توان حتا با زبان نرم در کردستان بیان کرد و متاسفانه باید تاوان آن را پس بدهند.

برای تغییر در حکم آقای کبود‌وند تلاشی شده است؟

همان‌طور ‌که خانم ستوده، وکیل آقای کبودوند گفته‌اند، این حکم برای فعالان حقوق بشر در سطح ایران و حتا جهان غیر عادی است و بیشتر هشدار برای فعالان حقوق بشر است.

آیا برای شما حکمی صادر شده است؟

من در حال حاضر سه پرونده‌ی متفاوت دارم و آخرین آن هم مربوط به اتهامات چند ماه پیش بود که بازداشت شدم و ۱۸ روز در بازداشتگاه ارومیه زندانی و تحت بازجویی بودم.

اتهام وارده تبلیغ علیه نظام با انتشار مقالات و مصاحبه با رسانه‌های خارج از کشور بود. با قید وثیقه آزاد شدم، اما به دلیل فشارها و تهدید‌های صورت گرفته و طبق اعلام نهادهای اطلاعاتی مهاباد، حکم سنگینی در راه است.

به دلیل آن‌که در چند سال گذشته، احکام سنگینی برای فعالان کُرد صادر شده است، از کشور خارج شد‌ه‌ام و در حال حاضر در کردستان عراق هستم و فعالیت‌هایم را در جهت دفاع از حقوق بشر در ایران دوباره از سر گرفتم.