زنی را می‏شناسم من..

عباس معروفی

تذکر مهم؛

به اطلاع خوانندگان عزیز می‌رسانیم که شعر «زنی را» که آقای عباس معروفی به خانم سیمین بهبهانی نسبت داده‌اند سروده‌ی خانم فریبا شش‌بلوکی است.

خانم فریبا شش‌بلوکی، این شعر را در کتابی با عنوان «شبانه» توسط انتشارات «جام گل» در کرج در سال ۱۳۸۳ در شمارگان ۲۰۰۰ نسخه منتشر کرده‌اند. نام این شعر «زنی را» است و از اشعار موفق خانم فریبا شش‌بلوکی به‌شمار می‌آید و در صفحه ۵۶ این مجموعه منتشر شده است.

آقای عباس معروفی در مجموعه برنامه‌های رادیویی «ادبیات مقاومت» به نادرستی این شعر را از آن خانم سیمین بهبهانی پنداشته‌اند. در فایل صوتی هم شعر خانم فریبا شش‌بلوکی را به عنوان شعر خانم سیمین بهبهانی معرفی می‌کنند.


از خوانندگان زمانه و به‌ویژه از سرکار خانم فریبا شش‌بلوکی، سراینده‌ی مجموعه اشعار «شبانه» و از جمله سراینده و آفریننده‌ی شعر «زنی را..» پوزش می‌خواهیم.

بخش فرهنگ رادیو زمانه

قلم چرخید و فرمان را گرفتند
ورق برگشت و ایران را گرفتند
به تیتر «شاه رفت» اطلاعات
توجه کرده کیهان را گرفتند
چپ و مذهب گره خوردند و شیخان
شبانه جای شاهان را گرفتند

همه ازحجره‏ها بیرون خزیدند
به سرعت سقف و ایوان را گرفتند
گرفتند و گرفتن کارشان شد
هرآن‏چه خواستند آن را گرفتند

به جرم ارتداد از دین اسلام
دوباره شیخ صنعان را گرفتند
به این گله دوتا گرگ خودی زد
خدایی شد که چوپان را گرفتند
به ما درد و مرض دادند بسیار
دلیلش اینکه درمان را گرفتند
مقام رهبری هم شعر می‏گفت
ز دستش بند تنبان را گرفتند
همه این‏ها جهنم، این خلایق
ز مردم دین و ایمان را گرفتند

این تازه‏ترین شعر سیمین بهبهانی بود، با عنوان «قلم چرخید و فرمان را گرفتند».

سیمین بهبهانی، شاعر و فعال حقوق زنان ایرانی

شاعر بزرگ‏مان سیمین، از سال‏های معلمی‏اش که با غم و شادی و دنیای دختران دبیرستانی، الفتی عمیق داشته و در غزل‏هایی که سروده، همواره انسان و زندگی انسان‏ها محور نگاهش بوده، تا به‏ امروز دم‏به‏دم با نفس مردمان معاصرش اشک ریخته، خندیده و سخن گفته است.

قرن‏ها باید بگذرد، عطار و سعدی و مولانا و نظامی بیایند و بروند تا حافظ برآید؛ و آن‏گاه صائب و جامی و نیما تمام کنند، تا سیمین غزل آغاز کند.

شعر فارسی قرن دوازدهم و سیزدهم که با اشعار سنایی به‏سر رسیده بود و شاعران با کلمه صنعت می‏کردند، نیما برآمد که فصل جدیدی در شعر آغاز کند و نفس تازه‏ای به شعر ببخشد. آن‏وقت‏ها گمان می‏رفت که شعر کهن در قالب غزل و قصیده و رباعی و مثنوی تمام شده است و چنین نیز بود. به صنعت رسیده بود و دیگر در آن قالب‏ها حرف تازه‏ای وجود نداشت.

سیمین، پس از نیما، با غزل قامت کشید که بگوید: هیچ‏ چیزی نمرده است. در همان قالب غزل، کار تازه می‏توان کرد. هنوز هفتاد وزن تازه می‏توان آورد، حرف تازه می‏توان زد. می‏توان با غزل، با همان غزل تمام‏شده، نگاهی نو داشت. تا جایی که قالب تازه هم‏چون قاب، تابلوهای تازه و بدیع را در آغوش بگیرد.

سیمین گفت: نقاشی باید نو باشد. نگاه باید نو باشد. سیمین زبان سرخ جامعه‏ی سبز ماست. او نشان داده که می‏توان حافظ بود، در زمانه‏ای دیگر. اما نخواست که حافظ باشد، در قرن بیستم؛ خواست و توانست که سیمین بهبهانی باشد، در کنار حافظ. چرا که حافظ، حافظ است و سیمین، سیمین.

دوستداران عزیز برنامه‏های ادبی رادیو زمانه! برنامه‏ی «ادبیات مقاومت» این هفته را با شعر تازه‏ای از سیمین بهبهانی به‏پایان می‏برم. شعری با عنوان: «زنی را می‏شناسم من ...»

زنی را می‌شناسم من
که می‏میرد ز یک تحقیر
ولی آواز می‏خواند
که این است بازی تقدیر

زنی را می‏شناسم من
زنی را می‏شناسم ...