| رادیو زمانه > خارج از سیاست > میراث فرهنگی > افغانستان به کجا می‌رود؟ هلند به کجا؟ | ||
افغانستان به کجا می‌رود؟ هلند به کجا؟
منطقه پشتونشین جنوب افغانستان از ناآرامترین مناطق این کشور است و نیروهای نظامی هلند از اول اوت سال ۲۰۰۶ در چهارچوب عملیات سازمان ناتو و به درخواست آمریکا، نظارت بر امنیت یکی از استان‌های جنوبی افغانستان به نام استان اُروزگان را بر عهده گرفته‌اند. گروهی از احزاب دست چپی هلند از آغاز، انتقادات و مخالفت‌هایی با این عملیات داشته‌‌اند و چکیده‌ای از این انتقادات و دلایل مخالفت، دیروز (۱۳ نوامبر ۲۰۰۶) در قالب کتابی از سوی خانم فرح کریمی (از حزب سبزها) به آقای هِنک کامپ، وزیر دفاع هلند اهداء شد. رونمایی و اهداء این کتاب در جریان یک مناظره سیاسی و با حضور جمعی از هلندیان و افغانان مقیم هلند صورت گرفت که برخی از چهره‌های شناخته‌شده سیاسی و اجتماعی هلند نیز در تالار مناظره حضور داشتند. خانم فرح کریمی که از سال ۱۹۸۲ از ایران به اروپا آمده، ۹ سال پس از اقامتش در هلند به عنوان نماینده مجلس هلند از حزب سبزها انتخاب گردید. وی از سال ۲۰۰۰ میلادی تا کنون ۵ سفر به نقاط گوناگون افغانستان داشته و آشناترین فرد پارلمان هلند با اوضاع افغانستان بشمار می‌آید. در کتاب وی به نام "کارزار افغانستان"* به نکات قابل توجهی برمی‌خوریم از جمله اینکه پس از جریان حمله غرب به افغانستان آقای فان اَرتسن وزیر امور خارجه وقت هلند بطور شخصی به خانم کریمی گفته بود: "آمریکائیان هیچ برنامه‌ریزی‌ای نداشتند. زمانی که در اواخر سپتامبر در آمریکا بودم ایشان هیچ طرح و برنامه‌ای به من ارائه ندادند. حمله هوایی بخوبی پیش رفت ولی برای دوران پس از آن هیچ طرحی ریخته نشده بود." از نکات دیگر مطرح‌شده در کتاب اینست که هلندیان بخاطر معذورات قانونی مربوط به حقوق بشر از درخواست آمریکا مبنی بر دستگیر کردن مستقیم مظنونین القاعده و طالبان و تحویل ایشان به آمریکا خودداری کرده‌اند ولی در عوض "راه حلی هلندی" ارائه داده‌اند یعنی اینکه قرار بر این شده تا نیروهای هلند در صورت برخورد با مظنونین، نیروهای آمریکایی را باخبر کنند تا ایشان خود رأساًَ به دستگیری مظنونین بپردازند.
از انتقادات عمده خانم کریمی به عملکرد ناتو در افغانستان وارد کردن دیکتاتورها و جنایتکاران پیشین یعنی جنگسالاران افغانستان در بدنه حکومت جدید بجای دادگاهی کردن ایشان بود. از دید او با اینکار حتی آن دسته از تفنگسالارانی که تا دیروز ضعیف بودند امروزه با کمک غرب به مشروعیت دموکراتیک هم دست یافته و قویتر از پیش سلطه می‌رانند. وی سپس از نمونه‌ها و موارد گوناگونی نام برد از جمله اشاره به فردِ جان‌محمدخان، فرمانروای اروزگان که ویرانی فراوانی در آن مناطق ببار آورده ولی بخاطر رابطه‌هایش با حامد کرزی، رئیس جمهور افغانستان، همچنان بر سر کار است و یا فضل الهادی شینواری، که به مدت ۵ سال رئیس دادگاه عالی افغانستان بوده و فرح کریمی از او به عنوان بنیادگراترین و ضد زن‌ترین فردی نام می‌برد که در عمر خود ملاقات نموده ولی وی همواره مورد عنایت کرزی قرار دارد. یکی از رهبران مجاهدین به نام عبدالرسول سیاف حتی از غرب بخاطر کمک به جهاد اسلامی‌اش تشکر صمیمانه نموده است. کریمی می‌گوید: "مردم افغان نخستین بار است که با دموکراسی آشنا می‌شوند و در پی عملکرد غرب چه نتیجه‌ای از دموکراسی می‌بینند؟ قدرت یافتن همان جنگسالاران و جانیان سابق". خانم کریمی همچنین نسبت به تعهد حامد کرزی به حقوق زنان شک دارد و از ملاقات‌هایی که با وزیر امور زنان افغانستان داشته است چنین نتیجه می‌گیرد که حقوق زنان برای آن حکومت ارجحیت ندارد. انتقاد خانم کریمی همچنین متوجه حکومتیان هلندی از جمله آقای کامپ، وزیر دفاع، است که با روند به حکومت رساندن جنگسالاران باسابقه همکاری کرده‌اند. یکی از افغانان حاضر از خانم کریمی پرسید: "آیا آمریکا راهی بجز همکاری با جنگسالاران داشته و اگر با ایشان همکاری نمی‌کرد می‌توانست در افغانستان دوام بیاورد؟ پاسخ وی این بود که:"بله راه‌های دیگری هست و آمریکا می‌توانست تکیه را بر ملت‌سازی و یکپارچگی کشور بگذارد". در ادامه مناظره، خانم سیلویا بورن** مدیر سازمان غیر دولتی هلندی نوفیب*** و فعال در امور کمک به کشورهای در حال توسعه، به وزیر دفاع اعلام کرد: "ما اطلاعاتی دریافت کرده‌ایم که هلند بر خلاف قوانین بین‌المللی در استفاده از بمب خوشه‌ای در افغانستان شریک بوده است. آیا شما این موضوع را تأئید می‌کنید؟". آقای کامپ پاسخ داد: "بمب خوشه‌ای هم نوعی بمب است و استفاده از بمب خوشه‌ای بسته به شرایط دارد". اصرار مکرر مناظره‌کنندگان و حتی فریادهای برخی از حضار برای دریافت جوابی روشن از وزیر در این رابطه نتیجه‌ای نداد.
مسئله دیگر مطرح‌شده انتقاد خانم کریمی و گروهی از حاضران بر نظامی‌گری افراطی آمریکا و به تبع آن هلند در افغانستان بود. به گفته خانم کریمی از هر ۱۰ دلار که تا کنون از سوی کشورهای غربی به افغانستان رفته ۹ دلار به امور نظامی اختصاص داشته و ۱ دلار به امور مدنی. او بهتر می‌داند که آمریکا و هم‌پیمانانش پول بیشتری را صرف تقویت وزارت آموزش و پرورش و تعلیم پلیس و دیگر امور مدنی و بازسازی نمایند و بجای فرستادن سربازان هلندی برای ساخت مدارس همان مبالغ را به وزارت آموزش و پرورش بدهند تا آن وزارتخانه خود ساخت مدارس را آغاز کند. او همچنین به تکیه نیروهای غربی بر ساخت مدرسه دخترانه اشاره کرد و از اینکه این موضوع باعث حساسیت طالبان شده و مدرسه دخترانه بصورت نماد و سمبلی برای کشمکش ایدئولوژیکی میان دو نیرو درآمده‌است و اینکه شاید راه‌های غیر مستقیمی دیگری برای رسیدن به این امر وجود داشته باشد تا پافشاری نظامی و درگیری مسلح برای بر پا نگه داشتن یک مدرسه دخترانه در یک منطقه. آقای کامپ در لابلای سخنانش همواره به این نکته اشاره داشت که مأموریت هلند در اروزگان مأموریت بازسازی است و نه مأموریتی نظامی. به گفته او نیروهای هلندی تنها زمانی دست به اسلحه می‌برند که مورد حمله قرار گیرند. او همچنین به شرایط دشوار این عملیات در افغانستان اشاره کرد از جمله اینکه "نیروهای هلندی وارد روستایی می‌شوند و می‌بینند که طالبان یک مادربزرگ و نوه‌اش را در میدان روستا بدار زده‌اند و از این راه بقیه روستائیان را مجبور نموده‌اند تا پسران خود را برای جنگ به گروه طالبان بدهند. سپس هلندی‌ها در درگیری‌ها ناچار به تیراندازی به‌سوی این افراد هستند و این امری دردناک است". در پایان دکتر حمیرا نکهت دستگیرزاده شاعر افغانی و پژوهشگر مسائل حقوقی زنان قطعاتی از سروده‌های زیبای خود را با مضمون جفای مردان بر زنان به زبان فارسی و با ترجمه هلندی دکلمه نمود که مورد توجه حضار قرار گرفت. پایان‌بخش برنامه هم نوازندگی موسیقی افغانی از سوی نوازنده و خواننده افغانی نجیم نیکزاد بود. -------------------------------------  |
||
