تاریخ انتشار: ۱۱ فروردین ۱۳۸۷ • چاپ کنید    

انسلادوس و سوپ حیات

هادی ناصری

فضاپیمای کاسینی در گذر دوازدهم مارس خود از سطح قمر انسلادوس (Enceladus) سیاره‌ی زحل، مواد آلی ضروری برای تشکیل حیات را کشف کرد.

مواد آلی کشف شده چون متان در چشمه‌های آب گرم و هنگامی یافت شدند که ستون‌های بخار، بیشتر بخار آب، در حال فوران بودند. به جز متان چند ترکیب ساده‌ی آلی دیگر نیز در این چشمه‌ها کشف شده است.


تصویر فرابنفش کاسینی از قطب جنوبی انسلادوس. فوران بخار آب و گذر ستاره‌ی زتا اوریونیس از ورای قطب جنوب قمر. منبع

آزمایش‌های شیمیایی انجام شده توسط کاسینی بیانگر درون «مشابه به دنباله‌دار» انسلادوس است، اما نمی‌توان انسلادوس را دنباله‌دار قلمداد کرد، زیرا فاقد دم بوده و برخلاف دنباله‌داران که بدور خورشید می‌گردند، انسلادوس به دور سیاره‌ی مادر یعنی زحل در حال گردش است.

هانتر ویت (Hunter Waite) محقق پروژه می‌گوید: ما به وضوح شاهد مواد ضروری برای حیات هستیم و به پاسخ سوال وجود آب مایع در درون قمر نزدیک می‌شویم.

در سال ۲۰۰۵ فضاپیما چشمه‌های جوشان عظیمی را یافت که از میان شکستگی‌های پوسته‌ی قطب جنوب قمر مشهور به خطوط «بَبری شکل» فوران می‌کردند.

بر این اساس محققان احتمال می‌دهند ذخایری از آب مایع در زیر پوسته و مکان‌هایی که چشمه‌ها و بخار از آن‌ها خارج می‌شود وجود داشته باشد.

در گذر ۱۲ مارس کاسینی ۳۰ مایل از پوسته‌ی انسلادوس، درخشان‌ترین شیء منظومه خورشیدی، را بررسی کرد. سرعت فضاپیما هنگام گذر از چشمه‌ها ۳۲ هزار مایل بر ساعت در ارتفاع ۱۲۰ مایلی آنها بود.

نقشه‌های حرارتی از قطب جنوب قمر نشان‌گر این موضوع هستند که این قسمت از انسلادوس گرم‌تر از آن است که پیش از این تصور می‌شد. سنجش‌های دمایی اخیر این منطقه را ۶۳ درجه گرم‌تر از سنجش‌های پیشین یعنی منفی 135 درجه فارنهایت نشان دادند.


نقشه‌ی حرارتی جدید قطب جنوب انسلادوس نشانگر گرمتر بودن این منطقه نسبت به اندازه‌گیری‌های گذشته است. منبع

اخترشناسان معتقدند دمای بالا این نکته را می‌رساند که آب مایع به احتمال زیاد در جستجوی فرصتی برای بیرون ریختن و تراوش به سطح قمر است.

دانشمندان به‌طور کلی بر سر وجود آب، ترکیبات آلی و یک منبع پایدار حرارت که اجزای ضروری تشکیل حیات اولیه‌اند، با یکدیگر هم عقیده هستند.

به مجموع این شرایط سوپ حیات می‌گویند. بر پایه‌ی نظریه‌ی سوپ حیات که بیشتر در ارتباط با تشکیل حیات در زمین بکار می‌رود، مجموع این سه جزء به همراه تعدادی دیگر از عوامل کم اهمیت‌تر موجب پیدایش حیات اولیه شده‌اند.

این نظر را بدین دلیل سوپ حیات می‌نامند زیرا در گذشته‌ی بسیار دور، سرتاسر سیاره‌ی زمین را اقیانوس‌ها فراگرفته بودند و مواد آلی آزاد شده از آتشفشان‌های کف اقیانوس‌ها در این اقیانوس شناور بودند.

پس از به سطح رسیدن این مواد در اثر رعد و برق‌های سهمگین و اثر اشعه‌ی فرابنفش با یکدیگر ترکیب شده و مواد آلی پیچیده‌تر را به وجود آوردند و این چرخه مرتباً تکرار شد تا موجودات اولیه شکل گرفتند. در حقیقت مواد آلی موجود در اقیانوس‌های باستانی زمین را به سوپی تشبیه کرده‌اند که شکل دهنده و سرآغاز حیات بوده است.

دانشمندان امیدوارند با این کشف بتوانند وجود آب مایع در انسلادوس را به اثبات برسانند.


برگرفته از: آسوشیتد پرس
برای مطالعه‌ی بیشتر: صفحه‌ی پروژه‌ی کاسینی

Share/Save/Bookmark
نظرات بیان شده در این نوشته الزاماً نظرات سایت زمانه نیست.

نظرهای خوانندگان

if the creation is like that, then why scientists do who know this don't creat!?

-- بدون نام ، Mar 28, 2008

دوست عزیز ممنون. در پاسخ باید عرض کنم که اولاً سوپ حیات تنها نظریه است و البته محتمل‌تر از دیگر نظریه‌ها چون آوردن حیات از ماورای زمین توسط شهابسنگ‌ها و دنباله‌داران. نظریه‌ی سوپ حیات هر زمانی می‌تواند با پیدایش نظر دیگری رد یا تأیید شود مانند نظریه‌ی نابودی دایناسورها توسط برخورد اجرام آسمانی به زمین که چندین مرتبه رد و دوباره تأیید شد.
ثانیاً به دلیل از میان رفتن برخی نشانه‌ها نمی‌توان به قطعیت گفت که حیات به چه شکل تشکیل و یا تکامل یافته است مانند از بین رفتن برخی حلقه‌های فسیلی که بدون آنها قطعیت تکامل جانوران خصوصاً مهره‌داران بسیار مشکل و تقریباً غیر ممکن است.
ثالثاً این نظریه و دیگر حقایق کشف شده تنها بخشی از سیر حیات را به ما نشان می‌دهند و بسیاری عوامل دیگر ناشناخته باقی مانده‌اند. من در توضیح نظریه ی سوپ حیات سعی کرده‌ام به ساده‌ترین شکل ممکن قضیه را شرح دهم. نظریه‌ی سوپ حیات در منابعی چون کتاب "سرگذشت زمین" مایکل مور در حدود 10 صفحه توضیح داده شده است که عوامل بسیار دیگر از جمله واکنش‌ها و فرآیندهای تشکیل مواد آلی چون متان را توضیح داده است. سعی خواهم کرد در مطلبی جداگانه، فرآیند تشکیل حیات در زمین را شرح بدهم.
رابعاً بنده به شخصه معتقدم که انسان توانایی انجام کارهای بسیار پیچیده را دارد اما به زمان و در پی آن تکامل نیازمند است. رویای انسان در پرواز و آنچه امروز می‌بینیم حتماً نیازی به توضیح ندارد و بهتر از من از آن مطلع هستید که یکی از بهترین نمونه‌های تکامل بشری است. باید اشاره کنم که بشر چه در زمینه‌ی یافتن حقایق حیات و چه در زمینه‌ی به قول شما خلق، پیشرفت قابل توجهی داشته است. برای مثال می‌توان به تلاش بی‌وقفه‌ی آزمایشگاه‌های ژنتیک، جنین‌شناسی و هیستوتکنیک اشاره کرد. آنچه که تاکنون منتشر شده و به سمع عموم رسیده است حکایت از ساخت موجود زنده تا حد بافت دارد(مثلاً بافت قلب یا پوست یا خون و ...) که در ایران موسسه‌ی رویان پابه‌پای همتایان خارجی خود حرکت کرده است (تولید پوست طبیعی انسان از سلول‌های بنیادی که 2 ماه قبل خبر آن منتشر شد).
و در آخر مسائل اخلاقی خلق یک موجود زنده حتی در مرحله‌ی حیوان را نیز نباید از یاد برد. این موضوع مهمترین عامل توقف بیشتر آزمایشگاه‌هاست که البته در ایران اهمیت کمتری به آن داده‌اند.
سپاس

-- هادی ناصری ، Mar 30, 2008

دوست عزیز ممنون. در پاسخ باید عرض کنم که اولاً سوپ حیات تنها نظریه است و البته محتمل‌تر از دیگر نظریه‌ها چون آوردن حیات از ماورای زمین توسط شهابسنگ‌ها و دنباله‌داران. نظریه‌ی سوپ حیات هر زمانی می‌تواند با پیدایش نظر دیگری رد یا تأیید شود مانند نظریه‌ی نابودی دایناسورها توسط برخورد اجرام آسمانی به زمین که چندین مرتبه رد و دوباره تأیید شد.
ثانیاً به دلیل از میان رفتن برخی نشانه‌ها نمی‌توان به قطعیت گفت که حیات به چه شکل تشکیل و یا تکامل یافته است مانند از بین رفتن برخی حلقه‌های فسیلی که بدون آنها قطعیت تکامل جانوران خصوصاً مهره‌داران بسیار مشکل و تقریباً غیر ممکن است.
ثالثاً این نظریه و دیگر حقایق کشف شده تنها بخشی از سیر حیات را به ما نشان می‌دهند و بسیاری عوامل دیگر ناشناخته باقی مانده‌اند. من در توضیح نظریه ی سوپ حیات سعی کرده‌ام به ساده‌ترین شکل ممکن قضیه را شرح دهم. نظریه‌ی سوپ حیات در منابعی چون کتاب "سرگذشت زمین" مایکل مور در حدود 10 صفحه توضیح داده شده است که عوامل بسیار دیگر از جمله واکنش‌ها و فرآیندهای تشکیل مواد آلی چون متان را توضیح داده است.
رابعاً بنده به شخصه معتقدم که انسان توانایی انجام کارهای بسیار پیچیده را دارد اما به زمان و در پی آن تکامل نیازمند است. رویای انسان در پرواز و آنچه امروز می‌بینیم حتماً نیازی به توضیح ندارد و بهتر از من از آن مطلع هستید که یکی از بهترین نمونه‌های تکامل بشری است. باید اشاره کنم که بشر چه در زمینه‌ی یافتن حقایق حیات و چه در زمینه‌ی به قول شما خلق، پیشرفت قابل توجهی داشته است. برای مثال می‌توان به تلاش بی‌وقفه‌ی آزمایشگاه‌های ژنتیک، جنین‌شناسی و هیستوتکنیک اشاره کرد. آنچه که تاکنون منتشر شده و به سمع عموم رسیده است حکایت از ساخت موجود زنده تا حد بافت دارد(مثلاً بافت قلب یا پوست یا خون و ...) که در ایران موسسه‌ی رویان پابه‌پای همتایان خارجی خود حرکت کرده است (تولید پوست طبیعی انسان از سلول‌های بنیادی که 2 ماه قبل خبر آن منتشر شد).
و در آخر مسائل اخلاقی خلق یک موجود زنده حتی در مرحله‌ی حیوان را نیز نباید از یاد برد. این موضوع مهمترین عامل توقف بیشتر آزمایشگاه‌هاست که البته در ایران اهمیت کمتری به آن داده‌اند.
سپاس

-- هادی ناصری ، Mar 30, 2008

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)