تازه‌های نشر: «سرگذشت موسیقی جاز»

«سرگذشت موسیقی جاز» نوشته یوآخیم برنت با ترجمه و پژوهش پرتو اشراق از سوی انتشارات ناهید در ۲۵۰۰ نسخه منتشر شد.

این کتاب، خصوصیات و کیفیات موسیقی جاز از رگتایم و نیواورلئان تا اسلوب‌های برجسته و روش‌های نوین نوازندگی امروز را در اختیار خواننده قرار می‌دهد.

در واقع نویسنده با هدف شرح نکات برجسته‌ای که به واسطه آنها جاز توانست به لحاظ ارزشیابی، نقد و آموزش، در سطحی غیر قابل انکار قرار بگیرد و موقعیتی جهانی برای خود دست و پا کند، به نگاشتن این کتاب دست زده است.

آقای اشراق مترجم «سرگذشت موسیقی جاز» در درآمد کتاب می‌نویسد: «جاز را فریاد دادخواهی سیاهان خوانده‌اند؛ پس ریشه‌هایش باید در قاره سیاه جستجو شوند: زاری بر مصیبت، گریه بر بخت شوم و مویه بر ظلمی که به آنان می‌رفت...این که آفریقا چگونه از استعمار نجات یافت موضوع بحث ما نیست، سخن ما از جریان فرهنگی عمیق و بزرگی است که فراتر از تاریخ می‌رفت و اندیشه‌های دوستانه و صلح‌طلبانه را به نمایش می‌گذاشت.»

سیاهان، ساکن دشت‌های باز، جنگل‌های انبوه و صحراهای خشک، روح باد را تسخیر کرده بودند و ضربات «تام تام» را بر آن سوار می‌کردند و به دوردست‌ها می‌فرستادند.

«تام تام» از عناصر مهم و شاید مهم‌ترین عنصر فرهنگی بود. آلت خبررسانی هم به شمار می‌رفت و و تنها وسیله‌ای بود که می‌توانستند با آن از حال یکدیگر باخبر شوند.

ریشه‌های جاز در صدای «تام تام» بود که باد آن را با خود به آن سوی اقیانوس برد.

ریتم که در جنگ، رقص، شادی، ماتم و سایر آداب اجتماعی از عناصر کارساز بود در کنار ادبیات و روایات سینه به سینه به صورت کلام در جاز نمود یافت. پژوهشگر کتاب معتقد است:

«تولد جاز آمریکایی قطعا در قرن بیستم نیست و دست‌کم چند قرن سابقه دارد؛ ریشه‌های خود را به قاره سیاه فرستاده و از آن تغذیه می‌کند. جاز یک واقعیت تاریخی است که با سرنوشت انسان پیوند دارد. سیاه، غم‌های خود را می‌سرود و می‌خواست بداند باد در دشت‌های آفریقا سوگنامه بردگی او را تا کجا خواهد برد.»

یواخیم ارنست برنت از مشهورترین چهره‌های جاز بین‌المللی بود و در نقد موسیقی هم دستی داشت. وی اما بیشتر به عنوان تهیه‌کننده برنامه‌های موسیقی در رادیو شناخته می‌شد و در فرستنده رادیویی س.و.ف و شبکه تلویزیونی آ.ا.د مسئول واحد موسیقی بود.

آقای برنت که خود اهل موسیقی بود و ترومپت می‌نواخت، بنیانگذار چند فستیوال جاز – بلوز آمریکایی، جاز برلین و نمایشگاه جهانی اوزاکا در اروپا و آمریکا بود. وی جایزه فرهنگی لهستان و نشان درجه یک فرهنگ اسپانیا را نیز از آن خود کرده بود.

«سرگذشت موسیقی جاز» ۱۶ بار در آلمان چاپ شده است.

این کتاب، در باره سبک‌های جاز، خوانندگان، نوازندگان و آهنگسازان، عناصر و ادوات جاز و غیره اطلاعات مختلفی را به صورت تاریخی ارائه می‌کند.

در بخش خوانندگان جاز، برنت درباره خوانندگان زن نوشته است: «بلوزخوانی زنان بعد از مردان آغاز شد. هیچ زن خواننده‌ای را از دوران قدیم جاز سراغ نداریم. خوانندگان فولکلور – بلوز، «همراه‌خوان» زن نداشتند. جهان ساده و روستایی بلوز فولکلوریک توسط مردان اداره می‌شد. اما پس از آن‌که جاز به شهرهای بزرگ رسید، وضع تغییر کرد و «ما رینی» به عنوان مادر نهضت و «بسی اسمیت» به عنوان ملکه نهضت ظهور کردند.»