ای امام رضا! استعفای اعلی‌حضرت را قبول نکن

سعید بشیرتاش، ابراهیم نبوی

جبهه ملی علیه کابینه دکتر صدیقی

با افزایش احتمال تشکیل کابینه‌ای توسط غلامحسین صدیقی، جبهه ملی اعلام کرد با چنین کابینه‌ای موافقت نخواهد کرد. گفته می‌شود که تشکیل یک دولت غیرنظامی، آخرین امید حکومت پهلوی برای مقابله با موج انقلابی‌گری مردم است.

دکتر غلامحسین صدیقی که پیشنهاد تشکیل یک کابینه ملی را از سوی محمدرضا شاه دریافت کرده است، در حال حاضر ۷۷ سال دارد و پس از آن‌که در کابینه دکتر محمد مصدق وزیر کشور بود، هیچ فعالیت سیاسی تا سال ۱۳۵۷ نداشت.

شایع شد که غلامحسین صدیقی حتی رضایت مهندس بازرگان و شاپور بختیار را نیز برای تشکیل دولت جلب کرد.

با این وجود، جبهه ملی با انتشار اطلاعیه‌ای در مورد احتمال نخست وزیری دکتر غلامحسین صدیقی اعلام کرد که وی از نیمه سال ۱۳۴۲ با هیچ‌یک از سازمان‌های جبهه ملی همکاری نداشته است و جبهه ملی با وجود بقایای رژیم، با هیچ ترکیب حکومتی موافقت نخواهد کرد.

ظاهراً مخالفت جبهه ملی با دولت دکتر صدیقی به دلیل موضع‌گیری‌های کریم سنجابی که پس از ملاقات با آیت‌الله خمینی اعلام کرد که طرفدار سرنگونی حکومت پهلوی است صورت گرفته است.

آیت‌الله خمینی نیز در همین مورد در جواب به سوال رادیو لوگزامبورگ که پرسید: «نمایندگان برخی از مخالفین، از جمله دکتر صدیقی تصمیم به همکاری با شاه دارند؟» گفت: «این‌ها از طرف ملت نیستند و به‌هیچ‌وجه جای مصالحه نیست.»

گفته می‌شود که یکی از مهم‌ترین شروط دکتر صدیقی برای محمدرضا پهلوی این است که شاه ایران باید در جایی دور از تهران، ولی در کشور باقی بماند.

محل انتخاب شده برای اقامت موقت شاه جزیره کیش بوده است. غلامحسین صدیقی علاوه بر این شرط موارد دیگری مانند نادیده گرفتن عزل و نصب وزرا توسط شاه، نداشتن آزادی برای دخالت در بودجه کشور و تشکیل شورای سلطنت را از شاه خواسته است.

به دنبال طرح شایعه نخست وزیری دکتر صدیقی، تقریباً همه مخالفان و سیاستمداران و روشنفکران ایرانی با این پیشنهاد مخالفت کردند.

دکتر غلامحسین صدیقی

دو مأمور بلندپایه سیا وارد تهران شدند

به دنبال زیر سوال رفتن اقدامات سیا و پیش‌بینی‌های آنان از وضع ایران که توسط پرزیدنت جیمی کارتر، رییس جمهور آمریکا و دولت وی مورد سوال قرار گرفته است، دو مأمور بلند‌پایه آژانس مرکزی اطلاعات (‌سیا) به نام‌های روبرت بوم، رییس شعبه تحلیل و بررسی ارزیابی‌های سیا و سرلشگر تیکه، رییس اداره جاسوسی وزارت دفاع، وارد ایران شدند.

به نظر می‌رسد که علت سفر این دو مأمور بلندپایه اطلاعاتی آمریکا به ایران به دلیل احساس خطر جدی این کشور نسبت به جدی شدن سقوط حکومت شاه است.

به اعتصاب مقدس‌تان ادامه دهید

اساتید حوزه علمیه قم از بازاریان این شهر خواستند که به اعتصابشان ادامه دهند. بر اساس اطلاعیه‌ای که از سوی اساتید حوزه علمیه قم منتشر شد در رابطه با تحصن بازاریان این شهر اعلام کردند:

«پس از باز شدن بازار به درخواست اساتید حوزه علمیه، از آنجا که دشمن حیله‌گر در‌صدد برآمد تا از آن سوء استفاده نماید، لذا برای نشان دادن آگاهی و بیداری کامل به اعتصاب مقدس خود ادامه دهید.»

مسجد کرمان ستاد عملیات شد

مسجد جامع کرمان پس از هجوم گروهی از کولی‌های این شهر که گفته می‌شود با پشتیبانی مأمورین پلیس صورت گرفت، به مرکز تجمع و ستاد عملیات انقلابیون تبدیل شده است.

تصویر آیت‌الله خمینی نیز در بالای برج ساعت نصب شده است. از طرفی به دنبال ترور معاون شهربانی کرمان، یک گروه چریکی مسلح به نام وحدت، ضمن به عهده گرفتن این اقدام، اعلام موجودیت کرده است.

در شهرهای دیگر نیز درگیری‌ها و تظاهرات ادامه داشته است. در شهر خمین مردم به موسسات دولتی حمله کردند و به همین دلیل شش تن از آن‌ها در جریان این حمله کشته شدند.

در آبادان نیز ۱۰ تن در درگیری‌ها کشته شدند. از سوی دیگر، اخبار حاصله از پادگان‌ها، حاکی از نافرمانی و فرار سربازان است و گفته می‌شود که بازداشتگاه‌های پادگان‌ها مملو از سربازان فراری است.

پس از اعلامیه آیت‌الله خمینی به سربازان مبنی بر فرار از پادگان‌ها، پادگان شاهرود خلوت شد و بنا به گزارشاتی از یزد و مشهد، جوانان این دو شهر برای آن‌که سربازان فراری شناخته نشوند، موهای سر خود را کوتاه کرده‌اند تا شبیه سربازان شوند.

اولین جلسات شورای انقلاب تشکیل شد

اولین جلسه شورای انقلاب برگزار شد. به گفته مهندس بازرگان در خاطرات خود، پایه‌های شورای انقلاب در آذرماه در ملاقات پاریس شکل یافت.

از ابتدای تشکیل این شورا، اعضا هفته‌ای یک‌بار و بعداً دوبار به طور منظم و غیر منضبط دور هم جمع می‌شدند و در مورد جریانات انقلاب، خصوصاً مذاکره با مقامات دولتی و دیپلمات‌های خارجی، مشاوره و هماهنگی می‌کردند.

عکس: آژانس مگنوم

دیگر نمی‌توانیم روی شاه حساب کنیم

یکی از فرستادگان آمریکا به تهران پس از ملاقات با شاه، وضعیت او را این‌گونه توصیف کرد: با مرد گیج و مریضی روبه‌رو بودم که در برابر مشکلات جاری کشور دائم می‌گفت: نمی‌دانم چه کنم؟

وی پس از بازگشت به آمریکا در دیدار با برژینسکی، مشاور امنیتی کارتر، گفت: شما یک مرده متحرک در آنجا دارید. ما در ایران چه می‌کنیم؟!‌... باید بدانی که دیگر نمی‌توانیم روی شاه حساب باز کنیم.

ای امام رضا! استعفای اعلی‌حضرت را قبول نکن!

شایعات انقلابیون با رنگ و بوی مذهبی و از طریق ساختن داستان‌های مختلف ادامه داشت، بر اساس یکی از این داستان‌ها، عوامل رکن دو ارتش برای توجیه و فریب سربازان و نظامیان رده پایین، این‌گونه تبلیغ و شایع کردند که شاهنشاه به مشهد رفته است و بعد از نماز، در جلوی ضریح اظهار داشتند: یا امام رضا! چون مردم مرا نمی‌خواهند، من می‌خواهم استعفا بدهم. بعد از این بیانات، ضریح به شدت می‌لرزد و شاهنشاه از تصمیم مبارک منصرف می‌شوند!