| رادیو زمانه > خارج از سیاست > گفت و گو > گشایش درهای ایران به‌روی تاجیکستان | ||
گشایش درهای ایران به‌روی تاجیکستان
شهزاده سمرقندیshahzoda@radiozamaneh.comگزارش‌ها حاکی است که پیشنهاد روادید بین کشورهای تاجیکستان و ایران هنوز به تصویب نرسیده است.
بنا به گزارش بخش تاجیکی رادیو فردا، حسن قشقاوی، معاون وزیر امور خارجه ایران در پایان بازدید چهارروزه‌ی خود از تاجیکستان گفته این کشور برای رفت و آمد بدون روادید و یا ویزا آماده نیست. کشور تاجیکستان اما گفته است برای تاجرانی که می‌خواهند در تاجیکستان سرمایه‌گذاری‌های بزرگ کنند روادید قابل استفاده صادر خواهد شد. بر سر این که آیا کشورهای ایران و تاجیکستان برای آزاد گذاشتن مرزهای خود به روی شهروندان این دو کشور آمادگی کافی دارند یا خیر، بحث‌های مختلفی در رسانه‌های تاجیکستان درگرفته است. بعضی‌ها معتقدند که باز گذاشتن مرز با ایران به نفع تاجیکستان نخواهد بود، اما بعضی‌های دیگر هم معتقدند که ایران هنوز آمادگی بازکردن درهای خود را به روی جامعه‌ی به‌نسبت سکولار تاجیکستان ندارد. بحث‌ها در همین دایره نمی‌مانند و به فراتر از آن هم می‌رسند: برخی از صاحب‌نظران معتقدند که روسیه مانع از به توافق رسیدن این پیشنهاد شده است. برخی نیز معتقدند تاجیکستان از تبلیغ بیشتر دین اسلام در کشور خود نگران است و این نگرانی روی تصمیم‌های دولتی بی تاثیر نیست.
بحث‌ها طولانی و متفاوت است. سعید مراد حسینی، معاون رییس حزب اسلامی تاجیکستان، به رادیو زمانه گفت: «شرایط ویزا بین تاجیکستان و ترکیه راحت‌تر از آن است که بین تاجیکستان و ایران است. همین روند اگر بین ایران و تاجیکستان نیز پیاده شود، به‌نفع مردم تاجیکستان خواهد شد.» از آقای حسینی می‌پرسم: در گزارش‌ها آمده است که بعضی از سیاستمداران تاجیک اعلام کرده‌اند که دولت ایران آمادگی لغو روادید بین دو کشور ایران و تاجیکستان را ندارد. شما چه‌طور فکر میکنید؟ سعیدمراد حسینی در پاسخ می‌گوید که در چند گفت‌وگو با نمایندگان ایرانی این موضوع را در میان گذاشته‌اند و ایران آمادگی خودرا برای لغو روادید بین این دو کشور اعلام کرده است. از وی می‌پرسم: اما بعضی از مقامات تاجیک اعلام کرده‌اند که دولت ایران هنوز آمادگی برای فراهم کردن سفر زنان مجرد و بدون راهنمای مرد را ندارد و گویا این امر نیز مانع تصویب لغو روادید بین دو کشور شده است. به نظر شما آیا این مسئله تاثیری در این تصمیم‌گیری دارد یا خیر؟ «فکر نمی‌کنم این حرف‌ها اساس داشته باشند. چون در دیدار با بعضی از مسئولان ایرانی این موضوع را مطرح کرده و آنها گفته‌اند که هیچ مشکلی با شهروندان تاجیکستان ندارند و حتی زنان تنها نیز می‌توانند بدون راهنمای مرد به ایران سفر کنند.» در همین زمینه با فروخ اومروف، تحلیل‌گر مرکز مطالعات ریاست جمهوری تاجیکستان نیز گفت‌وگوی مفصلی داشتم.
آقای اومروف معتقد است که لغو روادید پیش از همه به‌نفع کشور تاجیکستان خواهد بود و تاجیکستان هنوز جواب قطعی خودرا در این زمینه نداده است. آقای اومروف می‌گوید: «در این زمینه گمان می‌کنم که لغو روادید قبل از همه به‌منفعت جمهور تاجیکستان خواهد بود. زیرا کشور تاجیکستان در انحصار اقتصادی قرار دارد و یگانه راه برای بیرون آمدن از آن از طریق تکیه کردن به جمهوری ایران است. کشور تاجیکستان از نظر تاریخی و جغرافیایی مشترکات زیادی با کشور ایران و تاریخ آریایی دارد. پس از فروپاشی اتحاد شوروی، روند احیا کردن آن مشترکات تاریخی شروع شده و لغو روادید هم می‌تواند قدمی در این راه باشد.» گزارش‌ها حاکی است که دولت تاجیکستان با پیشنهاد ایران برای لغو روادید موافقت نکرده است. به‌نظر شما دلیل این عدم موافقت چیست؟ جمهوری تاجیکستان شاید به اندازه‌ای از کشورهایی مثل روسیه و ازبکستان و دیگر کشورهایی که رقیب‌های گیاپالیتکی در آسیای میانه محسوب میشوند، در هراس باشد. این مسئله جدی است. آن‌چه ما از اتفاق‌های اخیر در قرقیزستان می‌دانیم، در صورت ویران شدن توازن منفعت‌ها در آسیای مرکزی می‌تواند به تبادلات دولتی منجر شود. از این خاطر فکر می کنم که مسئولین تاجیکستان در حال بررسی این مسئله هستند و شاید روزهای نزدیک جواب قطعی خود را اعلام بکنند. یعنی تاجیکستان هنوز جواب قطعی نداده است؟ تا جایی که من اطلاع دارم نه، نداده است. آیا شما به این خوشبین هستید که روزی رفت و آمد بین ایران و تاجیکستان آزاد و بدون محدودیت شود؟ به اندیشه‌ی من وضعی کنونی تاجیکستان تقاضا میکند که روابط خود را با جمهوری اسلامی ایران خدشه‌دار نکند. مطمئن هستیم که جمهوری اسلامی این پیشنهاد را با در نظر گرفتن وضع تایجکستان مطرح کرده است. ولی از جانب دیگر اگر این پیشنهاد عملی شود رابطه‌ی تاجیکستان با ازبکستان بسته میشود و این می‌تواند کشور تاجیکستان را به‌بحران اقتصادی برساند. هرچند جمهوری اسلامی به‌عنوان یک هم‌زبان میخواهد به‌ما دست مدد دراز کند، در صورت رد این پیشنهاد در داخل تاجیکستان هم می توانند گروه‌های پیدا شوند که دولت تاجیکستان را در ازبک‌گرایی و یا در روسیه‌گرایی متهم کنند. از این‌جاست که تاجیکستان در آن موقعیتی نیست که این پیشنهاد را رد کند چون در انحصار کامل قرار خواهد گرفت. خب خیلی‌ها معتقدند که جمهوری اسلامی در تاجیکستان در حال تبلیغ دین اسلام فعالیت میکند و با لغو روادید ممکن است روند اسلامی شدن جامعه‌ی تاجیکستان تندتر شود. نظر شما در این‌باره چه هست؟ مسئله‌ی کوچک روادید به انتشار اسلام در منطقه ربطی ندارد. ما با جمهوری اسلامی ایران با هزار و یک رشته‌ی دیگر وصل هستیم و در صورت نتیجه ندادن لغو روادید هم جمهوری اسلامی می‌تواند از راه‌های دیگر و سفارت‌خانه‌ی خود، از طریق گسترش دادن همکاری‌های فرهنگی، از طریق کمیته‌ی امداد امام خمینی می‌تواند انجام دهد. این ساختارها در داخل تاجیکستان فعال هستند و اگر هدف جمهوری اسلام ترغیب دین باشد این ساختارها نمی‌توانستند در داخل تاجیکستان هم‌چنان فعال بمانند. روابط ایران و تاجیکستان در حال گسترش است و ایدئولوژی روی روابط اقتصادی بین این دو کشور نتوانسته است سایه بافکند. من گمان می کنم که اگر حتی جمهوری اسلامی قصد گسترش و ترویج دین اسلام را در پیش داشته باشد، لغو روادید به روند اسلامی شدن تاجیکستان تاثیر برساند.  |
||
نظرهای خوانندگان
امیدوارم لغو ویزا انجام نشود.
-- مضمون کوک کن ، May 9, 2010 در ساعت 11:59 PMبا تفکری که در حال حاضر بر ایران حاکم است این کار بیش از هر چیز به سکولاریسم تاجیکستان بشدت ضربه خواهد زد.
عبور و مرور اندک افراطیون تاجیک به ایران و از اینجا به وزیرستان پاکستان و همراهی آنها با جماعت اسلامی ازبکستان به امید ایجاد حکومت اسلامی در تاجیکستان همین حالا هم کم نیست. اوضاع زمانی دلهره آورتر میشود که بدانیم این افراد با اطلاع نیروهای امنیتی ایران عبور و مرور میکنند و حتی حمایت مالی نیز میشوند. شاید شما فیلم نماز جمعه شهر دوشنبه را ندیده باشید. ملایی که پیش نماز مهمترین مسجد پایتخت است چنان از حکومت ایران دفاع میکند که اگر کسی نداند گمان میکند حضرتش شیعه و نماز جمعه در قم برگزار می شود.
انحساراقتصادی ،محاصره اقتصادی. گیاپولیتیک ،ژئوپولیتیک... به عنوان یک ایرانی خواننده ی همیشگی این ستون هستم .کاربسیار قابل تحسینی است.
-- آرمان ملک ، May 10, 2010 در ساعت 11:59 PMbe onvan irani va doostar Tajikestan, man dar Bruxelle; az yek tajik kharid mikonam va niz az yek afghani, ba ham farsi harf mizanim. harf idéologie o in harfa ham moredi nadarad. visa hazf shavad, ravabet farhangi o elmi bishtar shavad.rasti agar be tor sistematic dar bareye masael, ahzab, pool, joghrafia, aghvam, daneshgah, zaban etc. dar tajikestan va dar meghyase bozorgtar dar bareye sayere keshvarha dar asiyaye miane benevisid khoob ast. merci
-- بدون نام ، May 10, 2010 در ساعت 11:59 PMبه نظره من دولت تاجیکستان باید تمام سعی خود را بکند تا پولهایی که ایران در لبنان و سوریه و فلسطین خرج میکند در تاجیکستان خرج بشود و بشدت مواظب باشد که اسلامگرایی حکومت ایران یک وقتی خدایی نکرده کشور تاجیکستان را به کام خود نکشد که این قصد را حکومت ایران صد در صد دارد با باز شدن مرزها دیگر کنترل اسلامگرایان هر دو طرف مرز بسیار سخت خواهد بود و این به سود تاجیکستان نیست دیری نخواهد کشید که حکومتی ملی در ایران بر سر کار خواهد امد ان وقت میتوان با بر داشتن ویزا روابط دو کشور یک فرهنگ را به سطح بسیار بالایی برد
-- k.k ، May 10, 2010 در ساعت 11:59 PMمرزهای میان کشورهای پارسی زبان باید برداشته شود. تاجیکان و افغانها هم نگران بنیادگرایان ایران نباشند که رژیم اسلامی ماندنی نیست و بزودی نسیم آزادی همه ایرانزمین را فرا خواهد گرفت.
-- حافظ ، May 10, 2010 در ساعت 11:59 PMنفس باد صبا مشک فشان خواهد شد
عالم پیر دگرباره جوان خواهد شد
ارغوان جام عقیقی به سمن خواهد داد
چشم نرگس به شقایق نگران خواهد شد
ما با ترکیه هم روادید نداریم مگه جمهوری اسلامی در آنجا که یک حکوت سکولار برپاست دخالت میکند؟ این به خود حکومت تاجیکستان بستگی دارد که بتواند ضمن استفاده از امکاناتی که ایران در اختیارش میگذارد, اجازه دخالتهای مذهبی را به او ندهد و این هم کار مشکلی نیست. کافیست که فقط مساجد را کنترل کند. اینهم که شما خیال میکنید در صورت لغو روادید تردد اسلامگرایان دو طرف ساده خواهد شد و رفت و آمدشان زیاد, موافق نیستم چون همین الان مگر جمهوری اسلامی برای ملاهای تاجیکی سختگیری ویزائی میکند؟ چه بسا آنها همین الان هم بدون نیاز ویزای ایران باشند و دارند بدون دردسر رفت و آمد میکنند.
-- منوچهر ، May 14, 2010 در ساعت 11:59 PMبهر حال من که بی صبرانه منتضر لغو این رادید هستم چه از وقتیکه این آهنگ شهر خالی نگار را شنیدم عاشق تاجیکستان شدم و دلم میخواهد وقتیکه بازنشست شدم بروم تاجیکستان زندگی کنم (اگه بلیط لاتاریم برد که همین الان عازمم). امیدارم تا آن موقع مسئله ویزا حل شده باشد.