آیت‌الله خمینی: سینما رکس را شاه به آتش کشید

سعید بشیرتاش، ابراهیم نبوی

خاکسپاری قربانیان فاجعه سینما رکس و صحنه‌های وحشت

هزاران تن از بستگان قربانیان فاجعه آبادان طی دیروز و امروز در گورستان این شهر و در میان اجساد سوخته و متلاشی شده به دنبال پیکرهای عزیزان خود می‌گشتند، اما تنها ۱۰۳ نفر و آن هم از روی علایم و شواهد توسط بستگان خود شناسایی شدند.

به گزارش روزنامه اطلاعات، اجساد سوخته گروه کثیری از قربانیان این فاجعه که از فرط سوختگی شناخته نشدند در گورهای دسته‌جمعی به خاک سپرده شد.

بازماندگان‌شان که حتی از شناختن عزیزان خود محروم ماندند، بر سر و سینه خود می‌کوبیدند و از شدت شیون و زاری از حال رفتند.

این اجساد پس از آن‌که حدود ۱۶ ساعت برای شناسایی در گورستان آبادان در معرض تماشا گذاشته شده بودند به دنبال موافقت خانواده‌ها و مقامات مسوول به خاک سپرده شد.

۱۰۳ جسدی که شناسایی شده بودند به صورت جداگانه به خاک سپرده شدند. در طی مراسم خاکسپاری، مرد ۴۵ ساله‌ای به نام سهراب محبوبی که چند تن از عزیزانش را از دست داده بود، در برابر چشمان حیرت‌زده مردم سکته کرد و مرد.

امروز منظره‌های دردناکی در گورستان جنت‌آباد آبادان به چشم می‌خورد، از آن جمله:

در میان اجساد شناخته‌نشده‌ای که دیروز به خاک سپرده شد، دردناک‌ترین منظره‌ای که به چشم می‌خورد، مادری بود که فرزند خردسالش را در سینه می‌فشرد.

عکس: ناگفته‌های انقلاب

پیش از آن‌که آخرین بقایای اجساد دفن شود جسد نیمه‌سوخته زن حامله‌ای صدای شیون بینندگان را تا صدها متر آنطرف‌تر به گوش می‌رسانید.

در شکم این زن که نه ماهه حامله بود جسد سوخته جنینی به خوبی پیدا بود. چند جسد نیمه‌سوخته و استخوانی اعضای یک خانواده که در هم فرو رفته بودند کار دفن را مشکل کرده بود.

این حالت تاثرانگیز نمایان‌گر آن بود که پدر و مادر با بروز حادثه، یکدیگر و نیز فرزندشان را در بر گرفته بودند. بناچار این خانواده را به همان صورت در دل خاک دفن کردند.

سرانجام با غروب روز سی‌ام امرداد‌ماه، آخرین بقایای قربانیان این جنایت به خاک سپرده شد. همچنین صبح امروز ماموران آتش‌نشانی اقدام به خارج کردن آب از سالن‌ها و انبار سینما رکس کردند.

روزنامه اطلاعات در‌این‌باره نوشت: «گفته شد پس از خارج کردن آب از سالن مخروبه سینما رکس، ۴۵ جسد سوخته و نیمه‌سوخته دیگر از سالن سینما بیرون آورده شد. مقامات رسمی در آبادان هنوز این خبر را تایید نکرده‌اند.»

داریوش همایون: مردم باید واکنش سختی به این وحشی‌گری‌ها نشان دهند

داریوش همایون سخنگوی دولت در پایان جلسه هیات وزیران، در‌باره فاجعه آبادان به خبرنگاران گفت: مردم باید واکنش نشان بدهند. مردم باید عملاً نشان دهند که تماشاگران یا قربانیان ساده این وحشی‌گری‌ها نیستند.

سخنگوی دولت گفت: من تصور نمی‌کنم در دنیا جز در دورانی که فاشیست‌ها در آلمان حکومت می‌کردند، چنین اتفاقی افتاده باشد. تاکنون در هیچ جای جهان هیچ گروه تروریستی نسبت به مردم مملکت خودش چنین وحشی‌گری نکرده است و این حقیقتاً پدیده‌ای است که در‌باره آن باید فکر کرد و مردم ایران باید در‌باره آن فکر کنند.

این یک سابقه وحشتناکی است که گذاشته شد و لکه سیاهی را روی نام کشور ما گذاشت. ما وارد آن مرحله‌ای می‌شویم که شاهنشاه از آن به‌عنوان وحشت بزرگ نام برده‌اند.

این باید با واکنش سخت توده‌های مردم روبه‌رو شود. در عین این‌که دولت وظایف خودش را در‌این‌باره انجام می‌دهد، مردم باید واکنش نشان دهند.

مردم باید این اقدامات را محکوم بکنند و عملاً نشان بدهند که تماشاگران و قربانیان ساده این وحشی‌گری‌ها نیستند.

واکنش عمومی باید احساس بشود و گروه‌های مختلف و کسانی که داعیه‌های گوناگون دارند، باید موضع خودشان را در برابر این وحشت بزرگ یا وحشی‌گری بزرگ روشن بکنند.

کارهایی نظیر آتش زدن سینما رکس آبادان و کشتن سیصد چهارصد نفر زنده زنده در آتش لحظه تصمیم‌گیری را برای همه گروه‌ها پیش آورده است.

همه این گروه‌‌ها از چپ و راست باید مسوولیت خودشان را دقیقاً در برابر چنین اعمالی روشن بکنند تا مردم ایران بدانند که این گروه‌ها و دسته‌های مختلف در کجا قرار دارند.

آیت‌الله خمینی آتش‌سوزی سینما رکس را به شاه نسبت داد

در‌حالی‌که سینما رکس آبادان در آتش می‌سوخت و هنوز رسانه‌ها خبر آن را منتشر نکرده بودند، در میان چند صد نفری که در مقابل سینما رکس آتش‌سوزی را تماشا می‌کردند، افرادی شایع کردند که در این سینما فیلمی از شاه و فرح به اشتباه پخش شده بود که هیچ‌کس نمی‌بایستی می‌دید.

به همین علت سینما را به آتش کشیدند تا همه حاضرین در این سینما بسوزند و کسی نتواند با بیرون آمدن از سینما، ماجرا را توضیح دهد.

این شایعه چند روز بعد در سراسر کشور بر زبان‌ها بود و حتی گفته می‌شد که تیمسار رزمی هر کسی را که موفق به خروج از سینما می‌شد به زور به سالن نمایش بر‌می‌گرداند تا کشته شود.

تیمسا‌ر رزمی، پیش از این و در زمان وقایع دی‌ماه ۵۷ رییس شهربانی قم بود.

عده‌ای نیز معتقد بودند که این فاجعه را شاه به وجود آورده که مخالفان خود را بدنام کند، به خصوص آن‌که دو روز پیش از آن صحبت از وحشت بزرگ کرده بود.

اما در هر صورت با رفتار بسیار ضعیف رژیم در این ماجرا، هر‌ روز بر تعداد کسانی که این شایعه‌ها را باور می‌کردند افزوده می‌شد.

در این میان مخالفان رژیم بدون هیچ سندی و نیز بدون هیچ‌گونه تردید و یا ترسی، رژیم، شخص شاه و سازمان‌های امنیتی را عامل این فاجعه اعلام می‌کردند.

آیت‌الله خمینی امروز در پیامی به نهضت آزادی ایران می‌نویسد: «‌امروز که شاه می‌خواهد با آتش‌سوزی و ویرانگری، مبارزات حق‌طلبانه ملت ما را به دنیا بد جلوه دهد، بر ما و شماست که بدون فوت وقت، نقشه شیطانی او را در جهان فاش کنیم و نگذاریم نهضت اسلامی انسانی را با بوق‌های تبلیغاتی لکه‌دار کند.»

نهضت رادیکال ایران نیز امروز با صدور اعلامیه‌ای حکومت را مسوول مستقیم فاجعه ننگین آبادان و همه فجایع نظیر آن در هر جای مملکت می‌داند و می‌نویسد: «...‌اتفاقی نیست که رییس شهربانی آبادان کسی است که در هنگام کشتار قم ریاست شهربانی آن شهر را داشت و پس از کشتار با ترفیع مقام، به ریاست شهربانی آبادان منصوب شد.»

نشریه جنبش علی‌اصغر حاج‌سید جوادی نیز در شماره هشت، فوق‌العاده ویژه آبادان می‌نویسد: «‌دو روز بعد از مصاحبه پادشاه و مقایسه بین تمدن بزرگ رژیم که محصولی جز قتل و فساد و دزدی در بیست و پنج سال اخیر نداشته است، با برنامه وحشت بزرگ از طرف شاه، برنامه وحشت بزرگ با فاجعه سینما رکس آبادان و قتل ۳۷۷ نفر بی‌گناه اجرا شد...»

حتی نمایندگان مخالف مجلس نیز با اظهارات خود بر ابهام‌ها افزودند. محسن پزشکپور ضمن اظهار تاسف و درماندگی گفت: نمی‌توانم بگویم چه کسی به این جنایت دست زده است.

احمد بنی‌احمد معتقد است که آتش‌سوزی «تصادفی» بوده است. و عجیب‌تر از آن سخنان استاندار خوزستان است که اعلام می‌کند این فاجعه کار هیچ نوع مسلمان حتا از نوع افراطی آن نیز نیست.

عکس: ناگفته‌های انقلاب

رییس شهربانی آبادان: فاجعه آبادان کار مارکسیست‌های اسلامی است

تیمسار رزمی، ریس شهربانی آبادان در یک مصاحبه گفت: کسانی که از حادثه جان سالم به در برده‌اند مشاهده کرده بودند که چهار یا پنج مرد قبل از آنتراک، سالن سینما را ترک کردند و چند دقیقه بعد حریق شروع شد.

وی گفت تاکنون نه نفر در‌رابطه با این قضیه بازداشت شده‌اند. آن‌ها اعتراف کرده‌اند که آماده آتش‌ زدن چند نقطه از شهر بوده‌اند اما شرکت خود را در آتش‌سوزی سینما رکس قویاً تکذیب می‌کنند.

رییس شهربانی آبادان اعلام کرد اطمینان دارد که مسببین این فاجعه وابسته به گروه مارکسیست ـ اسلامی هستند و افزود خوب می‌دانیم که دشمنان ما کمونیست‌ها هستند که از احساسات مذهبی مردم سو‌استفاده می‌کنند.

تیمسار رزمی در مورد رقم قطعی کشته‌شدگان تایید کرد که ممکن است تعداد تلفات از ۳۷۷ جسد که تا‌کنون پیدا شده بیشتر باشد.

سالن سینما گنجایش ۷۰۰ تا ۷۵۰ تماشاچی را داشته است و شهود مختلف متذکر شدند که سالن سینما کاملاً پر از تماشاچی بوده است.

وی افزود دست و پاهای قطع شده زیادی در سالن پیدا شده است. تیمسار رزمی گفت که خرابکاران چهار بمب آتش‌زا در سالن نمایش کار گذاشته بودند. وی تعداد جسدهای شناسایی شده را ۲۴۰ تن ذکر کرد.

مراجع تقلید خود تحقیق می‌کنند

طی دیروز و امروز، آیات عظام مراجع تقلید شیعیان هیات‌هایی را به‌طور مستقل مامور تحقیق در‌باره فاجعه ملی سینما رکس آبادان کردند.

به دنبال دستوری که روز گذشته حضرت آیت‌الله العظمی شریعتمداری به نمایندگان خود در آبادان دادند تا در‌باره فاجعه اخیر آبادان و شناخت مسببین واقعی آن تحقیق و نظر خود را اطلاع دهند، صبح امروز اعلام شد که چند تن دیگر از آیات عظام و روحانیون طراز اول از جمله آیت‌الله العظمی گلپایگانی و آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی نیز همین دستور را به نمایندگان خود در آبادان داده‌اند.

آیت‌الله شریعتمداری پس از دریافت گزارش نمایندگان خود در آبادان اطلاعیه‌ای در زمینه معرفی عاملان و مسسبین فاجعه آبادان صادر خواهند کرد.

آیت‌الله العظمی شیرازی، آیت‌الله العظمی وحیدی، آیت‌الله یحیی نوری و آقای سید‌عبدالرضا حجازی نیز اعلام کرده‌اند که هر کدام هیاتی را مامور تحقیق در‌باره فاجعه آبادان می‌کنند. دولت اعلام کرده است که با تمامی این هیات‌ها حداکثر همکاری را خواهد کرد.

در تظاهرات نهاوند یک تن کشته شد

به دنبال نا‌آرامی‌هایی در نهاوند بین تظاهرکنندگان و ماموران زد و خورد شدیدی درگرفت که در نتیجه آن یکی از تظاهرکنندگان کشته و عده‌ای از ماموران و تظاهرکنندگان مجروح شدند.


تظاهرکنندگان شیشه‌های شعبه بانک ملی در میدان «شاهپور» را شکستند.

عکس: ناگفته‌های انقلاب

آتش‌سوزی بزرگ در انبار خرمشهر

یکی از انبارهای اداره کل بنادر و کشتیرانی خرمشهر، در ساعت ۴:۳۰ دقیقه بعد‌از‌ظهر به آتش کشیده شد.

آتش‌سوزی در اندک مدتی گسترش یافت و ستون‌های دود و آتش به هوا برخاست، به‌طوری‌که ستون‌های دود از چند کیلومتری خرمشهر کاملاً نمایان بود.

صدها کارگر محلی با جرثقیل و دستگاه‌های بالا برنده برای دور کردن کالاها از میان شعله‌های آتش، آتش‌نشانان را یاری می‌دادند.

اما دود غلیظ ناشی از سوختن لاستیک و الیاف مصنوعی، جلوی دید ماموران را گرفته بود و آن‌ها را از ادامه تلاش برای فرو نشاندن شعله‌های آتش باز می‌داشت.

به علت غلظت دود که سراسر محوطه بندر خرمشهر را فرا گرفته بود، شش تن از ماموران آتش‌نشانی و کارگران بندر دچار دودزدگی و خفگی شدند و به بیمارستان انتقال یافتند. آتش‌سوزی به مدت چهار ساعت ادامه یافت.

تعطیلی جام تخت‌ جمشید

فدراسیون فوتبال کشور طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد تمامی مسابقه‌های فوتبال هفته چهاردهم تخت ‌جمشید و هفته پنجم دسته دوم باشگاه‌های ایران که طبق برنامه‌های اعلام شده می‌باست آخر این هفته انجام می‌پذیرفتند، برگزار نخواهد شد.

بر ‌اساس اطلاعیه فدراسیون فوتبال، برنامه هفته پانزدهم مسابقه‌های جام تخت‌ جمشید و هفته ششم مسابقه‌های دسته دوم طبق برنامه قبلی روزهای نهم و دهم شهریور انجام خواهد شد.