سومین سال خاموشی ممیز، با گرافیک‌های فرانسوی

ساغر رفیعی

نمایشگاه آثار گرافیک پیر برنارد، طراح گرافیک فرانسوی با نام «فردا را امروز بسازیم»، هم‌زمان با سومین سالروز درگذشت مرتضی ممیز در خانه هنرمندان برگزار شد.

در مراسمی که با برپایی این نمایشگاه و برای پاسداشت ممیز، پدر گرافیک ایران، در تالار بتهوون، خانه هنرمندان ایران برگزار شد، امر‌الله فرهادی، عضو هیات امنای بنیاد ممیز، درباره مراسم‌های بزرگداشتی که در سال‌های گذشته برگزار شده بودند گفت:

سال نخست، نمایشگاهی با همکاری مجله «نشان» و با حضور دو هنرمند خارجی و سال دوم با همراهی آرماندو میلانی، سالروز درگذشت ممیز را برپا کردیم و امسال و در سومین سال خاموشی او از پیر برنارد، طراح برجسته گرافیک فرانسوی دعوت کردیم تا در کنار برپایی نمایشگاهی از آثارش، پروژه‌های برتر دانشجویانش را نیز به نمایش بگذارد.

در ادامه، یادداشتی هم از افسانه ممیز، همسر زنده‌یاد ممیز خوانده شد. دراین یادداشت آمده است: «به یاری خدا و برای ادامه راه مرتضی ممیز، هر سال می‌کوشیم تا واقعه جدید را در عرصه هنر گرافیک ایجاد کنیم تا هنرجویان این رشته با هنر گرافیک روز دنیا آشنا شوند و از سوی دیگر سایر کشورها نیز با فرهنگ و هنر این مرز‌ و بوم آشنا شوند».

مرتضی ممیز

در ادامه یادداشت آمده است: «جای خالی مرتضی ممیز را با همه وجود احساس می‌کنیم و حضورش را به همان شدت حس می‌کنیم. در واقع او اراده می‌کند و ما اجرا می‌کنیم و با همان دقت، وسواس و تیزبینی از ما ایراد می‌گیرد و کارمان را تصحیح می‌کند. انگار این روزها از یک ممیز چند‌صد ممیز به وجود آمده که در عین حال به او فکر می‌کنند و به او عشق می‌ورزند».

خانم ممیز یادداشت خود را این‌گونه ادامه می‌دهد: «مرتضی ممیز سراسر عمر نه‌چندان طولانی خود را در تلاشی بی‌وقفه برای شناسایی هنر گرافیک گذراند و اکنون این گو‌ی‌ و میدان در دست ماست. همه با هم جمع شده‌ایم و هماهنگ می‌شویم تا شاید بتوانیم اندکی از رسالتی را که او بر دوش می‌کشید، بر دوش حمل کنیم».

انوشیروان ممیز هم درباره نمایشگاه توضیح داد: «‌این نمایشگاه در دو بخش برگزار می‌شود. در بخش اول با عنوان «فردا را امروز بسازیم» شاهد طرح‌های گرافیکی پیر برنارد در گالری ممیز هستیم و در گالری «میرمیران» نیز شاهد پروژه‌های دانشجویان فرانسوی هستیم و امیدواریم این دو نمایشگاه افق جدیدی را پیش روی دانشجویان ایرانی باز کند».

برنارد پولتی، سفیر فرانسه هم که در این مراسم حضور داشت از همکاری‌های فرهنگی انجام شده و در حال اجرای سفارت فرانسه و خانه هنرمندان ایران گفت و با اشاره به برنامه‌های بنیاد ممیز گفت: بنیاد ممیز ابتکار دعوت از پیر برنارد را بر عهده داشت که با همکاری سفارت فرانسه در ایران صورت گرفت.

از آثار مرتضی ممیز

سفیر فرانسه در تهران با بیان این‌که برنارد چهره شناخته‌ شده طراحی گرافیک در فرانسه است افزود: پیر اکنون در تهران است. او حدفاصلی است بین هنرمندان طراح گرافیک ایران و فرانسه. بسیاری از تصاویر هویت‌نگار امروز فرانسه مدیون این هنرمند است.

برناردو پولتی از مرتضی ممیز یاد کرده و گفت: «ممیز بسیار خوشحال می‌شد که از برنارد در تهران استقبال کند. تعهد شخصی و دوره‌های تحصیلی ممیز و برنارد آن دو را بسیار به هم نزدیک کرده است».

او در ادامه گفت: «آثار این دو هنرمند در بسیاری از نشریات جهان به چاپ رسیده است. نمی‌توان بدون یادی از مرتضی ممیز از هنرمندان گرافیست ایرانی صحبت کرد».

او با بیان این‌که امروزه در تمام کشورها از ممیز و آثار او سخن می‌رود تاکید کرد مقالات این هنرمند در تمام نشریات بزرگ ایران منتشر شده است.

به گفته سفیر فرانسه در تهران پیر برنارد، امروز کارگاه خلاق گرافیک را در فرانسه تاسیس کرده و منتخب آثارش را با همراهی کارهای برگزیده دانشجویانش در ایران به نمایش گذاشته است. این هنرمند در سال ‌٢٠٠٦ موفق به کسب جایزه «اراسموس» و بعداً موفق به دریافت جایزه «روبر شومان» شده است.

گیل‌گمش، اثر مرتضی ممیز

محسن زارع، معاون فرهنگستان هنر گفت: ‌چهار دهه تلاش بی‌وقفه مرتضی ممیز، امروز همه ما را به دور هم جمع کرده است تا با برگزاری این مراسم به مرور تلاش‌های این هنرمند بپردازیم و فراموش نکنیم هنر گرافیک که از غرب وارد کشور شد با تلاش‌های مرتضی ممیز، شاخصه‌های گرافیک ایرانی را پیدا کرد و مجدداً در غرب به نمایش گذاشته شد.

پیربرنارد هم در پایان مراسم در معرفی نمایشگاهش در خانه هنرمندان گفت: از بنیاد ممیز برای این دعوت سپاسگزارم. من مرتضی ممیز را زمانی که دانشجو بودم شناختم. هرچند که آن زمان ما تنها یک دیدار کوتاه با هم داشتیم، اما بعدها در انجمن هنرمندان گرافیک با او آشنا شدم. آنچه امروز در اینجا ارائه داده‌ام، مجموعه‌ای از کارهایم محسوب می‌شود که از دهه ‌٧٠ در فرانسه شروع شد و در آتلیه شخصی‌ام به کمال رسید.

او سپس تمام‌ پوسترها و طراح‌های گرافیکی خود را برای حاضران نمایش داد و درباره محتوای آن و چگونگی خلقشان توضیح داد.