آیا لوسی همچنان مادر بشریت هست؟

برگردان؛ ونداد زمانی

در سال ۱۹۷۴ متخصص انسان‌شناس ماقبل تاریخ¹، دان جانسون و دانشجوی همراهش، تام گری، اسکلت قدیمی‌ترین نوع انسان را کشف کردند.

در یک روز گرم وقتی دکتر جانسون دست از نوشتن مقاله‌اش کشید و به همراه دانشجوی تیم به نیت پیدا کردن استخوان به منطقه از قبل نشانه گرفته شده در استان حدر در اتیوپی رفتند، این اتفاق افتاد. آن‌ها با این امید رفتند که بعد از دو بار جست‌وجوی بی‌نتیجه، شانس خود را یک‌بار دیگر بیازمایند.

آنان تصادفا درون گودال از پیش کنده شده، بخشی از استخوان یک بازو را پیدا کردند و لحظاتی بعد هم تکه‌ای از قفسه سینه، زانو و جمجمه در همان محل مشاهده شد.

در حین جست وجو، بیشتر از صد قطعه استخوان دیگر هم در همان محل توسط تیم دکتر جانسون کشف شد. با جمع‌آوری و سرهم کردن استخوان‌ها، جنس ماده نسل پیشرفته‌ای از میمون شناسایی شد که بیش از سه میلیون سال پیش با جثه‌ی یک متری قادر به ایستادن بود.

قطعات گردآوری شده ابتدا تحت عنوان «ال ۲۸۸-۱»، بایگانی شد و بعدها به عنوان لوسی، به مشهورترین و قدیمی‌ترین اجداد انسان تبدیل گشت.

با وجود آن‌که انگشتان بلند دست و پای لوسی حکایت از درخت‌زی بودن اجداد اولیه انسان می‌کرد، ولی فرم لگن خاصره و زانوهای لوسی نشان دهنده توانایی این مادر اولیه برای سر پا ایستادن و قدم زدن بر روی زمین بود.

با اعلام قطعی دانشمندان مبنی بر قدمت عمر این انسان اولیه، لوسی رسما لقب مادر بشریت را نصیب خود ساخت.

متخصص انسان‌شناس ماقبل تاریخ، آقای ویلیام جارگنز می‌گوید:

«همه‌ی مردم در هر سنی که فکرش را بخواهید بکنید مسحور لوسی شده بودند. حضور لوسی کلی از معادلات را به هم زد و برای اولین بار تکامل را برای عموم قابل لمس کرد.»

بیش از چهل درصد از اسکلت لوسی کشف و در کنار هم گذاشته شد که این موضوع در نوع خود بی‌نظیر بود. همچنین نمونه‌ی کامل اسکلت لوسی بعد از ۳۵ سال، هنوز جالب‌تر و بازگو کننده‌تر از انسان اولیه قدیمی با قدمت بیش از چهار میلیون سال² است.

لوسی همچنین از هوبیت‌های اندونزی هم که تا همین اواخر (۱۳ هزار سال پیش) بر روی زمین قدم بر می‌داشتند، جالب‌تر است.

آقای جارگنز به این مساله مهم اشاره می‌کند که:

«لوسی بر اهمیت و ارزشش افزوده شده است، چون از طریق مطابقت دادن سایر انواع انسان‌های اولیه طبقه‌بندی شده در مقابل با لوسی ما می‌توانیم قدمت تک‌تک آن‌ها را بسنجیم.»

مثل همیشه گروه باستان‌شناس، تحت هدایت غربی‌ها نبود که به کشف لوسی منجر شد، زیرا این‌بار سرپرستی گروه اکتشاف بر عهده باستان‌شناس معروف اتیوپیایی بود و این مساله نیز به جذابیت و ارزش اکتشاف لوسی می‌افزاید.

از آن پس کنجکاوی علمی، امکان مشترکی برای همه‌ی اقوام بشر معاصر شد.

بزرگ‌ترین تاثیر فرهنگی لوسی در میان ملت‌ها این بود که به باستان‌شناسی شخصیت جذابی عرضه کرد که قبل از آن وجود نداشت.

لوسی نامش را مدیون ترانه‌ای از بیتل‌ها است، «لوسی در آسمان با الماسش...». ترانه‌ای که در کمپ باستان‌شناسان مرتب پخش می‌شد، و دلبستگی و توجه جهاتی موثری را برای این رشته علمی و مبحث تکامل ایجاد کرد.

با کشف انسان قدیمی‌تر از لوسی، گمان می‌رفت که بر تب علاقه‌ی همگانی از لوسی کاسته شود. استخوان‌های میمون بسیار نزدیک به انسان اولیه آردیا، یک میلیون سال قدیمی‌تر از لوسی است.

هر چند هنوز رابطه و فاصله‌ی بین «آردیا» و انسانن‌های اولیه کاملا ارزیابی و ثابت نشده است؛ ولی همه‌ی دانشمندان می‌دانند که دیر یا زود «لوسی» موقعیت اولین نسل انسان را از دست می‌دهد.

وقتی امکان این اتفاق را در برابر دکتر جانسون، کاشف لوسی گذاشتند او به این نکته‌ی ظریف اشاره کرد:

«لوسی هم خوشحال خواهد شد که اجدادش کشف شوند».

پاورقی‌ها:

1-Paleonanthropologist
2- 4.4-million-year-old Ardipithecus ramidus