ازدواج هفت ساله

مترجم: زویا ممکن

چندی پیش در آلمان، خانم گابریل پلی (Gabriele Pauli)، نماینده مجلس این کشور طرحی را برای تسهیل طلاق پیشنهاد کرد که در آن زوج بعد از هفت سال زندگی مشترک در صورت تمایل به ادامه رابطه، با مراجعه به شهرداری می‌توانند پیمان زناشویی خود را تجدید کنند یا در صورت عدم تمایل، آن را لغو کنند.

‌از هر دو ازدواج یکی به طلاق می‌انجامد.

وی با استناد به آمار موجود و همچنین تجربه شخصی‌اش از دو بار طلاق، با طرح این پیشنهاد قصد داشت پایانی برای مشکلات مالی، اداری و دوره طولانی این روند بیابد.

در حال حاضر از هر دو ازدواج، بعد از چهار سال زندگی مشترک، یکی به طلاق می‌انجامد. در فرانسه نیز همچون دیگر کشورهای اروپایی در حالی که آمار ازدواج به‌طور مدام در حال کاهش است، میزان طلاق به‌شدت رو به افزایش است. انتشار همین آمار از سوی دیگر باعث شده افرادی که به ازدواج فکر می‌کنند نیز دچار تردید شوند.

هم اکنون در فرانسه ۹۳ درصد زوجین به جای ازدواج، رابطه خود را صرفا در شهرداری‌ها به ثبت می‌رسانند. آنچه بسیاری را به انتخاب این نوع از پیمان زندگی مشترک ترغیب می‌کند، امکان فسخ سریع و آسان آن بدون پیامدهای سنگین مالی است.

به نوشته مجله روانشناسی، انتخاب این نوع پیمان برای زندگی مشترک با دنیای مدرن و شرایط امروز انسان تطابق بیشتری دارد. با این حال، پیمان‌هایی از این دست نمی‌تواند به رویاهای بسیاری از افراد برای پوشیدن لباس عروس و به‌ راه انداختن جشن و سرور جامه عمل بپوشاند. ثبت این پیمان، حداکثر پنج دقیقه به طول می‌انجامد و تنها با حضور دو طرف و توسط یک مسئول ثبت شهرداری انجام می‌شود.

حال این سوال مطرح می‌شود که آیا طرح خانم پلی برای قرارداد ازدواج هفت ساله، پاسخگوی نیازهای ضد و نقیض انسان خواهد بود؟ آیا می‌توان در آن واحد هم رمانتیک بود و هم منطقی؟ برای پاسخگویی به این سوالات، ماهنامه روانشناسی نظر دو تن از کارشناسان سرشناس در حوزه روابط زوجین و خانواده را جویا شده است.

ازدواج مجدد با یک نفر!

برای روبرت نوبورژه (Robert Neuburger)، روان‌پزشک، روان‌کاو و روان‌درمانگر زوج و خانواده که کتاب‌های متعددی در این زمینه از او به چاپ رسیده، ازدواج و تشکیل زوج در دنیای امروز اموری اجباری نیستند.

به گفته او انتظارات و فشارهای خانوادگی در عصر حاضر بسیار کمتر از سابق هستند. افراد به صرف این که همدیگر را دوست دارند و تصمیم به زندگی مشترک گرفته‌اند، با هم زندگی می‌کنند. بستن پیمانی ابدی برای ازدواج، امری است که با واقعیت دنیای ما هم‌خوانی ندارد.

آقای نوبورژه می‌افزاید نگرش کسانی که هنوز فکر می‌کنند رابطه باید ابدی باشد، محکوم به شکست است و منجر به طولانی شدن آن نمی‌شود.

وی می‌گوید چنین افرادی به یکباره همه حس اعتمادشان را در اختیار فرد مقابل می‌گذارند و بعد از آن دیگر هیچ چیز برای تداوم رابطه در دست ندارند. به باور او هیچ چیز دائمی‌تر از «موقت» نیست: وقتی رابطه را موقت می‌بینیم و از دوام آن اطمینان کامل نداریم، بیشتر از آن مراقبت می‌کنیم و برای حفظش می‌کوشیم و از رابطه نیز انتظار بیشتری داریم.

روبرت نوبورژه می‌گوید برخلاف کسانی که طرح خانم پلی را تشویق به تغییر مرتب شریک زندگی تعبیر کرده‌اند، هفت سال، زمانی به مراتب بیش‌تر از عمر متوسط ازدواج‌های امروزی است.

بستن پیمان ابدی با واقعیت دنیای ما هم‌خوانی ندارد.

به گفته او جدایی همیشه تجربه‌ای دردناک است. ما با مشتی تنوع‌طلب مواجه نیستیم، بلکه صحبت از زنان و مردانی است که قبل از تصمیم به جدایی، همه راه‌های ممکن را آزمایش کرده‌اند.

از طرف دیگر آقای نوبورژه معتقد است، انتظار خانم پلی از طرح‌اش برای تسهیل روند طلاق، توهمی بیش نیست. حتی اگر روند اداری آن آسان باشد، هیچ‌وقت ترک دیگری کار آسانی نیست. البته به گفته او از این ایده می‌توان برای پیشگیری از جدایی‌های غیرمترقبه استفاده کرد. نباید انسان‌ها را مجبور کرد به هر قیمتی با هم زندگی کنند. بلکه باید تلاش کرد امکان با هم ماندن را برای آنها فراهم کرد.

یک قرارداد چند ساله و قابل تمدید به زوج‌ها این امکان را می‌دهد که هر چند وقت یکبار، رابطه خود را مجددا ارزیابی کنند. تنها از طریق طرح سوال در مورد مسائل فی مابین و مقایسه پاسخ‌های دو طرف است که افراد می‌توانند خود را با نیازهای جدید تطبیق دهند و رابطه خود را طی زمان بازسازی کنند.

روبرت نوبرژه معتقد است این ارزیابی برای حفظ هویت و یگانگی زوجین مفید است و تعیین محدوده زمانی هفت سال می‌تواند به همین منظور و برای ارزیابی مجدد رابطه مورد استفاده قرار گیرد.

دویدن بدون جهت

خانم کاترین سروریه(Catherine Serrurier)، روان‌درمانگر و مشاور مسائل زناشویی نسبت به مفید بودن طرح ازدواج هفت ساله تردید دارد. به گفته او امروزه افراد حق انتخاب دارند و می‌توانند بدون ازدواج با یکدیگر زندگی کنند. پس اگر قرار است رابطه‌شان ابدی نباشد، اساسا چرا ازدواج کنند؟

برای این کارشناس امور خانواده، ازدواج چیزی فراتر از این مباحث است. ازدواج عملی عاشقانه است و طبیعت‌اش بدون محدودیت زمانی است. ازدواج با زمان محدود، برخلاف نفس این پیمان است. به گفته او افراد ازدواج می‌کنند تا بچه‌دار شوند. آنها برای هفت سال بچه‌دار نمی‌شوند.

خانم سروریه، این طرح را حمله به نهاد ازدواج و روشی برای تغییر ماهیت آن ارزیابی می‌کند و می‌گوید: این مباحث نشان می‌دهند ما تا چه حد مفهوم ارزش‌ها، تلاش و تعهد را از دست داده‌ایم.