اکبر گنجی: زمان اعدام‌های ۶۷ ایران نبودم

اختر قاسمی

یکشنبه‌ی گذشته، اکبر گنجی به دعوت انجمن «اتحاد برای ایران» میهمان ایرانیان کلن بود. بیش از ۲۰۰ نفر در این گردهمایی شرکت کرده بودند. اکبر گنجی به مسایل جنبش اخیر ایران و جنبش سبز پرداخت و تمرکز صحبت‌های او به مساله‌ی حقوق بشر و نفس آن در ایران و راه‌کارهای پیش رو بود. در بخش دوم برنامه گنجی به سوالات شرکت‌کنندگان پاسخ داد.

از او به‌عنوان کسی که در دهه‌ی شصت در دست‌گاه دولتی بوده، درباره‌ی اعدام‌های این دوران و به‌خصوص سال ۶۷ سوال شد. او در پاسخ گفت که او در آن زمان در ایران نبوده و خبر اعدام‌ها را دیرتر شنیده است. اکبر گنجی از حرکت خود و دیگر هم‌کاران‌اش در رابطه با جنایات در ایران و تکمیل پرونده و ارجاع آن به سازمان ملل از همه‌ی ایرانیان آزادی‌خواه خواست تا در تکمیل این پرونده‌ی جنایی هم‌کاری کنند:

اکبر گنجی به دعوت انجمن «اتحاد برای ایران» میهمان ایرانیان کلن بود

کاری که ما می‌کنیم و البته در درجه‌ی اول شکایت این کمپین از علی خامنه‌ای خواهد بود، و این نیاز به هم‌کاری همه‌ی دوستان دارد. ما وب سایتی درست کرده‌ایم و پنج‌ـ‌شش هزار ایرانی تا کنون امضای‌اش کرده‌اند و درخواست‌مان این است که تمام ایرانیان عضو کمپینی شوند که یک پروژه‌ی ملی است.

کار هم یک کار حقوق بشری است و اصلا کار سیاسی نیست، و حزب هم نیست. همه دارند کوشش می‌کنند به جنایات رهبران رژیم ایران رسیدگی شود. هر مرحله‌ای که اتفاق بیافتد، ما اعلام می‌کنیم و واقعا هم داریم با افراد متخصص در این مورد صحبت می‌کنیم.

این پروژه از حالتی برخوردار است که امکان ندارد این پروژه را مجانی پیش برود. چون شما باید برای این پروژه وکلای بین‌المللی بگیرید و وکلای بین‌المللی معمولا مجانی این کار را نخواهند کرد. من تا به حال کوشش‌ام این بوده است که هر کاری می‌کنیم مجانی باشد. ولی به‌هرحال ما مجبوریم برای این کار وکلای درجه‌ی یک بین‌المللی بگیریم و این به عضویت همه‌ی ما ایرانی‌ها در این کمپین نیاز دارد.

این عملی خواهد بود و به جامعه‌ی ایران خیلی کمک می‌کند و امیدواریم که تا حدود زیادی باعث شود که خشونت‌ها را در ایران کاهش دهد.

به هرحال خوب است که همه به این پروژه‌ی ملی کمک کنند که بتوانیم با حمایت تک‌تک دوستان آن را پیش ببریم و همه در جمع‌آوری اسناد هم برای این کار باید کمک کنند تا بشود این پروژه را پیش برد.

البته این پروژه پروژه‌ی زمان‌بَری است. دادگاه‌های بین‌المللی مثل دادگاه‌های جمهوری اسلامی نیستند که شب حکم بدهند و صبح اعدام کنند. لذا مدرک می‌خواهد، سند می‌خواهد و ضمن این که مدرک و سند هم باشد، شما باید بتوانید اثبات کنید این فرد خاصی که شما مدعی هستید در این جنایت نقش داشته است. و این کار بسیار پیچیده و زمان‌بری است.

پیشنهادی که به من شده بود این بود که ضمن این کارِ بلندمدتی که می‌کنیم، یک کار کوتاه‌مدت هم بتوانیم بکنیم و آن تشکیل یک دادگاه بین‌المللی شفاهی اولیه است و بزرگ‌ترین حقوق‌دانان و وکلای جهان را، مثلا ۵۰ نفر را جمع کنیم برای مدت دوـ‌سه هفته و سران رژیم ایران را آن‌جا محاکمه کنیم. ما با این برنامه‌ها پیش می‌رویم و امیدوار هستم که همه‌ی دوستان در این برنامه به ما کمک کنند.

اکبر گنجی می‌گوید کار نخست کمپین، شکایت از آیت‌الله خامنه‌ای است

درگفت‌وگوی تلفنی که با اکبرگنجی داشتم، از او درباره‌ی سفرهای اخیرش و هدف او از این سفرها پرسیدم:

ما ایرانی‌ها را می‌بینیم و با مردم، با دانش‌جویان و با گروه‌های مختلف صحبت و تبادل نظر می‌کنیم راجع به مسایل ایران و اهداف جنبش سبز. ولی در عین حال یکی از مهم‌ترین هدف‌های من از این سفر این پروژه‌ی جنایت علیه بشریت است که کمپین آن را چندوقتی هست که راه انداخته‌ایم و قانونی شده است. ما در این مورد داریم گفت‌وگو می‌کنیم، برای کارهای عملی که در قالب این کمپین می‌شود انجام داد.

ما به دنبال این هستیم که وکلای درجه‌ی یک بین‌المللی را پیدا و با آن‌ها مذاکره کنیم تا مسوولیت حقوقی این پرونده را بپذیرند و ما باید عملا وارد این کار بشویم که همه کمک کنند و اسناد در اختیار وکلای بین‌المللی بگذارند، برای این‌که این پرونده‌ی حقوقی تهیه شود و در اختیار سازمان ملل قرار گیرد برای رهبران ایران و خصوصا آیت‌الله خامنه‌ای تا به اتهام جنایت علیه بشریت این‌ها را در دادگاه بین‌المللی کیفری لاهه پای میز محاکمه بکشانیم.

آیا سفرتان به لایپزیک به خاطر جایزه‌ای است که دو سال پیش به شما تعلق گرفته بود؟

بله. دو سال پیش در این شهر جایزه‌ای به من تعلق گرفت با عنوان روزنامه‌نگار سال. من متاسفانه نتوانستم در این مدت به دلیل نداشتن ویزا به این‌جا بیایم. برنامه‌ی این‌ها هم هرسال در ماه اکتبر برگزار می‌شود که امسال هم برگزار شد. هر سال هم از من دعوت می‌کنند. خب من دوسال پیش ویزا نداشتم و چون الان ویزای من درست شده است به آن‌جا می‌روم و قرار است که جایزه در مراسمی به من داده شود.

می‌شود گفت که هدف‌تان از این سفرها هم این است که یک جبهه‌‌ی واحدی را برای اپوزیسیون خارج از کشور تشکیل دهید؟

کاری که من دنبال‌اش هستم و با هم‌کاری دانشگاهیان و روشن‌فکران داریم انجام می‌د هیم، یک کار حقوق بشری است در قالب همان پروژه‌ی جنایت علیه بشریت. طبعا با توجه به جنبش سبز که در ایران پدید آمده و طیف وسیعی را در بر گرفته است که ایرانیان از همه طیف در آن شرکت دارند.

این یک زمزمه‌ای بود در ایران که ارتعاشات‌اش در خارج هم ایرانیان را به حرکت درآورد و خوش‌بختانه شما می‌بینید که همه‌ی ایرانیان در صحنه حضور دارند و خصوصا نسل جوان. در واقع همه‌ی ایرانیان از این جنبش سبز ایران حمایت می‌کنند و همه خودشان را عضو کوچکی از آن جنبش بزرگ مردم ایران می‌دانند.