«من مال شوروی‌‌ام»

شهزاده سمرقندی

در روسیه موسیقی همیشه آمیخته با سیاست روز بوده است و همیشه هم آن خوانندگانی که طرفدار آن بوده‌اند، میدان بیشتری داشته‌اند.

آلگ گزمنوف (Aleg Gazmanov) خواننده‌ی محبوب و شناخته‌ی روس نیز همین‌گونه به صحنه آمد و ماندگار شد.

دلیل به صحنه موسیقی پاپ راه یافتن این خواننده‌ی روس نیز سیاست روز در سال‌های ۱۹۸۰بود. دولت روسیه از خوانندگان و دانشجویان شهرهای دورافتاده که از نظر سیاسی برای مسکو حساس بودند، پشتیبانی می‌کرد و به آنها کمک کرد تا مستقر شوند و نماینده‌ی فرهنگی کشور خود باشند.

گزمنوف در شهر کلیلینگراد (Kaliningrad) به دنیا آمد و خیلی‌ها دلیل محبوبیت او را در همین می‌بینند. چون کلیلننگراد با این که جزو روسیه محصوب می‌شد، از نظر جغرافی در جایی است که دور از خاک روسیه است و روسیه همیشه از جدایی‌طلبی مردم آن نگرانی شدیدی داشت.

هرچند کلیلننگراد یک ولایت کوچکی است، اما تاریخ طولانی و پیچیده‌ای داشته است. اسم قدیمی آن «کنینگسبرگ» بوده و از سال ۱۹۴۶ از زمانی که جزو روسیه‌ی شوروی شد، اسم آن هم تغییر یافت. از آن زمان به بعد به کنینگسبرگ «کلیننگراد» می‌گویند.

آلگ گزمنوف، خواننده‌ی روس

آلگ گزمنوف نماینده‌ی واقعی‌ای زمین مادری خود است و در ترانه‌هایش این احساس را به شنونده می‌دهد. تاریخ و مردم کلیننگراد در ترانه‌های او جای مخصوصی دارد.

هرچند گزمنوف هنوز سوسیالست است و احساس ملت‌گرای او همچنان با همان شیوه‌ای که در دوران شوروی بود، ادامه دارد، ولی بعضی از مردم کلیننگراد طرفدار پیوستن این شهر به کشورهای همسایه‌ی اروپایی‌اند. اما احساس قوی سوسیالستی مردم کلیلنینگراد سبب می‌شد، با این‌که سرزمین آنها از خاک روسیه دور است و با این‌که در مرز اروپای شرقی قرار دارد، همچنان آن را به عنوان جزئی از روسیه حفظ کنند.

آلگ گزمنوف و سافیه راترو که او نیز نماینده‌ی مردم اوکراین در روسیه است، به توجه و احترام بسیار مردم روس رو‌به‌رو هستنند.

در ترانه‌ی «س‌س‌س‌ر» (SSSR) و یا «اتحاد شوروی»، گزمنوف از این احساس غرور و پهنای وطنش به روشنی می‌گوید. در این ترانه می‌گوید:

وطن من از اکراین شروع می‌شود
و تا سخالین و قزاقستان ادامه دارد.
من این پهنا را احساس می‌کنم
و می‌فهمم که من زاده‌ی این اتحادم.
من محصول شوروی‌ام.

در برنامه‌های آینده شاید از سافیا راترو گفتم، اما این‌جا باید بگویم که این خوانندگان شهرهای دوردست پیش مردم روس اعتبار و احترام زیادی دارند، به خصوص اگر از کشورهای باشند که در طول تاریخ به روسیه پیوسته باشند.

گزمنوف با ترانه‌ی «دریاگرد» و یا به روسی «Maryachka» معروف شد. در این ترانه می‌گوید:
در سکوت دریاها
در طغیان موج‌ها
دو ستاره می‌بینم، چون دو راهی به دو سمت
یکی به سوی طلوع آفتاب هدایت‌ام می‌کند
و دیگری به ساحل و به سرزمین خود می‌خواند مرا

اما خوب نیست برایم در خانه ماندن
من خاکی نیستم، آبی‌ام
من دریانوردم و تو ماهی‌گیر
من و تو هیچ‌گاه به هم نخواهیم رسید.

آلگ گزمنوف از معدود خوانندگان روس است که از ترانه‌هایش برداشت سیاسی می‌شود.

هم‌اکنون گزمنوف ۵۵ ساله است و با پسر خود، رادیان روی صحنه می‌آید. مردم روس رادیان را با همین چهره‌ی پنج شش ساله‌اش که با پدر خود به صحنه آمد و ترانه‌ی «تا جوانی برقص» و یا به روسی «Tansuy paka maladoy» را خواند، به یاد سپرده‌اند. هرچند وی در این حال جوان ‌و خواننده‌ی مستقل است.