«به گسترش مناسبات اقتصادی با ایران نیاز داریم»

شهزاده سمرقندی

امام‌علی رحمان، رییس جمهور تاجیکستان برای شرکت در گردهمایی سران کشورهای عضو «سازمان همکاری‌های اقتصادی» عازم تهران شد. امام‌علی رحمان قرار است که این دفعه به مدت یک هفته از ایران دیدن کند و در این سفر کاری از شهرهای کرمان و کیش در ایران دیدن کند.

در همین باره با شاکرجان حکیم‌اوف، کارشناس مسایل سیاسی در تاجیکستان گفت و گو کردم.

دلیل اصلی این سفر، ادامه بنیاد نقب استقلال است که این نقب و یا تونل، جنوب تاجیکستان را با با شمال آن پیوند می‌دهد. موفقیت قرارداد به تمام مبلغ‌های پیش‌بینی شده پرداخت شده است.

و امروز حدود شش میلیون دلار لازم است تا به طور مناسب معیارهای مقرر شده این ساختمان استفاده شود. ولی به هر بهانه، با وجود آن‌که مبلغ قبلاً پیش‌بینی شده، مصرف شد و خرج کارهای باقی‌مانده را تاجیکستان باید از حساب خود بدهد.

چون مشکلات اقتصادی داریم، سفر امام‌علی رحمان به کشور جمهور اسلامی ایران مربوط به همین گفت و گو‌ها و برقراری‌ همکاری‌های بیش‌تر با این کشور است. همین‌طور به گسترش مناسبات اقتصادی با ایران نیاز داریم.

استقبال از امام‌علی رحمان در تهران

در سایت رییس جمهور تاجیکستان نوشته شده است که امام‌علی رحمان از شهرهای کرمان و کیش در ایران نیز دیدار خواهد کرد. می‌توانید به ما توضح دهید که منظور از این بازدید‌ها چه هست؟

امام‌علی رحمان قبلاً از شیراز، نیشابور، طوس، مشهد و اصفهان دیدن کرد و امکانات دیدن مرکز‌های فرهنگی را داشت، اما این دفعه دنبال دیدن بخش‌های دیگر ایران است که قبلاً در آن جاها نبوده است.

وی می‌خواهد از این فرصت استفاده کند و با دستاوردهای این مناطق ایران در زمینه صنعت یا کشاورزی آشنایی پیدا کند. شاید دنبال برقراری همکاری‌های مستقیم با صاحبکاران دولتی و تاجران غیردولتی است.

یک هفته برای سفر کاری یک رییس جمهور مدت کوتاهی نیست‌، به نظر شما امام‌علی رحمان این دفعه هم موفق خواهد شد که کمک‌های بیش‌تری از ایران دریافت کند؟

معلوم است که این از اولین کوشش‌های اخیر رییس جمهور تاجیکستان برای جلب بیشتر سرمایه‌گزاری و یا به دست آوردن وام‌های بیش‌تر برای صندوق اقتصادی ملی تاجیکستان است. ایران نیز در آغاز رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری قرار دارد.

آن‌طور که می‌دانیم خاتمی، رییس جمهور سابق ایران نیز نامزدی خود به مقام ریاست جمهوری را اعلام کرده است. طبق نظرسنجی و مشاهده‌هایی که ما داشتیم، احتمال موفقیت خاتمی بیشتر است.

زیرا که در این چند سال آخر از موفقیت اقتصادی ایران کاسته شده است. هم‌زمان باید ذکر نمود که اساساً سرمایه‌گزاری جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور مربوط به دوره ریاست جمهوری خاتمی بود.

بعد از او ایران به سیاست داخلی خود مشغول می‌شود زیرا که انتخابات برای جمهوری اسلامی ایران یک اتفاق مهم استراتژیک است. از این‌جاست که امام‌علی رحمان نیاز داشت که به مدت یک هفته در ایران بماند.

ایران در سال‌های اخیر در تاجیکستان بسیار فعال بوده‌، به خصوص سدسازی و برق‌رسانی. به نظر شما عوض شدن سیاست ایران بعد از انتخابات هیچ تفاوتی در روابط ایران و تاجیکستان وارد خواهد کرد؟

باید گفت که ایران در اوایل همکاری‌های خود بسیار فعال بود و سرمایه‌های زیادی به تاجیکستان جلب کردند و تا به حال روابط خوبی دارند. همین‌طور افکار سرمایه‌گزاران ایرانی از بازار تاجکیستان خیلی خوب است.

بنیاد نیروگاه سنگ توده ۲ از برنامه‌هایی است که از قبل بین این دو کشور وجود داشته است که هرچند آن‌طور که طرح‌ریزی و برنامه‌ریزی شده بود به انجام نرسیده است. یکی از مقصد‌های سفر امام‌علی رحمان سرعت بخشیدن به ادامه و به انجام رساندن این دو پروژه مهم نیز هست.

تاجیکستان در مدت ریاست احمدی‌نژاد کمک‌های زیادی دریافت کرد و چنین به نظر می‌رسد که امام‌علی رحمان کمی نگران هست که اگر احمدی‌نژاد دوباره انتخاب نشود، برنامه‌هایی که در دوران او امضا شده به انجام نرسد. به نظر شما همکاری‌های کنونی ایران و تاجیکستان چقدر به آن وابستگی دارد که به مقام ریاست جمهوری ایران برسد؟

به اندیشه من، نظام سیاسی و حاکمیت دولتی در جمهوری اسلامی ایران ویژگی‌های خاص خود را دارد و استراتژی دولت‌داری از نظر اصولی کمتر به ریاست جمهوری وابستگی دارد، زیرا که اولویت‌های سیاست داخلی و خارجی را رهبر تعیین می‌کند. به همین دلیل، به نظر من اصولاً مناسبات جمهوری اسلامی ایران وابسته به تغییر رییس جمهور نخواهد بود.