اوضاع عراق و کردستان

اوضاع عراق- گفتگو با مهندس سیامند بناء سفیر عراق در هلند قسمت اول

قبل از هر چیز به خانه ی خودتان یعنی سفارت عراق خوش آمدید. من سیامند بناء در سال 1945 در شهر کوی سنجق در کردستان عراق متولد شده ام. من فرزند عبداصمد محمد بناء هستم که از بنیان گذاران حزب دمکرات کردستان عراق به همراه مرحوم بارزانی در سال 1946 بود. در سال 1962 به منظور تحصیلات در رشته ی هندسه ی تعلیمی به بریتانیا رفتم. بعد از اتمام تحصیلات به وطن خود بازگشتم اما به صفوف مبارزین کرد در خارج از شهرها پیوستم و به عنوان مترجم رهبر جاوید کرد مرحوم مصطفی بارزانی در ردیف آزادیخواهان کرد و حزب دمکرات کردستان عراق مبارزه کرده ام. در سال 1997 به عنوان نماینده ی حکومت اقلیم کردستان در بریتانیا و در سال 2004 به عنوان سفیر عراق در هلند انتخاب شدم.

مهندس سیامند سفیر جمهوری فدرال عراق در هلند/.ژیار)



به عنوان فردی که سال ها در ردیف پیشمرگان کرد مبارزه کرده اید و اکنون به عنوان سفیر یک کشور، چه تفاوتی مابین این دو موقعیت می بینید؟

روزی که من استوارنامه ی خود را تقدیم مقام معظم ملکه ی هلند کردم و در این مراسم صدها نفر شرکت داشتند، عرض کردم : من سفیر نشده ام به این دلیل که دکترا دارم، درس سیاست خوانده ام و یا مسئولیت دیپلوماسی در عراق داشته ام، بلکه بر اساس پاسخ دادن و احساس مسئولیت و ادای وظیفه درمقابل میلیون ها کرد که با خون خود مبارزه کرده اند تا فردی مانند من را به این پست بگمارند، بنابر این تا روزی که زنده ام به آن ملت، آن پیشمرگ، آن مبارزان و شهیدان این راه و به طور کلی ملت کرد بدهکارم. من از این دیدگاه به ملت عراق و ملت کرد می نگرم که مسئولیتی بر دوش دارم و باید دین خود را به بهترین روش ادا کنم.

بعد از سقوط صدام حسین آیا اوضاع در کردستان عراق تغییر کرده است یا خیر؟
حقیقتاً جواب این سئوال مشکل است. این سئوال را می توان در دو بخش جواب داد. بخش اول از نظر اقتصادی، امرار معاش، آزادی و امثالهم اوضاع بسیار خوب شده است. اما از جنبه ی دیگر، فساد مالی و اداری و سطح آگاهی بسیار پیچیده است یعنی بدتر نشده اما پیچیده شده است، علت واقعی این معضل هم کاملاً مشخص است که بعداً توضیح خواهم داد. حکومت اقلیم کردستان، رهبری مردم شامل آقایان طالبانی و بارزانی، آقای نیچیروان بارزانی، هر دو حزب عمده،

دو خواست بسیار مهم مردم را تامین کرده اند که نظام های پیشرفته و مترقی جهان نیز این دو مورد را در اولویت قرار داده اند. اول قانون، که در حال حاضر ظلم و زور وجود ندارد، امنیت و آسایش تامین شده است، مردم در آسودگی به سر می برند و مانند مناطق دیگر عراق هرج و مرج و بی بند وباری وجود ندارد. دوم اینکه آزادی را تامین کرده اند. آزادی در همه زمینه ها. این دو مورد را کشورهایی مانند هلند و سویس و آمریکا و سوئد هم برای مردم خود تامین کرده اند. اما متاًسفانه مشکل بزرگی که ما در حال حاضر با آن روبرو هستیم مسئله ی فرهنگ وتقالید و خلق و خوی مردم است که در واقع مردم مقصر نیستند بلکه این مشکل ناشی از سیاست ها، برخوردها و فرهنگ غلط رژیم سرنگون شده ی صدام است. رژیم گذشته در سراسر عمر خود مشغول کشتار و بمباران و آواره کردن مردم ما بود. سرمایه ها را از بین برد. اقتصاد را نابود کرد. جنگ های بزرگ و خونین راه انداخت. به ایران حمله کرد. به کویت حمله کرد. به کردها مدام حمله می کرد. با دیگر کشورهای همسایه خصومت داشت و بدتر از این، نوع زندگی مردم را تغییر داد و مردم بخاطر حفظ امنیت و حفظ منافع مادی خود، ناچار وابسته به نظام حاکم می شدند تا مبلغی را دریافت کنند و در خانه بنشینند. بعد از آزادی کردستان در سال 1991 ما با این معضل روبرو بودیم و مردم توقع داشتند که دولت محلی کردستان به همان روش صدام آنان را تاًمین کند. در آن زمان در عراق اقتصاد وجود نداشت و پلان نفت در برابر غذا و کوپن و ارزاق عمومی بیشتر از همیشه به این وضعیت دامن زد. نه صنعت داشتیم و نه کشاورزی و تولید. این گذشته ی بسیار نامطلوب باعث شده که مردم علاقه ای به کار و تولید نداشته باشند.


مهندس سیامند و آقای اسعد سلامی برنامه ساز رادیو ژیار/ژیار

آیا این وضعیت به آینده ی عراق و کردستان لطمه وارد نخواهد کرد؟

بلی، لطمه وارد خواهد کرد و اشتباهات موجود تنها از جانب سیستم حاکم نیست بلکه همچنان که قبلاً هم اشاره کردم، به عادات و فرهنگ مردم هم مربوط می شود. متاًسفانه مردم ما از اروپایی ها تقلید نمی کنند بلکه از عرب های امارات تقلید می کنند که شاید شنیده باشید که زن های فیلیپینی و بعضی از کشورهای فقیر به کردستان رفته اند و به عنوان خدمتکار و یا نگهداری از سالمندان در آنجا کار می کنند. کشوری مانند هلند با 16 میلیون نفر جمعیت حدود 70 هزار بیکار دارد اما در کردستان 5 میلیونی بیشتر از یک میلیون نفر بیکار داریم که حقوق سوشیال می گیرند. در واقع این مشکل به حکومت اقلیم کردستان مربوط می شود، زیرا تا مدتی دیگر انتخابات انجام می شود و احزاب میخواهند از این طریق مردم را راضی نگه دارند و راًی بیشتری کسب کنند. یکی از عوارض وخیم این وضعیت این است که کشاورزی ما از بین رفته و ساده ترین محصولات کشاورزی ما از کشورهای همسایه وارد می شود. فارغ التحصیلان دانشکده ی کشاورزی ما انتظار دارند در اداره ی کشاورزی استخدام شوند. مهندس کشاورزی که باید روی زمین کشاورزی کار کند، انتظار دارد پشت میز اداره بنشیند. دولت هزینه تحصیلات او را پرداخت کرده است و باز هم توقع دارد که دولت او را استخدام کند. دنیای پیشرفته امروز توسط متخصصینی درست شده است که مستقلاً کار کرده اند نه توسط سیستم اداری. مدتی قبل عده ای از فارغ التحصیلان دانشگاه اربیل به اینجا آمدند که واقعاً سطح دانش آن ها مایه ی افتخار من بود و مدرک دکترا در دست آنان بود اما متاًسفانه بخوبی نمی توانستند به زبان انگلیسی صحبت کنند که واقعاً مایه تاًسف است. منظور من این است که این موارد هم از معضلات آموزش و پرورش ماست ولازم است اصلاحات در این وزارتخانه انجام شود و حتی مدرک گرایی هم باید از بین برود.

آیا شما از مبارزه ی احزاب کرد دیگر کردستان ها حمایت می کنید؟
در حال حاضر ما بخشی از مجموعه عراق هستیم و رسما ًوارد دیپلوماسی بین المللی شده ایم و به هیچ وجه در امورات داخلی دیگر کشورها دخالت نمی کنیم همچنانکه انتظار داریم که دیگران هم در امورات داخلی ما دخالت نکنند. من به عنوان یک دیپلومات معتقدم که مبارزه ی کردها در همه ی کشورها باید مطابق سیستم سیاسی نوین جهانی باشد. یعنی از مبارزه ی مسلحانه به مبارزه ی مدنی و قانونی طبق قواعد و قوانین آن کشور مربوطه تغییر کند. ما به هیچ وجه از مبارزه ی مسلحانه ی دیگر کردستان ها حمایت نمی کنیم اما به گونه ای دیگر ما می توانیم از مبارزات مسالمت آمیزو صلح طلبانه به عنوان کشور دوست، ملت دوست و احزاب برادر و با حفظ عدم دخالت در امورات داخلی آن کشور و بدون خدشه دار شدن روابط حسنه ی دوکشور از آنان حمایت کنیم بویژه در زمینه های فرهنگی، ادبی و اجتماعی و حتی در اروپا به گونه ای که مطابق اصول دیپلوماتیک و قانونی این کشورها باشد.

در کردستان های ایران و عراق گروه های تروریستی مانند انصارالسنه و افرادی چون ملا کریکار رشد کرده اند و حتی یکی از اعضای حزب دمکرات کردستان عراق را در ایران ترور کرده اند. آیا ایران از آنان حمایت خواهد کرد و عکس العمل شما چیست؟
ببینید، بزرگترین دشمن کردها، دشمنان داخلی هستند یعنی افراد و گروه هایی که شما به آن اشاره کردید. اینان مردمانی نادان هستند. فرد نادانی که زن و بچه ی خود را به نروژ برده و درسایه ی یک نظام مترقی و علمانی و آزاد مسیحی زندگی می کنند، اما مردمان دیگر را تحریک می کند که عملیات انتحاری انجام دهند و خود مردم بیگناه و بیدفاع را بکشند. خود ملا کریکار و برادرش وپسرش چرا این کار را انجام نمی دهند که هر چه سریعتر به بهشت بروند. این نادان بی شعور که شرف و ناموس در وجود او نیست و بوی گند وجود پلید او دنیایی را آلوده کرده است، به اسم کرد و به اسم اسلام، زن و بچه ی مردم را به خون می کشد. مردم کرد باید این افراد و گروهها را رجم و طرد کنند، آنان را باید رسوا کرد، در تمام مساجد و مکان های دیگر، افشا و بیرون کرد زیرا اینان قواعد اخلاق و انسانیت رانمی شناسند. من یک زمانی اسلحه ی شرف بردوش داشتم و در صف حزب دمکرات کردستان عراق ، خودم شخصاً در مبارزه ی مسلحانه شرکت کرده ام. اگر جناب ملا کریکار اعتقاد به اسلام و بهشت دارد و در آینده با 77 حوری در بهشت به عیش و نوش می پردازد، پس لطف کند دست از حقوق سوشیال نروژ بردارد، دست ازامکانات وسیع اروپا، پالتوهای گرانقیمت و لذت و عیش و نوش های نروژ بردارد و خود را منفجر کند و وارد آن بهشت موعود شود. توصیه ی من به جوانان کرد این است که به دنبال علم و تحصیل و کار و فعالیت مدنی و سازندگی بروند و بخصوص دراروپا که هیچگاه تحت تاًثیر افراد فاسدی چون ملا کریکار قرار نگیرند.

آیا دولت ایران از این افراد و گروهها حمایت می کند و اگر حمایت می کند، آیا شما به این کار اعتراض کرده اید؟
البته، اما من به عنوان یک دیپلومات لازم است موضوعی را به خوبی تشریح کنم. سیاست های دولت ایران من را متحیر کرده است. این دولت 30 سال است که با ابرقدرتی مانند آمریکا درگیر است و در این بازی بسیار موفق بوده است و دراین راه سعی کرده است که خون از دماغ یک شهروند ایرانی جاری نشود. ماًموریت این کار را به خود ایرانی ها نسپرده که هم مصالح خود و هم مصالح هموطنانش را حفظ کرده باشد، بلکه آن را به دیگر ملت های منطقه سپرده است. لبنانی ها، فلسطینی ها، افغانی ها، شیعه ی عراقی، آفریقایی، طالبان و غیره، و به این ترتیب آمریکا را دچار سردرگمی کرده است. دقیقاً برعکس صدام، برای کوچکترین مسئله صدها هزار عراقی را به کشتن می داد. دولت ایران بازی بسیار زیرکانه ای را ارائه می دهد اما با بازیکنان دیگر ملت ها، و قواعد دیپلوماسی را بخوبی مورد استفاده قرار می دهد و همینکه به نقطه ی حساس رسید، زیرکانه خود را کنار می کشد و دست کسی به او نمی رسد. در واقع ما باید نادان هایی را زیر سئوال ببریم که آلت دست و نوکر ایران می شوند و خواسته های ایران را عملی می کنند. من از ایران گله ای ندارم، ایران کاری را انجام می دهد که همه ی دولت ها آن را انجام می دهد. همه ی دولت ها مصالح مخصوص به خود را دارند، مصالح ملی دارند که باید آنها را در خارج وداخل مرزها حفظ کنند. ایران هم بسیار هوشیارانه این مصالح را حفظ می کند. گله ی من از آن نادان هایی است که بخاطر ایران خود را به کشتن می دهند. امیدوارم مردم کردستان عراق روابط خوبی با مردم ایران و جمهوری اسلامی ایران داشته باشند. من بسیار خوشحالم که تا کنون ایرانی ها رهبران ما بخصوص آقایان طالبانی و بارزانی را بخوبی تحویل گرفته اند. ما بهترین روابط را با ایران داریم اما نباید هیچگاه ما مزدور و نوکر آنان باشیم بلکه مانند کشور دوست با رعایت حقوق طرفین، روابط دیپلوماتیک وبازرگانی و فرهنگی را برقرار می کنیم. اما کسی که نوکری ایران را میپذیرد هم به خود و هم به ملتش خیانت می کند. من در هلند روابط بسیار خوبی با جناب زیارتی سفیر محترم ایران دارم. امیدوارم که آنان ما را زیر فشار قرار ندهند و ما هم برعکس. اما آنانی که نوکر ایران هستند بهتر است نوکر آزادی ملت و کشور دمکراتیک خود باشند. من نوکر ملت کرد و رهبران دلسوز و دولت فدرال عراق هستم.

چرا کشورهای ایران و ترکیه به مرزهای عراق تجاوز می کنند و منطقه را به آتش می کشند؟
کاملاً مشخص است. اول اینکه چون ما نیروی دفاعی قدرتمند نداریم و اگر داشتیم بی شک این کار را نمی کردند و در حال حاضر این نیرو را نداریم. دوم اینکه اوضاع خاورمیانه بسیار حساس و پیچیده است و مصلحت این است که ما فعلاً خویشتنداری کنیم و آرامش اقلیم کردستان را حفظ کنیم زیرا دشمنان ما تلاش می کنند این آرامش را از بین ببرند.