رادیو زمانه > خارج از سیاست > آسیب شناسی جنسی > تاریخ اجتماعی روابط جنسی در ایران | ||
تاریخ اجتماعی روابط جنسی در ایرانبرگردان: رضا شوقیبه تازگی کتابی با نام «تاریخ اجتماعی روابط جنسی در ایران» اثر ویلم فلور در آمریکا به چاپ رسیده که در آن نویسنده به بررسی ۲۵۰۰ سال تاریخ اجتماعی روابط جنسی در ایران پرداخته است. آنچه در پی میآید ترجمه گزیدهای از این کتاب است. در تاریخ ایران برتری مرد در مسایل جنسی یک شرط ضروری بوده و زن هدف مسایل جنسی واقع میشده است. زنها بهخاطر موقعیت فرودست خود تحت تسلط مردان قرار داشتهاند. از آنجا که ازدواج به مرد این حق را میدهد که با زن خود سکس داشته باشد، بنابراین زن نمیتواند هرگاه شوهرش او را به همخوابی دعوت کرد، از آمدن به رختخواب امتناع ورزیده یا بستر را ترک کند. اگر مرد بخواهد با زن همبستر شود زن باید حتی عبادتاش را هم به این منظور نیمهکاره رها کند. علاوه بر این از آنجا که مرد برای زناش پول پرداخت کرده (گرچه پرداخت مهریه عملاً هنگام طلاق محقق میشود)، بنابراین تنها مرد است که حق دارد، تصمیم بگیرد کی و چگونه سکس داشته باشد. همچنین تنها مردان هستند که اجازه دارند تمایلات جنسی خود را بروز دهند و این امر نه تنها در مورد همسران بلکه در مورد غیرهمسرانشان نیز صادق است. اگر مرد نسبت به زنی که همسر او نیست ابراز تمایل جنسی نماید، این زن است که مورد سرزنش قرار میگیرد و نه مرد، زیرا زن نباید خود را در موقعیتهایی قرار دهد که مردی بتواند تا این حد به او نزدیک شود. علاوه بر این، اعتقاد راسخ بر آن است که اگر دختران و زنان بر حسب اتفاق با مردی تنها بودند نمیتوانند به او نه بگویند. نویسنده قابوسنامه در کتاباش آورده است: «باید بدانی که یک زن نمیتواند قاطعانه در مقابل یک مرد مقاومت کند هر چند که آن مرد پیر یا زشت باشد.» اعتقاد به اینکه زنان بهخاطر شهوت سیریناپذیرشان، قادر نیستند در مقابل طلسم یک مرد ایستادگی کنند با شواهدی از این دست که مثلاً امام رضا (ع) گفته است زنان ۹۹ بار شهویتر از مردان هستند، تقویت میشود. این اعتقاد همچنین به وسیله حکایات عامهپسندی که چنین دیدگاهی را تایید میکنند، بیشتر گسترش یافته است. بهعنوان مثال در حکایت پرطرفدار حسین کرد، آمده است که سنبل، دختر شخصی که حسین را دستگیر کرده بود به او کمک میکند تا از دست پدرش که قصد کشتن حسین را داشته است فرار کند. دلیل دختر برای این کار، آنطور که خود به حسین گفته این است: «من میخواهم خود را فدای صورت زیبا و آلت مردانه تراشیده (و تمیز و بنابراین جذاب) تو کنم.»
این سخنان همانقدر که یک خودستایی مردانه بوده نشانگر عدم اطمینان مردانه نیز است، عدم اطمینانی که سبب جستوجوی دایمی مردان جهت یافتن راههایی برای تقویت آلت جنسی خود میشود. اگرچه آنطور که ادعا شده است، تمایلات جنسی زنان بیش از مردان است. اما یک زن حتی در چارچوب پیوند زناشویی نیز نمیتواند این تمایلات را ابراز کند. او باید حرکات شوهرش در این زمینه را متابعت کرده و نسبت به آنها وکنش نشان دهد، حرکاتی که هدف آن به ظهور رساندن «قدرت شهوانی مخفی زنان است. تنها مرد است که شهوت زن را برمیانگیزد و نیز آن را ارضا میکند. زن قبل از آغاز کار توسط مرد قادر نبوده در این زمینه درخواستی داشته باشد و سپس نیز نمیتواند بیتفاوت بماند.» اما نویسنده ناشناس کتاب تادیب النسوان در اواخر قرن ۱۹ تا حدودی موضعی انتقادآمیز نسبت به رفتار زنان در چارچوب ازدواج اتخاذ کرده و به خوانندگانش توصیه میکند که زنها باید خود را برای همبستری آماده کنند، به این معنا که خود را آرایش کرده، از بوی خوش استفاده کنند و ظاهر خود را بیارایند. او میافزاید «در رختخواب بیحیایی بهتر از زاهدمآبی است بنابر این گمان نکنید که اگر کاملاً تسلیم عشق شوید وقار شما صدمه میخورد.» آن چنان که از کتاب تادیب النسوان برمیآید هرگز این نکته در نظر گرفته نمیشده است که زنان باید زندگی جنسی متعلق به خود را داشته باشند. آنها تنها موضوع و متعلق ارضای جنسی مردان بودهاند. در این دیدگاه زنان آنگونه در نظر گرفته میشوند که یک کشاورز قطعهای زمین را در نظر میگیرد. به عبارت دیگر زنان مانند یک کشتزار منفعل که تنها توسط مرد مورد استفاده قرار میگیرد، شخم زده میشود و شکل داده میشود، به گونهای که تنها مرد حق دارد بیشترین بازده (یعنی بچهها و ارضای جنسی) را به وسیله بکار بستن دانشاش در مورد شکلبندی زمین، از آن به دست آورد. اگر زوجی بچهدار نمیشدند، حتماً زن عقیم بوده است و نه مرد، مگر اینکه ثابت میشده است که مرد از لحاظ جنسی ناتوان است. اگر همه بچهها از یک جنس بودند، این گناه نیز بر گردن زن بود. براساس نوشتههای یک روانشناس زن ایرانی که در سال ۲۰۰۷ منتشر شده است، «در جامعه سنتی ایرانی مفهوم ارضای جنسی برای زنان اساساً بیمعنا است. او میگوید: «من بسیاری از اینگونه زنان را دیدهام که آمیزش جنسی را صرفاً بهعنوان وسیلهای برای ارضای مرد، عاملی برای استمرار زندگی مشترک زناشویی و احتمالاً بهعنوان تضمینی برای ادامه دریافت حمایتهای مالی از همسرشان میدانستهاند.» ظاهراً زنان اطلاعاتشان را با هم در میان میگذاشتهاند تا بدانند چه چیزی مردان را راضی میکند. با وجود این گزارش شده است که بسیاری از مردان از لحاظ جنسی راضی نبوده و تخمین زده میشود که ۳۰ تا ۴۰ درصد زنان سردمزاج بودهاند. این عدم رضایت مردان از روابط ناهمجنسخواه در «تاسف خوردنهای ترانههای عامیانه، در فراوانی سایر اشکال تمایلات جنسی مانند استمنا، همجنسگرایی و نزدیکی با حیوانات متجلی شده و میشود.»
این شرایط به موقعیتی منجر شده که بسیاری از زنان احساس کردهاند، ازدواج بهجای آنکه یک آشیانه گرم و امن باشد یک قفس است حتی اگر طلایی باشد. نکته دیگر آنکه سکس در ایران در حالت عریان انجام نمیگرفته است. اغلب برای زوجین هر دو، سکس (به صورت بخشی) پوشیده بوده و هست. این امر به علت آن نیست که عشق مانع میشود زوجین لباسها را از تن بیرون کنند. به احتمال زیاد دلیل سکس پوشیده (با لباس) بهذاته دینی است. علاوه بر این افراد نباید در حال سکس حرف بزنند چون ممکن است فرزندی که به دنیا میآید گنگ باشد. این مساله مینیاتورهایی را که بهذاته و به صراحت پورنوگرافیگ هستند، یعنی مینیاتورهایی که اندام تناسلی و مقاربت را به تصویر کشیدهاند نیز در بر میگیرد. در این موارد هر دو نفر تنها لباسهای پایینتنه را از تن در آوردهاند و بالاتنه آنها پوشیده و دارای لباس است. رسم سکس با لباس توسط مطالعات جامعهشناسانه نیز تایید شده است. این مطالعات اظهار داشتهاند «اقشار پایینتر جامعه برای عشقورزی عریان نمیشوند و بدنها پوشیده میماند. اعتقاد بر این است که برهنگی میتواند به ناتوانی جنسی مرد منجر شود.» درواقع عشقبازی غالباً در سکس غایب است. «در جریان عمل جنسی غیر از اندامهای تناسلی ارتباط فیزیکی دیگری وجود ندارد و ناز و نوازش عملاً ناشناخته است.» دلیل فقدان عشقبازی (قبل و بعد از عمل جنسی) در مناطق روستایی عمدتاً «فقر، نحوه تنظیم زندگی و حضور خانواده است». در مناطق شهری هم که تا همین دورههای اخیر اتاق خواب جداگانه در اکثر خانهها وجود نداشته است، این مساله احتمالا ً بیشتر به این علت توسعه یافته است که کارگران متاهل طبقه پایین بهطور متوسط ۱۱ ساعت در روز کار میکرده و اکثر اوقات فراغت خود را هم با سایر مردان میگذرانده و بنابراین نمیتوانستهاند وقت زیادی را در مصاحبت با زنان سپری کنند. منبع • Bedroom Do’s and Don’ts |
نظرهای خوانندگان
نمونه کامل نگاه از بیرون و شرق شناسانه به فرهنگ و زندگی ایران.
-- محمد ا ، Sep 18, 2008 در ساعت 12:15 PMمسائل مطروحه مربوط به قديم است كه در جوامع اروبائي هم همينطور بوده است و جون بيشتر مردان ايراني معتقد به تك همسري بوده اند و مردان ايراني به شدت شهوتران هستند زنها بر اثر تكرار زياد رابطه ي جنسي سرد مزاج شده اند هم اكنون نيز دختراني هستند كه در صحبتهاي مكرر به اين امر معترفند
-- فرهاد-فرياد ، Sep 18, 2008 در ساعت 12:15 PMیک : به محمد و فرهاد عزیز : به گمانم این مطالعات شرق و غرب ندارند (رجوع شود به دروس منطق که رادیو زمانه هر هفته یک پست ویژه ی آن دارد)
-- شاپور شاخدار ، Sep 18, 2008 در ساعت 12:15 PMدو : مطلب جالب بود ولی : متاسفانه به درد من نمی خورد! می دانم که 2000 سال دیگر باز هم کسی از آن طرف آب بلند می شود و می گوید : ایرانی ها بعد از 2500 سال باز هم عوض نشدند!
این ارزش باکرگی تا به کب خفتمان می ماند؟
ببخشید خواستم بدونم برای اینکه سایتم پر بازدید منم جزء لیست گوگل خوانتون قرار بگیره چه کار باید بکنم ...
-- بهونه دات نت ، Sep 18, 2008 در ساعت 12:15 PMببخشید اگه اینجا نظر دادم
آخه نمیدونستم کجا مطرح کنم
. . . . .
زمانه ـ برای اضافه کردن نشانی وبلاگ تان با این آدرس در زمانه تماس بگیرید
blogs@radiozamaneh.com
. .
az anjayee ke dar dine mobine eslam zan vasileye aramesh va erzaye mard mibashad,leza bishtar az in ham nemitavan entezar dasht vagheyati hast ke vajood darad, va bayad roshan shavad balke ye roozi hal shavad
-- arash ، Sep 19, 2008 در ساعت 12:15 PMalbate bozorgtarin moshekele ma iranian inast ke hanooz dar saale 2008 arzeshe ye dokhtar hatman be bakere boodane oo hast, zemne in ke ma khahane sex ba har kasi hastim, vali mokhalefe sexe baghie ba khaharan ya madare khod hastim, gooya oon kasi ke ma bahash sex mikhahim bekonim khaharo madarodokhtare kasi nist
نمیدونم این قسمتهایی که ترجمه شده و اینجا آورده شده اینقدر نگاهش اورینتالیستیه یا کل کتاب؟ به نظرم نگاهش فوق العاده سطحیه یا حداقل از این ترجمه چنین استنباط میشه.
-- لیلا ، Sep 19, 2008 در ساعت 12:15 PMکاش در صورت امکان هر از چندی قسمتی از این کتاب ترجمه میشد . به نظر من خوانندگان استقبال میکنند
-- fariba davodi ، Sep 19, 2008 در ساعت 12:15 PMدلیل سرد مزاجی خانمها در ایران شهوترانی افراطی مردهاست واینکه مردم ایران بر خلاف اسلام به تک همسری اعتقاد دارند و عقد موقت که یکی از آداب اسلامی است انکار میکنند و منفور میدانند
-- سعید ، Sep 20, 2008 در ساعت 12:15 PMما هنوز بعد از 1400 سال پس از اسلام از محتویات اسلام بی اطلاع هستیم و در امور مختلف شک داریم و با گزینه های متعددی روبرو هستیم و به همین دلیل بعضی از احکام اصلی را نیز مردود میدانیم
علمای اسلام در طول 1400 سال نتوانسته اند بر امور شخصی خود غلبه کنند و اسلام را بطور صحیح منتقل کنند و از آن کاسته یا به آن اضافه نموده اند
در روایات داریم که با ظهور امام زمان مردم خیال میکنند دین جدیدی آمده و علمای دین اولین کسانی هستند که با امام زمان مخالفت میکنند
باید قبول کنیم با بدعتهایی که در دین اسلام بوجود آمده و تغییرات اساسی که به آن داده شده مشکلات زیادی در تمام ارکان جامعه پدید آمده است
این ایراد به اسلام وارد نیست بلکه به مسلمانان وارد است و اینکه تلاش نمیکنند خود از تعالیم اسلام با خبر شوند بلکه تابع دستورات دیگران هستند و اسلام را سلیقه ای میدانند
نمی توانم درباره ی کتاب حرفی بزنم. اما اگر این خلاصه ترجمه از منبع اصلی حکایت مشت نمونه ی خروارباشد، این کتاب را در مقایسه با کتاب های تاکنون منتشرشده ی تاریخ سکسوآلیته توسط پژوهشگران غربی، مثل Sexualität in den Religionen der Welt بسیار سطحی و عوامانه می بینم. البته شاید این کتاب در بازار فقیر بررسی سکسوآلیته در فرهنگ ایرانی نعمتی باشد، یا تلنگری به پژوهشگری بیطرف، پژوهشگری که با نگاه فمینیستی و یا ایدئولوژیکی به موضوع نگاه نکند، بشود.
-- رمضانی ، Sep 20, 2008 در ساعت 12:15 PMرمضانیramezanig@yahoo.de
اين مطالب احتمالا مربوط به همان 2500 سال پيش است چون درمورد زمان حاضر كه اصلا صدق نمي كند.
-- بدون نام ، Sep 20, 2008 در ساعت 12:15 PMبا عرض سلام.
-- سینا ، Sep 20, 2008 در ساعت 12:15 PMبا اینکه این کتاب باید 2500 سال پیش ایران رو بررسی کنه،ولی به نظر می رسه که تاریخ بعد از اسلام رو مورد نقد قرار داده.چونکه تا جایی که ما شنیدیم زنان ایرانی نه تنها از تساوی حقوقی برخوردار بودن بلکه در جاهایی حتی نسبت به مردان برتری هم داشتن.گرچه در حال حاضر این طور نیست!
گویا کفگیر کنکاش و پژوهش در باب جامعه ی ایرانی به ته دیگ خورده و به مسئله ی سکس با لباس ایرانیان و تاریخچه ی تنبان و بیکینی (مطلب آقای نوش آذر) رسیده است.
-- کیا بهادری ، Sep 20, 2008 در ساعت 12:15 PMبا خواندن دوباره ی همین مطلب به وضوح می شود دید که بیشتر رفتارهای جنسی مورد اشاره و تضادهای ذهنیتی مابین مرد و زن فقط خاص جامعه ی ایرانی دیروز و امروز نیست و من نمی دانم چرا به ایرانی ها نسبت داده شده. البته آن مینیاتور مزخرف هم مضاف بر این تحقیقات ارجمند شده و تصویری مخدوش و غیر ایرانی ارایه می دهد...
جدا برای رادیو زمانه متاسف هستم،
درست که دوست دارید از منظر استقلال و آزادی عمل یک رسانه هر تحلیل که به دستتون رسید، منتشر کنید، ولی به یاد داشته باشید هر نوشته سطحی و عقب مانده را به خورد مردم ندهید که در این صورت به مخاطب خود توهین کردید و اعتبار کارشناسی خودتون را به خطر خواهید انداخت.
صرف نظر از ماکزیمم ۱۰ درصد از موضوع مقاله، در بقیه آن اینطور به نظر میامد که نویسنده یک نوجوان خام ۱۸ ساله و بی تجربه در زمینه کار تحقیق اجتماعی باشد.
هر چند شاید ایرادی به او نباشد چرا که منبع روزامد به رشته تحریر در آمده در این زمینه بنا به دلایل روشن خیلی در دسترس نیست. برای این کار نیاز به حضور در یک جامعه آماری و ثبت گزارش نشان خواهد داد که نویسنده محترم چه میزان از واقعیت دور میباشند.
با تشکر- امیر از کالیفرنیا
-- Sam ، Sep 20, 2008 در ساعت 12:15 PMمن هم با نظر بیشتر نظردهندهها موافقم: اگر این خلاصه رو بشه مشتی نمونهء خروار گرفت، به نظر کتاب مزخرفی میاید. من به خودی خود با مطالعات شرقشناسانه ضدیتی ندارم، و بسیاری از کارهای شرقشناسی رو ارزشمند میدونم (چه بسا که از دیدن عنوان گزارش و کتاب ذوق زده شدم، چون این موضوع مهمی است که منابع بسیار کمی در مورد آن میتوان یافت). عاشق سینه چاک فرهنگ ایرانی هم نیستم که صرفاَ از زیر سوال رفتنش غیرتی شوم. منتها ایراد این کتاب (با آن اگرِِ بالا) در اینست که نه از بیطرفی علمی برخوردار است، نه از هوشمندی و عمق دید. مهمترینش نبود دید تاریخی است و بعد برداشتهایی ساده بر اساس روانشناسی عامهپسند (pop) که هر نوجوان ۱۵ سالهء آمریکایی هم میتواند طوطی وار برایتان بتراشد (مثل نتیجهگیری عدم اطمینان نویسندهء حسین کرد یا حتی کل «فرهنگ» از مردانگی اش، به خاطر اینکه از قول سنبل از آلت حسین تعریف کرده -- حال گیرم واقعآ علت پنهان این تعریف این بوده).
-- یاسمن ، Sep 21, 2008 در ساعت 12:15 PMبدون اشاره به توازیهای تاریخی بیشتر رفتارهای ضد زن نامبرده شده با مشابهشان در بسیاری فرهنگهای دیگر در غرب و شرق، و حذف بُعد تاریخی تضاد این رفتارها با نرمهای جاافتاده تنها در ۳۰-۴۰ سال اخیر (یعنی دوران بعد از انقلابهای جنسی/فمینیستی) در غرب، نویسنده خواهناخواه این گونه القا میکند که گویی مثلا برعکس، در آمریکا زنان از آغاز تاریخ (!) حق «نه گفتن» داشته اند، و نبود آن مختص ایران (و احتمالا فرهنگهای نزدیک به آن) است.
البته حدس میزنم این حذف و نقص بیشتر از آنکه از روی غرض ورزی آگاهانه باشد ناشی از صفر بودن حافظهء تاریخی نزد آمریکاییان ِ معاصر (که امثال اینها، را که تنها ۵۰-۶۰ سال قدمت دارند فراموش کردهاند)، و همچنین غرقیدگی(!) در ایدئولوژی و بیسوادی تئوریک این «محقق» باشد.
http://www.youtube.com/watch?v=w4XCjJidY_I&feature=related،
این متنی که در اینجا بود که لاجرم نمایانگر نوع نگاه کلی کتاب به مقوله سکسوالیته در ایران است، بیش از هر چیز نشانگر نگاه سطحی و گزینشی نویسنده مستشرق غربی به شرق همیشه ناشناخته است. آقای فلور ظاهرن با یک کاسه کردن همه اعصار تاریخی ایران، به نتایج سرهم بندی شده مورد علاقه غربیان که کمتر در صدد درک پیچیدگی های شگفت انگیز جوامع شرقی هستند،منتهی می شود. هرچند که گزاره های مطروحه نمایانگر بخشی از واقعیت بوده ولی همه آن را ارائه نمی کند. نمی دانم در کتاب ایشان به تفاوتهای مثلن ایران دوره صفوی با قاجار پرداخته می شود یا خیر و یا مثلن تا چه میزان به تحولات قرن بیستم در این مقوله می پردازد. امیدوارم که کلیت کتاب دید جامع تری از این گزیده داشته باشد.
-- تیرداد ، Sep 21, 2008 در ساعت 12:15 PMاز این که همچین چیزی رو میبینم متاسفم.
-- بدون نام ، Sep 27, 2008 در ساعت 12:15 PMمسلما نوشته مغرضانه س.
گرچه بر از واقعیات تلخه
ممنون. میخواستم بدونم ایرانی های داخل کشور هیچ جوری به این کتاب دست پیدا نمیکنند...
-- آرش ، Oct 15, 2010 در ساعت 12:15 PMمگر اینکه ناشر آن را به صورت پی دی اف برای دانلود بگذارد (و البته نه مجانی! پولی! چون در ایران میشود با حساب های پی پال تا حدودی کار کرد هنوز. یعنی بعضی سایت ها این خدمات پی پال رو انجام میدهند )
من لینک فروشی از نسخه فارسی کتاب هم پیدا نکردم(که مثلا بگم مسافری خارج از کشور برام بیاره)