رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۲۷ شهریور ۱۳۸۷
سی سال پیش در چنین روزی

شاه: وحشت بزرگ می‌خواهید یا تمدن بزرگ؟

سعید بشیرتاش، ابراهیم نبوی

پنج‌شنبه ۲۶ مرداد ۱۳۵۷ هجری خورشیدی برابر هفدهم اوت ۱۹۷۸ میلادی

شاه: ما به شما وعده تمدن بزرگ می‌دهیم و دیگران وعده وحشت بزرگ

شاه ایران در یک مصاحبه مطبوعاتی ضمن اشاره به پیشرفت‌های مملکت در ۲۵ سال گذشته و نیز دست‌آوردهای ملی در زمینه نفت، بازگشت جزایر سه‌گانه و قرارداد مرزی ۱۹۷۵ که در تفاهم با عراق صورت گرفت و با ارائه ارقام گفت:

ما به شما نوید و وعده تمدن بزرگ را می‌دهیم و فکر می‌کنم که دیگران به شما وعده وحشت بزرگ بدهند. باز مقایسه‌اش با ملت ایران است.

او در پاسخ به سوالی در‌باره انتقادات و حملاتی که اخیراً از طرف روحانیون می‌شود گفت: مسلم است که در موقع ادای سوگند در بدو پادشاهی به دو چیز سوگند یاد کرده‌‌ام، حالا تقدم و تاخرش اینجا مطرح نیست؛ یکی حفظ مذهب شیعه اثنی‌عشری، دیگری حفظ استقلال و تمامیت ارضی ایران.

حالا این‌که خود من هم مسلمان معتقدی هستم به جای خودش. ولی از لحاظ زمامداری هم این وظیفه را دارم و فکر می‌کنم هیچ مملکتی به اندازه ایران در ادای فرایض دینی آزاد نیست.

ما که صحبت از آزادی‌های سیاسی می‌کنیم حمله به دولت که مهم نیست. کما این‌که قبلاً هم گفته بودم همه نوع آزادی‌ها را در نظر داریم.

آزادی اجتماعات، آزادی گفتار، آزادی نوشتن، به محض این‌که مجلس باز شود لوایحی است که به مجلس خواهیم داد.

شاه در‌باره آزادی بیان گفت: هر ایرانی که فکر دیگری دارد، الان می‌تواند ولی پس از تصویب لوایح توسط مجلس در مهر‌ماه خواهد توانست‌، مطابق قانون دنیای پیشرفته هر‌چه می‌خواهد، یا بگوید یا بنویسد.

شاه در پاسخ به این سوال که جریان دموکراتیک کردن جامعه که در حال انجام است تا چه حد تحت‌تاثیر ناامنی محیط اجتماعی از طریق آتش زدن بانک‌ها، سینماها و‌... قرار خواهد گرفت، گفت:

«چند ماه پیش در جواب سوالی گفته بودم که این قیمتی است که برای رسیدن به آزادی باید بپردازیم، آن موقع فکر نمی‌کردم که این قیمت این‌قدر گران تمام می‌شود. خراب کردن بانک، آتش زدن بانک، این نمونه چیست؟ وحشت بزرگ که می‌گویم همین است، رساندن مملکت به ایرانستان همین است. از لحاظ من هیچ تغییری در نیت من که رسیدن به آزادی‌هاست به وجود نیامده.»


او گفت: «من هنوز کاملاً مصمم هستم که این امتحان را بکنم ولی خوب خیلی‌ها ترسیده‌اند. خیلی‌ها دارند می‌گویند که داریم یکجا می‌رویم، امیدوارم که کار به آنجاها نرسد و این‌قدر که دستگاه مقتدر باشد و ملت ایران رشد داشته باشد که به ما اجازه بدهد به همان مراحل آزادی کامل و دموکراسی برسیم.»

شاه در پاسخ به این‌که اگر اغتشاشات گسترش پیدا کند و حکومت نظامی در دیگر شهرها هم برقرار شود آیا انتخابات به تاخیر نخواهد افتاد؟ گفت:

«امیدوارم که تا موقع انتخابات دو چیز خیلی روشن شده باشد، یکی قدرت حکومت در حفظ نظم، زیرا هر کسی از حدود قانون خارج شود جلویش را می‌گیرند. یکی هم در اولین فرصت که مجلسین باز بشود تمام قوانین دموکراتیک مثل اجتماعات، تظاهرات، گفتار و قلم به سرعت از تصویب مجلسین بگذرد. من امیدوار هستم که تا آن موقع این امکانات کاملاً فراهم شده باشد. بعد از دادن این همه به اصطلاح امکانات و آزادی‌ها اگر نخواهند آرام بشوند معنی‌اش چیست؟»

شاه در پاسخ به پرسشی در مورد شرایط نامزد شدن در انتخابات برای حزب‌ها و افراد مخالف گفت:

«وقتی که ما گفتیم آزادی‌های سیاسی به حداکثر و شرکت در انتخابات، هیچ چیز غیر از قانون انتخابات نمی‌تواند مانع فعالیت هیچ فردی بشود. یعنی باید آزادی کامل داد که در‌حدود قانون هر نوع فعالیت‌ها را انجام بدهند. به‌خصوص گفتم کسانی که بخواهند شرکت بکنند باید یادشان باشد موقعی که وارد مجلس شدند چه سوگندی را یاد بکنند. ما غیر از این هیچ نوع محدودیتی را لازم نمی‌بینیم.»

ادامه اجتماعات کارگری حزب رستاخیز در حمایت از پادشاه

روزنامه اطلاعات امروز در صفحه ۵۳ خود از قول خبرگزاری پارس نوشت که اجتماعات کارگری برای حمایت از پادشاه و محکوم کردن اغتشاشات اخیر در شهرهای شیراز، تهران، گرگان، آبادان، اهواز، ساری، اصفهان و خرم‌آباد برگزار شده است.

در این اجتماعات، سخنرانان ضمن تشریح دست‌آوردهای کارگران در عصر انقلاب و ابراز وفاداری به نظام شاهنشاهی، قانون اساسی و انقلاب شاه و ملت، از دولت خواستند که در برابر مسببین اغتشاشات اخیر شدت عمل به خرج دهد.

به نوشته روزنامه اطلاعات، کارگران شرکت‌کننده در این اجتماعات خواهان مشارکت در حفظ نظم شدند.

فرماندار نظامی اصفهان از بازاریان خواست به اعتصاب خود پایان دهند


امروز فرمانداری نظامی اصفهان با صدور اعلامیه شماره ۲۴ خود از بازاریان و دکان‌داران خواست که تحت هیچ شرایطی مغازه خود را تعطیل نکنند.


متن اعلامیه به شرح زیر است:
بازاریان، مغازه‌داران و دکان‌داران با خدا و متقی! رونق اقتصاد شهر اصفهان و کشور شاهنشاهی ایران بستگی تام و تمام به فعالیت و جدیت شما دارد و چنانچه به عناوین مختلف مغازه و دکان‌های خود را تعطیل نمایید و داد و ستد را متوقف کنید، عملیات بانکی را مواجه با اخلال نموده، مستقیماً به شهر اصفهان و مملکت صدمه زده‌اید.

مضافاً به اینکه مایحتاج عموم به دست مصرف‌کننده نرسیده، آسایش و رفاه مردم دچار تزلزل خواهد شد.

علی‌هذا برای مرتبه دیگر توجه دقیق و عمیق شما مغازه‌داران و بازاریان با خدا را به ندای فرماندار نظامی جلب می‌کنم و اعلام می‌نمایم تحت هیچ شرایطی مغازه های خود را تعطیل نکنید و اجازه ندهید روابط صمیمانه‌ای که بین فرماندار نظامی و بازاریان و کسبه و دکان‌داران به وجود آمده است خدشه بردارد.

بازاریان عزیز مثل پیش به ندای خیرخواهانه فرمانداری نظامی توجه فرمایید و مغازه‌های خود را کاملاً باز نگه دارید. فرماندار نظامی اصفهان و حومه ـ سرلشکر رضا ناجی

امید ایران سه، امید شوروی صفر

در یک مسابقه دوستانه فوتبال، تیم ملی امید ایران تیم ملی امید شوروی را سه بر صفر شکست داد. این بزرگ‌ترین شکست تیم ملی امید شوروی در‌برابر ایران تا به امروز بوده است.

سه گل تیم ایران را محمود حقیقیان دقیقه ۴۵، حمید مجد تیموری در دقیقه ۵۸ و عبدالعلی چنگیز در دقیقه ۸۶ وارد دروازه شوروی کردند.

کاپیتان تیم ملی امید ایران، حسن نظری و مربیان این تیم گارنیک مهرابیان و عباس رضوی بودند. این مسابقه در ورزشگاه امجدیه و با حضور حدود هفت هزار تماشاگر برگزار شد.

Share/Save/Bookmark

نظرهای خوانندگان

به فوتبال اشاره كرديد. اگر زحمتي نيست بنويسيد هيچ اسمي از مايلي كهن و دادكان در تيم اميد آن روزها كه بعدها استخوان‌بندي تيم فوتبال ملي سال‌هاي دهه‌ي شصت بود ديده‌ايد؟ تصور من اين است كه اين دو هيچ هنر فوتبالي نداشتند، و به رسم تعهد وارد تيم ملي شدند. اگر اشتباه مي‌كنم لطفا بنده را از اشتباه بيرون بياوريد.

-- فوتبالي ، Aug 17, 2008 در ساعت 05:54 PM

حرف خوبي زده بود: "امیدوارم که کار به آنجاها نرسد و این‌قدر که دستگاه مقتدر باشد و ملت ایران رشد داشته باشد که به ما اجازه بدهد به همان مراحل آزادی کامل و دموکراسی برسیم."
واقعا اي كاش مردم به جاي شورش بر عليه شاه كه با تحريك يك عده اي انجام مي شد، به رشد خودشون مي پرداختند و آمادگي براي دموكراسي و آزادي را در خود پرورش مي دادن.

-- J.O. ، Aug 17, 2008 در ساعت 05:54 PM

روزای روشن خدا حافظ...
سرزمین من خداحافظ...
روزای خوبت بگو کجا رفت...
تو قصه ها رفت...یا از اینجا رفت..

-- بدون نام ، Aug 17, 2008 در ساعت 05:54 PM

hala az un zaman bessiar doorim,inha na tanha eghtesad balke manavit iraniha ham az bin bordan,age kenare khiaboon dar hale marg bashi mardom mitarssan komaket konan......100 afssoss....

-- narges ، Aug 17, 2008 در ساعت 05:54 PM

دوست عزيز(فوتبالي)اين تيم اميد ايران بود مي دانيد كه اميد شرايط سني خاص دارد(زير بيست سال)آقاي محمد دادكان در همان زمان سال 57وبعد مايلي كهن عضو تيم فوتبال پرسپوليس بودند كه صاحب جام معتبر تخت جمشيد شدند.محمد دادكان سال 62از فوتبال خداحافظي كرد پس ربطي به تيم اميد نداشت.

-- رضا ، Aug 17, 2008 در ساعت 05:54 PM

بوجود اوردن ازادی در زمانی که دیگر مردم اعتقادشان رابه رژیم از دست داده اند دگر دیر است فکر میکنم دوره خاتمی برای رژیم جمهوری اسلامی فرصت خوبی بود متاسفانه رژیم لجوجانه ان فرصت را از دست داد و همانطور که در مرداد 57 سخنان قابل قبول شاه دیگر مورد تائید مردم واقع نشد الان هم مردم اعتماد شان را باصلاهات از دست داده اند

-- حسن ، Aug 17, 2008 در ساعت 05:54 PM

شاه کسی نبود که بتواند ایران را به تمدن تبیدل کند. او آمدن با نظر مردم نبود بلکه بوسیله آمریکا انتخاب شده بود و دولت مردمی دکتر مصدق را برکنار کرد کسی که آمدنش مشروعیت نداشته باشد وجودش نامشروع است . در دوران سلطنتش نشان داد مرد اصلاحات نیست . انتقادات را با گلوله جواب می داد قضیه 17 شهریور چیزی نیست که از ذهن ها پاک شود. قاتل عده ای مردم معترض و غیر مسلح

-- بدون نام ، Aug 17, 2008 در ساعت 05:54 PM

يكي از عزيزان كه آرزو كرده بود مردم به رشد خودشون مي پرداختند ، خدمتشان عرض كنم در مملكتي كه از سال 1332 ، دموكراسي به معناي وسيع كلمه تعطيل گشته ، احزاب و روزنامه ها اجازه فعاليت نداشتند ، تمامي حركتهاي مسالمت آميز سركوب و افرادي همچون مهندس بازرگان كه اعتقاد وافر به مبارزه مسالمت آميز داشتند در گوشه زندان افتادند ، در مملكتي كه ساواك اجازه نشر و تكثير افكار بسياري از كنشگران و فعالان ادبي و فلسفي جهاني و ايراني را نمي داد ، اگر كتاب غربزدگي ي آل احمد را دست كسي مي ديد ( صرفنظر از محتواي نا مفهوم كتاب )، مهمانش مي كرد به شبانه اي دوستانه !! ، مردم چگونه مي توانستند خودشان تمرين دموكراسي كنند ؟!!!!
اين طور سطحي به مسايل نگريستن و با خواندن يك گفتاري از شاه فقيد در آن شرايط بحران زده ، جو گير شدن ، شايسته ما نيست .
در مملكتي كه اسدالله علم در خاطراتش به صراحت رفتن به مراسم بزرگداشت مشروطه را رفتن به مراسم ختم مشروطه تعبير مي كند ، جايي براي تمرين دموكراسي نيست !!

-- روزبه ، Aug 18, 2008 در ساعت 05:54 PM

dar javab e kasani ke tamam e pishraft haye doran e padshahi ye pahlavi ra enkar mikonand va dar defa az khianateshan be mardom dar sale 1357 faghat balad hastand zire kafane dorooghin e 28 mordad 1332 penhan shavand migooyam, CINEMA REX e shoma doroogh bood, 17 shahrivar etan ham doroogh bood, hala ketab e dr matini va asnad 1332 ra bekhanid bebinid 28 mordad e tan ham doroogh bood

-- khosro_sam@yahoo.com ، Aug 20, 2008 در ساعت 05:54 PM

ta yadam narafte benevisam, sale 1357 enghelab nabood, zira enghelab enghelab e france bood na 1357, enghelab e rastin sale 1342 bood be name enghelab e sefid e shah va mardom ba eslahate arzi va azadi ye zanan, va eslahate ejtemai, an che sale 137 bood ZEDE-ENGHELAB bood tavasote ertejaa e syah va sorkh, yek EFTEZAH bood na emghelab

-- khosro fravahar ، Aug 20, 2008 در ساعت 05:54 PM

شوروی, دولت های غربی که هر کدام به دنبال منافع خود بودند و هم چنان نیز هستند - که لزومن این نمی تواند بد باشد - هم چنین نا آگاهی توده مردم ما, ما را به سوی انقلابی سوق داد که لزومی به آن نبود. در 100 سال گذشته همیشه ظرفیت های ملت ما توسط روشنفکران! درک نشده باقی ماند و نتیجه آن است که در آن قرار داریم و دست به دامان این کشور و آن کشور هستیم...

-- رضا عاشوری ، Aug 29, 2008 در ساعت 05:54 PM

درباره اینکه چطور شاه با روشی مستبدانه و دیکتاتور مابانه تمایل به استقرار دموکراسی و آزادی سیاسی داشت جای سوال و ابهام زیادی است اما در اینکه پیش بینی او برای وحشت بزرگ چقدر درست بوده جای شکی بیست.

-- hosein ، Sep 17, 2008 در ساعت 05:54 PM