| رادیو زمانه > خارج از سیاست > موسیقی ایرانی > خاموشی ثمین باغچه‌بان | ||
خاموشی ثمین باغچه‌بان
پژمان اکبرزادهاین برنامه بلافاصله پس از باخبر شدن از مرگِ ثمین باغچه‌بان، در آغاز سال جدید، از رادیو زمانه پخش شد. اما متن آن، با تاخیر در اینجا منتشر می‌شود. - زمانه روزهای نخستین سال جدید در کنار همه‌ی شادی‌ها و حال و هوای بهاری خودش، برای اهالی موسیقی یک خبر ناراحت‌کننده را هم دربرداشت.
ثمین باغچه‌بان، آهنگساز برجسته‌ی ایرانی که در سالهای پس از انقلاب در غربت در ترکیه زندگی می‌کرد، در سن هشتاد و دو سالگی درگذشت. ثمین باغچه‌بان در تهران به دنیا آمده بود و پدرش جبار باغچه‌بان، بنیانگذار آموزشگاه ناشنوایان در ایران بود. ثمین پس از پایان تحصیلاتش در هنرستان عالی موسیقی در تهران، به ترکیه رفت و تحصیلات خودش را در رشته‌ی آهنگسازی در کنسرواتور دولتی آنکارا به پایان برد. در سال ۱۳۲۹ به ایران برگشت و ضمن سالها تدریس در هنرستان، آثار مختلفی ساخت. به ویژه با الهام از موسیقی ملی و محلی ایران که بخشی از این آثار، با ارکستر سمفونیک تهران و ارکسترهای دیگر در ایران اجرا شده‌اند. ثمین باغچه‌بان تلاش می‌کرد تجربیات خودش را از موسیقی کلاسیک، با میراث موسیقایی کشور خودش بیامیزد. سوییت بومی‌وار که شنونده‌ی یکی از همین آثار است.
یکی از معروفترین آثار ثمین باغچه‌بان «زال و رودابه» نام داشت که در جشن گشایش تالار رودکی یا «وحدت» فعلی در تهران، در سال ۱۳۴۶ با ارکستر سمفونیک تهران، به رهبری حشمت سنجری و گروه آواز جمعی اپرای تهران، به رهبری همسر ثمین، اِولین باغچه‌بان اجرا شد. ثمین باغچه‌بان کوشش‌های زیادی را هم در جهت جمع‌آوری آهنگهای محلی انجام داد و از بخشی از آنها در کارهای آهنگسازی‌اش هم استفاده کرد، از جمله قطعه‌ی «شعله» که با الهام از یک ترانه‌ی محلی بختیاری ساخته شده است. ثمین باغچه‌بان مدت کوتاهی بعد از انقلاب به ترکیه مهاجرت کرد و همراه با همسرش تا پایان عمر در استامبول زندگی می‌کرد. فعالیت جدی دیگری در زمینه‌ی موسیقی انجام نداد، ولی چندسال پیش خاطراتش را در تهران به صورت کتابی منتشر کرد. بخشی از آثار ثمین باغچه‌بان به رهبری منوچهر صهایی در سالهای اخیر با ارکستر فیلارمونیک پلوردیو در بلغارستان ضبط شده که به صورت سی‌‌دی در ایران و اروپا منتشر شده است. یکی دیگر از آثار او آلبومی است به اسم «رنگین کمون» که با همکاری نوازندگان ارکستر سمفونیک رادیو وین به رهبری توماس کریستین داوید اجرا شد. قطعاتی برای کودکان. یکی از قطعات این آلبوم «نوروز تو راهه» نام داشت.  |
||
نظرهای خوانندگان
ایشان مترجم هم بودند و از مهم‌ترین ترجمه‌های‌شان می‌توان به کتاب «اینجه‌ممد» (یاشار کمال) اشاره کرد.
-- Hosein Javid ، Apr 5, 2008 در ساعت 06:55 PMاو آهنگساز فوق العاده ای بود! آلبوم رنگین کمون نشاندهنده این است که باغچه بان چقدر خوب موسیقی را می شناخت و چقدر حوب کودک را.
-- علی ، Apr 5, 2008 در ساعت 06:55 PMاشعار و موسیقی این آلبوم در پرورش شخصیت شنونده بسیار تاثیر گذار است، به گونه ای که قطعات شاد این آلبوم مخاطب را سر زنده و تهییج می کند و قطعات غمگین این آلبوم کودک و نوجوان را غیر مستقیم با مفاهیم والای انسانی پیوند می دهد.
به نظر من این آلبوم که یک مانیفیست ارزشی است نه فقط کودکان را بلکه بزرگسالان را نیز محاظب قرار داده.
حیف که آثار امثال باغچه بان به فراموشی سپرده می شود.
روانش شاد، مثل او کمتر تکرار شده.
نمی دانم چرا خبر چننین آهنگساز برجسته ای با تاخیر اعلام می شود. بسیاری از شبکه های تلویزیونی لس آنجلس این خبر را در همان ابتدا اعلام کردند اما عجیب است که رسانه های اینتنرنت یکی بعد از دیگری غفلتشان را توجیه می کنند. بهرحال ممنون از این که سن استاد را درست نوشیتد و ممنون از اینکه حداقل شما هم مثل بی بی سی به اشتباه ننوشتید که استاد سفرهایی هم به ایران داشته!!!!
-- sahar ، Apr 6, 2008 در ساعت 06:55 PMعروسک جون
عروسک جون
به قربون دو چشمونت
دیگه شب شد لا لا
...
اون آلبوم ( رنگین کمون ) از بهترین قسمت های بچگی های من بود
-- saba ، Apr 6, 2008 در ساعت 06:55 PMمثل خروس زری احمد شاملو ،
نه ! همه ی آدم هایی که بچگی های منو ساختن دارن می رن ...
برای بچه هایی که دارن میان متاسفم ...
با سلام
-- بهرام ، Apr 6, 2008 در ساعت 06:55 PMبهترین و معتبرترین ترجمه از کارهای عزیز نسین نیز از زنده یاد باغچه بان است و چندتایی نیز کار مشترک با زنده یاد احمد شاملو.
ثمين باغچه بان از دوستان استاد احمد عاشورپور نيز بود، كه بهمن 1386 از دنيا رفتند.وبلاگ عاشورپور:
-- مهران ، Apr 6, 2008 در ساعت 06:55 PMhttp://ashourpour.blogfa.com/
روانش شاد که هم نویسنده بود، هم مترجم و هم آهنگسازی توانا؛ و بالا تر از همه به دور از هرگونه تَظاهُر وغوغا. پدر او شادروان جبار عسکر زاده، کسی بود که الفبایی ویژه ی کودکان کر و لال به زبان فارسی به وجود آورد و اولین کودکستان (باغچه ی کودکان) را در ایران بنیاد نهاد و به همین جهت به باغچه بان شهرت یافت. جبار باغچه بان مَجلّه ای نیز به نام "زبان" (ارگان جبهه ی معلمان ایران) منتشر می کرد که الفبای ویژه ی کر و لال ها را برای نخستین بار در آن مَجلّه منتشر ساخته است.
مادرید - رسول پدرام
-- Rassoul Pedram ، Apr 6, 2008 در ساعت 06:55 PM