نشست «حقوق بشر و آزادی رسانه‌ها» در رادیو زمانه

لیدا حسینی‌نژاد

سه شنبه هشتم دسامبر، رادیو زمانه نشستی را با عنوان «حقوق بشر و آزادی رسانه‌‌ها در ایران» در شهر آمستردام برگزار کرد.

در ابتدای این نشست بخشی از فیلم «زنان در کفن»، ساخته فرید حائری نژاد و محمدرضا کاظمی نمایش داده شد. این فیلم به تلاش‌های فعالان حقوق زنان در ایران از جمله شادی صدر در مورد مبارزه با سنگسار و زنانی که قربانی این مجازات می‌شوند می‌پردازد.

فیلم «زنان در کفن» به تازگی در جشنواره بین‌المللی فیلم‌های مستند در آمستردام به نمایش در آمده بود و مورد توجه بسیاری هم قرار گرفته بود. همچنین این فیلم به مناسبت روز جهانی حقوق بشر در بنای مجلس فدرال کانادا به مهمان‌داری سخن‌گوی سنا و سفیر هلند در کانادا با حضور نمایندگان مجلس و فعالان حقوق بشر به نمایش در خواهد آمد.

شادی صدر، فعال حقوق بشر و حقوق‌دان - (عکس از زمانه)

پس از آن شادی صدر، حقوق‌دان و فعال حقوق زنان به مسأله‌ی نقض حقوق بشر، و در مرکز آن نقض حقوق زنان پرداخت. او در ادامه‌ی سخنان خود به برخورد دولت‌ها و مجامع بین‌المللی به نقض حقوق بشر اشاره کرد.

خانم صدر تاکید کرد که حقوق بشر در ایران تحت‌الشعاع مناقشات هسته‌ای قرار گرفته است. وی پیشنهادات مشخصی را برای بررسی مسأله‌ی نقض حقوق بشر و فشار مؤثر در این زمینه بر حکومت ایران مطرح کرد که ازجمله این پیشنهادات تحریم‌های فرهنگی و سیاسی ایران بود.

شادی صدر منظور خود از تحریم فرهنگی را، تحریم کردن گروه‌های فرهنگی که از طرف دولت ایران در برنامه‌های خارج از ایران شرکت می‌کنند اعلام کرد؛ گروه‌هایی که به نوعی به حکومت ایران وابسته هستند. او گفت که قطع کردن این گونه روابط و شرکت ندادن این افراد و گروه‌ها در جشنواره‌ها و برنامه‌های مختلف اروپا، بخشی از تحریم فرهنگی خواهد بود.

این فعال حقوق زنان همچنین تحریم سیاسی را بسیار مهم دانست. از نظر خانم صدر یکی از راه‌های بسیار مؤثر، عدم اجازه‌ی ورود به اروپا برای افرادی است که مستقیم یا غیرمستقیم در برخوردهای خشونت‌آمیز اخیر با مردم ایران نقش داشته‌اند.

هاله‌ قریشی، استاد دانشگاه - (عکس از زمانه)

شادی صدر سپس با هاله‌ قریشی، استاد دانشگاه به بحث و گفت‌وگو پرداخت و سپس به پرسش‌های حاضران پاسخ گفت.

در بخش دیگری از این برنامه و پس از اجرای قطعه‌ی پیانو توسط پژمان اکبرزاده، میزگردی با شرکت لوس باینن، مسئول سابق بخش حقوق بشر سفارت هلند در ایران، آمال فان هیس، نماینده‌ی عفو بین‌الملل در بخش آفریقا و خاورمیانه و بیژن مشاور، رییس هیأت مدیره‌ی رادیو زمانه در مورد نقض حقوق بشر از نگاه‌های مختلف برگزار شد.

بخش پایانی برنامه نیز شاهد میزگرد دیگری بود با شرکت هاری فان بومل، نماینده‌ی حزب سوسیالیست و مارتاین فان دام نماینده‌ی حزب کارگر هلند که نحوه‌ی برخورد بین‌المللی با مناقشه‌ی هسته‌ای ایران و پیوند آن با مسأله‌ی حقوق بشر را مورد بحث قرار دادند.

اما شادی صدر در لابه‌لای این برنامه با زمانه نیز به گفت‌وگو نشست. او برگزاری چنین برنامه‌هایی را با هدف حمایت از حقوق بشر و حقوق زنان در ایران بسیار مثبت ارزیابی کرد. وی همچنین از تأثیر وقایع پس از انتخابات بر همه‌ی جنبش‌های اجتماعی، از جمله جنبش زنان، سخن گفت و به این موضوع اشاره داشت که جنبش زنان خواسته‌های خود را در پیوند با جنبش عمومی برای دموکراسی و آزادی می‌بیند:

لوس باینن، مسئول سابق بخش حقوق بشر سفارت هلند در ایران - (عکس از زمانه)

من خیلی خوشحالم از این که این برنامه برگزار شد و دوباره فرصتی را فراهم آورد که راجع به وضعیت حقوق بشر در ایران، وضعیت حقوق زنان و خواسته‌های زنان صحبت شود.

هر سال در فاصله‌ی بین ۲۵ نوامبر، روز جهانی خشونت علیه زنان و ۱۰ دسامبر، روز جهانی حقوق بشر تعداد زیادی برنامه برگزار می‌شود؛ ولی امسال به خاطر این که مسأله‌ی ایران داغ است و در صدر اخبار قرار دارد، طبیعتاً برنامه‌های زیادی در سراسر دنیا درباره‌ی وضعیت ایران، وضعیت حقوق زنان و حقوق بشر برگزار شده است.

آمال فان هیس، نماینده‌ی عفو بین‌الملل در بخش آفریقا و خاورمیانه - (عکس از زمانه)

شادی صدر معتقد است که نقش زنان در جنبش آزادی‌خواهی که پس از انتخابات شکل گرفته بسیار مهم است و زنان مسائل و خواسته‌های خود را باید در دل این جنبش مطرح و برجسته کنند:

بسیاری از فعالان جنبش زنان الان فکر می‌کنند که باید در داخل جنبش عمومی برای آزادی و دموکراسی در جهت دفاع از حقوق زنان تلاش کنند و باید خواسته‌های جنسیتی را وارد این جنبش کنند و از دل این جنبش است که می‌شود برای رسیدن زنان به خواسته‌هایشان راهی گشود.

وقتی ما می‌بینیم که تعداد بسیار زیادی از زنان در صف اول مبارزات مردمی قرار دارند و آشکارا به طور عملی خواسته‌های جنسیتی‌شان را نشان می‌دهند، این جنبش زنان است که وظیفه دارد این خواسته‌ها را رؤیت پذیر و قرائت کند و در واقع نشان دهد آن زنانی که این طور شجاعانه دارند مبارزه می‌کنند، واقعاً چه می‌خواهند و چه خواسته‌ها و مطالباتی دارند.

شادی صدر قصد دارد در آینده‌ی نزدیک با کمک فعالان بین‌المللی حقوق بشر و فعالان جنبش فراملیتی زنان یک کمیسیون حقیقت‌یاب برای پیگیری موارد نقض حقوق زندانیان سیاسی زن، بویژه موارد مربوط به تجاوز و شکنجه‌ی جنسی زنان تشکیل دهد.

خانم صدر در مورد این کمیسیون و ضرورت تشکیل آن در پی وقایع پس از انتخابات این طور توضیح داد:

بیژن مشاور، رییس هیأت مدیره‌ی رادیو زمانه - (عکس از زمانه)

بازه زمانی کار این کمیسیون سی سال گذشته است و اعضای کمیسیون از بین کسانی انتخاب خواهند شد که هم در ایران اقامت دارند و هم در خارج از ایران. منتهی این کمیسیون یک کمیسیون بین‌المللی خواهد بود که هدف اصلی‌اش این است که پروند‌ه‌هایی را آماده کند برای تعقیب کیفری عاملان و آمران تجاوز و شکنجه‌ی جنسی زندانیان سیاسی زنان در زندان‌ها در طول سی‌ سال گذشته.

بخش عمده‌ای از مطالبات مردمی در جنبش کنونی بر این متمرکز است که کسانی که در کشتار، در تجاوز و در شکنجه‌ی زندانیان سهم داشته‌اند، معرفی و محاکمه و مجازات شوند.

هاری فان بومل، نماینده‌ی حزب سوسیالیست

شادی صدر در پایان در مورد بازگشت یا عدم بازگشت خود به ایران به زمانه گفت:

تصمیم در مورد بازگشت یا عدم بازگشت برای من یک تصمیم باز است. یعنی تصمیمی نیست که قطعی باشد و من بتوانم اعلام کنم که من بازمی‌گردم یا بازنمی‌گردم. من فکر می‌کنم این تصمیم بستگی دارد به شرایط داخل ایران و مهم‌تر از آن به حس شخصی من در مورد این که در کجا مؤثرتر خواهم بود و بیشتر می‌توانم به پیشبرد جنبش مردمی کمک کنم، در ایران یا در خارج از ایران.

ولی به هرحال به عنوان یک اکتیویست من همیشه امیدوارم که شاید بتوانم اثر کوچکی بگذارم و شاید بتوانم آن مسئولیتی که به‌ عهده‌ام هست را، تا حدی انجام دهم.