رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۵ آبان ۱۳۸۷
روی تاریک ماه - بخش سوم

انقلاب در خیابان

Download it Here!

صدای گلوله، صدای فریاد، صدای ترانه‌ای که از بلندگوها پخش می‌شود، این صدای انقلاب ایران است. صدایی که ممکن است عاشقش باشی یا از آن نفرت داشته باشی. صدایی که ممکن است رؤیای زیبای جوانی‌ات را به یادت بیاورد، یا صدایی که ممکن است کابوس روزهای تلخ را جلوی چشمانت بنشاند. این صدای انقلاب است.


من صدای انقلاب شما را شنیدم
می‌گویند شاه ایران، بزرگ‌ترین عامل انقلاب ایران بود. او صدای انقلاب را به موقع نشنید. صدایش را بشنویم که گفت: « من صدای انقلاب شما را شنیدم.» می‌گویند محمدرضا پهلوی صدای انقلاب ایران را دیر شنید. گاهی همین تأخیر همه چیز را بر باد می‌دهد، بر باد داد.

انقلاب، همان سیلی است که منتظرش هستیم. منتظرش هستیم تا بیاید. بیاید و همه چیز را دگرگون کند. همه آن‌ها را که در دل نفرتشان را انباشته‌ایم، نابود کند و به زباله‌دانی تاریخ بیندازد. انقلاب‌ها می‌آیند و همه چیز را به هم می‌ریزند و زندگی تازه‌ای می‌سازند. ممکن است آن زندگی رؤیای ما باشد؛ ممکن است کابوس ما باشد.

انقلاب مشت‌های گره کرده
انقلاب، یعنی مشت‌های گره کرده‌ای که آسمان را می‌کوبند.
انقلاب، یعنی پاهایی که کوبش آن‌ها زمین را می‌لرزاند.
انقلاب، هجوم هزاران بینوای بی‌چیز بی‌خانمان است؛ به خانه‌ها و کاخ‌های آنان که همه چیز دارند و همه کار می‌توانند.
انقلاب، ریختن سیل آدم‌هاست به خیابان‌هایی که هیچ اسلحه‌ای نمی‌تواند آرامش کند.
انقلاب، گلوله‌های آخرین درمانده‌هایی است که نمی‌دانستند آن که اسلحه دارد، عاقبت ممکن است کشته شود.
انقلاب، شلیک گلوله‌های داغ است به سینه‌های برهنه.
انقلاب، ریختن خون است بر سنگ‌فرش خیابان‌ها.
انقلاب، فریاد گروهی از مردمان است که می‌خواهند طرحی نو در اندازند.
انقلاب، می‌تواند رؤیا باشد؛ انقلاب می‌تواند کابوس باشد.


بیتلز و ترانه انقلاب
انقلاب توسط بسیاری از ترانه‌سرایان زمان ما به آواز در آمده است، گروه بیتلز در ترانه «انقلاب» چنین گفته‌اند:

می‌گویی که در پی انقلاب هستی
تو به خوبی می‌دانی
ما همه در پی تغییر جهانیم

می‌گویی این تکامل است
تو به خوبی می‌دانی
ما همه در پی تغییر جهانیم

ولی آن گاه که از ویران کردن می‌گویی
پای مرا به میان نکش
همه چیز رو به راه خواهد شد؛ همه چیز

می‌گویی که چاره‌ای اندیشیده‌ای
تو به خوبی می‌دانی
ما همه می‌خواهیم بدانیم چه نقشه‌ای داری

از من یاری می‌خواهی
تو به خوبی می‌دانی
آن چه در توان مان است می‌کنیم

اگر برای آنانی است که از اندیشه‌شان بیزاریم
فقط می‌توانم بگویم باید صبر کنید
همه چیز رو به راه خواهد شد؛ همه چیز

می‌گویی بنیان‌ها را دگرگون خواهی کرد
تو به خوبی می‌دانی
ما همه می‌خواهیم جلوی کار تو را بگیریم

می‌گویی این یک بنیاد است
تو به خوبی می‌دانی
بهتر است ذهنت را از این آزاد کنی

اما اگر عکس‌هایی از صدر مائو را در دست گرفته‌ای
بدان که هیچ کس همراهش نخواهد شد
همه چیز رو به راه خواهد شد؛ همه چیز


انقلاب رؤیاست؛ انقلاب کابوس است

انقلاب زیباست؛ چون صدای مردمان است.
انقلاب زشت است؛ چون نفرت مردمان است.
انقلاب زیباست؛ چون روز عدالت است.
انقلاب زشت است؛ چون روز مرگ است.
انقلاب زیباست؛ چون روز آزادی است.
انقلاب زشت است؛ چون روز نابودی است.
انقلاب روزی است که دیگر نمی‌ترسی و خیابان‌ها را تسخیر می‌کنی.
انقلاب روزی است که از وحشت دیگران می‌گریزی تا در پناهی زنده بمانی.
انقلاب می‌تواند رؤیا باشد؛ انقلاب می‌تواند کابوس باشد.

عصر انقلاب هم به سر رسید
انقلاب شاید مهم‌ترین شیوه استقرار بزرگ‌ترین تمدن‌های زمان ماست. تقریباً تمام تمدن‌های بزرگ امروز با یک انقلاب آغاز شده‌اند: انقلاب انگلیس، انقلاب آمریکا، انقلاب فرانسه، انقلاب اکتبر روسیه، انقلاب بزرگ چین، انقلاب در تمام آمریکای لاتین، انقلاب‌های ملی، انقلاب‌های چپ، انقلاب افغانستان و انقلاب ایران، ۱۹۷۹، ۱۳۵۷، پایان عصر انقلاب‌ها.


انقلاب آرام الوی
ترانه دیگری برای این برنامه انتخاب کرده‌ام، کاری است از گروه الوی، ترانه‌ای به نام «انقلاب آرام» که در آن الوی چنین می‌گوید:

صدای نارسا
در میانه شب
سکوت رؤیاها را می‌شکند

خشم و نفرت
در برابر ظالم
بر روح تو فرمان می‌دهد
روحی که برای آمرزش می‌گرید
غیرمنتظره
و سخت بالنده
در سایه‌های رمز و راز
منبع نیرویی است
نیرویی جاری
در طوفانی از ایستادگی
بر همه جا

و اکنون خون در درونت به جوش می‌آید
حس می‌کنی ضربانت به تندی می‌زند
راهی برای تأخیر انداختن نیست
لحظه جزم عزم را

تمامی ترس را بدور می‌افکنیم
و تمامی قواعد را زیر پا می‌گذاریم
ما شمارش معکوس انقلاب را
طلب می‌کنیم

ما نسل فرداییم
و اکنون آغاز ماست
تا تمام تغییراتی را انجام دهیم
که می‌دانیم بسزا ااست

یادت می‌آید زمانی را
که کوچک‌تر بودی
و دنیا را
از میان چشم‌های بی‌گناهت می‌نگریستی
و زندگی برایت یک بازی بود؟

آری، خوب یادم است؛
من بسیار جسور بودم و نه،
هیچ کس احمق نبود
ولی آن‌ها درستش کردند
در روزهایی که در مدرسه به سر بردم
نگاه کن چه مخمصه‌ای ساخته‌ای؟
ما در جایگاهی دردناک قرار داریم
و شایسته نبود
دنیای ما را خراب کنی
گناهی احمقانه و وحشتناک

ما می‌خواهیم کنترل را بدست بگیریم
می‌خواهیم همه چیز را عوض کنیم
و برای انجام آن‌چه صحیح است
اجازه نمی‌خواهیم
چرا که آینده از آن ماست!


انقلاب پدران، انقلاب فرزندان
پدران ما زخم‌خورده انقلابند. آنان در آفتاب روزهای پیش از انقلاب گرم می‌شدند و به روزهای بی‌کینه پیش از انقلاب عشق می‌ورزیدند.

نسل ما، انقلاب را چون عشقی می‌داند که جوانی‌اش را گرم کرد. مثل عشق به خیلی از ما زندگی داد؛ مثل عشق بسیاری را آواره کرد؛ مثل عشق، به بسیاری خیانت کرد. انقلاب برای ما روزی آفتابی بود. آفتابی گرم، پیش از فرا رسیدن توفانی سخت.

فرزندان ما، از انقلاب دور شده‌اند، آنان ما را محکوم می‌کنند. آنان شهامت ما را دیوانگی می‌دانند و هر آن‌چه بر سرشان می‌رود، ناشی از اشتباهات ما برمی‌شمرند.

فرزندان فرزندان ما شاید دوباره به خیابان‌ها بروند، مشت‌ها را گره کنند و دوباره همه چیز را از آغاز بخواهند. شاید ...

Share/Save/Bookmark

بخش نخست: در می ۶۸ در پاریس چه گذشت
بخش دوم: مدرسه را به خیابان ببریم

نظرهای خوانندگان

نمی توان پیش بینی کرد که پایانی برای انقلاب ها ست . چرا که نمی شود گفت پایانی برای جنگ است .
اگر جنگ در جهان به نقطه پایان رسیده است پس باید گفت انقلاب هم در جهان ریشه کن شده است . چنین استلالی پایه و اساس علمی و منطقی ندارد . انسان ها ادم های شورشی و دگر اندیش هستند و خواهان تغییرو تحول هستند ممکن است مفید واقع شود ویا مضر باشد .
به هر حال این پیش بینی کاملا غلط است که در هیچ کجای دنیا انقلاب رخ نخواهد داد چرا که انقلاب یک جریان غیر قابل پیش بینی است مثل زلزله مثل طوفان اتشفشان سوری نامی و غیره اگر این جوشش ها قابل کنترل است انقلاب هم قابل کنترل است .
کشور چین با این همه عظمت وتکنولوژی در هفته گذشته با زلزله شدید مواجه شد و طوفان در کالیفرنیا باعث ویرانی شد پس انقلاب هم چنین موج و حرکت غیر قابل پیش بینی است در ممالک مساعد انقلاب .

-- رضا ، May 21, 2008 در ساعت 07:45 PM

صرف نظر از اینکه به طور کلی موافق یا مخالف انقلاب باشیم، اعلام «پایان عصر انقلابها» به نظر بچگانه می‌آید. اگر فرض کنیم انقلاب ۱۳۵۷ آخرین انقلاب بزرگ در سطح جهانی تا به امروز بوده باشد،‌ صرف اینکه در ۳۰ سال پس از آن (یکی دو نسل)‌ هنوز انقلاب دیگری در مقیاس آن در دنیا رخ نداده به هیچ وجه نشان نمی‌دهد که در آینده نیز رخ نخواهد داد!‌ کافی است به فاصله‌‌ء زمانی انقلابهای بزرگ دیگر نگاهی انداخت.

-- کارل پوپر ، May 21, 2008 در ساعت 07:45 PM

من فقط فهمیدم این یک اظهار نظر است. همیشه اظهار نظر درست نیست. اما این کار که همه آهنگها انقلابی را ترحمه و یک معنای ایران از آن اخراج کرده بسیار کار زیبایی بود آقای نبوی مرسی و خسته نباشی. خاطرات آن سالها را در من زنده کرد. ای کاش می توانستیم بار دیگر نیرو بگذاریم این ولایت فقیه را به یک جمهوری درست و حسابی تبدیل کنیم. کاش. پیروز باشسید

-- لاله ، May 22, 2008 در ساعت 07:45 PM

انقلابهای هیچ وقت به نفع طبقه مستضعف تمام نمیشود بلکه تنها استثمارگران را تغییر میدهد.

-- وازیک ، Jun 22, 2008 در ساعت 07:45 PM

به نظر من عصر انقلاب ها تمام نشده، بلکه شاید بتوان گفت موجی از انقلابها به اتمام رسیده است. و شاید بتوان گفت موج عظیم تری از آنها در راه است. و اتفاقا این بار این انقلاب ها گسترده تر نیز خواهند بود، خاور میانه همچنان مستعد انقلاب است. همچنین عاقبت اکثر این انقلابها رویا خواهد بود نه کابوس چرا آگاهی موجود در بین توده مردم در عصر ارتباطات به هیچ وجه قابل مقایسه با موج پیشین انقلابها یعنی حدود 30 سال پیش نیست. اکنون توده مردم از هر گونه حکومت ایدئولوژیک بیزارند و بسیار بعید میدانم که عاقبت انقلابی دیگر به برقراری چنین حکومتی منجر شود
آقای نبوی تنها امید ما انقلابی دیگر است و راه دیگری برای آزادی این نسل دیده نمیشود
جوان 26 ساله از کرج

-- بدون نام ، Oct 26, 2008 در ساعت 07:45 PM