هادی خرسندی به ایران بازگشت

سعید بشیرتاش، ابراهیم نبوی

امام خمینی: آن‌طور نباشد که یک دولتی در مقابل دولت باشد

در پی حملات گروه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی به دولت مهندس بازرگان، آیت‌الله خمینی از دولت حمایت کرد. وی گفت: «حالا که این ملت پابرهنه این پیروزی را به دست آورده است از اطراف دارند هجوم می‌آورند و می‌آیند به ایران برای این‌که در این سفره شریک باشند این‌ها چه می‌دانند اسلام چه است. این‌ها رفته‌اند در خارج خوابیده‌اند. ملت ما پیش برده حالا آمدند به خیالات افتادند که یک چیزی دست آن‌ها بیاید.»

آیت‌الله خمینی پیرامون مشکلات جاری دولت گفت: «الان توقعات خیلی زیاد است. مردم بیش از ۵۰ سال رنج کشیدند صبر کردند حالا می‌خواهند همان رنج‌های ۵۰ ساله با یک شب به یک ماه ترمیم شود این امری است غیر ممکن. دولت تنها نمی‌تواند این کار را بکند و این محتاج به شرکت همه در ترمیم خرابی‌ها است.»

آیت‌الله خمینی افزود: «یکی از کمک‌هایی که از آقایان ساخته است این است که در این پادگان‌هایی که این‌ها کسی را می‌گذارند و در شهربانی و در کلانتری‌ها که کسی را می‌گذارند کارشکنی نکنید. آن‌طور نباشد که یک دولتی در مقابل دولت باشد که تضعیف باشد تایید کنید که یک دولتی است که مال خودتان است مثل دولت‌های سابق نیست دولتی است که منشاء اراده خود شما است. آشفتگی‌های زیادی هست که مفسدین افتادند روی مردم و پخش اکاذیب می‌کنند و می‌روند در کارخانه‌ها به آن‌ها می‌گویند ببینید هیچی نشد. خوب آن بیچاره‌ها هم نمی‌دانند که هیچی نشد. خوب آن بیچاره‌ها هم نمی‌دانند که هیچی نشد. نبوده است. آن‌که بود حساب نمی‌کنند.»

امام خمینی در مورد تراکم کارهای دولت گفتند: «الان هر یک از اعضای دولت که پیش من می‌آیند وزرا می‌آیند یا رئیس ارتش می‌آید، قرنی می‌آید، دیگران می‌آیند، خوب این‌ها همه‌شان می‌بینم که عاجزند از این‌که بتوانند به این زودی کار را انجام دهند و این‌ها هم حق دارند. آن‌طور نیست که مسامحه می‌کند، مشغولند، همه شب و روز مشغولند. لیکن وضع طوری است که نمی‌شود به این زودی انجام داد، باید کمک کنیم.»

لازم به توضیح است که روزنامه‌ها به دلیل این‌که لازم می‌دانستند همه اظهارات آیت‌الله خمینی را کلمه به کلمه منتشر کنند، برخی ترکیب بندی‌های ادبی رخ می‌داد که ناشی از شیوه گفتار آیت‌الله خمینی بود.

آیت‌الله خمینی و پسرش

امیر‌انتظام: ایده انتخاب مدیران توسط کارکنان مخرب است

عباس امیر‌انتظام، معاون نخست وزیر در مصاحبه مطبوعاتی امروز با سیل انتقادات از طرف نمایندگان مطبوعات درباره مسایل مختلف از جمله روش تلویزیون مواجه شد. معاون نخست وزیر گفت برای هزینه آب و برق مصرف‌کنندگان کم‌در‌آمد بخشودگی در نظر گرفته است و همچنین لوایحی برای رفع مشکلات مردم در دست تصویب دارد.

سپس گفته شد که با توجه به تغییرات در انتخاب اشخاص مثل انتصاب جدید فرمانده نیروی هوایی که برای چهارمین بار انجام می‌شود و تغییراتی در مسأله گذرنامه این توهم را پیش می‌آورد که اختلافاتی در کار است. علت آن چیست؟

آقای امیرانتظام پاسخ داد: «دولت تازه کارهایش را شروع کرده است و تصمیم‌گیری صد در صد درست برای این‌که جای گله برای کسی نباشد مقدور نیست و مهم‌تر این‌که دولت با کوهی از مشکلات روبه‌رو است و این کار ساده‌ای نیست. اما در مورد انتخاب افراد گرفتاری که داریم این است که افراد ضد انقلاب در تمام اقشار مملکت به هر طریق می‌خواهند کارشکنی کنند و این ایده را که هر گروه باید مدیران و روسایشان را انتخاب و اداره بکنند اشاعه داده‌اند که این ایده عاملی مخرب، ضد انقلابی و برای خراب کردن انقلاب ما است که با تمام موازین جهانی مغایر است و ما با آن مبارزه خواهیم کرد.»

معاون نخست وزیر گفت: «به کمیته‌ها اشاره کردید واقعیت‌هایی است که ما هم از آن‌ها بی‌اطلاع نیستیم این کمیته‌ها در بسیاری جهات و جاها خدمات ارزنده‌ای انجام داده‌اند ولی گاهی هم چون دستوری از کمیته مرکزی انقلاب نمی‌گیرند موجب اختلافاتی می‌شوند.»

وی به چند نمونه از این‌گونه تصمیمات اشاره کرد و سپس گفت: «ما به فکر راه حل این مشکلات هستیم و این مشکلات که نارضایی کرده‌اند به استحضار امام رسیده است و شخصی به ریاست کل کمیته‌ها انتخاب شده است و کار کمیته‌ها ظرف یکی دو روز آینده متمرکز خواهد شد.»

از امیر انتظام در مورد آزاد شدن زندانیان و توزیع بی‌حساب اسلحه به دست مردم و خطراتی که مردم را تهدید می‌کند سوال شد. وی اظهار داشت:

«با پیروزی ملت ایران و سقوط پادگان‌ها تعدادی اسلحه به دست مردم افتاد و از طرفی هم در زندان‌ها گشوده شد شاید هدف آزاد کردن زندانیان سیاسی بود، اما در این زندان‌ها عده‌ای از جانیان و تبهکاران نیز آزاد شدند و اسلحه گرفتند. دولت این مشکل را می‌داند و سریعاً در فکر چاره‌اندیشی است و تشکیل سپاه پاسداران انقلاب به زودی رافع این مشکلات خواهد بود.»

وی همچنین گفت: «از خطراتی که مردم را تهدید می‌کند نیز بی‌اطلاع نیستیم پریشب برای سومین بار به منزل من تیراندازی کردند و دیوارها سوراخ سوراخ شد. مسلم بدانید که با تمرکز یافتن سربازان پاسدار انقلاب این مشکلات حل خواهد شد.»

وی افزود: «در حال حاضر در ایران فقط ۹۲۰ نفر آمریکایی حضور دارند.» گفته شد وزیر کار اعلام کرده است تمام حقوق کارگران محفوظ خواهد بود. امیر‌انتظام قبل از ادامه سوال گفت از آقای داریوش فروهر خواهیم خواست که به سوالات شما پاسخ دهد.

امیرعباس انتظام در کنار مهندس بازرگان و داریوش فروهر

چک ساواک صد و پنجاه میلیون تومان بود

در پی انتشار خبر مربوط به چک پرداختی از حساب ساواک که در شماره دیروز به چاپ رسید اطلاع یافتیم که مبلغ چک یک‌صد و پنجاه میلیون تومان بوده و چک به امضای رئیس و رئیس حسابداری ساواک به عهده شعبه رضا شاه بانک سپه صادر شده است.

ولی به علت نبودن این مبلغ پول نقد در شعبه مربوطه جریان به هیأت مدیره بانک گزارش می‌شود و هیأت مدیره طی نامه‌ای به شاپور بختیار نخست وزیر سابق جریان را گزارش می‌دهد و با توجه به این‌که ساواک به موجب لایحه تقدیمی وی به مجلس منحل شده و به طور کلی ساواک تحت نظر نخست وزیر است کسب تکلیف می‌نمایند.

شاپور بختیار ذیل نامه می‌نویسد «موافقم» اما معلوم نیست مقصود از این موافقت چیست؟ و به هرحال براثر فشاری که وارد می‌شود پنجاه میلیون تومان از صد و پنجاه میلیون تومان وجه چک یاد شده پرداخت می‌گردد که در نتیجه موضوع در کمیته امام مطرح و سه عضو از چهار عضو هیأت مدیره بازداشت می‌شوند.

از راست: هادی خرسندی، اسماعیل نوری‌علا و یدالله رویایی

هادی خرسندی به ایران برگشت

هادی خرسندی، طنزپرداز برجسته ایرانی که پس از انقلاب به تهران بازگشت، طی نوشته‌ای که روز هشتم اسفندماه منتشر شد، چنین نوشت:

نامه به آقای اطرافیان!
حضور محترم جناب آقای اطرافیان

پس از عرض سلام، امیداورم که حالتان از بقیه مردم بهتر باشد. اگر جویای احوالات ما باشید، بحمدالله سلامتی برقرار است و ملالی نداریم جز دوری شما از سیاست! باری، جناب آقای اطرافیان، بنده سحرگاه روز یک‌شنبه (پریروز) وارد ایران شدم و هنوز خوب به اوضاع و احوال وارد نیستم.

اما می‌دانم که جنابعالی سفت و سخت دست اندرکار امور سیاسی هستید و هرچه که از دستتان بر‌می‌آید، در خدمت به مردم، کوتاهی نمی‌کنید. در عین حال نمی‌دانم جنابعالی چه هیزم تری به بعضی از مردم فروخته‌اید که درباره هر مشکلی که صحبت می‌شود می‌گویند: «تقصیر اطرافیان است!»

جناب آقای اطرافیان، بنده جنابعالی را خوب نمی‌شناسم. ظاهراً مردم هم شما را نمی‌شناسند. نمی‌دانند از کجا آمده‌اید. چرا آمده‌اید. چه تحصیلاتی دارد و سابقه‌تان چیست. گویا شما هم بعد از ده، بیست سال دوری از وطن، زیاد با خلق و خوی مردم، آشنایی ندارید و مردم را خوب نمی‌شناسید.

به نظر من بهتر می‌بود که قبل از به دست گرفتن رشته امور، یک جلسه معارفه تشکیل می‌دادند و جنابعالی را به مردم معرفی می‌کردند، یا این‌که لااقل اجازه می‌دادید که مطبوعات چند سطر شرح حال و بیوگرافی شما را برای خوانندگانشان بنویسند.

جناب آقای اطرافیان، آن‌طور که بویش می‌آید، این روزها، سازمان خیریه «سیا» مشغول کمک به زلزله‌زدگانی است که در خوادث اخیر، خانه‌هایشان خراب شده! بنابراین باید بیشتر مواظب باشیم و انقلاب بزرگی را که با رهبری امام خمینی به دست آورده‌ایم، یک دستی نگیریم، بلکه دو دستی بچسبیم که خدای ناکرده از دستمان نیفتد.

جناب آقای اطرافیان، می‌بخشید از این‌که بنده دستپاچه بودم و بدون این‌که وقت قبلی گرفته باشم، برایتان نامه نوشته‌ام. منظورم این بود که شما را زودتر در جریان بگذارم و آگاهتان سازم که هر کسی در هر موردی به خودش اجازه ندهد که کاسه کوزه‌ها را سر شما بشکند و بگوید: «تقصیر اطرافیان است.»
قربان شما: اکنافیان

هویدا به همراه همسرش، لیلا

زندانیان اسرار مهم رژیم را فاش کرده‌اند

روزنامه اطلاعات اعلام کرد، تکلیف بازداشت‌شدگان غیر نظامی به زودی اعلام می‌شود. در محافل نزدیک به شورای انقلاب و کمیته رسیدگی به جنایات رژیم گفته شد که در هفته آینده بعضی از زندانیان ستاد انقلاب، پس از تحقیقات کامل آزاد می‌شوند.

در میان این گروه تنی چند از بلند‌پایگان رژیم سابق که پیش از تغییر رژیم همبستگی خود را با انقلاب اعلام کرده‌اند، هستند. در حال حاضر جدا از نظامیان امیر‌عباس هویدا، روحانی، آزمون، نیک‌پی از عوامل سابق رژیم و دکتر جواد سعید، رئیس مجلس نیز در بازداشت به سر می‌برد.

سعید که علاوه بر ریاست مجلس عضو شورای سلطنت نیز بود، تنها عضو شوراست که در بازداشت به سر می‌برد و از آنجا که سعید پیش از تغییر رژیم شخصاً به حضور امام خمینی رسید و انحلال مجلس و استعفای نمایندگان را به رهبر انقلاب داد، گفته می‌شود، امکان دارد از او نیز رفع بازداشت به عمل آید.

محافل نزدیک به دادگاه انقلاب اسلامی گفتند: از این پس عوامل رژیم به طور علنی محاکمه خواهند شد. چرا که جنایت رژیم سابق در حدی بوده که لازم است توسط وابستگانش فاش شود. همین محافل اشاره کردند که پس از اعدام دومین دسته از جنایتکاران نظامی، زندانیان براساس نخستین بازجویی‌ها تقسیم شدند و در زندان‌های قصر کمیته شهربانی و جمشیدیه مستقر گردیدند.

و به محض آن‌که دادگستری فعالانه کار خود را آغاز کند، در درجه اول به جرم‌های این گروه رسیدگی خواهد شد. از سوی دیگر گفته شد که ممکن است وابستگان رژیم سابق برای افشا کردن بعضی از اسرار مهم در جلسات مصاحبه مطبوعاتی شرکت داده شوند و باحتمال زیاد این مصاحبه‌ها از رادیو تلویزیون نیز پخش می‌شود.

موارد گفته شده، هرگز اتفاق نیفتاد و وضع اعدام‌ها و بازداشت‌ها به همین شکل پیش رفت.

بخش زیر هشت ساواک

چه کسانی می‌توانند از کشور خارج شوند؟

به نوشته روزنامه‌های کشور، این اطلاعیه از طرف دولت موقت انقلاب اسلامی صادر شد:

چون عده‌ای از هم‌میهنان برای اخذ اجازه خروج از کشور به نخست وزیری یا سایر سازمان‌های مسئول مراجعه می‌کنند و علاوه بر تضییع اوقات خود، باعث توقف پاره‌ای از امور دولت می‌شوند، لذا بدین‌وسیله به عموم هم‌میهنان عزیز اعلام می‌شود که در حال حاضر فقط افراد زیر می‌توانند به خارج از کشور مسافرت کنند:

اول: افراد کمتر از ۱۸ سال
دوم: محصلینی که از دانشگاه‌های خارج از کشور پذیرش گرفته و نیز ویزای معتبر داشته باشند.

سوم: محصلینی که در خارج از کشور مشغول تحصیل بوده و اینک پس از گذراندن تعطیلات خود می‌خواهند دوباره برای ادامه تحصیل خارج شوند.

چهارم: بیمارانی که امکان مداوای آن‌ها در ایران نباشد و لزوم خروج آن‌ها از طرف وزارت بهداری گواهی شده باشد.

جلال‌الدین فارسی

سازمان پاسداران انقلاب چگونه تشکیل می‌شود؟

سازمان پاسداران انقلاب و چگونگی تشکیل آن یکی از مهم‌ترین مسایلی است که دولت موقت انقلاب تصمیم دارد هرچه زودتر آن را به سامان برساند، چه در حال حاضر مهم‌ترین ایرادی که به دولت وارد می‌شود بر سر سازمان ارتش و رهبری آن و استفاده از عواملی است که در رژیم سابق مهم‌ترین عامل کشتار مردم و ضربه زدن به انقلاب بوده‌اند.

در این زمینه هشدار‌های مکرری از سوی مجاهدین خلق، فدائیان، احزاب چپ و نیروهای منفرد به دولت موقت انقلاب داده شد و به نظر می‌رسد سرعت در تشکیل سازمان پاسداران انقلاب علاوه بر این‌که زمینه را برای ایجاد یک ارتش ملی یا خلقی فراهم می‌کند، حمایت نظامی کافی برای نظام تازه به وجود خواهد آورد.

در تشکیل نیروهای پاسدار انقلاب که دارای کادرهای منظم، چریک، ضد چریک و پاسدار خواهد بود، تجربه مقاومت فلسطین مورد نظر بوده و به گفته یکی از نزدیکان شورای انقلاب، یاسر عرفات در مذاکرات خود با رهبری ایران، آمادگی خود را برای دادن هرگونه کمکی در این زمینه اعلام داشته است به گفته همین مقام الگوی ارتش‌های منظم «عین الجالوت» نیروهای چریکی «عاصفه» و نیروهای پاسدار «فتح» وابسته به مقاوت فلسطین در ایران مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

به همین منظور گروهی از کارشناسان نظامی فلسطین به ایران خواهند آمد. گفته شد حضور سرهنگ ابوالزعیم، مشاور نظامی عرفات در ایران نیز به همین منظور بوده است. برای فرماندهی نیروهای پاسدار انقلاب در حال حاضر از جلال‌الدین فارسی نام برده می‌‌شود.

جلال‌‌الدین فارسی که جدا از شخصیت نظامی‌اش به عنوان یک متفکر و نویسنده ایرانی، سال‌ها در خدمت مقاومت فلسطین بوده، سرپرستی یک گردان از نیروهای رزمنده مقاومت فلسطین را به عهده داشت، در این گردان که جزو «کتائب الثوره» بود، بسیاری از مجاهدان و فدائیان ایرانی تعلیم گرفتند، بعضی در نبرد با اسرائیلی‌ها کشته شدند و گروهی به ایران آمدند و هسته‌های مقاومت مسلحانه را در ایران بنیاد نهادند.

تردید نیست در تشکیل نیروهای پاسدار انقلاب از آن گروه نظامیان مومن به انقلاب که پیش از این به انقلاب پیوسته‌اند، استفاده خواهد شد.

شاه در بستر بیماری به همراه خانواده‌اش

مغز شاه از کار افتاده است

نیوزویک، خبرگزاری فرانسه ـ نیوزویک در شماره این هفته خود نوشته است شاه سابق ایران دچار فرسودگی اعصاب شده و سلامت مغزی‌اش پیوسته رو به تباهی می‌رود. این مجله آمریکایی از قول منابع دیپلماتیک در پاریس نوشته است شاه ایران که اکنون به مغرب پناهنده شده است، از دوران کودکی از اختلال دستگاه گردش خون رنج می‌برد و به گفته پزشکان اروپایی که سال گذشته او را معاینه کردند خون کافی به مغزش نمی‌رسد.

نیوزویک اظهار عقیده کرده است که این ناتوانی مغزی ممکن است علت بی‌تصمیمی شاه قبل از خارج شدن از تهران و انزوا و گوشه‌گیری کنونی او باشد. شاه از هنگامی که وارد رباط شده است درها را به روی خود بسته و گرفتن هرگونه تصمیم مربوط به خانواده را به همسرش واگذار کرده است.

سمینار بررسی نتایج اجرایی قانون حمایت خانواده، پیش از انقلاب ۵۷ / عکس: مدرسه فمینیستی

اجرای قانون حمایت خانواده متوقف شد

براساس نامه‌ای که از دفتر امام خمینی به دادگاه حمایت خانواده ارسال شد، فعالیت این دادگاه متوقف ماند تا به زودی از طرف وزارت دادگستری لغو آن اعلام شود. در این نامه به رئیس دادگاه حمایت خانواده نوشته شده چون قانون حمایت خانواده مخالف شرع اسلام است از اجرای آن خودداری شود.

لذا پس از تسلیم این نامه به رئیس دادگاه حمایت خانواده کلیه پرونده‌هایی که در این دادگاه و شعبات آن در دست بررسی است و طی آن به شکایات زن و شوهرها رسیدگی می‌شد و احیاناً دستور طلاق به درخواست زن‌ها صادر می‌گردید متوقف و بلا‌اثر می‌ماند.

متن نامه‌ای که از طرف دفتر امام خمینی به دادگاه حمایت خانواده ارسال شد به این شرح است:

بسمه تعالی
ریاست محترم دادگاه حمایت خانواده دام التوفیقه قانون حمایت خانواده بر طبق تصویبی که شده برخلاف شرع انور است و حضرت آیت‌الله العظمی صریحاً اعلام فرموده‌اند بدین‌وسیله خواهشمند است روی قانون مزبور اقدامی نشود، لغو آن نیز از طریق وزارت اعلام خواهد شد.

دفتر امام خمینی

گفته شد این اقدام به دنبال پرسش یکی از کارکنان بازنشسته وزارت دادگستری از حضور امام خمینی صورت گرفته است. کارمند بازنشسته وزارت دادگستری که حاج ناصر زرکوب نام دارد از امام سوال کرده بود قانون حمایت خانواده که زن و شوهر را طلاق می‌دهد برخلاف نص صریح قرآن کریم است و در رساله عملی آن جناب هم مطلبی راجع به قانون حمایت خانواده نخوانده‌ام، اکنون دستور چیست؟

به نوشته روزنامه اطلاعات، خبرنگار این روزنامه پس از اطلاع از مفاد نامه مزبور با مقامات دادگستری تماس گرفت ولی آن‌ها از دریافت چنین نامه‌ای ابراز بی‌‌اطلاعی کردند.

وزیر دادگستری در این مورد به خبرنگار اطلاعات گفت: «در ملاقاتی که با امام داشتم امام به طور شفاهی خواستند تا قانون حمایت خانواده مورد تجدید نظر قرار گیرد و کلیه مواردی که از این قانون با موازین اسلامی مغایرت دارد ملغی شود.»

وزیر دادگستری همچنین به خبرنگار ما گفت در گفت و گوی با امام ایشان همچنین در مورد کوتاه شدن مدت محاکمات متهمین توصیه‌هایی کردند تا بدین‌وسیله مردم ایران در جریان محاکمات قرار گیرند.

ایشان همچنین یادآوری کردند که به‌هیچ‌وجه نباید به زندانیان اهانت کرد، چون در این مرحله آن‌ها متهم هستند و اگر دادگاهی آن‌ها را محکوم کند طبق موازین قانونی بدون شک مجازات خواهند شد.

مهرانگیز منوچهریان از طراحان اولیه لایحه حمایت خانواده / عکس: مدرسه فمینیستی

قانون حمایت خانواده چه بود؟

قانون حمایت خانواده در ۱۵ بهمن ۱۳۵۳ تصویب شد و به موجب این قانون کلیه اختلاف ناشی از امر زناشویی و دعاوی خانوادگی و سرپرستی اطفال صغیر به این دادگاه ارجاع شد. به موجب این قانون به زن یا شوهر اجازه داده شده که در مواردی مانند «توافق طرفین، استنکاف شوهر از دادن نفقه زن و سایر حقوق واجبه زن، عدم تمکین زن از شوهر، سوء رفتار و سوء معاشرت، ابتلا به امراض صعب‌العلاج و جنون هر یک از زن یا شوهر، عدم رعایت دستور دادگاه در مورد منع اشتغال به کار یا حرفه که منافی با مصالح خانواده می‌شد، محکومیت زن یا شوهر به مجازات پنج سال حبس یا بیشتر، ابتلا هرگونه اعتیاد مضره، ازدواج مجدد شوهر بدون موافقت زن و رأی دادگاه، ترک زندگی خانوادگی محکومیت قطعی در اثر ارتکاب به جرمی که مغایر حیثیت خانوادگی است، عقیم بودن یکی از زوجین و بالاخره در صورت غایب و مفقود‌الاثر شدن تقاضای طلاق کنند.»

مطلب مهم در این قانون ماده ۱۶ و ۱۷ است که در آن شرایط خاصی برای تعدد زوجات پیش‌بینی شده و مجازاتی برای مرد در صورتی که بدون اجازه‌ی دادگاه مبادرت به ازدواج دوم کند، پیش‌بینی گردیده است. به موجب قانون، در این صورت، مرد به حبس از شش ماه تا یک‌سال محکوم می‌شود، عاقد و سردفتر نیز به همین مجازات محکوم می‌شوند.