رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۱ آذر ۱۳۸۷
۳۰ سال پیش در چنین روزی

سنجابی و فروهر بازداشت شدند

سعید بشیرتاش، ابراهیم نبوی

شنبه بیستم آبان ۱۳۵۷ هجری خورشیدی برابر دهم نوامبر ۱۹۷۸ میلادی

سنجابی و فروهر بازداشت شدند

دکتر کریم سنجابی و داریوش فروهر هنگام مصاحبه مطبوعاتی بازداشت شدند. مقامات نظامی ایران، کریم سنجابی رهبر جبهه ملی ایران را که یک روز قبل پس از ملاقات با آیت‌الله خمینی از پاریس بازگشته بود، قبل از شرکت در یک کنفرانس مطبوعاتی بازداشت کردند.


داریوش فروهر

سنجابی در آخرین اظهاراتش در پاریس خواستار سرنگونی حکومت پهلوی شده بود. پرویز راجی سفیر ایران در لندن در خاطرات مربوط به روز بیستم آبان ۵۷ خود نوشت: «اخبار سه بعدازظهر گزارش داد که سنجابی، در شرف آغاز یک مصاحبه مطبوعاتی توسط یک سرتیپ و چند مامور غیرنظامی ساواک دستگیر شده است.آدم یاد اروپای شرقی می‌افتد.»

وی نوشت: «مقامات نظامی مشغول دستگیری سرکرده‌های مخالفان‌اند. تلگرافی به افشار فرستادم که به مسوولین تذکر بدهد در رفتار خود با بازداشت شدگان، رعایت حداقل ضوابط اخلاقی را بکنند، وگرنه بار دگر مشتمان نزد سازمانهای حقوق بشر خارج کشور باز می‌شود.»

اعتصاب شرکت نفت گسترده شد

به کارگران اعتصابی شرکت نفت نسبت به ادامه اعتصاب اخطار داده شد. مسوولان امر برای بازگشت کارگران به سرکار وعده بیست و دو درصد اضافه حقوق دادند. با این وجود تظاهرات و اعتصاب در شرکت نفت ادامه دارد.

حمله انقلابیون به آمریکایی‌ها

حمله مردم به کارکنان خارجی و به خصوص آمریکایی‌ها در کشور به صورت موج گسترده‌ای درآمده است. در دومین حمله مردم به اتوبوس آمریکایی‌ها در بهبهان، عده‌ای مجروح شدند.

در شوشتر نیز بیست خانه آمریکایی‌ها تخریب شد. در موارد دیگر نیز یادداشت‌های تهدیدآمیزی از سوی نیروهای انقلابی برای خارجی‌های مقیم ایران ارسال شده است. به دنبال یادداشت‌های تهدیدآمیز علیه ده‌ها خارجی و به طور عمده آمریکایی‌ها، متخصصان خارجی آماده خروج از مناطق نفتی هستند. در همین رابطه کره جنوبی کلیه اتباع خود را از ایران فراخواند.

تظاهرات در عید قربان برگزار شد

در روز عید قربان، در شیراز و مشهد تظاهرات بزرگی برپا شد. همچنین گروهی از نظامیان در خرمشهر از اقامه نماز جماعت یک امام جماعت یکی از مساجد شهر جلوگیری کردند.

گروهی از مردم در اعتراض به این عمل دست به تظاهرات زدند. گفته می‌شود که به سبب تیراندازی مامورین سیزده نفر کشته شدند. همچنین در جریان تظاهرات مردم آبادان، یک کودک خردسال مجروح شد.

شعار علیه شاه در مراسم حج

با وجود ممانعت و ناراحتی دولت و ماموران حکومت عربستان سعودی، گروهی از حجاج ایرانی- که برخی از حجاج سایر کشورها نیز با آنان همراهی می‌کردند- در مراسم حج علیه رژیم شاه شعار دادند. دو هفته قبل آیت‌الله خمینی در پیامی که به مناسبت حج از پاریس صادر کرده بود، از حجاج خواسته بود از موقعیت حج برای مخالفت با حکومت استفاده کنند.

همایون مازندی از تهیه فیلم از آیت‌الله خمینی بازماند

از کار همایون مازندی خبرنگار یونایتدپرس که با خرج خودش گروهی فیلمبردار تلویزیونی استخدام کرده و قصد مصاحبه و ساخت فیلمی از آیت‌الله خمینی در پاریس داشت، جلوگیری شد.

پرویز راجی، سفیر ایران در لندن در خاطراتش نوشته است؛ «پس از ناهار همایون مازندی برای گفتگو درباره مصاحبه‌اش با خمینی به سفارت آمد. به گفته خودش، هیجان عاطفی شدیدی که دامنگیرش شده بود و حرفه‌ای نبودنش، کار را خراب کرده بود. به او اتهام می‌زنند که «ساواکی» است و بیرونش می‌اندازند.

در روی پله‌های بیرون خانه آیت‌الله بغضش می‌ترکد و مدت درازی گریه می‌کند. و آخر سر برمی‌گردد. فیلم مصاحبه‌اش را با آیت‌الله به من سپرد. به او قول دادم فکر کنم با آن چه می‌توان کرد». نیت پاک، قدرت عمل، و شهامت فوق‌العاده او را ستودم.»

آیت‌الله شریعتمداری انقلاب را یک جنگ اجتماعی خواند


آیتالله شریعتمداری (عکس: ویکیپدیا)

شش خبرنگار خارجی با آیت‌الله شریعتمداری گفتگو کردند. هفته‌نامه شماره پنجم ایرانشهر ۲۶ آبان ۵۷ نوشت، شش خبرنگار خارجی پس از بگومگوهای فراوان با محاصره‌کنندگان خانه آیت‌الله شریعتمداری در قم، بالاخره موفق شدند با وی مصاحبه کنند.

این مرجع تقلید شیعیان به خبرنگاران گفت که بسیاری از افسران و افراد ارتش، از درجات مختلف، به او مراجعه کرده و گفته‌اند هر موقع لازم باشد آماده‌اند به نهضت مقاومت مردم بپیوندند.

آیت‌الله شریعتمداری گفت بعضی از افسران و درجه‌داران به قدری از موقعیت خود افسرده و ناراحت بودند که هنگام صحبت بی‌اختیار اشک می‌ریختند. آیت‌الله شریعتمداری گفت: «آن‌چه در ایران اتفاق می‌افتد، یک جنگ اجتماعی است، نه یک پیکار مذهبی.»

Share/Save/Bookmark