من دوست ندارم

بشنوید

در آمستردام مغازه ای ایرانی ست با نام سوپر رز. این از آن مغازه هایی ست که ایرانیان آمستردام تقریبا هر هفته به آن سر می زنند و تقریبا همه جنس های محصول ایران را می توانند پیدا کنند. شماره این مغازه را گرفتم و با مسئول آن که فرصت نشد اسم شان را بپرسم صحبت کردم.

مصاحب من از حمید عسکری و رضا صادقی نام برد و گفت که به این آهنگ ها مرتب گوش می داده و از خوانندگان دوستداشته ایشان هستند.
با این دو اسم زیاد آشنایی نداشتم و از روی گفته مسئول مغازه ایرانی سوپر رز از خوانندگان داخل ایران هستند که مجموع ترانه هایشان در اروپا خوب به فروش می روند.

شماره دوست افغانستانی خود اورزالا اشرف را گرفتم. اورزالا اشرف مدیر موسسه غیر دولتی کمک به کودکان نیازمند در افغانستان است.
اورزالا دو ماه قبل در آمستردام مهمان بود. آن وقت حدود دو سه سی دی وار ترانه های افغانی را از لپ تاپ خود پیاده کرد و به من داد.

اورزالا که همه روزه با مردم جنگزده و نیازمند شهرهای مختلف افغانستان سر و کار دارد، صحبت را با آرزوی صلح و امانی در آینده در تمام مناطق دنیا شروع می کند. ترانه درخواستی او "دنیا گذران" از خواننده معروف افغان فرهاد دریا بود که بسیار زیباست و در برنامه رادیویی می توانید گوش بدهید.

این سوال را از خودم هم پرسیدم که به چه ترانه ای در سال گذشته زیاد گوش دادم و دوست داشتم. چون از هر کسی که می پرسیدم کمی سکوت می کردند و بعد جواب می دادند. به خود فکر کردم که آیا این سوال سختی ست؟
خود نیز بین این همه ترانه خوبی که برای شما پخش کردم و خود نیز لذت بردم، اندیشیدم که باید کدام یکی را انتخاب کنم. به نظرم این سوال بسیار بیرحمانه آمد. آخر موسیقی دوستان حتما چند آهنگ را همزمان دوست دارند.

اما اگر واقعا از من ترانه ای را بخواهید که بیش از دیگر ترانه ها دوست دارم و در سال گذشته به آن گوش داده ام، باید بگویم که ترانه بسیار جدی و پرمحتوای ولادیمیر ویسوتسکی* خواننده روس سالهای 1960-70 است. عنوان این ترانه به فارسی "من دوست ندارم"** است.
خود ویسوتسکی وقتی زنده بود در مصاحبه ای گفته بود: "این ترانه را در همه حالتی که بخوانم باز خوب است برایم و دوست دارم. چون یک چیز را واقعا روشن می گوید که از دل من است: من دوست ندارم!"

اما ولادیمیر ویسوتسکی چه چیزی را دوست ندارد؟ خودش در این ترانه پاسخ می دهد:

من دوست ندارم، فرار کشنده را
و از زندگانی هیچ وقت خسته نخواهم شد!

من دوست ندارم هیچ یک فصل سال را

اگر ترانه های شاد نخوانم!

من دوست ندارم تحسین های سرد

و همین طوراستقبال دروغین را

و باز هم اگر کسی بیگانه نامه های مرا بخواند

با نگاه پنهانی از پشت سر من.

من دوست ندارم، صحبت اگر ناتمام ماند

و این که مانع حرفهای من شوند.

من دوست ندارم، وقتی پشت سر کس و حتا

این که بدون ارزیابی تیر خالی کنند!

من متنفرم، از شایعاتی که در قالب تفسیر می پراکنند

من دوست ندارم وقتی با آهن به شیشه می زنند

من دوست ندارم اگر پرزور با کم زور رو به روست

من دوست ندارم وقتی نبرد نابرابر است...

ببینید، زمان زیاد است! گذارها هم

اما من این همه را هیچ گاه دوست نخواهم داشت!

ببخشید که این ترانه ناشاد را یاد آوردم. چون در واقع این ترانه دوستداشته من و برادرم بود و هست از دوران کودکی تا به حال.
بد نیست کس حسابش را با خود روشن داشته باشد که چه چیزرا دوست دارد و چه چیز را نه. چه موسیقی باشد، چه رفتارو کردار.

سال نو سال روشن و باثمر باد برای شما دوستان برنامه موسیقی ملل.

* Владимир Висоцкий / Vladimir Vysotsky
** Я не люблю ترانه ویسوتسکی در یوتیوب

______________________


بخش اول این برنامه را در این جا پیدا کنید