رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۵ آذر ۱۳۸۷
۳۰ سال پیش در چنین روزی

«انگلیس هنوز به ایران اسلحه می‌فروشد»

سعید بشیرتاش، ابراهیم نبوی

سه‌شنبه ۲۳ آبان ۱۳۵۷ هجری خورشیدی برابر ۱۳ نوامبر ۱۹۷۸ میلادی

انگلیس هنوز به ایران اسلحه می‌فروشد

معاون وزیر امور خارجه انگلیس بر حمایت خود از شاه ایران تاکید کرد. در روز ۲۳ آبان ۵۷ در مجلس اعیان انگلستان موضوع ایران مطرح شد.

معاون وزیر امور خارجه گفت: «ما باید از شاه ایران حمایت کنیم». به همین دلیل رادیو بی‌بی‌سی اعلام کرد: «انگلیس هنوز مایل است به ایران اسلحه بفروشد».

هفته‌نامه «ایرانشهر» که در لندن چاپ می‌شود در مقاله‌ای با عنوان «ایران تاکنون قراردادهای خرید اسلحه از انگلیس را حتی کاهش نداده است» گزارشی از روابط ایران و انگلیس در مورد فروش اسلحه ارائه داد.

براساس این گزارش به نوشته روزنامه تایمز هفتم نوامبر ۱۹۷۸ «تا امروز از طرف شاه ایران نه تنها هیچ‌گونه اقدامی در جهت کاهش خرید اسلحه نشده بلکه حتی روز دوشنبه گذشته مذاکرات دیگری هم برای سفارش خرید اسلحه انجام شده است که رقم آن در حدود چندین هزار میلیون پاند است».


عکس: آژانس مگنوم

پالایشگاه آبادان اشغال شد

با اشغال پالایشگاه نفت آبادان توسط نظامیان، کارگران اعتصابی مجبور به رفتن سر کارها شدند. این اقدام در حالی رخ داد که در جریان اعتصاب صنعت نفت، فشارهای بین‌المللی به حکومت افزایش یافته بود.

از سوی دیگر، درگیری در شهرهای خوزستان ادامه دارد. یک شایعه می‌گوید: «در جریان تیراندازی مامورین نظامی به تجمع مردم خرمشهر، یک کودک در آغوش مادرش جان باخت. یکی از سربازان که از این جنایت به شدت متأثر شده بود، با شلیک تیر به سوی فرمانده خود، او را کشت».

شایعه دیگری که در خوزستان مطرح شد این است که «تا کنون دولت اسامی چهار تن از کشتگان اخیر شهر اهواز را اعلام کرده است. اما فرمانداری نظامی به خانواده کشتگان گفته است حق پوشیدن لباس سیاه ندارند و برای گرفتن جنازه‌های خود در ازای هر گلوله باید ۲۷۰ تومان پرداخت کنند. از طرفی ساواک، رییس صندوق قرض‌الحسنه شهر را تهدید کرده است اگر به اعتصابیون شرکت نفت کمک کند، خانه‌اش منفجر خواهد شد».

به نظر می‌رسد دولت نظامیان علاوه بر درگیری‌های شهری در جنگ روانی نیز بازی را باخته است.

خارجی‌ها از ایران می‌روند

به گفته پرویز راجی، سفیر دولت شاهنشاهی در لندن، بحران خروج متخصصان خارجی دامنگیر صنعت نفت شده است. وی در خاطراتش در روز ۲۳ آبان نوشت:

«بعد‌از‌ظهر پرویز مینا را دیدم. گفت عزیمت خارجیان از ایران شروع شده و خودش توانسته با اعمال نفوذ جایی در هواپیما دست و پا کند و از تهران درآید. می‌گفت ماه‌های زمستان هنگامی است که چرخ‌های صنعت نفت می‌باید برای صادرات و مصرف داخلی با تمام ظرفیت به کار افتد».

راجی در ادامه نوشته است: «اگر اعتصاب کارگران نفت فیصله نیابد، ذخایر سوخت در ظرف ۱۵ روز به انتها می‌رسد. آنچه مسلم است کمبودهایی در کار خواهد بود، ولو کارگران فردا صبح سرکار برگردند. تیمسار اویسی با او مشورت کرده بود و پرویز نظر خود را گفته بود. اما خواسته‌های کارگران نفت جنبه سیاسی دارد، و او به خارج آمده مبادا از او بخواهند اداره صنعت بیماری که بیماری‌اش سیاسی است، برعهده بگیرد».


عکس: آژانس مگنوم

درگیری در شهرها ادامه دارد

به گفته منابع آگاه، تهران و شهرستان‌ها در روز جاری همچنان صحنه درگیری نظامیان و مردم بود. در تهران با افزایش روزافزون کشته‌ها، بهشت زهرای تهران به صورت یک میعادگاه مردم شهر درآمده است.

علاوه بر تهران در شهرهای دیگر نیز درگیری‌هایی رخ داد. در شهر سنقر کلیایی برسر نصب تصاویر آیت‌الله خمینی به یکی از مدارس این شهر میان ماموران نظامی و دانش‌آموزان درگیری رخ داد.

به نوشته «ایرانشهر» در شهرهای همدان، کرمانشاه، مریوان، ایلام، لاهیجان، بابل، نوشهر، بندرعباس و شیراز درگیری‌های مختلفی رخ داد و تعدادی از مردم و ماموران کشته شدند.

در شیراز آیت‌الله بهاء‌الدین محلاتی در محکومیت دولت نظامی اعلامیه‌ای منتشر کرد. در اهواز نیز به اتومبیل رییس آمریکایی شرکت سرویس‌های نفتی بمب آتش‌زا پرتاب شد. به دنبال این درگیری‌ها دولت‌های کانادا و هلند اتباع خود را از ایران احضار کردند.

اشغال دفتر هواپیمایی ایران در لندن

دفتر هواپیمایی ملی ایران در لندن توسط گروهی از دانشجویان مخالف اشغال شد. به نوشته هفته‌نامه «ایرانشهر» نمایندگان گروه‌های مختلف دانشجویان ایرانی مقیم بریتانیا طبق یک برنامه مشترک دفتر هواپیمایی ملی ایران در لندن را اشغال کردند.

در این اقدام دانشجویان تصاویر شاه را پاره کردند و دیوارها و ویترین را با شعارهای مخالف حکومت پر کردند. به گفته «ایرانشهر» پلیس بعد از ۲۰ دقیقه به محل رسید و هشت تن از دانشجویان را دستگیر کرد.

از این عده دو تن به قید ضمانت آزاد شده و شش نفر دیگر دست به اعتصاب غذا زدند. سفیر ایران در لندن در یادداشت‌های خود نوشت:

«ساعت یازده و ربع یکی از ماموران امنیتی سفارت تلفن کرد که یک گروه هشت نفری، به عنوان مسافر وارد دفتر هواپیمایی ملی در لندن شده‌اند، عکس‌های شاه را پاره کرده به آن‌ها اسید پاشیده‌اند و عکس‌های خمینی جای آن‌ها آویخته‌اند. دیوارها غرق شعار است و خرابی و خسارت زیادی بار آمده است».

Share/Save/Bookmark